Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1571. rođen je njemački astronom, matematičar i fizičar Johan Kepler, koji je s tri fundamentalna zakona o kretanju planeta dokazao Kopernikovu hipotezu o heliocentričnom sistemu. U prvom zakonu objasnio je da se sve planete kreću po elipsama kojima je u jednom od žarišta Sunce; u drugom, pak, da se planete kreću tako da radijus vektor (vektor koji spaja središte Sunca i središte planete) u jednakim vremenskim intervalima opisuje jednake površine, bez obzira na udaljenost planeta od Sunca; i u trećem – da se kvadrati vremena okretanja planeta oko Sunca (T) odnose kao kubovi velikih poluosa (a) njihovih eliptičnih putanja. Izračunao je i površinu i zapreminu geometrijskih tijela koja do tada nijesu bila proučavana. Svojom pričom “Somnium” (San), pisanom na latinskom, koja između ostalog govori o mogućnosti i opasnostima putovanja u svemir, započeo je, dvjesta godina prije drugih, naučno-fanstastični žanr u književnosti. Bavio se i astrologijom.

1822 – Rođen je francuski hemičar i biolog Luj Paster, pronalazač vakcina protiv bjesnila, antraksa i crvenog vjetra. Otkrio je postupak konzerviranja hrane sprječavanjem razmnožavanja bakterija, koji je kasnije nazvan “pasterizacija”. Osnovao je mikrobiologiju i stereohemiju i organizovao 1888. čuveni institut u Parizu, nazvan njegovim imenom.

1831 – Engleski prirodnjak Čarls Darvin isplovio je brodom “Bigl” iz Plimuta i započeo petogodišnju naučnu ekspediciju. Na istraživanjima koja je obavio tokom tog putovanja zasnovao je čuvenu teoriju o evoluciji živih bića objavljenu 1859. u kapitalnom djelu “Porijeklo vrsta”.

1864 – Austrijsko-dalmatinsko predstavništvo utvrdilo je dekretom uslove za osnivanje niže realne gimnazije u Kotoru. Dekretom je bilo predviđeno da u školi jezik bude domaći, narodni, ili, kako je navedeno, ilirski, a da italijanski bude obavezan za sva četiri razreda.

1897 – U Bijeloj je rođen Ignjatije Ignjo Zloković, kulturno-prosvjetni i naučni radnik. Bio je profesor i direktor Srednje pomorske škole i direktor Pomorskog muzeja u Kotoru. Inicijator je i osnivač Pomorskog muzeja i Istorijskog arhiva u Kotoru, kao i Zavičajnog muzeja, a bio je i jedan od urednika lista “Glas Boke”. Ignjatije Zloković umro je devetog decembra 1997.

1918 – Na Cetinju je u organizaciji bjelaša održan miting protiv italijanske politike prema Crnoj Gori i Kraljevini SHS. Poseban značaj tom mitingu dalo je učešće pet bivših predsjednika crnogorskih vlada: Andrije Radovića, Janka Vukotića, Lazara Tomanovića, Marka Radulovića i Mitra Martinovića. Na mitingu je usvojena rezolucija koju su i oni potpisali i kojoj je dat veliki publicitet u zemlji i inostranstvu. Kod diplomatskih prestavnika savezničkih zemalja, takav čin trebalo je da stvori utisak kako je kralj Nikola izgubio podršku naroda, a i svojih dojučerašnjih, najbližih saradnika.

1945 – U Vašingtonu je osnovan Međunarodni monetarni fond. Pravilnik o radu Fonda izradila je monetarna i finansijska konferencija 44 zemlje UN, koju je u ljeto 1944. u Breton Vudsu sazvao predsjednik SAD Frenklin Ruzvelt.

1979 – U bolnici “Brezovik” u Nikšiću, prvi put je u Crnoj Gori izvedena mikro kateterizacija srca – metoda, koja uz pružanje niza podataka o funkcionalnom stanju srca može istovremeno biti dijagnostička i terapijska. Taj, sa stanoviša primjene savremenih dijagnostičkih metoda, značajan poduhvat izveo je tim ljekara na čelu sa dr Radovanom Racom Mijanovićem.

1990 – Na Cetinju je osnovan odbor za obnovu Crnogorske pravoslavne crkve. Za predsjednika odbora izabran je Dušan Gvozdenović. Cilj osnivanja Odbora bio je vraćanje autokefalnosti Crnogorskoj pravoslavnoj crkvi, koja je nasilno ukinuta dekretom regenta Aleksandra Karađorđevića 1920.

2007 – U samoubilačkom napadu ubijena je liderka pakistanske opozicije Benazir Buto, uoči opštih izbora u toj zemlji. U napadu je stradalo još 20 osoba.

2007 – U 93. godini, umro je američki koreograf Majkl Kid, idejni tvorac proslavljenih brodvejskih mjuzikla. Dobio je Oskara za životno djelo 1997, a tokom karijere osvojio je pet puta nagradu “Toni”, najznačajnije američko pozorišno priznanje. Najpoznatija koreografija Majkla Kida su plesne tačke u filmu “Dignite zavjesu”, koje su izvodili Fred Aster i Sid Červis.

2008 – U Skupštini Crne Gore usvojen je zakon o sprečavanju sukoba interesa u vršenju javnih funkcija prema kojem poslanici mogu biti članovi upravnih odbora samo onih preduzeća u kojima država nema većinsko vlasništvo.

2008 – Izraelski ratni avioni i helikopteri bombardovali su pojas Gaze pod upravom Hamasa, pri čemu je poginulo najmanje 227 osoba. Bio je to najkrvaviji dan u šezdesetogodišnjim sukobima između Izraela i Palestine.

2012 – Crnogorska Vlada usvojila je Pretpristupni ekonomski program (PEP)od 2012. do 2015, koji predstavlja najznačajniji instrument unapređivanja saradnje između Evropske unije i Crne Gore u makroekonomskoj, a posebno u fiskalnoj oblasti. Vladina ocjena je da je taj program osnov za kreiranje konzistentne ekonomske politike u cilju povećanja konkurentnosti crnogorske ekonomije, ublažavanja negativnih efekata novog talasa krize, kao i uspostavljanja stabilne osnove za dugoročno održivi razvoj.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1924 – U Podgorici je u izdanju Crnogorske stranke, izašao prvi broj nedjeljnog političkog lista “Crnogorac”. Odgovorni urednik bio je Špiro Radović.

1949 – Holandska kraljica Julijana  potpisala je dokument kojim je Indonezija dobila suverenitet poslije više od tri vijeka holandske kolonijalne uprave. Za prvog predsjednika Indonezije izabran je Ahmed Sukarno, vođa oslobodilačkog pokreta.

1996 – U Ruandi je počelo prvo suđenje za genocid učesnicima masakra nad 800.000 pripadnika plemena Tutsi 1994.

2000 – Većina Rusa izabrala je za ličnost stoljeća vođu Oktobarske revolucije Vladimira Iljiča Lenjina.

2007 – Vlada Crne Gore usvojila je Predlog prostornog plana do 2020. godine i proslijedila ga Skupštini na usvajanje.

2007 – Crnogorski Olimpijski komitet proglasio je vaterplo reprezentaciju Crne Gore za sportskog junaka u 2007. Za najbolje mlade sportiste izabrani su atletičarka Jovana Kljajević i plivač Aleksandar Radović.

2008 – U Beranama je otvoren luksuzni hotel sa četiri zvjezdice “Il SOLE”.

2008 – Španski teniser Rafael Nadal proglašen je za najboljeg sportistu Evrope u 2008.

2011 – Ruski premijer Vladimir Putin izjavio je da masovne proteste u cilju poništenja rezultata parlamentarnih izbora i protiv njegove 12-godišnje vladavine potpiruju bezvrijedne opozicione grupe koje žele da rašire haos u Rusiji.