GLASA 30 MILIONA

Preko 30 miliona Poljaka na biralištima ili na daljinu poštom bira danas novog predsjednika Poljske, među 11 kandidata nakon odlaganja od mjesec i po dana.

Prema predizbornim anketama izbori su presudni izbor između dva lica Poljske – konzervativne, zbog reformi pravosudja i medija u sukobu sa Evropskom unijom, sa osloncem na SAD oličene u sadašnjem predsjedniku Andžeju Dudi (48) i liberalne, proevropske čije lice je Rafal Tšaskovski (48), gradonačelnik Varšave iz najjače opozicione stranke – Građanske platforme.

Žestoka kampanja se zbog pandemije Kovid-19 otegla na gotovo pola godine, jer je vladajuća stranka pokušala sve da se izbori održe 10. maja u jeku epidemije i restrikcija, kada je njen kandidat Andžej Duda imao sve šanse da pobijedi u prvom krugu, dok su pandemija i ekonomske posljedice restrikcija smanjile podršku kandidatu vladajuće stranke sa 60 na sadašnjih oko 40 odsto.

Forsiranje izbora što prije, uprkos apelima uticajne Poljske katoličke crkve da bi tjeranje Poljaka na birališta u jeku epidemije značilo da se političari igraju njihovim životima i zdravljem, i lider vladajućih konzervativaca Jaroslav Kačinjski i premijer Mateuš Moravjecki i sam kandidat, predsjednik Duda pravdaju potrebom da u vrijeme krize cijeli državni vrh bude isključivo iz jedne političke stranke, jer bi predsjednik iz redova opozicije značio za Poljsku haos.

“Šta bi bilo? Paraliza. Paraliza koja bi za građane značila da nema pomoći ili da je pomoć ograničena. Predsjednik koji sarađuje sa vladom to je nužni uslov da se dijela efikasno. Štit protiv krize je od početka zamišljen elastično, uzimali smo u obzir dalju razradu i prilagođavanje novim okolnostima i potrebama”, kazao je tokom kampanje premijer Moravjecki u intervjuu za provladin nedjeljnik Gazeta polska.

Zahvaljujući protestima opozicije i pobuni lidera manje stranke u vladajućoj kolaiciji Ujedinjena desnica, izbori 10. maja ipak nijesu održani, odnosno jesu, ali kao fantomski jer birališta nijesu otvorena i nije se glasalo, a opozicija je iskoristila šansu da poslije toga promeni kandidata na popularnog liberalnog gradonačelnika Varšave, Rafala Tšaskovskog.

Sve predizborne ankete očekuju da će izbore riješiti nakon još žešće kampanje tek drugi krug 12. jula u koji po svim anketama ulaze Duda i Tšaskovski, a da je sasvim neizvjesno koji od njih dvojice će osvojiti mandat.

Prve procjene ishoda ovog prvog kruga predsjedničkih izbora na osnovu anketa na biralištima biće poznate večeras, a konačne rezultate Državna izborna komisija saopštiće u ponedeljak uveče.