Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1753. crnogorski vladika i gospodar Vasilije Petrović, tokom boravka u Rusiji, izvijestio je Praviteljstvujušći senat da će ubuduće svim Crnogorcima koji žele da stupe u službu kod ruske carice isključivo on izdavati  autentična svjedočanstva, jer je saznao da u Rusiju dolaze mnogi ljudi koji se bez pokrića nazivaju Crnogorcima i plemićima i na taj način, kako je zapisao, od carskog dvora dobijaju čast i dostojanstvo.

1769 – Rođen je u Irskoj engleski vojskovođa i državnik Artur Velzli, prvi vojvoda od Velingtona, koji je porazio Napoleona I 1815. kod Vaterloa. Kao vođa torijevske desnice bio je premijer britanske vlade od 1828. do 1830. Tokom njegove vlasti, katolici su u Ujedinjenom Kraljevstvu dobili puna građanska prava. Iz političkog života povukao se 1846, ali je ostao glavnokomandujući oružanih snaga. Glavni grad Novog Zelanda zove se Velington njemu u čast.

1818 – Rođen je Aleksandar II Nikolajevič Romanov, ruski car od 1855. Tokom njegove vladavine ukinuto je kmetstvo, reformisani su sudovi, data ograničena samouprava gubernijama i gradovima. Reforme koje je sprovodio kritikovali su revolucionarno-demokratski i liberalni krugovi, kao i mnoge organizacije koje se nijesu slagale s njegovom politikom. Među tim organizacijama bila je i „Narodna volja“, čiji ga je pripadnik ubio u martu 1881.

1854 – Rođen je francuski matematičar, fizičar i filozof  Žil Anri Poenkare, jedan od najvećih matematičara svoga doba, autor teorije automorfnih funkcija i jedan od osnivača topologije. Usavršio je i razvio Maksvelovu elektromagnetsku teoriju svjetlosti, elektriciteta i optike; zasnovao specijalnu teoriju relativnosti nezavisno i prije Ajnštajna, razvio matematičke metode u nebeskoj mehanici i astronomiji, te dao kritičku analizu kosmogonijskih hipoteza. U oblasti filozofije bavio se teorijom nauke i pitanjima teorije saznanja i opšte metodologije. Objavio je 32 knjige, od kojih najpoznatije “Nauka i hipoteza“, „Vrijednost nauke“ i „Nauka i metoda“, dok je jedno od najznačajnijih Poenkareovih djela – „Nove metode nebeske mehanike“.

1877 – Tokom poznatog Veljeg rata, Crna Gora je nakon prekida pregovora s Turskom započela nove operacije jer nije prihvatala neznatne teritorijalne  ustupke, koje joj je Porta ponudila. Istovremeno je u taj rat ušla i Rusija.

1899 – Rođen je američki pijanista, kompozitor i šef orkestra Edvard Kenedi-Djuk Elington, uz Armstronga najznačajnija ličnost u istoriji džeza. Virtuozan pijanist i kompozitor bogate invencije i izvornosti, dao je neprocjenjiv doprinos džezu ostavivši više od 1.500 kompozicija, od kojih mnoge imaju antologijsku vrijednost.

1901 – Rođen je japanski car Hirohito, koji je vladao od 1921. kad je kao regent zamjenjivao bolesnog oca. Krunisan je 1926. i bio na prijestolu do smrti 1989. godine. Njegova vladavina obilježena je agresivnom militarističkom politikom (napad Japana na Kinu 1931. i 1937. i pakt s Hitlerom 1940.). Napadom na Sjedinjene Američke Države kod Perl Harbura 1941. ušao je u Drugi svjetski rat, a u avgustu 1945. objavio je bezuslovnu kapitulaciju svoje zemlje.Optužbe za ratne zločine oslobođen je 1948.

1916 – U Beogradu je umro Jovo Ljepava, rođen u selu Poljicu u Hercegovini 1850. godine. Školovao se u Rusiji, a kao dobrovoljac u crnogorskoj vojsci učestvovao je u Veljem ratu protiv Turske. Tokom boravka u Crnoj Gori bio je profesor i direktor Cetinjske gimnazije, profesor i rektor Bogoslovsko-učiteljske škole i Đevojačkog instituta i učitelj sinova kralja Nikole, Danila i Mirka.

1936 – Rođen je indijski dirigent i violinista Zubin Mehta, jedan od najvećih dirigenata 20 vijeka. Karijeru profesionalog dirigenta započeo je nastupima u Jugoslaviji i Belgiji. Bečku filharmoniju, simfonijske orkestre u Montrealu i Los Anđelesu, orekstar njujorške Metropoliten opere, Izraelsku filharmoniju i druge doveo je do vrhunskog kvaliteta. Dirigovao je fascinantnom sugestivnošću, romantičnom toplinom izraza i raskošnom punoćom zvuka. Bio je direktor Filharmonije u Njujorku.

1974 – Konstituisana je Skupština Univerziteta u Titogradu. Izborom predsjednika i potpredsjednika, Izvršnog odbora, Skupštine, rektora i dva prorektora završen je proces osnivanja Univerziteta Crne Gore, započet 2. aprila sklapanjem sporazuma o udruživanju između predstavnika  tri fakulteta – Ekonomskog, Tehničkog i Pravnog, Pedagoške akademije iz Nikšića i Više pomorske škole iz Kotora i tri samostalna naučna instituta – Istorijskog, Poljoprivrednog i Instituta za medicinska istraživanja u Titogradu. Nakon godinu dana Univerzitet je dobio ime «Veljko Vlahović», a od 1992. djeluje pod nazivom Univerzitet Crne Gore.  Prvi rektor crnogorskog Univerziteta bio je doktor profesor Mirčeta Đurović.

1980 – Umro je engleski filmski reditelj Alfred Hičkok, proslavljeni autor kriminalističkih filmova, majstor filmske montaže, napetosti i ambijenta. Poznati Hičkokovi filmovi: «Čovjek koji je suviše znao», «Nevolja s Harijem», «Vrtoglavica», «Ptice», «Psiho».

2007 – U Zagrebu je, u 64. godini, umro Ivica Račan, bivši hrvatski premijer i nekadašnji član najvišeg rukovodstva Saveza komunista Hrvatske i Jugoslavije. Račan je 1990. omogućio prve slobodne izbore u Hrvatskoj, a 2001. potpisao Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju svoje zemlje Evropskoj uniji. U januaru 1990. predvodio je hrvatsku delegaciju na 14. kongresu SKJ u Beogradu, gdje se otvoreno sukobio sa Slobodanom Miloševićem i zajedno sa slovenačkim kolegama napustio Kongres, što je označilo početak raspada SFR Jugoslavije i kraj Saveza komunista. Na čelu SDP-a Hrvatske bio je više od 17 godina.

2008 – Ministarstvo saobraćaja Crne Gore dobilo je od konsultanata studiju izvodljivosti i studiju privatno-javnog partnertstva za izgradnju auto puta od Bara do Boljara – na granici sa Srbijom. Obje studije pokazale su da je izgradnja autoputa, prioritetnog za Crnu Goru, isplativa. Prema tim analizama autoput od Bara do Boljara bio bi dug 182,3 kilometra i koštao bi milijardu i devetsto osamdeset dva miliona eura. Autoput bi bio građen privatnim kapitalom uz državnu ponudu određenih garancija.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

2008 – Ministri Evropske unije u Luksemburgu potpisali su Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju  Srbije Evropskoj uniji.

2008 – U Bazelu je, u 102. godini, umro kontroverzni švajcarski hemičar Albert Hofman, pronalazač halucinogene droge LSD (1938), o kojoj je 1979. napisao i knjigu „LSD – moje problematično dijete“.

2010 – U Podgorici je promovisan časopis za jezikoslovna književna i kulturna pitanja u Crnoj Gori „Lingua Montenegrina“, koji izlazi dva puta godišnje.

2011 – Britanski princ Vilijam (28), sin Čarlsa i Dajane, i Kejt Midlton (29) vjenčali su se u Vestminsterskoj opatiji u Londonu na raskošnoj ceremoniji koja je okupila brojnu publiku iz cijelog svijeta. Kejt Midlton je prva princeza bez plemićkog porijekla nakon više od 350 godina u Britaniji.