Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1247. u Bar su upućeni predstavnici Dubrovačke nadbiskupije radi rješavanja spora oko nadležnosti s Barskom nadbiskupijom. Posjeta zvaničnika iz Dubrovnika ostala je bez rezultata, jer Barska nadbiskupija nije priznavala jurisdikciju Dubrovačke.

1519 – Umro je Leonardo da Vinči, italijanski vajar, naučnik i slikar, „uomo universale, univerzalni čovjek italijanske renesanse, kojeg istoričari umjetnosti svrstavaju u najveće genije ljudskog roda. Njegova djela „Mona Liza“ i „Tajna večera“ spadaju među najčuvenije slike na svijetu. Naučno djelo “Traktat o slikarstvu”, koje sadrži Da Vinčijeva zapažanja, zaključke i pouke o slikanju, perspektivi, svjetlosti i boji – značajan je doprinos nauci o umjetnosti. „Mona Liza“, prvi psihološki portret u istoriji slikarstva, izložena je u pariskom Luvru, a crteži i rukopisi čuvaju se u milanskoj biblioteci „Ambrosiana“, Britanskom muzeju u Londonu i Vindzoru.

1567 – Umro je u Veneciji dubrovački renesansni pjesnik i dramski pisac Marin Držić, sinovac pjesnika Džora Držića, autor «Dunda Maroja « i «Novele od Stanca». Iako sveštenik po zanimanju, tipičan je predstavnik slobodnog renesansnog života. Književni rad počeo je ljubavnim pjesmama, ali se najviše istakao u pastoralnim igrama i komedijama. U djelimično oštećenom rukopisu ostale su njegove komedije u prozi „Dundo Maroje“, „Skup“, „Mande“, „Arkulin“ i alegorična pastoralno-mitološka komedija „Plakir“. Izgubljene su ili sačuvane samo u fragmentima komedije „Pomet“, „Pijerin“ i „Đuho Krpeta“.

1729 – Rođena je ruska carica njemačkog porijekla Katarina II Aleksejevna. Caricom ju je 1762. proglasila dvorska garda nakon što je u zavjeri ubijen njen muž Petar III. Pod uticajem francuskih prosvjetitelja Voltera i Didroa sprovela je značajne reforme ruskog društva u duhu prosvijećenog apsolutizma.

1862 – Nakon opsežnih priprema i prvih sporadičnih okršaja, počeo je drugi, silovit udar Omer-paše Latasa na podlovćensku Crnu Goru, poznat kao Druga Omer-pašina vojna, deset godina poslije prvog napada izvedenog u vrijeme vladavine knjaza Danila. Okrivljujući Crnu Goru za ustanak u Hercegovini pod vođstvom Luke Vukalovića, i bijesna zbog poraza na Grahovcu 1858 , Turska je organizovala temeljan kombinovani napad, upućujući vojsku preko Nikšića, Vasojevića i od Skadra preko Podgorice – s ciljem da razori Cetinje i slomi Crnu Goru. Na istim pravcima u kontra smjeru knjaz Nikola je organizovao odbranu. U prvom naletu Turaka ka Cetinju pala je Rijeka Crnojevića i tada je izgledalo da je, kako je zabilježeno, »sve izgubljeno osim časti». Sjećajući se ranijih pohara i paljenja Cetinjskog manastira, Crnogorci su u toku napada pripremali i prenošenje ćivota Svetog Petra ka lovćenskim utočištima. Odbrani Crne Gore priključili su se vrlo brzo  Crnogorci – pečalbari u Turskoj, njih oko 600, zatim 1.500 Vasojevića, te Moračani, Uskoci, Pivljani i hercegovački ustanici. U tim dramatičnim trenucima pred naletom Omer-pašine vojske nije se zaboravilo ni na sklanjanje brojnih, posebno umjetničkih dragocjenosti sa Cetinja – što je na jednoj od svojih slika ovjekovječio Jaroslav Čermak. Napad je prekinut prihvatanjem uslova nametnutih od Turske, ali je knjaz Nikola velikim silama odmah uputio zahtjev za poništavanje onih odredbi mirovnog ugovora koje su zadirale u nezavisnost Crne Gore.

1945– Sovjetske trupe osvojile su Berlin u Drugom svjetskom ratu.

1951 – Savjet Evrope prihvatio je Njemačku kao punopravnog člana.

1960 – Umro je u Beogradu crnogorski publicista, prevodilac i književnik Gligorije Pejanović. Rođen je 27. januara 1888. u Podgorici. Objavljivanjem niza značajnih radova o uzgoju i preradi duvana dao je veliki doprinos razvoju duvanske industrije u Crnoj Gori. Od 1904. bio je član uprave Crnogorskog monopola duvana, a 1920. pokrenuo je monopolski “Glasnik”. Gligorije Pejanović objavio je i dvije knjige o gajenju duvana.

1967 – U Stokholmu je počeo da radi Međunarodni sud za ratne zločine Bertranda Rasela, koji je kasnije presudio da su SAD krive za agresiju na Vijetnam.

1990 – Afrički nacionalni kongres Nelsona Mendele i vlada Južne Afrike otpočeli su razgovore u Kejptaunu o okončanju vlasti bijele manjine u toj zemlji. Istog dana 1994. Mendela i njegov afrički nacionalni kongres pobijedili su na izborima u Južnoj Africi.

1995 – Šest osoba je poginulo, a 176 ranjeno kada su projektili krajiških Srba pogodili centar  Zagreba.

1999 -Avijacija NATO-a u napadima na SR Jugoslaviju upotrijebila je grafitne bombe koje su izazvale raspad elektroenergetskog sistema u Srbiji. Oko 70 odsto teritorije Srbije ostalo je u mraku.

2004 – Milorad Luković Legija, prvooptuženi za ubistvo srpskog premijera Zorana Đinđića, predao se policiji uz obrazloženje da želi da dokaže nevinost i predoči svoju verziju događaja za koje ga optužnica tereti. Srpski premijer Zoran Đinđić ubijen je 12. marta 2003. na ulazu u zgradu srpske Vlade.

2012 – Komandant Ratne škole Kopnenih snaga Sjedinjenih Američkih Država, general-major Greg Martin uručio je potpukovniku crnogorske Vojske Rajku Pešiću medalju „The legion of merit“, a ukaz o odlikovanju Pešića donio je američki predsjednik Barak Obama za izuzetne zasluge u uspostavljanju vojno-diplomatskih odnosa Crne Gore i SAD-a.

2013 – Bivši pravni savjetnik u Bijeloj kući Džon Belindžer, koji je sastavio nacrt politike o smrtonosnim napadima bespilotnim letjelicama, optužio je administraciju predsjednika Obame da ih pretjerano koristi, jer ne želi da se suoči s posljedicama zatvaranja osumnjičenih pripadnika Al Kaide u kampu Gvantanamo na Kubi, te da je to u stvari alternativa Gvantanamu. Belindžer, koji je napravio pravni okvir za ciljana ubistva bespilotnim letjelicama, dok je radio za Džordža Buša nakon 11. septembra 2001, vjeruje da se upotreba dronova povećava. Procjenjuje se 4.700 ljudi ubijeno u oko 300 napada američkim dronovima u četiri države, dok je pitanje statusa tog programa u okviru međunarodnog i domaćeg prava i dalje veoma protivurječno, prenio je Gardian. 

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1860 – U Budimpešti je rođen Teodor Hercl, vođa i osnivač cionističkog pokreta, autor djela “Jevrejska država”, objavljenog 1896.

1892 – Umro je njemački hemičar August Filhelm fon Hofman, osnivač moderne industrije anilinskih boja iz katrana kamenog uglja.

1903 – Rođen je američki pedijatar Bendžamin Meklejn Spok, autor bestselera «Savjeti zdravog razuma o odgajanju beba i djece», objavljenog 1946.

1965 – Stavljen je u upotrebu prvi komunikacioni satelit za prenos televizijske slike.

2007 – Pobijedivši mladu fudbalsku reprezentaciju Albanije na utakmici u Skadru 2:1, mlada reprezentacija Crne Gore zabilježila je prvu pobjedu na međunarodnoj sceni.