Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1588. umro je Paolo Veroneze (pravo ime Paolo Kaljari), uz Ticijana i Tintoreta jedan od  najznačajnijih slikara Venecijanske škole u 16. vijeku. Majstor kolorita i dinamičnih kompozicija, obrađivao je teme iz hrišćanske religije i antičke mitologije. Najbolja djela uradio je za Duždevu palatu u Veneciji – na stropu dvorane Velikog vijeća. Najčešći motiv na njegovim slikama je gozba: „Gozba u kući Levijevoj“, „Gozba u kući Simeonovoj“, „Svadba u Kani“. Pored Duždeve palate u Veneciji, njegovi radovi nalaze se u pariskom Luvru i londonskoj Nacionalnoj galeriji.

1755 – Porazom britanske vojske kod Leksingtona i Konkorda počeo je američki rat za nezavisnost od Velike Britanije. Kongres SAD objavio je istoga dana 1783. završetak rata.

1824 – Engleski pjesnik Džordž Gordon Bajron umro je od malarije dok je pokušavao da pomogne Grcima u borbi za oslobođenje od Turaka. Oličavao je slobodan ljudski duh u pobuni protiv poretka i okvira ondašnjeg društva. Na putovanju po Mediteranu proveo je dvije godine (1809-1811) stičući pjesničko iskustvo. Nakon susreta sa Šelijem u Švajcarskoj, napisao je vrijedno djelo „Šijonski sužanj“. Bajronova poezija sjete, egzila i čežnje, odnosno osjećanja svjetskog bola (Veltšmerc) kao posebne vrste romantičarske, nejasne i neizlječive tuge, stvorila je mit o romantičarima i promijenila evropska književna shvatanja. Poznata  djela: «Čajld Herold», «Kain», «Manfred», «Don Žuan».

1882 – Umro je engleski prirodnjak Čarls Robert Darvin, autor teorije o evoluciji živih bića, po kojoj se svi životni oblici razvijaju putem prirodne selekcije. Teoriju o evoluciji živih bića Darvin je objavio u knjizi «Postanak vrsta putem prirodnog odabiranja». Pored izvjesnog broja biologa, na Darvinovu knjigu oštro je reagovala i crkva. Crkveni predstavnici oštro su ga kritikovali što teorija o prirodnoj selekciji poriče uticaj Boga na stvaranje čovjeka, a čovjeka stavlja u isti položaj sa životinjama. Darvin je do kraja života dorađivao svoju teoriju i objavio još nekoliko knjiga u kojima je objasnio njene sporne djelove.

1891 – Osnovano je u Dobroti parobrodarsko društvo «Radoničić kompani», vlasništvo porodice Filipa Vidakova Radoničića. Ta je kompanija od 1. januara 1892. održavala svakodnevnu vezu između Kotora i Herceg Novog. Ubrzo  je osnovano i parobrodarsko društvo «Boka», tako da je Kotor imao dobru vezu ne samo s lukama u zalivu, već i sa Ulcinjem i Gružom.

1906 – Umro je francuski fizičar i hemičar Pjer Kiri, jedan od utemeljivača nauke o radioaktivnosti. Sa suprugom Marijom Kiri Sklodovskom i Anrijem Bekerelom podijelio je Nobelovu nagradu za fiziku 1903.

1921 – Stupio je na snagu zakon  o podjeli Irske – na Republiku Irsku i Sjevernu Irsku, koja je ostala dio Velike Britanije.

1930 – U sukobu s policijom, na Cetinju je ubijen revolucionar Marko Mašanović, koga mnogi smatraju osnivačem Komunističke partije Jugoslavije u Crnoj Gori. Bio je član KPJ od 1919; iste godine učestvovao je na Kongresu ujedinjenja Socijalističke radničke partije Jugoslavije (komunista), a od 1925. do 1928. boravio je u Moskvi, gdje je pohađao Međunarodnu Lenjinovu školu. Nakon toga vratio se u Jugoslaviju i na Četvrtom kongresu KPJ u Drezdenu, u novembru 1928, izabran je za člana CK KPJ, a kasnije uključen i u Politbiro partije.

1943 – Počeo je ustanak Jevreja u Varšavi koji je, uz više hiljada žrtava, ugušen 16. maja. Nacisti su tokom borbi potpuno razorili i spalili Varšavski geto, a 58.000 ljudi poslato je u njemačke koncentracione logore.

1956 – Na Cetinju je izašao prvi broj lista «Industrijski radnik», glasila cetinjskog «Oboda». Bio je to prvi radnički list u Crnoj Gori. Poslije pet brojeva prestao je da izlazi, da bi se u izmijenjenom izdanju ponovo pojavio 1962. godine.

1967 – Umro je njemački državnik Konrad Adenauer, jedan od osnivača i lider Hrišćansko-demokratske unije poslije Drugog svjetskog rata, kancelar Zapadne Njemačke od 1949. do 1963.

2005 – U Sikstinskoj kapeli u Vatikanu 115 kardinala iz cijelog svijeta izabrali su tajnim glasanjem Jozefa Racingera, 78-godišnjeg njemačkog kardinala za novog papu, nasljednika Jovana Pavla II. Racinger, koji je uzeo ime Benedikt XVI, prvi je njemački papa od Viktora II, čiji je pontifikat trajao od 1055. do 1057. godine.

2007 – Vlada Crne Gore utvrdila je Predlog zakona o državnim i opštim praznicima, čime su savezni propisi  prestali da važe. Vlada je predložila da državni praznici budu 21. maj – Dan nezavisnosti i 13. jul – Dan državnosti Crne Gore, dok su Nova godina i Praznik rada – 1. maj, kao i ranije, opšti praznici. Predlogom zakona utvrđeno je da se svi praznici slave po dva dana, a ukoliko su to dani vikenda, onda se prenose na radne dane.

2007 – Vlade Crne Gore i Sjedinjenih Američkih Država postigle su dogovor kojim se Crna Gora obavezala da Međunarodnom krivičnom sudu ne izručuje državljane SAD koji bi pred tim sudom mogli biti optuženi za genocid, ratne zločine i zločine protiv čovječnosti. Sporazum garantuje pravo zaštite ne samo državljanima Sjedinjenih Američkih Država na teritoriji Crme Gore, već i državljanima Crne Gore na teritoriji Amerike.

2008 – U Vrhovnom sudu Crne Gore konstituisan je devetočlani sudski savjet čija je nadležnost da bira i razrješava sudije, predsjednike sudova i sudije porotnike, utvrđuje prestanak sudijske funkcije, razmatra izvještaj o radu sudova, predstavke i pritužbe na rad sudova, odlučuje o imunitetu sudija, te predlaže Vladi iznos novca za rad sudova.

2009 – U 79. godini umro je britanski književnik Džejms Graham Balard, koji je slavu stekao autobiografskim romanom “Imperija  sunca”, po kome je Stiven Spilberg snimio istoimeni film, nominovan za šest Oskara.

2013 – Nakon brojnih pregovora i probijenih rokova,u Briselu su, u posljednjem trenutku, premijeri Srbije i Kosova Ivica Dačić i Hašim Tači parafirali sporazum koji je omogućio napredovanje dvije strane u evropskim intefracijama.Sporazum se sastoji od 15 tačaka koje je predložila visoka evropska predstavnica Ketrin Ešton uz uvažavanje stavova pregovaračkih strana i ublaženu formulaciju Beograda po pitanju priznanja Kosova.Svjetski zvaničnici pozdravili su sporazum i ocijenili ga “istorijskim korakom”.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1839 – Potpisan je Londonski sporazum kojim su evropske države priznale nezavisnost Kraljevine Belgije.

1984 – Lansiran je prvi kineski  telekomunikacioni satelit.

1994 – U Francuskoj je na doživotnu robiju osuđen nacistički ratni zločinac u Drugom svjetskom ratu Pol Tuvije.

2006 – Vrhovni sud Italije potvrdio je pobjedu lijevog centra Romana Prodija na opštim izborima u toj zemlji i time odbacio pritužbe premijera Silvija Berluskonija o nepravilnostima na izborima.

2010 – U Petnjici u Beranama, u 121. godini, umrla je Džemilja Kožar, najstarija državljanka Crne Gore.

U JUTARNJEM RTCG

Tradicionalna pjesma “Sejdefu majka buđaše” dobila je onlajn izvedbu. Vokalne solistkinje iz Crne Gore i Srbije snimile su verziju koja je premijerno prikazana u Jutarnjem programu Televizije Crne Gore.

Kragujevčanka Milena Lazarević Popović, vokalna solistkinja RTS-a, došla je na ideju da ona i Tatjana Lazičić Popović koja je pjevala u pjevačkom studiju Merime Njegomir i u etno grupi “Iskon”, a sada živi u Podgorici, snime jednu izvornu pjesmu i odabrale su omiljenu “Sejdefu”. Pozvale su Ninu Strugar koja se bavi izvornim pjevanjem crnogorskih pjesama, a snimila je i album balkanskih pjesama na turskom jeziku. Harmonikaš koji ih prati je Ivan Makević. 

Milena, Tatjana, Nina i Ivan su snimili sve za par sati. Ideja je bila da iz karantina pruže ljudima zadovoljstvo da čuju lijepu muziku. Namjeravaju da snime još ovakvih pjesama dok su u izolaciji zbog globalne pandemije korona virusom.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1856. francuski konzul u Skadru Ekar, objelodanio je plan knjaza Danila da na mjestu zvanom Orja Luka podigne za sebe stambenu zgradu, a kasnije na kraju klanca, kojim se može ući u Crnu Goru, i grad. Knjaz Danilo je kupio i zemljište koje je namjeravao da pokloni onima koji budu željeli da se tu nastane. Njegovu ideju realizovao je knjaz Nikola, inicijator izgradnje današnjeg Danilovgrada, prema regulacionom planu inžinjera Dragiše Milutinovića, sina pjesnika Sime Milutinovića Sarajlije.

1880 – U Carigradu je uz prisustvo predstavnika Austrougarske, Njemačke, Francuske, Velike Britanije, Rusije i Turske potpisan protokol o granici između Crne Gore i Turske.

1951 – U Parizu su Belgija, Zapadna Njemačka, Italija, Luksemburg, Francuska i Holandija potpisale ugovor o osnivanju Evropske zajednice za ugalj i čelik. Bio je to početak stvaranja Evropske ekonomske zajednice, odnosno Evropske unije.

1955 – Umro je njemački naučnik Albert Ajnšajn, izumitelj teorije relativiteta. Od dolaska nacista na vlast u Njemačkoj 1933. živio je u Sjedinjenim Američkim Državama. Nobelovu nagradu za fiziku dobio je 1921. godine.

1955 – U indonežanskom gradu Bandungu počela je afroazijska konferencija 29 zemalja, na kojoj su utvrđeni principi «pokreta nesvrstanih« i stvaranja «trećeg svijeta» kao alternative blokovima NATO i Varšavskog ugovora.

1956 – Raspušten je Informbiro, savjetodavno i koordinaciono tijelo  devet evropskih komunističkih i radničkih patrtija, kojim su dominirali sovjetski komunisti.

1975 – U Službenom listu SR Crne Gore objavljen je ukaz o proglašenju Zakona o narodnoj odbrani, koji je usvojila Skupština Crne Gore 31. marta iste godine. U članu 45 tog zakona precizirano je da prava i dužnosti Republike u oblasti narodne odbrane vrše Skupština, Predsjedništvo, Izvršno vijeće SRCG, odgovarajući republički organi i organizacije, Glavni štab teritorijalne odbrane i Republički štab civilne zaštite. Članom 48 istog zakona bilo je  predviđeno da Predsjedništvo Republike ima Savjet za narodnu odbranu, čiji se sastav i djelokrug utvrđuju posebnim zakonom.

2007 – Vjernicima Crnogorske pravoslavne crkve na čelu s mitropolitom Mihailom policija je onemogućila ulazak u Cetinjski manastir i bogosluženje. U prisustvu predstavnika SNP-a, Narodne stranke i Demokratske srpske stranke, u Manastiru je za pripadnike Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori, liturgiju služio episkop dioklijski i iguman ostroški Jovan Purić, a mitropolit Crnogorske pravoslavne crkve Mihailo s vjernicima pred zatvorenim vratima crkve na Ćipuru.

2008 – U okviru šestodnevne posjete Sjedinjenim Američkim Državama, poglavar Rimokatoličke crkve papa Benedikt XVI održao je govor pred Generalnom skupštinom Ujedinjenih nacija i tako postao treći papa koji se obratio tom visokom domu.

2010 – U Spomen području Jasenovac obilježena je 65-godišnjica proboja preživjelih logoraša. Odavanju pošte brojnim žrtvama tog ustaškog logora prisustvovalo je nekoliko hiljada ljudi, predvođenih najvišim državnim zvaničnicima Hrvatske.

2011 – U Zagrebu je, u 72. godini, umro poznati hrvatski glumac, dugogodišnji član pozorišta Gavela, Ivica Vidović. Pored pozorišnih, Vidović je ostvario i niz velikih filmskih uloga i bio jedan od nezaobilaznih glumaca u jugoslovenskoj kinematografiji.  Igrao je u filmovima „Lisice“ i „Izbavitelj“ Krsta Papića, u filmu Fadila Hažića „Idu dani“ i mnogim drugim, a ostaće upamćen i po ulogama Servantesa u TV seriji „Naše malo misto“ i inspektora Vinka u istoimenoj seriji. Ivica Vidović gostovao je u Crnoj Gori 2008. na Festivalu glumca u Nikšiću, gdje je sa Špirom Guberinom dobio „Gran pri“ za partnersku igru.

2013 – Na Skupštini Evropskog parlamenta u Strazburu usvojena je, većinom glasova, Rezolucija o Crnoj Gori, ocijenjena najtemeljitijim izvještajem o crnogorskom putu prema EU. Autor teksta rezolucije je britanski poslanik Čarls Tanok, a njenim usvajanjem zaključena je debata u svim institucijama EU o Izvještaju Evropske komisije o napretku Crne Gore za 2012. Rezolucija je promovisala napredak, ali i precizno ukazala na probleme u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1797 – Rođen je francuski istoričar i državnik Luj Adolf Tjer, osnivač i prvi predsjednik Treće republike od 1871. do 1873. godine.

1882 – U Londonu je rođen američki dirigent poljskog porijekla Leopold Stokovski, osnivač Američkog simfonijskog orkestra.

1909 – U Vatikanu je beatifikovana francuska heroina iz 15. vijeka Žan d’ Ark – Jovanka Orleanka. Kanonizacija je izvršena 1920.

1942 – Američki avioni u Drugom svjetskom ratu prvi put su bombardovali Tokio, Jokohamu i Nagoju.

1946 – Zvanično je raspuštena Liga naroda, a njena imovina prenijeta je na Ujedinjene nacije.

1980 – Južna Rodezija je pod nazivom Zimbabve postala pedeseta nezavisna zemlja Afrike. Na dvogodišnjicu sticanja nezavisnosti glavni grad Solzberi preimenovan je u  Harare.

1994 – Počeo je građanski rat u Ruandi.

1995 – U Nikšiću je otvoren prvi crnogorski festival monodrame koji je naredne godine prerastao u jugoslovenski festival – Pozorište jednog glumca.

2009 – Prisustvujući Samitu zemalja Sjeverne i Južne Amerike u Trinidadu i Tobagu, američki predsjednik Barak Obama u razgovorima o regionalnom partnerstvu obećao je bolju saradnju  SAD sa zemljama  Latinske Amerike  i novi početak odnosa s ljevičarskom Kubom i Venecuelom.

2013 – Povodom obilježavanja 200-godišnjice rođenja Petra II Petrovića Njegoša, u podgoričkoj galeriji “Centar” otvorena je izložba mlade umjetnice Adele Zejnilović “Digitalna rekonstrukcija rukopisa Petra II Petrovića Njegoša”. Izložba, koju je otvorio profesor grafičkog dizajna Nikola Latković, omogućila je posjetiocima da na instaliranim računarima pišu fontom programiranim na osnovu Njegoševog rukopisa. 

POGLEDAJTE

Narodni muzej Crne Gore za praznične dane omogućio je virtuelne posjete četiri izložbe koje su bile u postavci prilikom donošenja mjera o zatvaranju muzeja za posjetioce, usljed pandemije korona virusa.

Izložbe koje građani mogu virtuelno pogledati iz svojih domova su “Plamene zore – 100 godina KPJ”,  “Juta i zemlja crnih brda”, “I bi slovo”  i “Pečati iz fondova Dvorskog arhiva”.

Narodni muzej Crne Gore nedavno je otvorio svoja vrata za virtuelnu posjetu stalnih postavki muzejskih jedinica, u okviru kampanje „Živimo kulturu #ostanidoma“, koju je Ministarstvo kulture pokrenulo sa ciljem da građanima Crne Gore, u danima socijalno izolovanog funkcionisanja, ponudi kulturne i umjetničke sadržaje onim kanalima komunikacije koji su dostupni iz kuće, poštujući mjere Nacionalnog koordinacionog tijela za zarazne bolesti.

Kroz virtuelne ture mogu se posjetiti Umjetnički muzej, Muzej kralja Nikole, Njegoševa Biljarda i Arheološka zbirka Istorijskog muzeja, dok će narednih dana biti dostupne i virtuelne posjete Etnografskog muzeja, Reljefne karte Crne Gore i Njegoševog mauzoleja na Lovćenu.

Pored toga, NMCG je započeo i on-line prikazivanje svojih izložbi, u televizijskom formatu, koje su bile u postavci i one se mogu pogledati na YouTube kanalu i društvenim mrežama, a u najavi je i predstavljanje najznačajnijih eksponata koji se čuvaju u nacionalnom muzeju.

KC “NIKOLA ĐURKOVIĆ”

JU Kulturni centar “Nikola Đurković” Kotor u saradnji sa Opštinom Kotor raspisuje Konkurs za najbolji savremeni domaći dramski tekst. Najbolji dramski tekst biće nagrađen plaketom I novčanom nagradom u iznosu od 1.500 eura.

Tematski okvir Konkursa inspirisan je stihovima crnogorskog pjesnika Vitomira Vita Nikolića: „Zaustavite planetu, ja hoću da izađem“.

Konkurs je otvoren od 01. maja do 1. jula 2020. godine.

“Cilj Konkursa je razvoj dramske literature u Crnoj Gori”, navodi se u saopštenju. Pravo učešća imaju dramski pisci koji su državljani Crne Gore”, kazali su iz KC.

Autori mogu kandidovati samo drame koje prethodno nijesu publikovane i izvođene i to najviše dvije.

“Tekstovi se dostavljaju na adresu:  JU Kulturni centar “Nikola Đurković” Kotor, ul. Obala bb, 85330 Kotor, Crna Gora. Autori predaju dvije zasebne koverte. U jednoj koverti neophodno je dostaviti dramski tekst u tri štampana primjeraka, koji mora biti potpisana šifrom (bez navođenja imena autora), kao i CD sa kopijom nepotpisanog teksta, ali označenog šifrom u PDF format”, navodi se u saopštenju.

U drugoj koverti, na kojoj treba da piše: „Šifra“, uz naziv šifre neophodno je napisati ime i prezime autora teksta koji je potpisan tom šifrom i kontakt podatke autora, broj telefona i adresa stanovanja.

O najboljem dramskom tekstu odlučivaće stručni, tročlani žiri.

Nagrada će biti uručena na Dan Opštine Kotor – 21. novembra, 2020. godine.

JU Kulturni centar “Nikola Đurković” Kotor ima pravo praizvedbe prvonagrađenog dramskog teksta tokom naredne dvije pozorišne sezone, vremenski polazeći od datuma proglašenja rezultata Konkursa, kao i prevod na engleski jezik. Autor prvonagrađene drame ustupa svoja autorska prava JU Kulturnom centaru “Nikola Đurković” Kotor bez nadoknade.

“Takođe, autor nagrađene drame se odriče autorskih prava u slučaju objavljivanja nagrađenog dramskog teksta u specijalizovanoj publikaciji i ediciji Izdavačke djelatnosti Nikšićkog pozorišta: časopisu „Pozorište“ i ediciji „Drame“koja će biti publikovana u saradnji sa JU KC „Nikola Đurković“- Kotor”, objasnili su iz KC.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1492. Kristofer Kolumbo dobio je saglasnost i novac od španskog kralja Ferdinanda V i kraljice Izabele da istraži «zapadni okean». Na tom putovanju Kolumbo je otkrio američki kontinent.

1814 – U Ugrinama, kod Bribira (Hrvatska) rođen je srpski botaničar i prirodnjak Josif Pančić, prvi predsjednik Srpske kraljevske akademije. Otkrio je novu vrstu endemsko-reliktnog četinara – poznatu kao «Pančićeva omorika». Osnovao je i uredio Botaničku baštu u Beogradu.

1860 – Crna Gora i Turska, poslije turskog poraza na Grahovcu, potpisale su protokol o razgraničenju kojim je Crna Gora faktički priznata kao samostalna država, iako formalno priznanje nije dobila.

1879 – Na Cetinju je rođen crnogorski princ Mirko Petrović, drugi sin kralja Nikole. Posjedovao je muzički dar i obrazovanje i bavio se komponovanjem. U braku s Natalijom Konstantinović imao je pet sinova, među kojima i Mihaila, oca današnjeg crnogorskog princa Nikole II Petrovića.

1894 – Rođen je ruski političar i državnik Nikita Hruščov, prvi sekretar CK KP Sovjetskog Saveza i predsjednik sovjetske vlade od 1958. do 1964 . Na XX kongresu KP Sovjetskog Saveza podnio je referat «O savladavanju kulta ličnosti i njegovih posljedica», čime je počeo proces destaljinizacije Sovjetskog  Saveza.

1941 – Počela je okupacija Crne Gore. Italijanske jedinice, uz pomoć njemačkih, ušle su u Nikšić, Podgoricu, Cetinje, Kotor. Istoga dana oficiri bojnog broda Milan Spasić i Sergej Mašera potopili su u tivatskom zalivu razarač «Zagreb» i potonuli zajedno s njim, odbivši da izvrše naređenje o predaji broda italijanskoj mornarici.

1945 – Ukazom Predsjedništva Crnogorske narodne skupštine, formirana je prva vlada u Crnoj Gori, čiji je predsjednik bio Blažo Jovanović, a potpredsjednik Petar Komnenić. Od 1953. službeni naziv vlade Republike Crne Gore bio je Izvršno vijeće, dok su ministri preimenovani u republičke sekretare.

1947 – U Cetinjskom kraljevskom  pozorištu «Zetski dom«  izvedena je Krležina drama «Gospoda Glembajevi«, u režiji Blaženke Katalinić. Poslije Drugog svjetskog rata bio je to prvi susret crnogorske publike s Krležinim stvalaštvom. Scenografiju i maske za tu predstavu uradili su crnogorski slikari Milo Milunović i Petar Lubarda.

1996 – Sjedinjene Američke Države i Japan potpisali su deklaraciju o bezbjednosnoj saradnji, prema kojoj Sjedinjene Američke Države zadržavaju nivo vojnih snaga u Japanu i ostalim djelovima Azije.

2007 – Parlamentarna skupština Savjeta Evrope sa 106 članova za, jednim protiv i jednim uzdržanim, preporučila je prijem Crne Gore u Savjet Evrope.

2012 – Potpredsjednik Atlantskog savjeta Sjedinjenih Američkih Država Dejmon Vilson kazao je da Crna Gora da bi mogla da uđe u NATO, mora riješiti pitanje dominacije Rusije na svojoj teritoriji. Vilson je za podgorički dnevni listi „Vijesti“ izjavio da je Crna Gora država skladnih multietničkih odnosa, rasterećena konflikata regiona i „definitivno država koja od svih zemalja bivše Jugoslavije ima najbolje odnose sa susjedima“. Pored toga, Vilson je naglasio da se moraju pružiti i dokazi posvećenosti borbi protiv organizovanog kriminala, korupcije, nepotizma, poštovanja ljudskih prava i slobode medija.

2013 – U Katedrali svetog Pavla u Londonu sahranjena je uz vojne počasti i intoniranje himne bivša britanska premijerka Margaret Tačer. Sahrani je prisustvovala engleska kraljica Elizabeta II, kao i predstavnici iz 170 zemalja svijeta, te više od 2.000 prijatelja, političara, političkih saveznika i oponenata.Njen kovčeg, prekriven britanskom zastavom, pratile su hiljade pristalica od parlamenta do Katedrale, bacajući za povorkom plave ruže, dok su njeni protivnici skandirali “Vještica je mrtva”, i okretali leđa kovčegu. Bio je to slikovit dokaz podijeljenosti koje u engleskom društvu kontroverzna premijerka s najdužim mandatom u 20. vijeku izaziva i nakon smrti i dvadeset i više godina od silaska s vlasti. Margaret Tačer umrla je 8. aprila u 87. godini, a vodila je Britaniju od 1979. do 1990.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1903 – Na Cetinju je otvorena artiljerijska Podoficirska škola, koja je u septembru iste godine preseljena u Nikšić.

1916 – Rođena je Sirimavo Bandaranaike, koja je u julu 1960. postala premijer Cejlona (Šri Lanke), prva žena premijer u svijetu.

1977 – U Lihtenštajnu su prvi put glasale žene.

2004 – U izraelskom raketnom napadu iz helikoptera, u Gazi je ubijen lider Hamasa Abdel-Aziz Al-Rantisi, nakon ubistva predhodnog lidera Ahmeda Jasina 22. marta.

2007 – U najgorem ubilačkom pohodu u istoriji američkih univerziteta, dvadesettrogodišnji student iz Južne Koreje Čo Seung-Huia usmrtio je 32 osobe na Univerzitetu „Virdžinija tek“.

2009 – U kotorsku Luku uplovio je  jedan od najvećih putničkih brodova na svijetu, super ekskluzivni kruzer “Poezija”, vlasništvo italijanske brodarske kompanije “Mediteran Šiping Kompani”. Brod “Poezija”, čija je kuma slavna italijanska glumica Sofija Loren, ima šesnaest paluba od kojih svaka nosi ime nekog od poznatih italijanskih pjesnika.

2010 – U Nikšiću je, u 75. godini, umro crnogorski pjesnik Vukman Otašević. Otašević je objavio petnaestak knjiga poezije od kojih najpoznatije „Protiv tišine“,“Beskraj polje“, „Vijavice“, „U tamnom krugu“, „Peroni“.

JP KULTURNI CENTAR BAR

JP Kulturni centar Bar je onlajn projekcijom dva dokumentarna filma i video panelom u srijedu veče obilježio 41. godišnjicu razornog zemljotresa koji je 15. aprila 1979. pogodio crnogorsko primorje.

Prvi put u istoriji preduzeća, ovaj program je bio prenošen u lajvstrimu na zvaničnom veb sajtu, Facebook stranici i YouTube kanalu Kulturnog centra Bar.

Pod nazivom „Bar 1979-1984-2020“, u sklopu podrške kampanji #Ostanidoma, prikazani su dokumentarni filmovi u produkciji Bakar film i RTV Bor, “Hronika o Baru” iz 1979. i “Bar 84” iz 1984, koje je digitalno restaurirala Crnogorska kinoteka.

”Priređen je i video panel u kojem su učestvovali mr Irina Dabović, članica prvog tima Radio-Bara u aprilu 1979. bila, tadašnji opštinski rukovodilac Miloš Šušter i novinar i publicista Željko Milović”, saopštili su iz Kulturnog centra Bar.

Direktor JP Kulturni centar Bar Erol Marunović istakao je da je cilj programa bio da starije gledaoce podsjeti na aprilske dane borbe sa posljedicama zemljotresa 1979, a da mlađe gledaoce upozna sa značajnim dijelom istorije Bara.

”Prezadovoljni smo odjekom ovog programa u javnosti, imajući u vidu i broj gledalaca i pohvale koje nam od sinoć pristižu sa svih strana. Bilo je bojazni u početku kako će sve proći, s obzirom da je ovo za nas pionirski poduhvat, uslovljen situacijom sa koronavirusom, ali, na kraju je sve prošlo izvanredno. Nastavićemo ovu praksu, već razmišljamo o sljedećem onlajn programu o čemu će javnost biti blagovremeno obaviještena”, izjavio je Marunović.

Ovaj program realizovala je ekipa Kulturnog centra Bar u sastavu režiser Milija Šćepanović, asistent režije Zoran Andrejić, pomoćnik direktora Mirko Bujišić i moderator programa i video-panela Radomir Petrić, uz tehničklu podršku Igora Perčobića.

MUZIKA ONLAJN

Ove godine manifestacija „Podgoričko proljeće“ biće održana u novom, neobičnom formatu onlajn, u četvrtak 16.aprila u 18 sati na Fejsbuk profilu Bisere Mustafić, dugogodišnje organizatorke te manifestacije.

Kako je saopšteno, „Podgoričko proljeće“ ove godine je posvećeno zdravstvenim i prosvjetnim radnicima, kao i pripadnicima gradskih službi koji su omogućili da se i u ovim vanrednim okolnostima osjećamo bezbjedno i zaštićeno.

„Podgorice moja voljena, stiže jos jedno proljeće, rekla bih najčudnije koje pamtim. Novonastala globalna pošast nam neće dozvoliti da ovog proljeća pjesmom proslavimo naš grad, tamo đe je to najljepše učiniti – u srcu Stare Varoši, na vratima Sahat kule, ali nas neće ni zaustaviti u našoj namjeri da to tradicionalno učinimo, ovoga puta uz pomoć Fejsbuka, na mom ličnom nalogu, u četvrtak 16. aprila u 18 sati“, kaže organizatorka Bisera Mustafić.

Građani će prateći njen nalog, biti u prilici da čuju i vide nastupe crnogorskih estradnih umjetnika, ali i prijatelja iz regiona koji su odvojili vrijeme da snime kratak nastup i sa podijele osjećaj ljubavi i poštovanja kojeg gaje prema našoj Podgorici.

U ŠPANIJI

Poznati čileanski pisac Luis Sepulveda, koji je krajem februara osjetio simptome korona virusa, preminuo je Ovijedu, saopštila je danas njegova izdavačka kuća.

“Pisac Luis Sepulveda je preminuo u Ovijedu. Tim Tuskets Editores duboko žali zbog tog gubitka”, navodi se u saopštenju te španske izdavačke kuće.

Sepulveda (70), koji je živio na sjeveru Španije poslije egzila iz Čilea za vrijeme diktature Augusta Pinočea (1973-1990), 25. februara osjetio je simptome korona virusa nakon povratka iz Portugala gdje je učestvovao na jednom književnom festivalu.

Najpoznatije knjige Sepulvede su, između ostalog, “Starac koji je čitao ljubavne romane”, “Svijet na kraju svijeta”, “Dnevnik sentimentalnog ubice” i “Kajman”.

PAM OSNOVAO

PAM Crne Gore osnovao je Fond solidarnosti kako bi muzičkim autorima pomogao da u uslovima izolacije ostanu kreativni i nastave da stvaraju muziku koja nam je u ovim vremenima potrebnija nego ikad, saopšteno je iz te organizacije.

“Izdvojili smo novčana sredstva i podržali one koji su najviše pogođeni trenutnom krizom, a među njima su svakako autori muzike koji su zbog otkazivanja velikog broja kulturnih i zabavnih aktivnosti ostali bez svojih honorara”, navodi se u saopštenju PAM-a.

Muzika i druge kreativne aktivnosti naših stvaralaca, kako su kazali, doprinijeće da kultura bude dio rješenja izlaska iz trenutne situacije.

“Apelujemo na sve RTV emitere da u svojim programima imaju veću zastupljenost crnogorskih muzičkih autora kako bi im bili isplaćeni veći autorski honorari”, navodi se u saopštenju.