EVROPSKI SUD

Poštovanje evropskih standarda zaštite ljudskih prava i prakse Suda u Strazburu glavni su test za spremnost države za pristupanje Evropskoj uniji (EU), poručeno je na okruglom stolu u Podgorici.

Predsjednik Evropskog suda za ljudska prava Linos Aleksandre Sicilijanos kazao je da je pored Evropske unije (EU) Sud u Strazburu jedan od najvećih mirovnih projekata u istoriji.

“Da bismo pristupili EU moramo da se rukovodimo Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i sloboda i presudama Suda u Strazburu. To je ključno za pristupanje Uniji, koje je glavni cilj Crne Gore”, naveo je Sicilijanos.

To je, kako je kazao, jako važno i za mir na Balkanu.

Sicilijanos je naveo da je proces izvršenja presuda Evropskog suda za ljudska prava složen.

Kako je kazao, u procesu sprovođenja presuda značajnu ulogu imaju zastupnik države pred sudom u Strazburu, Vlada, jer mijenja upravne i administrativne prakse, ali i parlament, jer jedan broj presuda može da zahtijeva strukturne promjene koje se mogu izvršiti u domaćem zakonodavstvu.

Sicilijanos je dodao da u procesu sprovođenja presuda važnu ulogu imaju i Ombudsman i nevladine organizacije.

Sutkinja suda u Strazburu Ivana Jelić kazala je da Evropska konvencija i praksa Evropskog suda za ljudska prava predstavljaju dio pravne tekovine EU.

“Zbog toga je važno da shvatimo da će taj glavni test upravo biti test poštovanja evropskih standarda zaštite ljudskih prava i prakse Evropskog suda za ljudska prava”, istakla je Jelić.

Kako je navela, za Crnu Goru je važno da zna da je priča u okviru Savjeta Evrope i poštovanja prakse Evropskog suda za ljudska prava prvi korak ka EU.

Prema riječima Jelić, evidentno je da treba još mnogo da se radi kako bi se ostvario cilj, odnosno potpuno harmonizovala nacionalna sudska praksa sa evropskim standardima.

“Postoji odgovoran i stabilan odnos prema obavezama. Crna Gora prihvata praksu Evropskog suda kao izvor prava”, istakla je Jelić.

Kako je dodala, u cilju harmonizacije prava i prakse sa evropskim standardima Sud vodi konstantni otvoreni dijalog.

“Atmosfera otvorenog dijaloga sa sudovima u Crnoj Gori postoji, komunikacija je odlićna i to je naša prednost koju treba da iskoristimo da osvojimo put ka EU”, poručila je Jelić.

Predsjednica Vrhovnog suda Vesna Medenica je naglasila da je Crna Gora trajno posvećena poštovanju, zaštiti i unaprjeđenju ljudskih prava i osnovnih sloboda u nacionalnom sistemu.

“Vrhovni sud, uživajući status najvišeg suda u hijerarhiji pravosuđa, u kontinuitetu uspješno sprovodi značajne aktivnosti u pravcu jačanja implementacije standarda predviđenih Evropskom konvencijom za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda u nacionalnoj sudskoj praksi”, kazala je Medenica.

Prema njenim riječima, autori Analize su pažljivo odabrali predmete iz nacionalne sudske prakse, u kojima je primijećen uticaj prakse Evropskog suda i uspješno ukazali na zaključke, koji proizilaze iz stavova tog suda, zauzetih u presudama u odnosu na Crnu Goru.

“Djelotvornost zaključaka ostaje da bude viđena u praksi sudova, jer su sudije kao ključni subjekti pozvani da primjenjuju standarde prakse Evropskog suda, prvenstveno izražene u presudama, donijetim u odnosu na Crnu Goru”, rekla je Medenica.

Ona je istakla da Analiza predstavlja fragment baštine civilizacijskih vrijednosti, koje zajedčki dijele Crna Gora i Savjet Evrope.

“Istovremeno, izradom tematskih analiza i izvještaja, u kojima se sudijama i zainteresovanoj javnosti čini dostupnom praksa Evropskog suda, dodatno jačamo dijalog sa Evropskim sudom, kao postignuće našeg partnerskog odnosa u poštovanju, zaštiti i promociji ljudskih prava i osnovnih sloboda”, rekla je Medenica.

Ministar pravde Crne Gore Zoran Pažin kazao je da je ponosan na to što Crna Gora spada u države koje u velikoj mjeri izvršavaju i poštuju presude Evropskog suda za ljudska prava.

On je istakao da su vladavina prava, zaštita ljudskih prava i sloboda temelji istinske demokratije.

Kako je naveo Pažin, Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda do sada je najefikasniji i najsofisticiraniji međunarodni pravni mehanizam za zaštitu ljudskih prava i sloboda.

Pažin je rekao da ugled Evropskog suda proizilazi iz činjenice da je on uvijek imao svježine, snage, znanja i profesionalne vještine da izlazi u susret izazovima sa kojima se suočavaju pravni poreci evropskih država i da uvijek na njih adekvatno odgovori.

“Evropski sud u Crnoj Gori uživa veoma visok ugled, što ponekad vodi i do nerealnih očekivanja crnogorskih građana koji taj Sud ponekad doživljavaju kao sud četvrte instance, koji po njihovom mišljenju može, a mi znamo da ne može, da mijenja odluke nacionalnih sudova, zakone”, naveo je Pažin.

On je poručio da država treba, ne samo kroz individualne mjere, koje se odnose na same podnosioce predstavke, nego i kroz generalne mjere da pokaže posvećenost i ozbiljnost u prevenciji budućeg kršenja ljudskih prava i sloboda.

Ambasadorka Velike Britanije u Podgorici Alison Kemp poručila je da ta država ostaje snažno posvećena procesu vladavine prava u Crnoj Gori.

“Očuvanje prava građana Crne Gore u skladu sa međunarodnim standardima, i uloga sudija, tužilaca i javnih funkcionera u tom očuvanju se ne može precijeniti”, istakla je Kemp.

Ona je kazala da je cilj da se nadogradi ono što je postignuto do sada i definišu izazovi koji postoje u vezi sa primjenom Evropske konvencije o ljudskim pravima.

“Nadamo se da ćemo vidjeti jos djelotvorniju nacionalnu primjenu Konvencije, koja zavisi od opšteg poznavanja konvencijskih prava i principa koji se njom proklamuju”, navela je Kemp.