Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1443. u vrijeme borbi Stefana Vukčića-Kosače i Mlečana, u Zeti su nakon snažne opsade Bara od mletačke flote, potpomognute kopnenim trupama, počeli  pregovori s braniocima grada. U tim pregovorima obećano im je poštovanje autonomnih prava opštine i date garancije da Mlečani neće predati Bar nekom drugom gospodaru.

1745 – Na kraju posjete Rusiji, crnogorski vladika Vasilije Petrović dobio je gramatu od carice Jelisavete, kojom je preciziran odnos ruskog dvora prema zahtjevima crnogorskog gospodara. Gramatom je naznačeno da se željama vladike Vasilija za otvaranje škola u Crnoj Gori ne može odmah udovoljiti, da će se od Porte diplomatskim putem u pogodnom trenutku  tražiti da ne napada podlovćensku Crnu Goru, a Crnogorcima koji žele da se presele u Rusiju obećan je prihvat. O novčanoj pomoći za izdržavanje stalne vojske u Crnoj Gori biće, zapisano je, naknadno odlučeno, a 8.000 rubalja koje će stići u Crnu Goru namijenjene su za podjelu narodu i pojedincima koji su se istakli u savezničkom ratu protiv Turske i za obnovu manastira i crkava u Crnoj Gori.

1762 – Rođen je njemački filozof Johan Gotlib Fihte, istaknuti predstavnik njemačke klasične idealističke filozofije, profesor univerziteta u Jeni i Erlangenu i rektor Berlinskog univerziteta. Isticao je primat „praktičnog“ nad „teorijskim“ umom, označavao slobodu kao osnovu ljudske egzistencije i djelatnu stranu ljudske svijesti, a ostvarenje produbljene ljudskosti u okviru slobodne zajednice smatrao osnovnom svrhom i smislom postojanja i jedinke i cjelokupnog čovječanstva. Čuveni su Fihteovi „Govori njemačkoj naciji“ kojima je doprinio jačanju otpora Njemaca prema Napoleonu, ali i buđenju njemačkog šovinizma.

1898 – Umro je engleski državnik VIlijam Juert Gledston, koji je između 1868. i 1894. četiri puta bio premijer Velike Britanije. Legalizovao je 1871. radničke sindikate i 1884 . izvršio tzv. treću parlamentarnu reformu. Povodom Gledstonove smrti crnogorski knjaz Nikola uputio je poslanicu londonskom listu “Dejli kronik” u kojoj je izrazio žalost za, kako je napisao, bliskim i iskrenim prijateljem Crne Gore.

1905 – U Podgorici je puštena u rad novosagrađena fabrika za preradu duvana. Svečanost, koju je tom prilikom priredio prijestolonasljednik Danilo u odsustvu svog oca knjaza Nikole, pokušao je da odloži ruski diplomata na Cetinju Solovjev zbog poraza ruskih trupa u borbi s Japancima kod Cuzime. Danilo nije prihvatio odlaganje svečanosti već je zabranio i liturgiju crnogorskog mitropolita Nićifora u spomen poginulim Rusima. Spor je okončan tako što je knjaz Nikola ultimativno tražio odlazak Solovjeva s Cetinja, što se na kraju i desilo.

1935 – U saobraćajnoj nesreći poginuo je engleski pukovnik Tomas Edvard Lorens, arheolog i pisac, poznat kao Lorens od Arabije. Proslavio se kao ratnik u arapskim zemaljama u Prvom svjetskom ratu, a svoje doživljaje opisao je u knjizi “Sedam stubova mudrosti”.

1973 – Jugopetrol Kotor potpisao je ugovor s američkom naftnom kompanijom “Bates gas oil” iz  Kalifornije o istraživanju nafte i gasa u dijelu crnogorskog podmorja i na kopnu. Na isti dan 1997, s istim ciljem, potpisan je i ugovor s engleskom naftnom kompanijom “Meduza oil gas” iz Londona, čiji je većinski vlasnik “Ramko-Kompani”.

2008 – Izdavanjem prvih vinjeta stranim nautičarima u Lučkoj kapetaniji Bar, počela je primjena novog zakona o boravku u crnogorskim vodama. Prema novom zakonu o jahtama, vinjeta je oznaka kojom se dokazuje prijava dolaska i ispunjenje uslova za plovidbu u teritorijalnom moru Crne Gore i njenim rijekama i jezerima. Prije Bara, prve vinjete izdate su stranim nautičarima u Lučkoj kapetaniji u Kotoru.

2008 – Počeo je da se primjenjuje Sporazum vlada Crne Gore i Turske, potpisan u Ankari 18. januara o ukidanju viza za građane obje države. Istoga dana u Sen Moricu u Švajcarskoj, crnogorskom princu Nikoli Petroviću Njegošu uručen je najviši orden kraljevske kuće Savoja – Supremo Ordine della Santisima Anunzijata. Crnogorskom princu orden je uručio poglavar dinastije, prijestolonasljednik Viktor Emanuele di Savoja (unuk crnogorske princeze i italijanske kraljice Jelene), dok je crnogorsku kraljevsku kuću zbog zauzetosti Nikole Petrovića predstavljao Džon Gvozdenović Kenedi, Veliki kancelar Reda Danilo I.

2012 – Lideri Gupe 8 vodećih svjetskih ekonomija, na samitu u Kejmp Dejvidu u Merilendu, saopštili su da globalni ekonomski oporavak pokazuje obećavajuće znake, ali da značajne prepreke i dalje postoje. Izražavajući podršku Evropi, svjetski lideri su podržali ostanak Grčke u euro zoni „dok poštuje svoje obaveze“, kako su kazali, i obećali da će preduzeti sve neophodne korake u borbi protiv finansijske pometnje.

2013 – Mitropolit srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori Amfilohije, obavio je „svečano liturgijsko unošenje ikone“ s likom Petra II Petrovića Njegoša u Cetinjski manastir. Tim činom, saopšteno je, da je 19. maj ustanovljen kao datum proglašenja Njegoša za sveca, „na nivou Mitropolije crnogorsko-primorske“. Amfilohijev prijedlog kanonizacije velikog crnogorskog pjesnika i vladara nije naišao na odobravanje kulturne i duhovne javnosti u Crnoj Gori, a s obzirom da je u pitanju nezvaničan čin, ni u saboru Srpske pravoslavne crkve u Beogradu nije razmatran. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1649 – Prvi put je upotrijebljen naziv Komonvelt, kojim je Oliver Kromvel označio englesku republiku.

1802 – Napoleon Bonaparta ustanovio je Orden legije časti za civilne i vojne zasluge.

1890 – Rođen  je vijetnamski državnik Ngujen Tat Tan, poznat kao Ho Ši Min, osnivač Komunističke partije Vijetnama 1930. i predsjednik Demokratske Republike Vijetnam (Sjeverni Vijetnam) od njenog proglašenja 1945. do smrti 1969.

1890 – Rođen je jugoslovenski slikar i karikaturista Petar-Pjer Križanić, jedan od osnivača satiričnog lista “Ošišani jež”.

1906 – Zvanično je otvoren Simplon tunel kroz Alpe kojim su povezane Italija i Švajcarska.

1988 – U Crnogorskom narodnom pozorištu premijerno je izvedena monodrama “Potonja ura Njegoševa” – tekst Slobodana Tomovića u režiji Blagote Erakovića i glumačkoj izvedbi Slobodana Marunovića.

2000 – Kina i Evropska zajednica postigle su sporazum o trgovini, kojim je otvoren put Kini u Svjetsku trgovinsku organizaciju, čija je članica postala naredne – 2001. godine.

2010 – Nakon što je osvojio titulu prvaka Crne Gore, pljevaljski Rudar savladao je podgoričku „Budućnost“ u finalu KUP-a sa 2:1 i postao prvi tim u Crnoj Gori s oba domaća trofeja u istoj sezoni.

2012 – Pobjedom nad Bajernom 4:3 u finalnom meču Lige šampiona u Minhenu, Čelzi je postao prvak Evrope u fudbalu, prvi put u svojoj istoriji.