SVJETSKI MEDIJI PIŠU

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić je ubedljivom pobjedom svoje Srpske napredne stranke na parlamentarnim izborima učvrstio svoju vladavinu u zemlji, ali se sada suočava s povećanim pritiskom sa Zapada da ostvari napredak u pregovorima s Kosovom, pišu svjetski mediji.

Vladajuća konzervativna Srpska napredna stranka (SNS) predvođena predsjednikom Vučićem je, prema projekcijama, ubjedljivo pobijedila na parlamentarnim izborima, navodi Rojters (Reuters), prenosi Radio Slobodna Evropa (RSE).

Na izlaznost na izborima je, kako ukazuje agencija, uticao bojkot nekih opozicionih partije koje kažu da glasanje nije bilo slobodno i fer zbog Vučićeve kontrole nad medijima.

Glasači su uveliko podržali napore Vučićeve vladajuće koalicije za članstvo Srbije u Evropskoj uniji dok održava snažne veze s Rusijom i Kinom, navodi Rojters i ističe da se buduća vlada suočava s povećanim pritiskom EU i SAD da Beograd prizna Kosovo, što se smatra ključem za stabilnost regiona.

Vučićeva SNS je sa 63 odsto osvojenih glasova prema prvim rezultatima, u poziciji da dramatično poveća svoju čvrstu dominaciju u parlamentu, piše agencija Frans pres (Agence France-Presse), navodeći da je mrlju na izbore ostavio bojkot djelova opozicije koja predsjednika optužuje za sve veći autoritarizam i koja tvrdi da izbori nijesu bili fer i slobodni pod dominantnom Vučićevom vlašću.

Ipak, kako navodi AFP, uprkos kampanji bojkota i bojazni zbog korona virusa, izlaznost je bila manja nego obično, ali ne dramatično – na oko 50 odsto.

Vučić osam godina nastoji da konsoliduje kontrolu nad srpskom demokratijom, ocjenjuje AFP, dodajući da su izbori uslijedili poslije novog talasa popularnosti Vučića zbog držanja situacije s korona virusom pod kontrolom. Međutim, ukazuje agencija, posmatrači kažu da Vučićeva moć leži u njegovoj manipulaciji medijima, s nekoliko medijskih kuća koje služe kao propagandna mašinerije SNS-a, dok je Fridom haus (Freedom House) nedavno svrstao Srbiju u kategoriju “hibridni režim”.

S druge strane, dodaje AFP, srpski lider može računati na podršku ključnih saveznika na međunarodnoj pozornici – pored bliskih veza s Rusijom i Kinom, ima podršku Zapada koji smatra da on može da riješi višedecenijski teritorijalni spor s Kosovom.

Sa završenim izborima, predsjednik Srbije će se suočiti s pritiskom da ostvari napredak u razgovorima s Prištinom koji su zamrznuti više od godinu dana, ocjenjuje AFP i ukazuje da u narednih nedjelju dana Vučić ima razgovor s izaslanikom EU za Srbiju i Kosovu, odlazi u Moskvu i sastaje se predstavnicima Kosova u Bijeloj kući.

Srpski predsjednik predvodio je svoju partiju do ubjedljive pobjede na izborima u zemlji koja je u središtu borbe za uticaj među globalnim silama, piše Blumberg (Bloomberg).

Osnažen bojkotom opozicionih lidera, dok je na izlaznost uticao i strah od korona virusa, rezultat izbora je dovoljan da Vučićeva SNS može bez ometanja da mijenja zakone u parlamentu, ukazuje Blumberg i ističe da Vučićeva partija ima snažniju većinu u parlamentu od vladajućih stranka širom Evrope, osim u Rusiji i Bjelorusiji.

Pobjeda će Vučiću omogućiti da pojača svoju političku dominaciju u zemlji koja je počela kada se transformisao od vatrenog nacionaliste u proevropskog premijera 2014, dok će, kako navodi Blumberg, vlada dobiti novi mandat da rješava teška pitanja od oporavka privrede poslije korona virusa do popravljanja odnosa s Kosovom i kretanja nasigurnim putem ka članstvu u EU.

Vučićeva najveća borba vezana je za njegov napor da vodi zemlju u EU, ističe Blumberg, dodajući da je glavna prepreka Kosova, pošto Brisel zahtijeva da Srbija popravi odnose sa susjedom kao uslov za ulazak, dok je Vučić proveo godine sprečavajući Kosovo da dobije međunarodno priznanje, što podržava i većina Srba.

Ali pritisak za dogovor raste, podvlači Blumberg, navodeći da je izaslanik predsjednika SAD Donalda Trampa Ričard Grenel ubijedio Vučića da se sastane s kosovskim kolegom u Bijeloj kući 27. juna. Prije toga se sastaje s izaslanikom EU koji pokušava da obnovi pregovore pod posredovanjem Brisela, a onda ide u Rusiju da se sastane sa svojim saveznikom Vadimirom Putinom.

Srpski predsjednik proglasio je ubjedljivu povedu za svoju desničarsku partiju na parlamentarnim izborima u jeku širenja korona virusa i bojkota većine opozicije, ističe Asošiejtid pres (Associated Press).

Srbija će, ukazuje AP, imati jedinstvenu skupštinu praktično bez opozicije i sa samo tri ili četiri od 21 partije koja je učestvovala na izborima.

Izbori u Srbiji su bili prvi nacionalni izbori u Evropi tokom pandemije korona virusa i održani su dok Srbija i dalje svakodnevno prijavljuje desetine novih slučajeva pošto je potpuno ublažila mjere ograničenja.

Iako na izborima nije biran predsjednik, Vučić je dominirao kampanjom preko mejnstrim medija koje kontroliše, ismijevajući svoje kritičare, ukazuje AP i ističe da je on odbio navode o zloupotrebi svojih formalno ceremonijalnih ovlašćenja kao predsjednik, preuzimajući vodeću ulogu u kampanji. Navodeći nepostojanje uslova za slobodno i fer glasanje i opasnost po javno zdravlje, nekoliko glavnih opozicionih grupa je bojkotovalo glasanje, mada je učestvovalo više manjih partija.

Vučić, kako navodi AP, bivši ekstremni nacionalista kratko je bio ministar informisanja u vladi Slobodana Miloševića tokom ratova na Balkanu. Mada kaže da želi članstvo u EU, kritičari upozoravaju da su demokratske slobode erodirale od dolaske njegove partije na vlast 2012, dodaje agencija i, kako navodi, autokratski predsjednik je pozvao svoje pristalice da glasaju kako bi dobio snažan mandat za mirovne pregovore s Kosovom uz međunarodno posredovanje.