PEJAKOVIĆ O BANKAMA

Banke kroz moratorijum ne naplaćuju kamatu na kamatu, već je u pitanju novi kreditni odnos po definiciji restrukturiranja, saopštio je generalni sekretar Udruženja banaka (UBCG) Bratislav Pejaković.

“Moratorijum, kao reakcija na uticaj pandemije, posmatramo kao prvu fazu i relaksaciju klijenata do 90 dana. Druga faza je nakon moratorijuma, kad klijent može da plati obračunatu kamatu u periodu moratorijuma i da nastavi redovnu otplatu kredita”, kazao je Pejaković za Pobjedu.

On je dodao da se kamata na kamatu vezuje za zateznu kamatu, kada su u pitanju prinudne radnje u naplati potraživanja usljed kašnjenja klijenta, jer je dogovor nemoguć.

“Za razliku od takve situacije, ovdje se nakon moratorijuma klijent prijavljuje za restrukturiranje kredita i pravi se novi obračun, produžen do 90 dana. Dakle, dobrovoljno i saglasje je klijenta i banke. U pitanju je novi kreditni odnos po definiciji restrukturiranja, gdje je Centralna banka (CBCG) najavila da će svaki kredit koji je dokumentovan kao direktno umanjenje prihoda pod uticajem pandemije u bilansima banaka moći će da se tretira kao novi plasman”, kazao je Pejaković i dodao da je to bitna stavka.

On je podsjetio da je moratorijum pravo, a ne obaveza klijenta, pa je upitno zašto je primisao da su klijenti primorani da plaćaju veće rate.

“Nema ekstra profita, jer je kamata prihod, a ne dobit. Značajan broj klijenata banaka u redovnom stanju bi rado pristupili restrukturiranju kredita i pripisu kamate, ali ne mogu baš svi da se kvalifikuju za tu privilegiju, dok je konkretnom mjerom to dostupno svima”, rekao je Pejaković.

On je dodao da je kamata cijena novca, gdje banke plaćaju depozite i druge izvore novca, ali moraju da naplate glavnicu i kamatu da bi servisirali svoje obaveze.

Zato se vodi računa kome se plasiraju sredstva.

Pejaković je kazao da je odluka CBCG o privremenoj zabrani isplate dividende akcionarima, osim u akcijama u skladu sa odlukama Evropske unije (EU) i neće izazvati nikakve negativne efekte.

Dodatno će, kako smatra Pejaković, učvrstiti stabilnost sistema.

On je ocijenio da se CBCG u skladu sa mjerama Vlade, postavila pravovremeno i odgovorno prema izazovu koji je novi koronavirus izazvao u ekonomiji.

“Odricanje banaka, koliko god neko to ne želi da vidi, kroz umanjenje prihoda i priliva do 90 dana i te kako utiče na redovno poslovanje. Međutim, evidentna likvidnost bankarskog sistema, kvalitetna kapitalizovanost banaka, ostvarena dobitu prethodnim godinama, sredstva kod CB i mogućnosti povlačenja kreditnih linija, omogućile su da moratorijum bude realno sprovodiv”, objasnio je Pejaković.

Prema njegovim riječim CB je nizom mjera omogućila bankama da lakše prevaziđu taj period.

“Sprovodi se ono što je moguće. Izlazi se u susret klijentima banaka mimo standarda poslovanja, gdje su banke pokazale spremnost da ponesu svoj dio tereta, a evidentno je da CB pruža neophodnu podršku, da bi se sistemski lakše preobrodio period krize, a time se omogućava lagodan odnos depozitara koji apsolutno mogu biti mirni u pogledu raspoloživosti depozita”, zaključio je Pejaković.