Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 79. godine umro je rimski car Tit Flavije Vespazijan, osnivač dinastije Flavija. Za njegove vladavine izgrađen je amfiteatar Koloseum  u Rimu, najveća građevina te vrste u Rimskom carstvu.

1825 – Rođen je Jovan Sundečić, sekretar knjaza Nikole i autor teksta prve zvanične crnogorske himne. Bio je veliki pobornik ujedinjenja južnoslovenskih naroda. U Crnu Goru je došao 1864. Na Cetinju je, pet godina potom, osnovao Bogosloviju, koja je kasnije prerasla u Bogoslovsko-učiteljsku školu. Bio je vlasnik i izdavač lista “Crnogorac”, urednik godišnjaka “Orlić” i časopisa “Prosvjeta”. Objavio je desetak zbirki, mahom rodoljubivih pjesama na temu južnoslovenstva. Učestvovao je i u realizaciji nekoliko konvencija između Crne Gore i Austrije i Crne Gore i Vatikana. I nakon penzionisanja zadržao je titulu knjaževog sekretara. Jovan Sundečić je umro 6. jula 1906. godine.

1837 – U Crnu Goru je s Njegošem iz Rusije doputovao potpukovnik ruske vojske i službenik ruske ambasade u Beču Ozereckovski, koga je car Nikolaj I poslao da pomogne u sređivanju prilika u Crnoj Gori i u rješavanju sporova sa susjedima. Pravi zadatak Ozereckovskog bio je, međutim, da objektivno procijeni stanje u svim sferama života u Crnoj Gori,  kako bi se organi carevine diplomatski, politički i materijalno angažovali da joj pomognu.

1886 – Umro je ruski pisac Aleksandar Nikolajevič Ostrovski. Njegovo djelo, oko 50 pozorišnih komada, predstavlja cijelu epohu u razvoju ruskog pozorišta i čini osnovu klasičnog ruskog dramskog repertoara. Prikazivao je težak život u Rusiji toga doba, propadanje plemića i socijalnu nepravdu; izvrgavao ruglu poroke svoga vremena i na tome gradio komične situacije. U neposrednom kontaktu s dramskim izvođačima izvršio je ogroman uticaj na stvaranje najboljih tradicija ruske scenske umjetnosti. Poznata djela: “Šuma “, “Bura”, “Bez krivice krivi”, “Talenti i obožavaoci”, “Siromaštvo nije porok”, “Unosno mjesto”.

1906 – Sklopljen je ugovor između glavne uprave pošta i telegrafa Crne Gore i Društva barske luke i željeznice, čije su osnivanje finansirali Italijani.  Tim ugovorom Društvo je dobilo koncesije za zgradu i eksploataciju barskog pristaništa i željezničke pruge Bar-Virpazar, kao i slobodnu plovidbu Skadarskim jezerom.

1916 – Počela je bitka na rijeci  Somi u Prvom svjetskom ratu. Nakon pet mjeseci, koliko su trajale borbe, snage Antante osvojile su oko 200 kilometara kvadratnih teritorije, uz gubitke preko milion ljudi na obje strane.

1930 – Rođen je francuski filmski reditelj Klod Šabrol, predstavnik „novog talasa“ francuskog filma i jedan od najznačajnijih evropskih sineasta. Reditelj  izrazitog stila, preciznog i strogog, u najboljoj tradiciji francuske škole, autor je velikog broja filmova u kojima se bavio uticajem građanskih institucija na čovjekovu ličnost. Poznati filmovi: “Naivne djevojke”, “Dvorstruki obrtaj”, “Raskid”.

1948 – U pokušaju da spriječe obnavljanje njemačke države na prostoru koji su držali zapadni saveznici, sovjetske trupe su počele blokadu zapadnog Berlina zaustavljanjem drumskog i željezničkog saobraćaja prema tom gradu. Tokom 300 dana, koliko  je blokada trajala, grad je snabdijevan preko vazdušnog mosta.

1986 – Umro je srpski pisac Miroslav Antić, liričar koji je u pjesme unio kolorit jezika banaćanskih seljaka, autor “Plavog čuperka”, jedne od najpopularnijih zbirki dječijih pjesama u novijoj srpskoj književnosti. Pisao je i drame. Pored književnosti bavio se slikarstvom, žurnalistikom i filmom. Izvjesno vrijeme radio je i na filmovima sa savremenim društvenim temama.

2007 – U Zagrebu je završen Energetski samit zemalja jugoistočne Evrope, na kojem su učestvovali predsjednici Hrvatske, Crne Gore, Albanije, Bosne i Hercegovine, Rumunije, Bugarske, Makedonije, Srbije i Rusije, kao i ministri za strateški razvoj Slovenije i Grčke. U završnoj izjavi, devetorica predsjednika, među kojima predsjednik Rusije Vladimir Putin kao poseban gost, istakli su da energenti kao osnovni razvojni resurs, moraju biti dostupni svim zemljama i da se neće koristiti kao sredstvo političkog pritiska.

2008 – U sjedištu NATO-a održan je prvi plenarni sastanak Intenziviranog dijaloga između Crne Gore i Sjevernoatlantskog saveza, na kojem su crnogorski predstavnici zvanično uručili završnu verziju Individualnog partnerskog akcionog plana, a u Pržnu je počeo međunarodni skup o evroatlantskoj perspektivi regiona. 

2009 – Na samitu Kosova, Albanije, Makedonije i Crne Gore, u albanskom gradu Valoni, crnogorski predsjednik Filip Vujanović zatražio je od kosovskog kolege Fatmira Sejdiua da Crnogorci što prije dobiju status manjinske zajednice koja bi im obezbijedila autentično predstavljanje u kosovskom parlamentu. Vujanović je istovremeno pokrenuo i pitanje povratka raseljenih sa Kosova.

2009 – U Beogradu je, u 79. godini, umrla poznata srpska slikarka Olja Ivanjicki, jedina žena među osnivačima čuvene grupe “Mediala” (1959), koju su predstavljali mladi slikari, pisci, filozofi, arhitekti, kompozitori. Imala je 99 samostalnih izložbi u zemlji i inostranstvu. S modnom kućom „Mona“ iz Beograda uradila je 2007. kolekciju „Njegoš“, posvećenu 150-godišnjici štampanja „Gorskog vijenca“.

2010 – U Podgorici je održana međunarodna naučna konferencija o istoriji diplomatskih odnosa između Crne Gore i Sjedinjenih Američkih Država. Konferenciju je, povodom 105-godišnjice uspostavljanja diplomatskih odnosa između Crne Gore i SAD, organizovao Istorijski institut Crne Gore.

2011 – Crnogorski premijer Igor Lukšić i vatikanski državni sekretar, kardinal Torcizio Bertone potpisali su u Vatikanu Temeljni ugovor između Crne Gore i Svete stolice, kojim se reguliše pravni status Katoličke crkve u Crnoj Gori.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1497 – Engleski moreplovac Džon Kebot otkrio je Kanadu i proglasio Sjevernu Ameriku posjedom Velike Britanije.

1793 –  U Francuskoj je usvojen prvi republikanski ustav kojim je izvršna vlast podređena skupštini.

1894 – Italijanski anarhista Santo Kaserio ubio je u Lionu predsjednika Francuske Mari Fransoa Sadi Karnoa.

1901 – U Parizu je otvorena prva izložba 19-godišnjeg španskog slikara Pabla Pikasa, koja je oduševila likovne kritičare.

1911 – Rođen je argentinski automobilski as Huan Fanđo, petostruki svjetski šampion u “Formuli 1”.

1947 – Jedan američki pilot izjavio je da je na nebu vidio neobičan predmet koji je opisao kao “tanjir koji leti kroz vodu”. Poslije tog događaja počeo je da se koristi termin “leteći tanjir”.

2001 – Vaterpolo reprezentacija SR Jugoslavije postala je šampion Evrope.

2010 – Džulija Gilard postala je prva žena premijerka Australije.