Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1757. na Cetinju je održan Opštecrnogorski zbor povodom odlaska hiljadu Crnogoraca u Rusiju radi obrazovanja posebnog husarskog puka uz saglasnost ruskog dvora. Iako je u odnosu na stav vladike Vasilija – da njihovu namjeru treba podržati, bilo i suprotnih mišljenja na zboru, zainteresovanima je dozvoljen odlazak, uz upozorenje kakve sve rizike takav put može donijeti.

1783 – Rođen je južnoamerički revolucionar, vojskovođa i državnik Simon Bolivar. Oslobodio je najveći dio Južne Amerike od španske vlasti i bio prvi predsjednik Kolumbije i Gornjeg Perua, koji je po njemu dobio ime Bolivija.

1802 – Rođen je francuski pisac Aleksandar Dima Otac, koji je napisao blizu trista djela i proslavio se avanturističkim romanima s tematikom iz francuske istorije. Pisao je i komedije i romantične drame, a ostavio je i memoare. Poznata djela:”Tri musketara”, “Grof od Monte Krista”, “Kraljica Margo”.

1828 – Rođen je ruski pisac, književni kritičar i revolucionar Nikolaj Černiševski. Njegovo političko djelovanje u carskoj Rusiji prekinuto je progonom u Sibir. Černiševski se zalagao da književnost bude oruđe društvene kritike, a u djelu “Šta da se radi” iznio je svoje socijalističko-utopijske poglede na probleme braka, porodice, emancipacije žene, društvenih ideala i sl.

1906 – Umro je Stevan Sremac, najizrazitiji predstavnik srpske humorističke proze, koji je u poznatim djelima “Ivkova slava”, “Zona Zamfirova”, “Pop Ćira i pop Spira” uz bogatu galeriju likova dao upečatljivu sliku odnosa bogatih i siromašnih i usponu skorojevića.

1910 –  Na Cetinju su prvi put demonstrirani aparati za gašenje požara, čiji je distributer bila jedna zagrebačka firma. U lokalnim novinama, tim povodom, apelovano je na građane da se snabdiju takvim spravama, jer za gašenje mogućih požara nije bilo vode, niti je u to doba bilo organizovanog vatrogasnog društva u Crnoj Gori.

1918 – Kralj Nikola uputio je pismo doktoru Evgeniju Popoviću, dugogodišnjem generalnom konzulu Crne Gore u Rimu i dotadašnjem ministru i predsjedniku crnogorske vlade u egzilu. Kralj Nikola je u pismu izrazio zadovoljstvo zbog odlikovanja koja su italijanski i engleski kralj dodijelili doktoru Popoviću i jednom broju crnogorskih političara, kao i zbog toga što je vlada Sjedinjenih Američkih Država dala agreman budućem ambasadoru Crne Gore u Vašingtonu.

1923 – U Lozani je potpisan mirovni ugovor između Turske i savezničkih sila kojim se Turska odrekla svih neturskih teritorija koje je izgubila u Prvom svjetskom ratu, ali je dobila Jedrene i istočnu Trakiju, čime su definitivno određene granice turske države u njenom dijelu na evropskom kontinentu.

1966 – U Beogradu je umro Trifun Đukić, književnik, književni istoričar, prevodilac i profesor. Rođen je u Brskutu, podgorička Opština, 10. januara 1889. Napisao je komentar Njegoševog “Gorskog vijenca”, biografiju Marka Miljanova, prevodio Getea, Prešerna, Župančića, objavio više zbirki pjesama i drugih radova.

1974 – Umro je britanski fizičar Džejms Čedvik, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1935. Čedvik je 1932. otkrio neutron, a kasnije radio na “Menhetn projektu”  razvoja atomske bombe u Los Alamosu u Sjedinjenim Američkim Državama.

1991 – U Majamiju je umro američki pisac, porijeklom poljski Jevrej, Isak Baševis Singer, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1978. Smatra se najznačajnijim modernim piscem na jidišu, mada se njegova djela pojavljuju isključivo u engleskom prevodu. Rođen je 14. jula 1904. u Poljskoj, u rabinskoj porodici. Živio je u Sjedinjenim Američkim Državama od 1935. Objavio je brojna prozna djela (pripovjetke i romane), a pisao je i liriku. U djelima se bavio drevnim jevrejskim običajima, mitovima i legendama, ali i gorkim usudom Jevreja; njihovim stradanjima i emigrantskim životom. „Pišem samo o onim temama koje me fasciniraju“, govorio je. Njegovi su likovi netipični i ispunjeni unutrašnjim protivurječnostima: gotovo uvijek između pobune i pomirenja sa zlom sudbinom, između sumnje i vjerovanja u boga. Poznata djela: “Rob”, “Satana u Goraju”, “Mađioničar iz Lublina”.

2006 – Pobjedom u posljednjem kolu šahovskog Šampionata na Cetinju protiv Marka Krivokapića, titulu šampiona osvojio je Predrag Nikač.  Pored titule prvog šampiona nezavisne Crne Gore u šahu, Nikač je osvojio i titulu internacionalnog majstora i prvi velemajstorski bal.

2008 – Crnogorska Vlada usvojila je izmjene podzakonskih akata prema kojima će se strane firme registrovane u Crnoj Gore tretirati kao domaće. Istoga dana usvojen je i predlog zakona o vazdušnom saobraćaju, koji se odnosi na sve vazduhoplove koji koriste crnogorski vazdušni prostor. Tim predlogom prvi put je uređena oblast vazduhoplovstva kod nas i u skladu je s međunarodnim propisima.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1895 – Počela je izgradnja Vojnog stana na Cetinju. Paljenjem prve mine, početak je simbolično označio crnogorski suveren knjaz Nikola.

1976 – Američki svemirski brod “Viking 1” spustio se na Mars da ispita da li postoje mogućnosti za život na toj planeti.

2007 – Pet bugarskih medicinskih sestara i jedan palestinski doktor, osuđenih zato što su navodno zarazili na hiljade libijske djece HIV virusom, oslobođeni su nakon što je dogovorom između Tripolija i Evropske unije okončano njihovo devetogodišnje zatočeništvo.

2009 – U Skupštini Crne Gore završena je rasprava o Vladinoj odluci o učestvovanju crnogorskih vojnika u vojnim misijama u Avganistanu, Liberiji i Somaliji.

2011 – Filmu Tomislava Radića „Kotlovina“ dodijeljena je Velika Zlatna arena za najbolji film 58. filmskog festivala u Puli.