Izbor i priprema: Č. Đurđić

Ovaj dan se od 1999. obilježava kao Svjetski dan  poezije. Ustanovljen je odlukom UNESCO-a  u cilju promovisanja, čitanja, pisanja, objavljivanja i proučavanja poezije širom svijeta. Na proglašenju praznika kazano je da treba afirmisati nacionalne i internacionalne poetske pokrete i podsticati ih.

Na današnji dan 1685. rođen je Johan Sebastijan Bah, na čijem se djelu temelji njemačka muzička tradicija. Savremenici su ga cijenili kao virtuoznog orguljaša, a vrijednost njegovog djela otkrivena je početkom 19.vijeka – u doba muzičkog romantizma,  naročito poslije Mendelsonovog izvođenja njegovog remek djela “Muke po Mateju” (1829). U Bahovom velikom opusu izdvajaju se i Branderburški koncerti, kao i zbirka od 48 preludija i fuga za klavir.

1754 – Crnogorski vladika, gospodar Vasilije Petrović završio je u Moskvi rukopis “Istorija o Crnoj Gori”. To djelo, štampano u Rusiji i prevedeno na mnoge strane jezike, imalo je ogroman značaj za formiranje  svijesti Crnogoraca o viševjekovnoj nezavisnosti.

1839 – Rođen je ruski kompozitor Modest Musorgski, član kompozitorske grupe “Velika petorica”, predstavnik ruske nacionalne muzičke škole. Poznata djela: opera “Boris Godunov” i klavirska kompozicija “Slike sa izložbe”.

1852 – Na inicijativu Danila Petrovića, crnogorski Senat i glavari donijeli su akt o proglašenju Crne Gore knjaževinom, a Danila Petrovića knjazom. Taj akt o političkoj sekularizaciji, odvajanju svjetovne, odnosno državne od crkvene vlasti bio je od istorijskog značaja za Crnu Goru. Njime je okončan period crnogorskog Vladikata, privremeno prekinut u doba vladavine Šćepana Malog. Crna Gora kao knjaževina, a Danilo Petrović kao knjaz priznati su i od Rusije 18. jula 1852, čime je posredno priznat i državni subjektivitet i nezavisnost crnogorskog knjaževstva.

1913 – Rođen je hrvatski književnik Ivan Goran Kovačić, autor poeme «Jama», potresnog djela o zločinima u Drugom svjetskom ratu u kojima je i sam stradao. Poema «Jama « inspirisala je mnoge slikare, a muziku inspirisanu tim djelom komponovao je Nikola Hercigonja.

1928 – U selu Bezjovu, u Kučima, rođen je istaknuti agronom Radosav Mićković, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, omladinski aktivista i učesnik brojnih radnih akcija u poslijeratnoj Jugoslaviji. Nakon oslobođenja završio je ratom prekinuto gimnazijsko obrazovanje u Podgorici, a na Poljoprivrednom fakultetu u Sarajevu diplomirao 1956. Po završetku studija obavljao je značajne funkcije u oblasti poljoprivrede u Crnoj Gori i Bosni i Hercegovini. U Republičkom zavodu za statistiku Crne Gore organizovao je poljoprivrednu statistiku u skladu sa savremenim standardima. Zalagao se za očuvanje i zaštitu planinskih pašnjaka i unapređivanje planinskih privatnih i društvenih gazdinstava. Objavio je nekoliko zapaženih stručnih radova. Umro je 31. decembra 1983.

1998 – Kosovski Albanci održali su druge paralelne, nelegitimne parlamentarne i predsjedničke izbore. Za predsjednika nepriznate Republike Kosovo izabran je Ibrahim Rugova, najistaknutiji lider kosovskih Albanaca u borbi za nezavisnost Kosova od Srbije.

2005 – U Parizu je umro novinar beogradskog nedjeljnika “Vreme” Stojan Cerović. Cerović je rođen u Podgorici 1949, završio je Filozofski fakultet i magistrirao kliničku psihologiju u Beogradu. Jedan je od osnivača nedjeljnika “Vreme” i jedan od osnivača, i prvi predsjednik Centra za antiratnu akciju ( 1991-1993). Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.

2006 – U Krakovu je, u 85. godini, umro poljski pisac i esejist Stanjislav Lem, autor brojnih fantastično-naučnih djela, koji je svjetsku slavu stekao romanom “Solaris”. U poznata Lemova djela ubrajaju se i romani: “Astronauti”, “Magelanov oblak”, “Zvjezdani dnevnici” i knjige eseja “Suma tehnologije”, “Filozofija slučaja”, “Fantastika i futurologija”.

2007 – U crnogorskom parlamentu ratifikovan je Sporazum o izmjeni i pristupanju Centralnoevropskom sporazumu o slobodnoj trgovini CEFTA, Kjoto protokol uz okvirnu konvenciju o promjeni klime, te konvenciju UN u borbi protiv dezertifikacije u zemljama s teškom sušom

2007 – Evropski komesar za proširenje Oli Ren izjavio je u Evropskom parlamentu da je nužno jedinstvo unutar EU i Savjeta bezbjednosti UN da bi se došlo do rješenja za status Kosova. Ren je ocijenio da bi odlaganje ili neprihvatanje predloga Martija Ahtisarija Kosovo gurnulo, kako je kazao, u „agoniju nestabilnosti“.

2008 – Američku raketnu fregatu „Džon Hol“, koja je dan ranije uplovila u Barsku luku, posjetili su crnogorski zvaničnici – predsjednik države Filip Vujanović, premijer Milo Đukanović, te ministri inostranih poslova i odbrane Milan Roćen i Boro Vučinić. Posada američke fregate dočekala je crnogorske zvaničnike uz najveće vojne počasti.

2009 – Iranski duhovni vođa Ali Hamnei izjavio je povodom ponude američkog predsjednika Baraka Obame, upućene dan ranije, za popravljanje odnosa između Irana i Amerike, da je to samo, kako je kazao, “parola”. Hamnei je obećao da će Teheran odgovoriti na svaku stvarnu promjenu Vašingtona prema toj zemlji.

2012 – Savjet bezbjednosti UN jednoglasno je usvojio mirovni plan izaslanika Kofija Anana za okončanje jednogodišnjeg nasilja između režimskih snaga i naoružanih pobunjenika u Siriji.

2013 – Američki predsjednik Barak Obama uputio je apel izraelskom narodu da se stavi u položaj obespravljenih Palestinaca i uvidi da izgradnja naselja na okupiranoj teritoriji šteti izgledima za mir. U prvoj zvaničnoj posjeti Izraelu i okupiranoj Zapadnoj obali, Obama je kazao da samo mir može donijeti stvarnu sigurnost u region, ali pritom nije ponudio nikakve nove ideje kako da se ožive izraelsko-palestinski pregovori prekinuti 2010.

2013 – U Bostonu je, u 82. godini, umro nigerijski pisac i disident Činua Ačebe, autor brojnih romana, priča i eseja, koji je često nazivan ocem afričke moderne književnosti. Svjetsku je slavu stekao romanom “Svijet se raspada” !1958), koji je prodat u više od deset miliona primjeraka i preveden na 50 jezika. Ačebe je bio kritičar anomalija u svojoj zemlji, ali i kritičar zapadnog shvatanja i tretmana Afrike. Najćešće se bavio tradicijom i običajima Igba društva, efektima dolaska hrišćanstva, kao i sukobom različitih sistema vrijednosti u vrijeme i nakon kolonizacije.

2014 – U zgradi Rektorata Univerziteta Crne Gore svečano je otvoren studentski radio KRŠ, odnosno, kreativna radio-škola. Tri dana kasnije, 24. marta, kompozicijom Morisa Ravela „Bolero“, radio KRŠ je i zvanično započeo emitovanje programa na frekvenciji 99 megaherca. Osnivači radio KRŠ-a su studenti Fakulteta političkih nauka u Podgorici Iva Malešević i Slaven Živković, a prvi urednik Filip Radenović. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1806 – Rođen je meksički nacionalni heroj i državnik indijanskog porijekla Benito Huares. Kao predsjednik Meksika od 1858. do 1865. i od 1867. do 1872, odvojio je crkvu od države i sproveo niz reformi kojima je smanjio moć crkve i vojske.

1871– Kancelar Oto Fon Bizmark otvorio je prvu sjednicu Rajhstaga (parlamenta) novostvorenog Njemačkog carstva.

1884 – U Francuskoj su legalizovani sindikati.

1975 – Privremeno vojno vijeće Etiopije, na čelu s vođom pučista, potpukovnikom Mengisto Haile Marijamom ukinulo je tri hiljade godina staru etiopsku carevinu.

1997 – Predsjednici Rusije i Sjedinjenih Američkih Država Boris Jeljcin i Bil Klinton saglasili su se na Samitu u Helsinkiju da smanje nuklearne arsenale dviju zemalja.

2005 – Islandski parlament izglasao je da se bivšem svjetskom prvaku u šahu Bobiju Fišeru odobri državljanstvo te zemlje, u kojoj je titulu svjetskog šampiona osvojio 1972. Time je Fišeru, koga su vlasti Sjedinjenih Američkih Država teretile zbog kršenja međunarodnih sankcija prema Saveznoj Republici Jugoslaviji  devedesetih godina prošlog vijeka, ukinut pritvor u Japanu i odobren odlazak na Island.

2009 – Više od stotinu hiljada ljudi marširalo je ulicama Napulja u jednom od najvećih protesta protiv mafije, održanog u znak sjećanja na žrtve organizovanog kriminala.

2010- U 91. godini umro je direktor operskog festivala u Bajrojtu Volfgang Vagner, unuk kompozitora Riharda Vagnera. Vagner je festival, posvećen muzici svog đeda Riharda, vodio od 1951. do 2008.

2014 –Hiljade Rusa u Simferopolju, glavnom gradu Krima, vatrometom je pozdravilo  pripajanje tog poluostrva Rusiji. Ukrajinsko i tat arsko stanovništvo nije izlazilo na ulice.