Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1610. prvi holandski doseljenici iskrcali su se na ostrvo Menhetn, sada centralni dio Njujorka. Holanđani su za nekoliko bala tkanine i jeftinu bižuteriju otkupili od Indijanaca ostrvo i na njegovom južnom dijelu podigli naselje Novi Amsterdam.

1789 – Zbog čestog iseljavanja iz nekih krajeva Crne Gore, u potrazi za boljim uslovima života i zbog stalnih ratnih  prijetnji, Petar I Petrović uputio je apel Crnogorcima, da bi ih odvratio od takvih namjera. “Vidim, upozorio je Vladika, da neki  ljudi idu, te mame i varaju narod, pa ih vode nekuda preko mora. Oni gledaju svoju korist, a ne kako će vama dobro učiniti. Nije vi tamo puta, nako da ginete za tuđu korist, da trgovinu od vas čine i ćese napunjaju”.

1814 – U Prčanju je sačinjen tekst kapitulacije grada Kotora i bokokotorske provincije kojim je u 18 tačaka potvrđena primopredaja vlasti od strane opunomoćenih crnogorskih predstavnika, guvernadura Vukolaja Radonjića i izaslanika Miroslava Zanovića opunomoćenim predstavnicima Austrije, majoru Fediniju i inžinjeru Voteru.

1819 – Rođen je francuski slikar Gistav Kurbe, osnivač realističke škole u vrijeme krutog akademizma, smatra se najrevolucionarnijim slikarom 19. vijeka. „Kad se čovjek zaželi da vidi komad zemlje, lice seljaka, tijelo žene ili život i smrt životinje, teško da će to naći na slikama ijednog drugog slikara do na Kurbeovim platnima“, pisali su ljubitelji umjetnosti i likovni kritičari, smatrajući ga za jednog od posljednjih autentičnih slikara Evrope. Jedan je od prvih umjetnika koji su radili u prirodi, opor i snažan, odbacio je romantične pejzaže i idealizovanje ljudi i scena. Izuzetno je uticao na cjelokupno evropsko slikarstvo sredinom 19. vijeka.  Bio je aktivni učesnik Pariske komune 1871. Poznate Kurbeove slike: “Atelje”, “Tucači kamena”, “Talas”, “Pogreb u Ornanu”.

1915 – Rođen je američki pisac Sol Belou, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1976. Junak njegovog djela je moderan gradski čovjek, izložen sumnjama i razočarenjima, ali uprkos svemu neuništiv. Poznata djela: “Henderson, kralj kiše”, “Čovjek na klackalici”, “Žrtva” , “Ne propusti dan”, “Pustolovine Ogija Marča”.

1990 – Na prvim višestranačkim parlamentarnim izborima u Čehoslovačkoj od 1946. pobijedio je Građanski forum, koji je osnovao književnik Vaclav Havel, a u Bugarskoj je istoga dana izbornu pobjedu odnijela Bugarska socijalistička partija (bivši komunisti).

1999 – NATO je prekinuo bombardovanje Savezne Republike Jugoslavije nakon što su se prve jedinice Vojske Jugoslavije, na osnovu Vojno-tehničkog sporazuma potpisanog prethodnog dana u Kumanovu, povukle s Kosova.

2006 – Ukazom prdsjednika Ruske federacije Vladimira Putina, Ruska federacija priznala je Republiku Crnu Goru kao samostalnu, suverenu i nezavisnu državu, i izrazila spremnost za uspostavljanje diplomatskih odnosa između dvije zemlje na nivou ambasadora.

2008 – Na Brdu kod Kranja završen je samit EU-SAD na kojem su lideri svjetskih velesila najviše pažnje posvetili klimatskim promjenama, obavezujući se da će u narednom periodu pokušati da postignu dogovor o unapređivanju Protokola iz Kjota. Skupu je prisustvovao i američki predsjednik Džordž Buš.

2009 – U crnogorskom parlamentu izabrana je 38. crnogorska Vlada, a njen mandatar Milo Đukanović počeo je šesti mandat. 

2010 – Na arheološkom lokalitetu Carine u Risnu pronađeno je 4.600 metalnih novčića kralja Balajosa, ilirskog vladara između II i III vijeka p.n.e. Tim otkrićem, ocijenili su arheolozi, definitivno je potvrđeno da je Balajos imao u Risnu kovačnicu novca, a moguće i prijesto. Pronalazak drevnog novca u Risnu, istovremeno je i najbrojniji numizmatički nalaz u Evropi, pronađen na jednom mjestu. 

2010 – Haški tribunal je za zločin u Srebrenici u ljeto 1995, na doživotnu zatvorsku kaznu osudio oficire Vojske Republike Srpske Vujadina Popovića i Ljubišu Bearu, što su bile najviše zatvorske kazne za taj zločin. Sudsko vijeće proglasilo je još petoricu pripadnika Vojske Republike Srpske odgovornim za masakr nad skoro 8.000 bosanskih Muslimana i potvrdilo da je u Srebrenici počinjen genocid.

2011 – Evropski komesar za proširenje Štefan File objavio je da je Hrvatska ispunila sve uslove kako bi postala 28. članica Evropske unije i da je preostalo samo da zemlje članice ratifikuju sporazum o njenom pristupanju. Hrvatska je pregovarala šest godina,  mnogo duže od bilo koje zemlje koja je ušla u Evropsku uniju, a datum njenog ulaska, koji je postavila Unija, jeste 1. jul 2013.

2013 – U prisustvu brojnih dizajnera, glumaca, sportista, i drugih javnih ličnosti, ispred zidina Starog grada u Budvi održana je modna revija jednog od najpoznatijih svjetskih kreatora Roberta Kavalija. Tokom boravka u Budvi, Kavali je u rezidencijalnom kompleksu „Dukljanski vrtovi“ na Zavali posadio stablo masline, i postao prva poznata ličnost koja je posadila maslinu na toj lokaciji. U Crnu Goru je doputovao privatnim avionom dan uoči revije, i u razgovoru s novinarima na tivatskom aerodromu izrazio oduševljenje crnogorskom obalom i fudbalerima. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1832 – Rođen je njemački inžinjer Nikolaus August Oto, izumitelj četvorotaktnog motora s unutrašnjim sagorijevanjem.

1836 – Umro je francuski fizičar i matematičar Andre Mari Amper, osnivač elektrodinamike.

1909 – Prvi put je upotrijebljen signal S.O.S kada je brod “Slavonija”, kompanije Kjunard, doživio brodolom na Azorskim ostrvima.

1940 – Italija je, kao saveznik Njemačke u Drugom svjetskom ratu, objavila rat Francuskoj i Velikoj Britaniji.

1967 –  Završen je šestodnevni izraelsko-arapski rat u kojem je Izrael zauzeo teritoriju Sirije, Jordana i Egipta, koje uključuju istočni Jerusalim, Zapadnu obalu, Gazu i Sinajsko poluostrvo. Sovjetski Savez je prekinuo diplomatske odnose s Izraelom.

1971 – Sjedinjene Američke Države ukinule su 20-godišnji embargo na trgovinu s Kinom.

2007 – Američki predsjednik Džordž Buš posjetio je, u okviru svoje osmodnevne evropske turneje, Republiku Albaniju. Bila je to prva posjeta jednog američkog predjednika Albaniji.

2011 – Ženska rukometna reprezentacija Crne Gore plasirala se na Svjetsko prvenstvo nakon što je, na utakmici u Pljevljima, pobijedila češke rukometašice 33:26.