Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1519. rođena je francuska kraljica italijanskog porijekla Katarina de Mediči, kćerka gospodara Firence Lorenca II Medičija. Poslije smrti muža Anrija II, od 1560. vladala je Francuskom kao regentkinja. Po njenom nalogu izvršen je 1572. pokolj više hiljada hugenota (protestanata) poznat kao Bartolomejska noć.

1743 – Rođen je američki državnik  i  pravnik Tomas Džeferson, osnivač Demokratske stranke, treći predsjednik Sjedinjenih Američkih Država od 1801. do 1809. Jedan od glavnih autora «Deklaracije o nezavisnosti» koja je usvojena 4. jula 1776. godine. Od Napoleona I kupio je 1803. Luizijanu.

1747 – Na Njegušima je rođen vladika i gospodar crnogorski Petar I Petrović. Stupio je na prijesto poslije smrti vladike Arsenija Plamenca 1784. i iste godine zavladičen  u Sremskim Karlovcima. Vladao je Crnom Gorom gotovo pola vijeka. Ubraja se među najznačajnije ličnosti crnogorske političke, vojne, kulturne i  crkveno-vjerske istorijske scene. Pod njegovom upravom Narodna skupština na Cetinju usvojila je Zakonik opšti crnogorski i brdski 1798, a u Stanjevićima 1803. Stegu i ustanovila praviteljstvo suda crnogorskog i brdskog , odnosno Kuluk, Narodnu kancelariju i perjanike. Petar I je uspostavio istorijsko jedinstvo Crne Gore, objedinjavao sukobljena crnogorska plemena u jedinstven nacion i centralizovao vlast. Uobličio je dotadašnji proces nastajanja moderne novovjekovne crnogorske države. Lično je predvodio Crnogorce u dvije pobjedonosne, odlučujuće bitke protiv Turske,  na Martinićima i na Krusima u junu i septembru 1796. godine. U zajedničkim borbama Crnogoraca protiv Francuza oslobađao je Boku Kotorsku 1813. koja je donijela odluku da  se pripoji slobodnoj Crnoj Gori kao svojoj matici. Bio je predsjednik Centralne komisije Boke i slobodne Crne Gore. Petar I, koristio je kao vrlo moćna sredstva političkog i psihološkog uticaja blagoslov, molbu i kletvu, koje su Crnogorci uvažavali i poštovali. Narodu se često obraćao poslanicama koje su se, uz poruke izuzetne važnosti, iskristalisale kao poseban književni žanr. Još za života Crnogorci su ga oslovljavali, “Sveti vladiko”. Petar I Petrović bio je veoma obrazovan i govorio je nekoliko stranih jezika. Umro je na Cetinju 30. oktobra 1830. 

1813 – Umro je slavni ruski vojskovođa Mihail Kutuzov. Kao vrhovni komandant ruske vojske zaslužan je za poraz Napoleonovih trupa u Rusiji 1812. Jedan je od glavnih likova u romanu Lava Tolstoja «Rat i mir».

1898 – Marija Kiri Sklodovska otkrila je novi element koji je dobio naziv radij. Tim otkrićem postavljeni su temelji nauke o radioaktivnosti.

1906 – U Dablinu je rođen irski knjževnik Samjuel Beket, uz Joneska i Žana Ženea najznačajniji predstavnik «teatra apsurda». Proslavio se dramskim djelom „Čekajući Godoa“ (1953),  koje je prihvaćeno kao najznačajniji dramski tekst epohe. Polovinom prošlog vijeka objavio je i trilogiju „Moloa“, „Malone umire“ i „Neimenljivi“, a pored „Godoa“ i drame: „Kraj igre“, „Posljednja traka“, „Igre bez riječi“, „Srećni dani“, „Igra“ i „Ne ja“, koje karakteriše beznadežna situacija neobičnih bića na kraju svijeta i vremena, što na simboličan način govori o apsurdnosti ljudske egzinstencije. Beket je pisao na francuskom jeziku, smatrajući da tek na stranom jeziku pisac može da piše bez stila, što je bio njegov ideal. Nobelovu nagradu za književnost dobio je 1969.

1993 – Na Cetinju je umro Dušan Gvozdenović, profesor matematike  u Pedagoškoj školi na Cetinju i na Tehničkom fakultetu u Podgorici. Govorio je više stranih jezika, boravio je određeno vrijeme u Africi kao ekspert UNESCO-a. Bio je prvi predsjednik odbora za vraćanje autokefalne Crnogorske pravoslavne crkve. Dušan Gvozdenović je rođen u Ćeklićima 1917. godine.

2005 –  Starješine najpoznatijih i nabrojnijih porodica na sjeveru Albanije usvojile su “Novi kodeks časti” , odnosno skup nepisanih zakona u cilju iskorjenjivanja običaja krvne osvete, ili “vendete” koju je prije, otprilike, 600 godina utvrdio Leka Dukađini, a koja je još na snazi. Novi kodeks jasno stavlja do znanja da je za zločin isključivo odgovoran njegov počinilac i da mu ne treba pomagati da pobjegne ili se sakrije, što je u Albaniji do sada bio čest slučaj.

2010 – Predstavnici nevladine organizacije „Grin houm“ i Svjetskog fonda za zaštitu prirode predali su Ministarstvu za uređenje prostora i zaštitu životne sredine peticiju sa više od 14.000 potpisa, kao i studije, komentare i sugestije na plan izgradnje hidroelektrana na Morači.

2013 – Crnogorski profesionalni bokser Dejan Zlatičanin odbranio je u meču protiv Rusa Pjotra Petrova, na šampionatu u Baru, titulu internacionalnog WBC prvaka u lakoj kategoriji, dok je Milorad-Mićko Žižić, pobijedivši italijanskog boksera Frančeska Bazilea, osvojio prvu titulu šampiona Mediterana u srednjoj kategoriji.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1895 – U Đurićima u Boki Kotorskoj rođen je slikar Mato Đuranović, koji je likovno obrazovanje stekao u Zadru i Njujorku.

1885 – Rođen je mađarski filozof i književni kritičar Đerđ Lukač.

1963 – Rođen je Gari Kasparov, ruski šahista. U 23. godini postao je svjetski šampion, najmlađi u istoriji šaha.

1964 – Američki filmski glumac Sidni Poatje dobio je Oskara za film «Poljski ljiljani», prvi crnac koji je dobio to visoko priznanje.

1990 – Sovjetski Savez priznao je odgovornost za masakr više hiljada Poljaka 1940. u Katinskoj šumi.

2006 – Na prestižnom pozorišnom festivalu “Iberoamerikano de Teatro” u glavnom gradu Kolumbije, Bogoti, izvedena je predstava Crnogorskog narodnog pozorišta “Nora”, autorski projekat Branislava Mićunovića. U predstavi rađenoj prema drami Henrika Ibzena, uloge su tumačili Ana Vujošević, Branimir Popović, Predrag Ejdus, Boris Isaković i Nada Vukčević.

2007 – Turski predsjednik Ahmed Sezer izjavio je da se sekularni sistem u toj zemlji suočava s najvećom opasnošću od osnivanja republike 1923.

2011 – Grupa zapadnih sila i država Bliskog istoka prvi put je pozvala libijskog vođu Moamera Gadafija da se povuče, ali su se članice NATO-a javno sukobile oko intenziviranja vazdušnih napada kako bi se pomoglo njegovo zbacivanje s vlasti.