Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1711. na Cetinju je održan zbor glavara koji je podržao zahtjev Rusije da se odmah po otvaranju rusko-turskog fronta krene u jednovremeni napad na utvrđene turske gradove. U tom ratu Rusija je Crnu Goru smatrala saveznikom.

1796 – Nakon višednevnih sporadičnih obračuna došlo je do poznate bitke na Martinićima u kojoj je crnogorska vojska pod vođstvom vladike Petra I nadvladala trostruko jače trupe poznatog skadarskog namjesnika Mahmud-paše Bušatlije, koji je u tom sukobu bio ranjen.

1844 – Rođen je Petar I Karađorđević, kralj Srbije i Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca od 1918. do 1921. Za kralja Srbije izabran je nakon majskog prevrata 1903. u kome su ubijeni kralj Aleksandar Obrenović i kraljica Draga.

1871 – Rođen je hrvatski političar i pisac Stjepan Radić, osnivač Hrvatske seljačke stranke, ministar prosvjete u vladi Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca od novembra 1925. do februara 1927. kada je njegova stranka ponovo prešla u opoziciju. Umro je od rana zadobijenih u atentatu koji je nad njim i još dvojicom poslanika HSS u Skupštini u Beogradu izvršio 20. juna 1928. poslanik radikala Puniša Račić.

1885 – Na Cetinju je izašao prvi broj “Zete”, lista za književnost i nauku. “Zeta” je naslijedila list “Crnogorka”. Izlazila je četvrtkom, a sadržaj su činili tekstovi iz književnosti i istorije.

1902 – Vjenčali su se sin knjaza Nikole Mirko Petrović i Natalija Konstantinović, kćerka Aleksandra Konstantinovića.

1904 – Na Čevu je rođen crnogorski slikar Mihailo Vukotić. Slikarstvo je studirao u Beogradu  i Parizu. Izlagao je kao član beogradske grupe “Oblik”. Veliki broj Vukotićevih slika nalazi se u Narodnom muzeju u Beogradu i u Umjetničkom muzeju na Cetinju.

1912 – U Žircima, u Kolašinu, rođen je generalpukovnik Jugoslovenske narodne armije, narodni heroj Savo Drljević. Osnovnu školu i gimnaziju učio je u rodnom mjestu, Kolašinu i Peći. Kao gimnazijalac pridružio se naprednom pokretu, a nakon odsluženja vojnog roka i zapošljavanja i sindikalnom pokretu. Objavljivao je tekstove u sindikalnoj štampi i bio saradnik naprednog podgoričkog lista „Zeta“. Od 1941. član je KPJ i učesnik Narodnooslobodilačkog rata. U ratu se kao komandant (IV bataljona Četvrte proleterske brigade, Bjelopoljskog i Komskog odreda i  IV i II dalmatinske brigade), u brojnim teškim bojevima i operacijama istakao junaštvom i vještinom, i ostao upamćen po kratkom naređenju svojim borcima – „Ravnaj se po komandantu“. Nakon rata bio je narodni poslanik i načelnik štaba Prve armije i zamjenik načelnika Vojne akademije JNA. Ordenom Narodnog heroja odlikovan je 1953. Umro je u Beogradu 30. januara 1994.

1937 – Umro je američki pijanista i kompozitor Džordž Geršvin, autor poznatih mjuzikla i opereta kao i niza još i danas popularnih pjesama. U klasičnu muziku unio je elemente popularne muzike, crnačkih duhovnih pjesama i bluza. Pisao je i muziku za filmove. Njegove kompozicije postale su klasične teme džez-muzičara. Poznata djela: „Rapsodija u Plavom“, „Amerikanac u Parizu“, „Porgi i Bes“.

1982 – U Beogradu je umro jugoslovenski pisac Mehmed-Meša Selimović, član Srpske akademije nauka i umjetnosti i Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine. Rođen je u Tuzli 1910, završio je Filozofski fakultet u Beogradu i do Drugog svjetskog rata bio je profesor gimnazije. Godinu dana (1942-43) proveo je u ustaškom logoru, a nakon izlaska pridružio se Narodnooslobodilačkoj borbi.  Poslije Drugog svjetskog rata bio je direktor drame Narodnog pozorišta u Sarajevu, umjetnički direktor “Bosna filma” i glavni urednik izdavačke kuće “Svjetlost”. Njegov roman „Derviš i smrt“ predstavlja jedno od najznačajnijih djela u jugoslovenskoj  poslijeratnoj književnosti. Od ostalih djela ističu se romani: „Tišine“, “Tvrđava”, „Magla i mjesečina“ zbirka pripovjedaka „Djevojka zlatne kose“ i studija “Sjećanje”. Dobitnik je Njegoševe nagrade 1969.

1989 – Umro je engleski pozorišni i filmski glumac, reditelj i producent Lorens Olivije, jedan od najboljih tumača Šekspirovih likova, prvi glumac kome je za života dodijeljena plemićka titula. Dobitnik je Oskara za film “Hamlet”.

1995 – Bosanski Srbi zauzeli su Srebrenicu, a 25. jula i Žepu. Više od 30.000 ljudi, uglavnom žena i djece, prebačeno je na teritoriju pod kontrolom vlade u  Sarajevu. Snage bosanskih Srba optužene su kasnije da su na tom području izvršile ratni zločin i da je ubijeno preko 8.000 bosanskih Muslimana.

1996 – Sudsko vijeće međunarodnog suda za ratne zločine u bivšoj SFR Jugoslaviji u Hagu potvrdilo je optužnice za ratne zločine i genocid protiv lidera bosanskih Srba Radovana Karadžića i vojnog komandanta Ratka Mladića. Sud je za njima raspisao međunarodne potjernice.

2005 – U prisustvu oko 50 hiljada ljudi, u Srebrenici je obilježena desetogodišnjica masakra više od osam hiljada srebreničkih Bošnjaka.

2006 – U rodnom Trešnjevu kraj Andrijevice umro je poznati crnogorski pisac Čedo Vulević, član Dukljanske akademija nauka i umjetnosti. Vulević je rođen 1927. Pripadao je antifašističkom, narodno-oslobodilačkom pokretu u Crnoj Gori. Bio je direktor Filmskog studija Titograd. Romani “Dušmani” , “Vanredna linija”, “Makarije od Črne Gore” i “Ogrtač boje mirte”, obezbjeđuju Vuleviću istaknuto mjesto u crnogorskoj književnosti.

2011 – Na Pobrežju u Podgorici otkriven je spomen-park civilnim žrtvama ratova na prostorima SFR Jugoslavije od 1991. do 2001. Prvi takav spomenik u regionu otvorio je crnogorski premijer Igor Lukšić. Lukšić je kazao da „spomenik ne treba samo da podsjeća na žrtve suludog rata, već i na snagu crnogorskog društva da se suoči s istinom.“ Poručio je takođe da se „nikada ne može i neće zaboraviti žrtve deportacija, stradanje putnika voza u Štrpcima, Kaluđerski laz, stradanje civila na Dubrovačkom ratištu, progon Bukovičana, civilne žrtve u Crnoj Gori usljed sulude kosovske avanture koja je nekadašnju Jugoslaviju dovela u sukob sa zapadnim svijetom 1999, niti ijedan drugi događaj i zločin u kojem su stradali nevini. Samo jasnom osudom zločina i počinitelja možemo živjeti kao normalni ljudi i dobri susjedi”, istakao je Lukšić.

2012 – U Podgorici je obilježen dan sjećanja na pokolj Muslimana u Srebrenici. Predsjednik crnogorskog parlamenta Ranko Krivokapić poručio je tom prilikom da je „Srebrenica simbol zla koje bratski južnoslovenski narodi jedni drugima mogu nanijeti i nikad je ne treba zaboraviti“. „Zločin je onamo gdje se ćuti o zločinu, dodao je Krivokapić, kod onih koji ne žele da se bore protiv zločina“. Istoga dana hiljade bosanskih Muslimana molile su se dok su kovčezi s posmrtnim ostacima 250 dječaka i muškaraca stradalih u Srebrenici 1995. napokon sahranjeni u memorijalnom centru u Potočarima. Sedamnaest godina nakon najvećeg zločina u Evropi poslije Drugog svjetskog rata, identifikovano je i sahranjeno 5.657 žrtava genocida.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

2008 – Rusija i Kina uložile su veto na Nacrt rezolucije Savjeta bezbjednosti UN kojom je trebalo da budu uvedene sankcije Zimbabveu zbog, kako je na zapadu ocijenjeno, nasilnog održavanja predsjedničkih izbora 27. juna koje je bojkotovao opozicioni kandidat Morgan Cvangirai.

2008 – Na Vezirovom mostu u Podgorici održan je deveti međunarodni KUP „ Skokovi u vodu – Morača 2008.“, na kome je pobijedio Podgoričanin Mirsad Sadiković.

2010 – Više od milion ljudi učestvovalo je u protestnom maršu u Barseloni, tražeći veću autonomiju Katalonije.

2010 – Na Svjetskom prvenstvu u fudbalu u Jahanesburgu, Španija je, pobijedivši u finalnoj utakmici Holandiju 1:0, postala svjetski prvak – prvi put u istoriji.