CRNOGORSKI JEZIK

Knjiga “Crnogorski jezik i nacionalizam” profesorice sa Filološkog fakulteta u Nikšiću Rajke Glušice izašla je početkom juna u izdanju prestižne Biblioteke XX vek pod uredništvom Ivana Čolovića u Beogradu.

„U ovoj knjizi se može pročitati na kojim mitovima se zasniva jezički nacionalizam (srpski i crnogorski) u Crnoj Gori, kako je tekao proces kodifikacije crnogorskog jezika, koje su odlike službenog crnogorskog pravopisa i gramatike, na kojim „naučno-metodološkim“ osnovama je temeljena kodifikacija, kakve su lingvističke i sociolingvističke odlike i funkcije aktuelnog crnogorskog standarda, ko su nosioci nacionalizma u jeziku, kako funkcioniše dubletna norma, te  kakva je aktuelna jezička situacija u Crnoj Gori“, navodi se u opisu.

Recenzent knjige je akademik Ranko Bugarski.      

FESTIVAL “ZAVIČAJNE STAZE”

Na konkurs Festivala priče “Zavičajne staze – Bihor 2020”, žiri će birati najbolji u konkurenciji od 30 radova, a kako je saopšteno iz Centra za kulturu Bihor, iako su propreme usporene zbog korona virusa, različitost adrasa sa kojih su stigli rukopisi pokazuju da inetersovanje za ovaj festival nije umanjeno.

Žiri u sastavu Ferida Duraković (SA), dr Jasmina Ahmetagić (BG), dr Vasko Raičević (PG), ocjenjivaće 30 rukopisa pod šifrom, jer su četiri autora potpisavši tekstove ličnim imenom prekršili pravila i time isključili svoje radove iz konkurencije za nagrade.

Četiri najuspjelije priče po ocjeni žirija biće nagrađene plaketom Festivala i novčanim iznosom od 400 (prva nagrada), 300 (druga nagrada) i 200 eura (treća nagrada), kao i priznanjem za autentičnost pripovijedanja. Nagrađeni i odabrani radovi biće štampani u zborniku Festivala, devetoj knjizi poznatih i mlađih autora iz Crne Gore i regiona.

“Raznolikost adresa sa kojih su pisma upućena, pokazuje da je Festival priče “Zavičajne staze”, uprkos opštoj apatiji zbog pandemije korona virusom, zavrijedio pažnju autora iz Crne Gore i regiona”, poručili su organizatori.

Kako je istaknuto iz centra za kulturu Bihor, Festival godinama priziva respektabilne stvaraoce i ohrabruje one koji imaju dara.

“Možemo se pohvaliti da smo u mnogima probudili pripovjedače, što se na najljepši način može vidjeti u do sada objavljenim zbirkama “Buđenje Bihora”, “Bihorski bluz”, „Obale Bihora“, “Bihorske đemije”, “Bihorska enigma”, “Razmeđa Bihora”, “Bihorske sumnje” i “Odlivanje Bihora”. Ovim i drugim knjigama popularišemo pisanje i čitanje, ali i pripovjednu hroniku koja otkriva sudbinske priče, fenomene i zagonetke života kroz vrijeme”, saopšteno je iz Centra za kulturu Bihor.

Festival “Zavičajne staze” tradicionalno počinje 12. jula u Petnjici, međutim, kako su objasnili, realizacija ovogodišnjeg programa pod znakom je pitanja zbog novog širenja virusa COVID-19.

“Uprkos toj neizvjesnosti, žiri će donijeti odluku do kraja jula. Nagrade za najbolje priče će, ukoliko zdravstvena situacija u državi to dozvoli, biti uručene laureatima na književnoj svečanosti planiranoj za početak avgusta”, poručeno je Centra.

Iz te NVO su podsjetili da pažnju čitalačke publike plijeni i osma zbirka priča pod naslovom „Odlivanje Bihora“. Zbirka sadrži 32 priče autora iz Crne Gore i regiona, dvije besjede o književnoj tradiciji i savremenom pismu.

Urednik tog izdanja Mirsad Rastoder u uvodniku piše da su priče kao ponornice, jer iznose iz dubine na površinu mnogo toga.

Bihorski Festival priče je, kako navodi Rastoder, linija po kojoj se izdužuje tanana nit opstanka, zlatna nit trajanja, zvjezdani lanac priča, u ime onih koje ne možemo više čuti i za one kojima želimo poručiti: ma gdje da ste, vaš zavičaj vas čeka.

“Nije cilj da se vi obavezno vratite Zavičaju, već da Zavičaj nikada ne ode iz vas,” poručuje Rastoder.

Recenzent, prof. dr Draško Došljak ocjenjuje da je “Odlivanje Bihora“, zbirka izabranih, ovijanih i prosijanih priča inspirisanih Bihorom. Trideset dvije priče ove zbirke su, zapravo, bihorski književni ćilim nastao literarnim tkanjem na razboju dvanaestog festivala “Zavičajne staze”.

Profesorica jezika i književnost Azra Glavatović zapaža da priče bude dobro i zlo iz prišlosti za savremenu poku.

“Narodna mudrost kaže: Vakat gradi, vakat razgrađuje; ostaje sjećanje za priču i pouku. Na tom tragu, zbornik ‘Odlivanje Bihora’, ima vrijednost trajnog pamćenja da je insan, u mijenama zlih i prirodnih događanja, stalno na probi”, kaže Glavatović.

Vukoman Kljajević, Radio Crne Gore

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1822. umro je njemački pisac i kompozitor Ernst Hofman, dirigent i reditelj hamburške opere. Svojim stvaralaštvom izvršio je na evropsku književnost veliki uticaj. Bio je romantičarski pripovjedač grotesknog humora, fantazije i neobičnih likova.  Prema njegovim novelama Žak Ofenbah je komponovao operu “Hofmanove priče”.

1861 – Uprkos zahtjevu velikih sila, knjaz Nikola Petrović odbio je da bude posrednik u plasiranju Omer-pašine proklamacije o pokoravanju stanovništva Hercegovine i Vasojevića Porti. Ustanci u tim krajevima na Cetinju su doživljavani kao dio kontinuirane oslobodilačke borbe, koja je bila u direktnoj vezi s državotvornim interesima Crne Gore.

1903 – Rođen je engleski pisac Erik Artur Bler, poznat kao Džordž Orvel. Iako je napisao više romana u kojima je povremeno koristio i vlastita iskustva („Burmanski dani“), značajan je prevashodno kao autor romana „1984.“, koji predstavlja antitotalitarističku viziju budućnosti, i „Životinjske farme“, u kojem je modernu diktaturu podvrgnuo žestokoj alegoričnoj satiri.

1913 – Formirana je IV crnogorska brigada pod komandom Milutina Vučinića, koja je u Drugom balkanskom ratu ušla u sastav II divizije kao pomoć Srbiji u borbi s Bugarima i dala veliki doprinos Bregalničkoj operaciji. Tokom Drugog balkanskog rata Crna Gora je mobilisala 12.000 vojnika. Takozvanim Dečanskim odredom komandovao je Janko Vukotić, a Crna Gora, iako bez teritorijalnih aspiracija u tom ratu, izgubila je oko 850 boraca.

1913 – Na Cetinju je rođen politički i vojni funkcioner Peko Dapčević, španski borac i učesnik Drugog svjetskog rata. Bio je komandant IV crnogorske brigade, a poslije učešća u oslobađanju Beograda, komandant I i IV armije i Vojne uprave JNA u Istri. Poslije rata bio je visoki politički i vojni funkcioner. Napisao je više djela iz oblasti vojne doktrine i strategije. Umro je u Beogradu 1999.

1939 – U Podgorici je svečano otkriven spomenik crnogorskom štamparu iz prve polovine 16. vijeka Božidaru Vukoviću Podgoričaninu. Prema pisanju istoričara, pretpostavlja se da je bio visoki državni činovnik – logotet, odnosno glavni pisar i rukovodilac Državne kancelarije na dvoru Ivana Crnojevića na Cetinju. Poslije pada Zete pod osmansku vlast, odlazi u Veneciju, gdje se bavio trgovinom, a oko 1517. osnovao je svoju štampariju.

1991 – Slovenija i Hrvatska proglasile su nezavisnost od jugoslovenske federacije. To je pojačalo napetost unutar federalne države, što je u narednim mjesecima eskaliralo u rat u Hrvatskoj i Bosni.

1997 – Umro je francuski okeanograf Žak Iv Kusto. Konstruisao je ronilački aparat “vodena pluća” i filmsku kameru za podvodno snimanje. Dobitnik je tri Oskara, a za film “Svijet tišine”, koji je snimio s francuskim rediteljem Lujom Malom, dobio je na festivalu u Kanu 1956. “Zlatnu palmu”.

2007 – Delegacija crnogorskog parlamenta prvi put je učestvovala u radu Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope.

2010 – U Podgorici je, u 84. godini, umro doktor medicinskih nauka, naučni savjetnik, akademik Dukljanske akademije nauka i umjetnosti Branislav-Bato Pešić. Pešić je bio glavni istraživač brojnih naučnih projekata u oblasti zdravstva,  glavni urednik časopisa „Medicinski zapisi“, kao i predsjednik Društva ljekara Crne Gore. Dobitnik je Trinaestojulske nagrade i brojnih drugih crnogorskih i jugoslovenskih priznanja.

2013 – U Baru je polaganjem cvijeća na spomenik na Reni obilježena 70-godišnjica strijeljanja 180 logoraša zatočenih u zloglasnom barskom koncentracionom logoru u Drugom svjetskom ratu. Kroz logor je, od njegovog otvaranja početkom 1942. i rasformiranja u oktobru 1943, prošlo više od 10.000 ljudi različitog uzrasta, zatočenih u 28 baraka. Iz barskog logora je 25. juna 1943. sto osamdeset zatočenika raspoređeno u sedam gradova Crne Gore i strijeljano od strane okupatora i domaćih izdajnika. Obilježavanju 70-godišnjice stradanja logoraša prisustvovali su brojni članovi Udruženja boraca i antifašista Bara, kao i predstavnici SUBNOR-a Crne Gore.

2013 – Evropska Unija kaznila je Tursku zbog obračuna sa demonstrantima, donijevši odluku da se odloži nova runda pregovora o članstvu te zemlje u Uniji za najmanje četiri mjeseca.

2013 – Ruski predsjednik Vladimir Putin potvrdio je da se bivši radnik američke špijunske službe Edvard Snouden nalazi u tranzitnoj zoni moskovskog aerodroma i isključio mogućnost njegovog izručenja Vašingtonu, odbacujući kritike SAD kao, kako je rekao, „besmislice i gluposti“.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1867 – Amerikanac Lisjen Smit iz Ohaja patentirao je bodljikavu žicu.

1872 – Jezuiti su izbačeni iz Njemačke, 99 godina nakon što je papa Kliment XIV ukinuo taj rimokatolički red.

1909 – U okviru opštedruštvenih i finansijskih reformi, na Cetinju je osnovana Hipotekarna banka.

1959 – Sovjetski Savez predložio je uspostavljanje denuklearizovane  zone  na Balkanskom poluostrvu i u Jadranskom moru.

1966 – Jugoslavija i Vatikan obnovili su diplomatske odnose.

1988 – U Luksemburgu je potpisana deklaracija o uspostavljanju zvaničnih odnosa Evropske zajednice i Savjeta za uzajamnu ekonomsku pomoć.

1991 – Sovjetske jedinice napustile su Čehoslovačku, 23 godine poslije vojne intervencije Varšavskog pakta kojom je prekinuta reformistička politika Aleksandra Dubčeka.

2005 – Na predsjedničkim izborima u Iranu pobijedio je ultrakonzervativni gradonačelnik Teherana Mahmud Ahmadinedžad.

2008 – Britanska kraljica Elizabeta II oduzela je lideru Zimbabvea Robertu Mugabeu titulu viteza koja mu je dodijeljena 1994. Tim neuobičajenim potezom Velika Britanija je izrazila neslaganje sa zloupotrebom ljudskih prava od strane Mugabeovog režima i zloupotrebama protiv opozicije pred predsjedničke izbore u Zimbabveu.

2009 – U Podgoričkoj knjižari Karver svečano je otvoren prvi međunarodni festival kratke priče “Odakle zovem”. Za četiri festivalska dana publici su se predstavili neki od najznačajnijih proznih stvaralaca iz regiona i svijeta.

2009 – U Los Anđelesu je, u 50. godini, umro poznati američki pop pjevač Majkl Džekson. Istoga dana, u 63. godini, umrla je i američka glumica Fara Fosit.

2010 – Ulica pored američke ambasade u Podgorici dobila je ime Džona Džeksona, prvog ambasadora Sjedinjenih Američkih Država u Crnoj Gori.

SARADNJA KIC-A I CARM-A

Čelnici Kulturno – informativnog centra “Budo Tomović” i NVO Centar za afirmaciju i razvoj mladih (CARM) Snežana Burzan i Miloš Mašković danas su potpisali Memorandum o saradnji i razumijevanju.

Oni su se saglasili, kako ističu u saopštenju KIC-a, da će podsticati blisku saradnju u djelovanjima koje ova NVO realizuje u okviru svojih projekata i nezavisnih aktivnosti, vodeći računa o interesu zajednice, a pogotovo mladih koji su njen vitalni dio.

Direktorica KIC-a Snežana Burzan istakla je zadovoljstvo što, od sada i zvanično, KIC nastavlja da pruža podršku radu ove grupe mladih i entuzijastičnih ljudi, a sa ciljem da mladi imaju dodatni prostor za afirmisanje svojih ideja i djelovanja.

Mašković je kazao da se saradnja zasniva na sprovođenju projekta “Socijalni kapital” koji ima za cilj umrežavanje mladih sa institucijama sistema, nevladinim organizacijama, medijima i drugim, za mlade relevantnim činiocima društva. On je dodao da ga raduje što KIC prepoznaje važnost podsticanja omladinskog rada uvažavajući potrebe i interesovanja mladih.

Dodajmo da je KIC i u ranijem periodu bio domaćin više tribina, predavanja i okruglih stolova na temu omladinskog aktivizma i položaja mladih u našoj državi, a prva zajednička aktivnost KIC-a i CARM-a nakon potpisanog memoranduma biće tribina na temu “Mladi i antifašizam” na jesen.

PLUGIČEVA-ALEKSANDROVA

Bugarska je veoma zainteresovana za dodatno snaženje odnosa sa Crnom Gorom u sferi kulture, kazala je ambasadorka Bugarske Crnoj Gori Meglena Ivanova Plugčieva-Aleksandrova na sastanku sa ministrom kulture Aleksandrom Bogdanovićem.

Na sastanku na Cetinju bilo je riječi o intenziviranju saradnje između Crne Gore i Bugarske u svim segmentima nakon usporavanja na globalnom nivou usljed pandemije korona virusa, ali i o snažnijoj podršci u daljoj realizaciji zajedničkih projekata iz oblasti kulture.

“Ministar Bogdanović istakao je da je Bugarska naša prijateljska zemlja, sa kojom Crna Gora ima tradicionalno dobre odnose, te da to dodatno obavezuje da se prioriteti u saradnji sa ovom državom kontinuirano razvijaju u svim oblastima”, navodi se u saopštenju Ministarstva kulture.

Plugčieva-Aleksandrova pohvalila je uspjeh Crne Gore u borbi sa epidemijom korona virusa i napore koje naša zemlja ulaže u ublažavanje ekonomskih posljedica pandemije.

“Posebno se osvrnula na kontinuiranu saradnju Bugarske i Crne Gore u oblasti kulture i istakla da je bugarska strana veoma zainteresovana za dodatno snaženje odnosa u ovoj sferi”. saopšteno je iz Ministarstva.

Na sastanku je zaključeno da će potpisivanje Programa o saradnji u oblasti kulture za period 2020 – 2022, koji je u fazi usaglašavanja, dodatno unaprijediti odnose dvije zemlje kada je riječ o kulturi.

ZAKLJUČAK SA RADIONICE

Radionica na temu „Valorizacija kulturnih i kreativnih resursa Crne Gore“ održana je juče u Ministarstvu kulture, u okviru implementacije projekta „Prekogranična razmjena za razvoj kulturnih i kreativnih industrija“. Cilj je bila identifikacija ključnih kulturnih i kreativnih resursa, i mogućnosti za njihovu valorizaciju i potencijalne inicijative za prekograničnu saradnju. Zaključeno je da postoji ogroman spektar potencijalnih razvojnih oblasti u domenu kulturnih i kreativnih industrija koje mogu biti realizovane u saradnji sa partnerima iz Albanije i Italije.

Učesnici radionice bili su predstavnici ustanova kulture, nevladinih organizacija, privrednih društava, kao i samostalni umjetnici i profesionalci u kulturi. Oni su bili u prilici da prepoznaju i predlože resurse za koje procjenjuju da imaju značajan potencijal za razvoj i na osnovu toga identifikuju potencijalne projekte koji bi imali i prekograničnu dimenziju.

Na događaju su predstavljeni rezultati mapiranja kulturnih i kreativnih subjekata u Crnoj Gori koje je IPER sproveo u cilju uspostavljanja osnove za saradnju kulturnih i kreativnih institucija programskog područja razvijanjem prekogranične mreže. Mapiranje kulturnih i kreativnih subjekata na programskom području devet opština (Herceg Novi, Kotor, Tivat, Budva, Bar, Ulcinj, Cetinje, Podgorica i Nikšić) obuhvatilo je sve oblike privrednih društava: preduzetnike, društva sa ograničenom odgovornošću, ortačka društva, akcionarska društva, djelove stranog društva, ustanove i nevladine organizacije.

Projekat 3C podržan je u okviru prekograničnog programa saradnje Italija-Albanija-Crna Gora, a ima za cilj unapređenje saradnje relevantnih aktera u programskom području, kroz uspostavljanje inovativnih kulturnih i kreativnih centara sa rezidencijalnim umjetničkim programima i formiranje zajedničkih prekograničnih mreža saradnje.

”Projekat će doprinijeti povezivanju sektora kulture u projektnim teritorijama i to kroz razmjenu informacija, znanja, iskustava i kreativnih potencijala. Rezultati projekta odnose se na uspostavljanje rezidencijalnih umjetničkih programa, otvaranje tri multifunkcionalna kulturna centra u Crnoj Gori, Italiji i Albaniji i uspostavljanje regionalne mreže preduzetnika u kulturi, sa ciljem razvoja kreativnih industrija”, zaključeno je na radionici.

Događaj je organizovan u saradnji Ministarstva kulture Crne Gore, kao vodećeg partnera na projektu, sa Institutom za preduzetništvo i ekonomski razvoj (IPER).

Pored Ministarstva kulture koje je glavni partner u realizaciji projekta, projektni partneri su Ministarstvo ekonomije Crne Gore, Ministarstvo kulture Republike Albanije, Institut za zaštitu spomenika kulture „Gani Strazimiri” iz Albanije, Regija Pulja – Odjeljenje za turizam, ekonomiju, kulturu i teritorijalni razvoj iz Italije, Regija Molize i Fondacija kulture iz Molize (Italija). Pridruženi partneri su Nacionalni centar za kinematografiju iz Albanije i Fondacija Gramsci, Pulja, Italija.

BARSELONA

Jedna od najpoznatijih opernih kuća u Evropi – Opera Liceu u Barseloni, nakon više od tri mjeseca ponovo je otvorila svoja vrata, ali posjetiocima na prvom koncertu nijesu trebale ni maske ni rukavice, a ni fizički razmak. Sjedišta je, umjesto ljudi, zauzelo gotovo 2.300 biljaka.

Organizator koncerta i umjetnički direktor Viktor Garsija de Gomar pojasnio je da je svrha koncerta podstaknuti ljude na razmišljanje o apsurdnom stanju u kojem su se zatekli za vrijeme izolacije, kada su postali “publika lišena statusa publike”.

Tako su prvu publiku u ovoj katalonskoj opernoj kući nakon ublažavanja restriktivnih mjera činile 2292 lončanice s raznolikim biljnim vrstama.

Euhenio Ampudia, konceptualni umjetnik koji stoji iza koncerta, rekao je da mu je cilj bio da ukaže na ono što se dogodilo u Španiji, ali i širom sveta zbog pandemije koja je primorala ljude da se povuku s javnih prostora.

“Priroda je zauzela mjesta koja smo mi ranije oduzeli njoj”, kazao Ampudio na probi prije koncerta.

“Možemo li pokazati više empatije? Započnimo sa umjetnošću i muzikom u velikoj opernoj kući tako što ćemo u nju pozvati prirodu”, rekao je.

Nakon koncerta biljke su poklonjene zdravstvenim radnicima kao zahvalnost za njihov bespoštedan trud u posljednjih nekoliko mjeseci.

Šestominutni koncert na pozornici Licea prenosio se uživo putem Jutjuba, a održali su ga članovi gudačkog kvarteta koji su izveli elegiju “Hrizanteme” italijanskoga kompozitora Džakoma Pučinija.

Prije i nakon izvođenja, muzičari su se poklonili “publici”.

Organizatori su kazali da se nadaju da će produkcija poslužiti kao svojevrsna potvrda važnosti umjetnosti, muzike i prirode, te kao putokaz prema povratku uobičajenim aktivnostima nakon pandemije.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 79. godine umro je rimski car Tit Flavije Vespazijan, osnivač dinastije Flavija. Za njegove vladavine izgrađen je amfiteatar Koloseum  u Rimu, najveća građevina te vrste u Rimskom carstvu.

1825 – Rođen je Jovan Sundečić, sekretar knjaza Nikole i autor teksta prve zvanične crnogorske himne. Bio je veliki pobornik ujedinjenja južnoslovenskih naroda. U Crnu Goru je došao 1864. Na Cetinju je, pet godina potom, osnovao Bogosloviju, koja je kasnije prerasla u Bogoslovsko-učiteljsku školu. Bio je vlasnik i izdavač lista “Crnogorac”, urednik godišnjaka “Orlić” i časopisa “Prosvjeta”. Objavio je desetak zbirki, mahom rodoljubivih pjesama na temu južnoslovenstva. Učestvovao je i u realizaciji nekoliko konvencija između Crne Gore i Austrije i Crne Gore i Vatikana. I nakon penzionisanja zadržao je titulu knjaževog sekretara. Jovan Sundečić je umro 6. jula 1906. godine.

1837 – U Crnu Goru je s Njegošem iz Rusije doputovao potpukovnik ruske vojske i službenik ruske ambasade u Beču Ozereckovski, koga je car Nikolaj I poslao da pomogne u sređivanju prilika u Crnoj Gori i u rješavanju sporova sa susjedima. Pravi zadatak Ozereckovskog bio je, međutim, da objektivno procijeni stanje u svim sferama života u Crnoj Gori,  kako bi se organi carevine diplomatski, politički i materijalno angažovali da joj pomognu.

1886 – Umro je ruski pisac Aleksandar Nikolajevič Ostrovski. Njegovo djelo, oko 50 pozorišnih komada, predstavlja cijelu epohu u razvoju ruskog pozorišta i čini osnovu klasičnog ruskog dramskog repertoara. Prikazivao je težak život u Rusiji toga doba, propadanje plemića i socijalnu nepravdu; izvrgavao ruglu poroke svoga vremena i na tome gradio komične situacije. U neposrednom kontaktu s dramskim izvođačima izvršio je ogroman uticaj na stvaranje najboljih tradicija ruske scenske umjetnosti. Poznata djela: “Šuma “, “Bura”, “Bez krivice krivi”, “Talenti i obožavaoci”, “Siromaštvo nije porok”, “Unosno mjesto”.

1906 – Sklopljen je ugovor između glavne uprave pošta i telegrafa Crne Gore i Društva barske luke i željeznice, čije su osnivanje finansirali Italijani.  Tim ugovorom Društvo je dobilo koncesije za zgradu i eksploataciju barskog pristaništa i željezničke pruge Bar-Virpazar, kao i slobodnu plovidbu Skadarskim jezerom.

1916 – Počela je bitka na rijeci  Somi u Prvom svjetskom ratu. Nakon pet mjeseci, koliko su trajale borbe, snage Antante osvojile su oko 200 kilometara kvadratnih teritorije, uz gubitke preko milion ljudi na obje strane.

1930 – Rođen je francuski filmski reditelj Klod Šabrol, predstavnik „novog talasa“ francuskog filma i jedan od najznačajnijih evropskih sineasta. Reditelj  izrazitog stila, preciznog i strogog, u najboljoj tradiciji francuske škole, autor je velikog broja filmova u kojima se bavio uticajem građanskih institucija na čovjekovu ličnost. Poznati filmovi: “Naivne djevojke”, “Dvorstruki obrtaj”, “Raskid”.

1948 – U pokušaju da spriječe obnavljanje njemačke države na prostoru koji su držali zapadni saveznici, sovjetske trupe su počele blokadu zapadnog Berlina zaustavljanjem drumskog i željezničkog saobraćaja prema tom gradu. Tokom 300 dana, koliko  je blokada trajala, grad je snabdijevan preko vazdušnog mosta.

1986 – Umro je srpski pisac Miroslav Antić, liričar koji je u pjesme unio kolorit jezika banaćanskih seljaka, autor “Plavog čuperka”, jedne od najpopularnijih zbirki dječijih pjesama u novijoj srpskoj književnosti. Pisao je i drame. Pored književnosti bavio se slikarstvom, žurnalistikom i filmom. Izvjesno vrijeme radio je i na filmovima sa savremenim društvenim temama.

2007 – U Zagrebu je završen Energetski samit zemalja jugoistočne Evrope, na kojem su učestvovali predsjednici Hrvatske, Crne Gore, Albanije, Bosne i Hercegovine, Rumunije, Bugarske, Makedonije, Srbije i Rusije, kao i ministri za strateški razvoj Slovenije i Grčke. U završnoj izjavi, devetorica predsjednika, među kojima predsjednik Rusije Vladimir Putin kao poseban gost, istakli su da energenti kao osnovni razvojni resurs, moraju biti dostupni svim zemljama i da se neće koristiti kao sredstvo političkog pritiska.

2008 – U sjedištu NATO-a održan je prvi plenarni sastanak Intenziviranog dijaloga između Crne Gore i Sjevernoatlantskog saveza, na kojem su crnogorski predstavnici zvanično uručili završnu verziju Individualnog partnerskog akcionog plana, a u Pržnu je počeo međunarodni skup o evroatlantskoj perspektivi regiona. 

2009 – Na samitu Kosova, Albanije, Makedonije i Crne Gore, u albanskom gradu Valoni, crnogorski predsjednik Filip Vujanović zatražio je od kosovskog kolege Fatmira Sejdiua da Crnogorci što prije dobiju status manjinske zajednice koja bi im obezbijedila autentično predstavljanje u kosovskom parlamentu. Vujanović je istovremeno pokrenuo i pitanje povratka raseljenih sa Kosova.

2009 – U Beogradu je, u 79. godini, umrla poznata srpska slikarka Olja Ivanjicki, jedina žena među osnivačima čuvene grupe “Mediala” (1959), koju su predstavljali mladi slikari, pisci, filozofi, arhitekti, kompozitori. Imala je 99 samostalnih izložbi u zemlji i inostranstvu. S modnom kućom „Mona“ iz Beograda uradila je 2007. kolekciju „Njegoš“, posvećenu 150-godišnjici štampanja „Gorskog vijenca“.

2010 – U Podgorici je održana međunarodna naučna konferencija o istoriji diplomatskih odnosa između Crne Gore i Sjedinjenih Američkih Država. Konferenciju je, povodom 105-godišnjice uspostavljanja diplomatskih odnosa između Crne Gore i SAD, organizovao Istorijski institut Crne Gore.

2011 – Crnogorski premijer Igor Lukšić i vatikanski državni sekretar, kardinal Torcizio Bertone potpisali su u Vatikanu Temeljni ugovor između Crne Gore i Svete stolice, kojim se reguliše pravni status Katoličke crkve u Crnoj Gori.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1497 – Engleski moreplovac Džon Kebot otkrio je Kanadu i proglasio Sjevernu Ameriku posjedom Velike Britanije.

1793 –  U Francuskoj je usvojen prvi republikanski ustav kojim je izvršna vlast podređena skupštini.

1894 – Italijanski anarhista Santo Kaserio ubio je u Lionu predsjednika Francuske Mari Fransoa Sadi Karnoa.

1901 – U Parizu je otvorena prva izložba 19-godišnjeg španskog slikara Pabla Pikasa, koja je oduševila likovne kritičare.

1911 – Rođen je argentinski automobilski as Huan Fanđo, petostruki svjetski šampion u “Formuli 1”.

1947 – Jedan američki pilot izjavio je da je na nebu vidio neobičan predmet koji je opisao kao “tanjir koji leti kroz vodu”. Poslije tog događaja počeo je da se koristi termin “leteći tanjir”.

2001 – Vaterpolo reprezentacija SR Jugoslavije postala je šampion Evrope.

2010 – Džulija Gilard postala je prva žena premijerka Australije.

KIC

Promocija knjige “Moderna istorija Crne Gore 1988-2017, od prevrata do NATO pakta”, biće održana sjutra u Multimedijalnoj sali KIC “Budo Tomović” u 19 sati.

KIC će uz Udruženje pravnika Crne Gore, biti domaćin šeste sesije IUS FORUM-a na kojem će biti predstavljena knjiga “Moderna istorija Crne Gore 1988-2017 od prevrata do NATO pakta” autora akademika Šerba Rastodera i mr Novaka Adžića.

Kako saopštavaju u KIC-u, na promociji će govoriti univerzitetski profesori i recezenti knjige Ilija Vujošević i Srđan Darmanović, predsjednik UPCG Branislav Radulović, književnik Balša Brković i autori.

Napominju da je shodno odluci Nacionalnog koordinacionog tijela za zarazne bolesti – nošenje zaštitnih maski u svim javnim zatvorenim prostorima obavezno.

FILMSKI FESTIVAL

Završen je jedanaesti Međunarodni festival dugometražnog dokumentarnog filma “Underhillfest”. I ove godine ostvarenjima koja su se nametnula idejom i snagom svojih priča pripale su nagrade “Maslačak”, specijalno i priznanje publike.

Nagrađeni su filmovi i u međunarodnoj i u regionalnoj selekciji. Priznanje publike zavrijedio je film Jelene Radenović “Umetnost sećanja”,  specialno priznanje film Irine Cilik “Zemlja je plava kao pomorandža”.

Specijalno priznanje pripalo je i filmu Marije Stojović “Govori da bih te video”. Dileme da nagradu “Maslačak” u regionalnoj kategoriji dobije sjevernomakedonski film “Zemlja meda”, Tamare Kotevske i Ljubomira Stefanova, nije bilo.

Organizatori jedanaestog “Underhillfesta” zadovoljni odzivom publike.

Festival će biti svečano zatvoren večeras. Reditelji javljaće se onlajn zbog situacije sa korina virusom, a priznanja će im biti naknadno uručena.