U SINGAPURU

Singapur je danas najavio da će koristiti robotskog psa u parku, kako bi se osiguralo poštovanje mjere društvenog distanciranja.

Radi se o robotu nazvanom Spot, a proizvela ga je kompanija “Boston Dynamics”.

Robotski pas će početi patrolirati lokalnim parkom i glasovnim porukama upozoravati građane da poštuju društvenu distancu.

Spot je opremljen i kamerama koje mogu skenirati njegovo okruženje i tako omogućiti vlastima da procijene broj ljudi okupljenih u parkovima.

“Ove kamere neće moći prepoznati identitet osoba, niti će sakupljati neke lične podatke”, navodi se u saopšenju vlade.

Nova mjera je eksperiment s ciljem unapređenja poštivanja društvenog distanciranja u Singapuru koji bilježi povećanje broja zaraženih koronavirusom.

Eksperiment će trajati dvije sedmice u jednom parku, a ako sve prođe kako treba, program bi mogao biti proširen.

Singapur je nedavno dobio brojne pohvale zbog načina na koji se nosio s pandemijom koronavirusa, no situacija se znatno pogoršala. Od 17. marta je broj zaraženih porastao sa 266 na 21.707. Stoga se vlasti oslanjaju na tehnologiju kako bi se borile protiv pandemije.

U martu je poreknuta i aplikacija za praćenje koja koristi Bluetooth i pomaže korisnicima da saznaju da li su bili u kontaktu s nekim ko je zaražen.

Robotski pas Spot se koristi i u lokalnom centru za izolaciju, gdje dostavlja ljekove pacijentima, javlja CNN.

BEZ POSADE

Nova kineska svemirska letjelica, lansirana početkom nedjelje bez posade, “uspješno je sletjela nazad” na Zemlju poslije svoje probne misije, saopštila je danas kineska agencija zadužena za svemirske letove (CMS).

Ovo je tehnološki uspjeh za Kinu koji joj omogućuje da pokrene izgradnju velike svemirske stanice.

Izgradnja treba da počne ove godine i da se završi 2022.

Kina je 5. maja lansirala eksperimentalnu letjelicu na raketi Long Marč 5B iz svemirskog lansirnog centra Venčang u južnoj provinciji Hainan.

Kina je u martu saopštila da planira da lansira eksperimentalnu letjelicu bez posade u okviru šireg svemirskog programa prema kome treba da prevozi astronaute do svoje buduće svemirske stanice i u budućim svemirskim istraživanjima sa posadom.

PATENT BESPLATAN

Inženjeri Američke agencije za istraživanje svemira (NASA) osmislili su i napravili respirator, koji ima mnogo manje djelova, jeftin je i lak za proizvodnju, a svoj patent nude besplatno svima koji žele da ga proizvode.

Tim inženjera iz NASA istraživačkog centra “Jet Propulsion Laboratory” u Pasadeni, u Kaliforniji, osmislio je i napravio novi respirator za 37 dana.

Uređaj nazvan “vital” (kao akronim od Ventilator Intervention Technology Accessible Locally), ima sedam puta manje djelova od uobičajenih respiratora, što ga čini jednostavnijim za masovnu proizvodnju.

Nasini administratori rekli su da nude besplatno licencu kako bi uređaj dospio u bolnice što brže.

“Odjeljenja za intenzivnu negu tretiraju veliki broj pacijenata oboljelih od kovida 19, koji zahtijevaju veoma dinamične respiratore. Namjera nam je da sa vitalom smanjimo šansu da pacijenti dospiju do naredne faze bolesti koja zahtijeva pomoć naprednih respiratora”, kaže doktor Dž. D. Polk, NASA-in glavni zdravstveni i medicinski oficir.

Prototip respiratora testiran je u bolnici Maunt Sinaj u Njujorku, gdje se pokazao odlično.

Tim je podnio zahtjev za odobravanje korišćenja američkoj Agenciji za hranu i ljekove, a očekuje se da u narednih 48 časova dobije zeleno svjetlo.

Kako bi izbjegli remećenje proizvodnog procesa uobičajenih respiratora, inženjeri NASA-e odlučili su se za dizajn koji koristi drugačije djelove i ima ih mnogo manje.

“To su djelovi koje koriste druge industrije u proizvodnji svojih proizvoda, a sada mogu i da imaju drugačiju primjenu“, naveo je Dejv Galager, jedan od direktora “Jet Propulsion Laboratory”.

Time će, kako se nadaju, proizvođači moći da proizvode ove uređaje bez remećenja proizvodnje uobičajenih respiratora.

“Ne koristi djelove koje bi inače našli u respiratorima. Skoro 700 djelova se uopšte ne koristi u našem respiratoru, što znači da neće remetiti proizvodnju i sirovinski lanac uobičajenih respiratora“, navode iz tima.

Iako nije rečeno kolika bi tačna cijena bila, Galager procjenjuje da bi novi respirator koštao oko 2.000 do 3.000 dolara. Poređenja radi, “Dženeral motors” proizvodi lou-kost respiratore za 16.000 dolara po komadu.

NASA UPOZORAVA

Na dugački spisak trenutnih nedaća koje su zadesile ljudsku vrstu NASA je dodala i dva potencijalno opasna asteroida koja bi mogla da pogode Zemlju u maju.

U predstojećim nedjeljama postoji mogućnost da ćemo imali blizak susret sa dva asteroida klase Apolo. 

Prvi koji se očekuje je i potencijalno opasniji, a dolazi već početkom maja. Procjenjuje se da je Asteroid (PHA) 2009 XO veličine fudbalskog terena i da putuje brzinom od 45.720 kilometara na sat.

Njegova orbita ukršta se sa Zemljinom prilikom okretanja oko Sunca svakih 926 dana. Ovaj put pored naše planete bi trebalo da prođe na udaljenosti od oko 3,3 miliona kilometara što se prema NASA standardima smatra bliskim susretom.

Ukoliko njega “preživimo”, samo dvije nedjelje kasnije dolazi asteroid 136795 (1997 BQ) veličine Burdž Kalife, najveće zgrade na svijetu, navodi Klix.

U pitanju je takođe asteroid klase Apolo koji oko Sunca orbitira svakih 844 dana. Putuje brzinom od 42.048 kilometara na sat, a 21. maja se očekuje da će biti na 6,2 miliona kilometara udaljenosti od Zemlje.

“PROFRES”

Ruski svemirski brod Progres sa više od 2,5 tona tereta stigao je danas na Međunarodnu svemirsku stanicu, saopštila je ruska agencija Roskosmos.

Progres koji je lansiran sa kosmodroma Bajkonur u Kazahstanu, stigao je na Međunarodnu svemirsku stanicu za tri sata i 20 minuta i postao je najbrži svemirski brod u istoriji letova ka stanici koja se nalazi u niskoj Zemljinoj orbiti.

Teretni brod je prevozio gorivo, vodu, opremu za naučne eksperimente, hranu, odjeću i ljekove.

Na Međunarodnoj svemirskoj stanici trenutno borave američki astronaut Kris Kesidi (Chris Cassidy) i ruski kosmonauti Ivan Vagner i Anatolij Ivanišin.

Projekat Međunarodne svemirske agencije predstavlja rijedak primjer međunarodne saradnje čiji rad nije ugrožen tenzijama između Rusije i zapadnih zemalja.

ZNAK ZAHVALNOSTI

Porodica poznatog fizičara Stivena Hokinga donirala je njegov respirator bolnici u Kembridžu u kojoj se liječio, objavila je ta institucija.

Slavni naučnik preminuo je 2018. u 76. godini, nakon života posvećenog istraživanju svemira.

Hoking je od mladosti patio od rijetke bolesti koja mu je paralizovala tijelo.

“Porodica Stivena Hokinga donirala je njegov respirator bolnici Rojal Papvort u vrijeme dok liječio sve veći broj pacijenata s Kovidom-19”, objavila je bolnica u Kembridžu, gradu u kojem je Hoking djelovao.

Njegova ćerka Lusi opisala je njegu koju je on tamo dobijao kao “brilijantnu, posvećenu i saosećajnu“.

Suočen s potencijalnom nestašicom britanski premijer Boris Džonson u martu je pozvao britanske kompanije da pomognu u proizvodnji hiljada respiratora.

Proizvodnja je od tada krenula, a broj respiratora pojačan je i uvozom iz drugih zemalja.

TOKOM KARANTINA

Fejsbuk (Facebook) želi da iskoristi povećanje potrošnje za kućnu zabavu tokom epidemije Covid-19 lansiranjem aplikacije za igranje, izvještava Njujork Tajms.

“Ulaganje u igre za nas je postalo prioritet, jer igre vidimo kao oblik zabave koji zaista povezuje ljude”, rekao je Fiđi Simo vođa Facebook aplikacija.

On je kazao kako primjećuju veliki porast igara tokom aktuelnog karantina.

NY Tajms izvještava da Facebook planira da lansira aplikaciju u junu, prenosi BBC.

NAUČNA PUBLIKACIJA

Astronomi su prvi put uspjeli da zabilježe kruženje zvijezde oko crne rupe u centru Mliječnog puta, a način na koji orbitira, pa čak i “pleše”, potvrđuje opštu teoriju relativiteta.

U naučnoj publikaciji objavljenoj u četvrtak u sklopu lista Astronomy & Astrophysics potvrđeno je da zvijezdino kretanje kroz vrijeme “iscrtava” rozetu, upravo ono što predviđa poznata teorija Alberta Ajnštajna, prenosi CNN.

Posmatranje je obavljeno pomoću teleskopa ESOVLT u Čileu, a istraživanje je trajalo čak 27 godina. Kako objašnjava Rajnard Genzel s instituta Max Planck, jedan od vođa tima koji je radio na proučavanju, kretanje zvijezde je još jedan dokaz da se u sredini naše galaksije nalazi supermasivna crna rupa, četiri miliona puta masivnija od našeg Sunca.

Oko te crne rupe nazvane Sagitarius A kruži mnoštvo zvijezda, a jedna od njih je S2 koja je bila objekt proučavanja. Ona crnoj rupi prilazi na udaljenost od oko 20 milijardi kilometara, a prilikom najbliže pozicije kreće se brzinom od oko 3 posto brzine svjetlosti.

Orbita nije kružna, nego u obliku elipse, a svaki prilaz crnoj rupi je dovoljno drugačiji da u “iscrtavanju” niza kruženja nastaje rozeta. Za jedan krug oko crne rupe potrebno joj je 16 godina.

U cilju još boljeg razumijevanja naučnici se nadaju da će uz pomoć još boljih teleskopa moći da posmatraju druge zvijezde koje crnoj rupi prilaze bliže nego S2. Takođe, nadaju se da će prilikom tog posmatranja uočiti rotaciju same crne rupe.

LOCIRANJE ZARAŽENIH

Kompanije Apple i Google najavile su partnersku saradnju u izradi tehnologije za mobilne telefone koja će korisnike upozoravati ako dođu u kontakt sa osobama zaraženim korona virusom.

Korisnici moraju da prihvate uključivanje tehnologije u sistem, ali ona ima potencijal da prati oko trećine svjetske populacije, piše agencija Blumberg, navodeći da operativne sisteme iOS i Android koristi oko tri milijarde ljudi.

Ova tehnologija osmišljena je da bi se suzbilo širenje koronavirusa tako što će korisnike obavijestiti da treba da se izoluju ili odu u karantin nakon kontakta sa zaraženom osobom.

Google i Apple će ovu tehnologiju u svoje uređaje sa sistemima iOS i Android ugrađivađivati u dvije etape. Sredinom maja moći će da se bežično razmjenjuju anonimne informacije preko aplikacije kojom upravljaju službe za javno zdravlje.

To znači da ako korisnik bude pozitivan na koronavirus i pristane da se ta informacija unese u aplikaciju službe za javno zdravlje, svi korisnici koji su bili u njegovoj blizini prethodnih dana dobijaju vijest o tome. Taj period može da traje 14 dana.

Drugi korak predviđa da ove kompanije narednih mjeseci unesu ovu tehnologiju u svoje operativne sisteme pa će softver funkcionisati i bez preuzimanja aplikacije. Pristanak korisnika biće i dalje neophodan.

Ipak, ova tehnologija može biti kontroverzna jer uključuje podjelu delikatnih informacija o zdravlju više milijardi ljudi preko mobilnih telefona koji stalno emituju njihovu lokaciju.

DAN LETA U SVEMIR

Ministarstvo spoljnih poslova Rusije optužilo je danas američki Stejt department za širenje dezinformacija pošto nije pomenulo sovjetskog astronauta Jurija Gagarina u Fejsbuk objavi povodom Međunarodnog dana čovjekovog leta u svemir.

Na stranici Stejt departmenta na ruskom danas je objavljeno je da se prvi let čovjeka u svemir dogodio prije 59 godina, ali nije navedeno ime osobe koja ga je izvela.

“Izostavljanje toga predstavlja dezinformaciju i pokvaren trik”, navelo je rusko ministarstvo, takođe na Fejsbuku.

Generalna skupština UN je 2011. usvojila rezoluciju o obilježavanju Međunarodnog dana čovekovog leta u svemir, na godišnjicu Gagarinove misije 12. aprila 1961.