Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan  1503. rođen je francuski astrolog Mišel de Notr-Dam, poznat kao Nostradamus, najpoznatiji prorok u istoriji, autor knjige “Proročanstva” (1555). Bio je lični ljekar francuskog kralja Šarla IX  i dvorski astrolog Katarine Mediči.

1799 – Umro je Džordž Vašington, prvi predsjednik SAD (1789-97), koji je u ratu za nezavisnost od Engleske (1775-83) komandovao vojskom kolonista. Odbivši da se treći put kandiduje za predsjednika uputio je Amerikancima “Oproštajnu besjedu”. 

1900 – Njemački fizičar Maks Plank  objavio je “kvantnu teoriju”, prema kojoj energija radijacije potiče iz nevidljivih djelića, kvanta, i nije kontinuirana, kako se ranije mislilo.

1918 – Izvršni narodni odbor za ujedinjenje Crne Gore i Srbije obratio se crnogorskoj javnosti opširnim proglasom u kome je istaknut istorijski značaj odluka  Podgoričke skupštine, organizovane protivno crnogorskom ustavu i zakonima,  i pobrojani zadaci Odbora u sprovođenju tih odluka. Uz politički angažman, Odbor je brinuo o organizaciji vlasti, saobraćaju i opskrbljivanju naroda, jer je smatrao da uspješnim rješavanjem tih problema najbolje može parirati aktivnostima, kako je u proglasu navedeno, “raznih neprijatelja koji su djelovali sve aktivnije”.

1947 – Odlukom gradskog narodnog odbora grada Cetinja formirano je transportno preduzeće “Bojana” – Cetinje, jedno od najstarijih preduzeća te vrste u Crnoj Gori.  Od skromnog voznog parka – pet kamiona u početku, “Bojana” se sedamdesetih godina razvila u moćnu transportnu organizaciju sa gotovo stotinu savremenih vozila. Danas je ostalo samo ime.

1960 – Potpisana je Pariska konvencija o osnivanju Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD). Konvencija je stupila na snagu u septembru 1961.

1989 – Umro je ruski nuklearni fizičar Andrej Dmitrijevič Saharov, borac za političke slobode i ljudska prava i protivnik nuklearnih eksperimenata. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1975.

1995 – U Jelisejskoj palati u Parizu potpisan je mirovni sporazum o okončanju 44-mjesečnog rata u Bosni, koji je postignut 21. novembra u Dejtonu, u Sjedinjenim Američkim Državama. Potpise na sporazum stavili su predsjednici bivših jugoslovenskih republika Hrvatske i Bosne i Hercegovine Franjo Tuđman i Alija Izetbegović i predsjednik Srbije Slobodan Milošević. Tim sporazumom Bosna i Hercegovina  podijeljena je na dva entiteta – Federaciju BiH i Republiku Srpsku, a nadgledanje sprovođenja mira povjereno je NATO snagama.

2003 –  U blizini rodnog grada Tikrita uhapšen je bivši irački predsjednik Sadam Husein. Pronađen je u jednom podrumu, petnaestak kilometara udaljenom od Tikrita, a u akciji je učestvovalo 600 američkih vojnika.

2004 – U Skupštini Crne Gore usvojena je Deklaracija o zaštiti rijeke Tare. Deklaracijom je zabranjena gradnja objekata koji bi mogli ugroziti kanjon Tare, popularno nazvane Suza Evrope i uvrštene u UNESCO-v spisak svjetske prirodne baštine. Deklaracija o zaštiti Tare usvojena je glasovima poslanika SDP-a, SNP-a, Građanske partije, Liberalnog saveza Crne Gore i albanskih partija.

2006 – Crna Gora je postala 22. članica Partnerstva za mir, što je prvi korak  na putu ka punopravnom članstvu u NATO-u. Predsjednik Crne Gore Filip Vujanović potpisao je, tim povodom, u Briselu Okvirni sporazum o pristupanju Partnerstvu za mir, koji je za Crnu Goru otvorio mogućnost vojne saradnje i političkog dijaloga s najmoćnijim svjetskim vojnim savezom.

2009 – Crnogorski premijer Milo Đukanović boravio je u prvoj zvaničnoj posjeti Vatikanu, gdje ga je primio papa Benedikt XVI.

2011 – Lider Socijaldemokratske partije Hrvatske Zoran Milanović postao je najmlađi hrvatski premijer nakon što je koalicija lijevog centra (Kukuriku koalicija) na izborima 4. decembra ubjedljivo pobijedila Hrvatsku demokratsku zajednicu.

2012 – Na svečanosti u vili Gorica u Podgorici uručene su nagrade za naučna dostignuća u 2012.  maturantu Gimnazije „Stojan Cerović“ u Nikšiću Petru Tadiću, profesorima  Prirodnomatematičkog fakulteta Savu Tomoviću i Davidu Kaljaju, direktorici Sektora za razvoj kompanije „13. jul Plantaže“ Vesni Maraš, kao i profesoru Univerziteta Mediteran Srđanu Jovanovskom. Nagrade je uručila ministarka nauke u Vladi Crne Gore Sanja Vlahović.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1896 – U “Glasu Crnogorca” objavljeno je, kako je poznati naučnik i putopisac Pavel Apolonovič Rovinski, veliki prijatelj Crne Gore, kojoj je posvećen značajan dio njegovog naučnog opusa, Cetinjskoj čitaonici, čiji je inače bio član, darovao 80 knjiga.

1911 – Norveški istraživač Rual Amundsen  postao je prvi čovjek koji je stigao na Južni pol, pretekavši engleskog polarnog istraživača Roberta Skota, koji je na Južni pol stigao 18. januara 1912.

1918 – U Velikoj Britaniji prvi put su na izborima glasale žene i dobile pravo da se kandiduju za parlament. Prva žena koja je izabrana bila je grofica Markievič, irski nacionalista, ali nije mogla da zauzme svoje mjesto u parlamentu jer je bila u zatvoru.

2000 – Visoki komesarijat UN za izbjeglice (UNHCR) obiljležio je 50 godina postojanja. Osnovan 1950. s 33 zapošljena i budžetom od 300.000 dolara, Komeserijat je imao zadatak da zbrine dva miliona izbjeglica poslije Drugog svjetskog rata. Pola vijeka kasnije za UNHCR je radilo 5.000 ljudi u 120 zemalja, koji su brinuli o 22 miliona raseljenih lica, a godišnji budžet iznosio je oko milijardu dolara.

2004 – Na jugu Francuske otvoren je najveći viseći most na svijetu, visok 343 metra, a dugačak dva i po kilometra. Most “Mijo”, koji je projektovao britanski arhitekta Norman Foster, gradilo je za tri godine oko hiljadu radnika, a izgradnja tog futurističkog djela ( 23 metra višeg od Ajfelove kule) koštala je 394 miliona eura.

2006 – Šef UNMIK-a Joakim Riker upozorio je Savjet bezbjednosti da bi odlaganje odluke o konačnom statusu Kosova moglo izazvati nestabilnost u regionu.      

2006 – Trogodišnja istraga Skotland jarda utvrdila je da nema tragova zavjere i da su princeza Dajana i njen prijatelj Dodi Al Fajed, stradali u saobraćajnoj nesreći u Parizu, zbog neprilagođene brzine i pijanstva vozača Dajaninog automobila.

2007– Lideri Evropske unije odlučili su da na Kosovo pošalju policijsku i bezbjednosnu misiju.

2007 – Crnogorski kik-bokser Ivan Srugar postao je šampion svijeta u kategoriji do 85,1 kilogram, nakon što je savladao bosanskog prvaka Salka Zildžića, sudijskim preglasavanjem 2:1 u meču održanom u budvanskom hotelu Splendid.

2010 – Operativni tim crnogorske Vlade saopštio je da je poplavama u Crnoj Gori ugroženo 1.457 domaćinstava, odnosno 5.289 njihovih članova.

2012 – Naoružani  napadač, dvadesetjednogodišnji Adam Lanca ubio je u jednoj osnovnoj školi u Njutaunu, u državi Konektikat, dvadesetoro djece od šest i sedam godina, šest odraslih osoba i sebe.