Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1668. rođen je italijanski filozof, istoričar i teoretičar prava Đovani  Batista Viko, osnivač filozofije istorije i preteča moderne estetike. U djelu „Principi nove nauke o zajedničkoj (opštoj) prirodi nacija“, pokušao je da objasni istoriju kao proces koji teče po određenim zakonima.

1785 – Turska vojska skadarskog vezira Mahmud-paše Bušatlije i njegovog brata Ahmed-paše, krenula je iz Rijeke Crnojevića ka Cetinju  i istog dana ga opustošila i spalila, a Cetinjski manastir razorila. Otpora Crnogoraca gotovo da nije bilo. To je posljednji udar  Turaka na Cetinje – glavni cilj svih njihovih pohoda na Crnu Goru u l8. vijeku. Na Cetinju se Mahmud-paša zadržao šest dana, a potom krenuo ka Paštrovićima, gdje je napravio najtežu poharu u istoriji toga kraja.

1867 – Kralj Nikola je krenuo na veliku svjetsku izložbu organizovanu u Parizu. Nikola I Petrović namjeravao je da se na tom skupu sastane s turskim sultanom i pokrene pitanje granica, a posebno pitanje položaja hercegovačkog stanovništva.

1879 – Ministar unutrašnjih djela Knjaževine Crne Gore, vojvoda Mašo Vrbica objavio je Uredbu o popisu stanovništva na osnovu koje je i realizovan prvi zvanični popis u Crnoj Gori. Popisom je bilo obuhvaćeno 40 kapetanija, a rezultati su pokazali da je Crna Gora tada imala 160.732 stanovnika.

1945 –  Japanski komandant, general Micuru Ušijima izvršio je samoubistvo nakon poraza japanske vojske na ostrvu Okinava, gdje je vođena jedna od najkrvavijih bitaka u Drugom svjetskom ratu. Prema zvaničnim podacima tokom borbi za Okinavu poginulo je 234.183 vojnika i civila.

1977 – U koprodukciji Avala filma, Filmskog studija Titograd, Dunav filma Beograd i Zeta filma iz Budve, snimljen je film “Beštije”, u režiji Živka Nikolića. Autori scenarija bili  su Živko Nikolić i Dušan Kovačević, a uloge su tumačili: Radoš Bajić, Bata Živojinović, Dragomir  Bojanić, Eva  Ras, Viktor Starčić, Mija  Aleksić i drugi.

2001 – Nakon neuspješnih pregovora s koalicionim partnerom, Socijalističkom narodnom partijom Crne Gore o donošenju zakona o saradnji s Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu, Vlada Savezne Republike Jugoslavije usvojila je uredbu o saradnji sa Tribunalom. Dva dana kasnije vlada Srbije saopštila je da je počela procedura izručenja bivšeg predsjednika Srbije i SRJ Slobodana Miloševića Haškom sudu.

2006 – Slovenija, 2006. jedina republika bivše  SFRJ članica Evropske unije, otvorila je ambasadu u Podgorici i tako postala prva država koja je s Crnom Gorom uspostavila diplomatske odnose na nivou ambasadora. Slovenačka ambasada je istovremeno i prvo državno predstavništvo u Crnoj Gori nakon 1922. kada je Italija prekinula diplomatske odnose s Kraljevinom Crnom Gorom , kao posljednja od 12 država koje su imale ambasade na Cetinju. Slovenačku ambasadu otvorio je ministar inostranih poslova te zemlje Dmitrij Rupel. Istoga dana suverenu i nezavisnu državu Crnu Goru priznale su Litvanija i Libija.

2007 – Lideri Evropske unije postigli su dogovor o pokretanju pregovora o reformama 27-članog bloka evropskih zemalja. Lideri su se dogovorili da pregovaraju o ugovoru, koji bi zamijenio ustav EU, a koji su francuski i holandski glasači odbacili 2005.

2007 – U Beogradu je, u 81. godini, umro poznati srpski književnik, dramaturg i reditelj, akademik Pavle Ugrinov. Objavio je 21 knjigu poezije i proze, među kojima se ističe roman „Zadat život“.

2010 – U Podgorici je promovisan prvi Kodeks medicinske etike i deontologije u Crnoj Gori. Kodeks predstavlja skup profesionalnih normi i pravila o radu i ponašanju pri obavljanju ljekarske prakse. Autor Kodeksa je prof. dr Mihailo Kuliš.

2011 – Predstavnici Uprave policije Crne Gore i LGBT foruma „Progres“ Veselin Veljović i Zdravko Cimbaljević potpisali su u Podgorici sporazum o saradnji u cilju bezbjednosti javnih okupljanja gej populacije u Crnoj Gori.

2013 – Predsjednik hrvatskog Sabora Josip Leko poručio je da nema razloga za strahovanje da bi, nakon ulaska Hrvatske u EU, Zagreb mogao blokirati evropski put Crne Gore zbog neriješene granice na Prevlaci. Sabor je donio deklaraciju da neće koristiti članstvo u EU za rješavanje bilateralnih sporova. Leko je takođe poručio da će Hrvatska Crnoj Gori, sve što Crna Gora bude smatrala potrebnim i tražila kako bi ubrzala reforme i skratila vrijeme prilagođavanja, staviti na raspolaganje kao partner i susjed.

2013 – Na magistralnom putu između mjesta Mioska i Manastira Morača dogodila se jedna od najvećih saobraćajnih nesreća u Crnoj Gori, kada se rumunski autobus sa turistima sunovratio u kanjon Morače. U nesreći je poginulo 18 rumunskih državljana, dok je 30 zadobilo teške povrede.

2013 – U Memfisu je, u 83 godini, umro slavni američki pjevač bluza Bobi Blu Blend. Unoseći južnjački melanholični prizvuk i stil u bluz muziku, Blend se proslavio pjesmama „I’ll take care of you“, „Turn on your love light“, „Call on me, that’s the way love is“ i drugima. Inspirisao je žanrovski različite muzičare, među kojima Erika Kleptona i Dejvida Bouvija. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1501 – Portugalski pomorac Pedro Kabral vratio se s putovanja na kojem je zaposjeo područje današnjeg Brazila. Portugalci  su 1521. na tom području osnovali prva naselja.

1537 – Na povratku u Španiju, umro je španski istraživač Pedro Mendoza. Bio je vođa ekspedicije koja je  u istraživanjima Južne Amerike stigla do područja Rio de la Plata, a 1536. osnovao je naselje Buenos Ajres.

1611 –  Engleski istraživač Henri Hadson, poznat po pokušajima da otkrije morski put iz Evrope u Aziju preko Arktika, nestao je u Hadsonovom zalivu gdje ga je ostavila pobunjena posada broda “Diskaveri”. Tokom istraživanja Sjevernog ledenog okeana, otkrio je more i moreuz koji su po njemu dobili imena.

1947 – Kongres SAD usvojio je Taft-Hartlijev zakon kojim je ograničeno pravo radnika na štrajk. Šef države dobio je pravo da na osamdeset dana suspenduje svaku štrajkačku akciju koju ocijeni opasnom za nacionalnu bezbjednost.

1994 – Južna Afrika je, nakon deset godina međunarodne izolacije zbog politike aparthejda, ponovo zauzela svoje mjesto u Generalnoj skupštini UN.

1995 – Umro je američki mikrobiolog Džonas Edvard Salk, koji je 1954. pronašao vakcinu protiv dječije paralize.

2009 – Nakon osporavanja predsjedničkih izbora od 12. juna, iranske vlasti oštro su zaprijetile pobunjenicima u toj zemlji i optužile zapadne sile za podsticanje nasilja.