Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 280. godine rođen je rimski imperator Konstantin I – Konstantin Veliki, koji je počeo hristijanizaciju Rimskog carstva. Godine 312. izdao je Milanski edikt o toleranciji, kojim je hrišćanstvo izjednačio s ostalim vjerama, a 325. sazvao je Prvi vaseljenski sabor u Nikeji na kojem je stvoren temelj dogmatskog i kanonskog sistema hrišćanske crkve. Osnovao je 330. Konstantinopolj (Carigrad), novu prijestonicu Rimskog carstva.

1806 – Petar I Petrović sazvao je bokeljske prvake i u Risnu ih upoznao  s odlukama zbora glavara na Cetinju, da se nakon odlaska Austrijanaca iz Boke organizuju u zajedničkoj borbi protiv Francuza, obavijestivši ih istovremeno i o dolasku ruske flote koja se, umjesto u Napulj, zaputila u Boku i Dalmaciju. Na cetinjskom zboru je odlučeno, da se od austrijske vojske u primorju zatraži predaja svih vojnih utvrđenja po prethodnom sporazumu vladike Petra I i ruskog admirala Senjavina, a rišnjanski prvaci su prihvatili da se povede rat protiv Francuza, kojima su velike sile dodijelile Boku na upravljanje.

1847 – Hrvatsko-dalmatinske-slavonske novine donijele su vijest da je  tih dana izašao iz štampe «Gorski vijenac» Petra II Petrovića Njegoša. To najpoznatije Njegoševo djelo štampano je sredinom februara u jermenskoj štampariji u Beču, u tiražu od oko 600 primjeraka.

1887 – Umro je ruski kompozitor i naučnik Aleksandar Borodin, pripadnik muzičke grupe «Velika petorica», čije je djelo značajno doprinijelo razvoju ruske simfonije i kamerne muzike. Na svom životnom djelu, operi «Knez Igor» radio je 18 godina, a dovršili su je Rimski-Korsakov i Glazunov, stvorivši remek-djelo ruske romantične opere. Borodin je autor i značajnih radova iz hemije i biohemije.

1902 –  Rođen je američki pisac Džon Stajnbek, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1962. Književni uspjeh postigao je romanom «Kvart Tortilja» 1935, a potom su uslijedila čuvena djela : «O miševima i ljudima» , «Plodovi gnjeva», «Zima našeg nezadovoljstva», «Istočno od raja».

1932 – Rođena je američka filmska glumica Elizabet Tejlor, dobitnica dva Oskara za filmove «Baterfild 8» i «Ko se boji Virdžinije Vulf».

1933 – U požaru, koji su podmetnuli nacisti, izgorjela je zgrada njemačkog parlamenta – Rajhstag u Berlinu. Optuživši komuniste, nacisti su taj događaj iskoristili za obračun s političkim oponentima i zavodeći teror, uništili posljednje ostatke parlamentarno-demokratskog sistema u zemlji.

1936 – Umro je ruski ljekar i naučnik Ivan Petrovič Pavlov, osnivač Instituta  za eksperimentalnu medicinu, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1907.  Njegova teorija o uslovnim refleksima snažno je uticala na mnoge naučne discipline, posebno na psihologiju, psihijatriju i medicinu.

1993 – Na pruzi Beograd-Bar, u stanici Štrpci, naoružani otmičari  na čelu s haškim optuženikom Milanom Lukićem, izveli su iz voza 19 putnika, među kojima je bilo osam crnogorskih građana, i odveli ih u nepoznatom pravcu. Putnici su, prema svjedočenju osumnjičenih, ubijeni, ali još nije poznato gdje se nalaze njihovi posmrtni ostaci. Od 30 osumnjičenih za taj zločin, osuđen je samo jedan i to u Crnoj Gori – Nebojša Ranisavljević iz Despotovca na petnaest godina zatvora.

2006 – U 81. godini  umro je američki glumac Denis Viver, poznat po ulozi šerifa u serijalu “Meklaud”.

2007 – U Sarajevu su održani protesti pod nazivom „Pravda za žrtve genocida u Bosni i Hercegovini“ zbog presude Međunarodnog suda u Hagu da Srbija nije odgovorna za genocid u toj republici tokom rata 1992-95.

2012 – Vikiliks je objavio prvih 200 od ukupno pet miliona mejlova uzetih sa servera Stratfora, američke obavještajne firme. Ocijenjeno je da bi objavljivanjem tih mejlova, Vikiliks mogao da osvijetli mračni svijet prikupljanja obavještajnih podataka i otkrije neke osjetljive izvore. „Imamo privatnu obavještajnu firmu koja se oslanja na izvore iz američke Vlade i stranih obavještajnih agencija sumnjive reputacije kao i na novinare“, izjavio je osnivač Vikiliksa Džulijan Asanž.

2012 – Film „Umjetnik“, francuskog reditelja Mišela Azanavičijusa, osvojio je na 84. dodjeli Oskara pet statua. Pet Oskara osvojio je i film Martina Skorsezea „Hugo“, dok je Vudi Alen osvojio Oskara za najbolji scenario za film „Ponoć u Parizu“.

2013 – Slovenački parlament izglasao je nepovjerenje premijeru Janezu Janši i mandat dodijelio 42-godišnjoj finasijskoj ekspertkinji Alenki Bratušek iz lijevog centra. Bila je to najgora kriza u Sloveniji tokom 22 godine njene nezavisnosti.

2013 – Papa Bendikt XVI posljednji put se obratio vjernicima na Trgu Svetog Petra u Rimu, priznavši da su, kako je kazao, „nemirna mora“ obilježila njegovo osmogodišnje papinstvo. U emotivnom govoru pred 150.000 ljudi, aludirao je na neke od najtežih perioda dok je bio na čelu Svete stolice: seksualno zlostavljanje od strane sveštenika, curenje njegove korespodencije i pisanje medija o unutrašnjoj borbi za prevlsat među njegovim najbližim saradnicima. Papa Benedikt prvi je papa koji je abdicirao u posljednjih šest vjekova, a to je uradio, kako je rekao, za dobrobit Vatikana. Odluku o povlačenju navodno zbog lošeg zdravlja donio je 17. decembra 2012, upravo na dan kada je dobio dosije o aferi Vatiliks, u kojoj je u maju 2012. optužen i uhapšen njegov sobar Paolo Gabrijele za krađu i curenje papine privatne prepiske u kojoj se Vatikan predstavlja kao leglo intriga i unutrašnjih sukoba.

2014 – Crna Gora, Hrvatska i komanda NATO-a za Evropsku uniju, potpisale su u Briselu sporazum o razmjeni podataka o situaciji u vazdušnom prostoru, koji ima za cilj pripremu Crne Gore za integraciju u NATO sistem protivvazdušne odbrane. Cilj programa je priprema države pretendenta da se poveže u NATO integrisani sistem protivvazdušne odbrane. Odlukom Alijanse iz 2011, Hrvatska je određena za državu domaćina programa za susjedne države pretendente – Crnu Goru i Bosnu i Hercegovinu. Sporazum je u ime Ministarstva odbrane Hrvatske potpisao pomoćnik ministra za odbrambenu politiku Zoran Drča, u ime Crne Gore vršilac dužnosti vojnog predstavnika pri NATO-u, pukovnik Vladislav Vlahović, kao i general Verner Frers u ime komande NATO-a.

2014 – Naoružani ljudi okupirali su zgradu parlamenta u ukrajinskom regionu Krima i istakli rusku zastavu, nakon čega su novi ukrajinski lideri upozorili Moskvu da ne izvodi trupe iz svoje baze Sevastopolj. Krimski regionalni parlament donio je odluku o organizovanju referenduma o suverenosti Krima 25. maja. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1905 – Reorganizacijom Velike škole, osnovan je Beogradski univerzitet, prva univerzitetska ustanova u Srbiji.

1952 – Održana je prva sjednica Ujedinjenih  nacija u novom stalnom sjedištu svjetske organizacije u Njujorku.

2009 – U Prijepolju je, povodom 16-godišnjice otmice i ubistva 19 putnika voza na relaciji Beograd-Bar, u stanici Štrpci, otkriven spomenik žrtvama.

2010 – Čile je pogodio zemljotres jačine 8,8 stepeni Rihterove skale, jedan od najsnažnijih ikad registrovanih u toj zemlji. Zemljotres je izazvao cunami, poginulo je preko 700 osoba, porušene su zgrade, bolnice, putevi i mostovi.

2012 – Skupština Crne Gore ukinula je vanredno stanje koje je, na predlog Savjeta za bezbjednost i odbranu, uvedeno 11. februara  zbog sniježnog nevremena koje je zahvatilo zemlju.

2013– Japanka Misao Okava, stara 114 godina, upisana je u Ginisovu knjigu rekorda kao najstarija žena na svijetu.

2014 – Sud u Hanoveru oslobodio je bivšeg njemačkog predsjednika Kristijana Vulfa optužbi za korupciju, čime je završena dugogodišnja priča koja je počela njegovim povlačenjem s funkcije. Sud je naložio da se Vulfu isplati odšteta zbog pretresa njegove kuće.