MARKOVIĆ

Premijer Duško Marković kazao je da je Vlada uradila sve što je moguće da sa dva paketa mjera olakša privredi i zaposlenima posljedice pandemije.

“Ovo vrijeme traži saglasnost, solidarnost i zajedničku akciju socijalnih partnera. Ne može sve probleme rješavati Vlada sama”, kazao je Marković na sjednici Savjeta za konkurentnost.

DO ČETIRI CENTA

Sve vrste goriva poskupiće od ponoći dva do četiri centa, saopšteno je iz Ministarstva ekonomije.

Eurosuper 95 i 98 će se u naredne dvije sedmice poskupiti tri centa i prodavaće se po cijeni od 1,08 eura, odnosno 1,12 eura.

Cijena euraodizela porašće dva centa na 96 centi, dok će lož ulje poskupiti četiri centa na 94 centa.

Posljednje promjene cijena goriva bile su 26. maja, kada su sve vrste goriva poskupile pet do šest centi.

Prema odredbama Uredbe o načinu obrazovanja maksimalnih maloprodajnih cijena naftnih derivata, naredni obračun će se obaviti 22. juna, a eventualno izmijenjene vrijednosti naftnih derivata važiće od 23. juna.

BANKWATCH NETWORK

U energetskoj politici Balkana Crna Gora j emeđu zemljama koje se jasno orijentišu na obnovljive izvore energije i konačno prave korake na diversifikaciji i izvan hidroenergije, navodi se u izvještaju jedne od najvećih NVO mreža za zaštitu životne sredine u centralnoj i istočnoj Evropi CEE Bankwatch network. Crnu Goru, Sjevernu Makedoniju i Albaniju navode kao zemlje koje su dosegle nivo na kojem vide benefite energetske tranzicije za sebe i idu naprijed.

CEE Bankwatch network u najnovijem izvještaju konstatuje da se među državama Zapadnog Balkana uočavaju bitne razlike u pristupu energetskoj tranziciji i odnosu prema prljavim tehnologijama.

“Region se podijelio, kreirajući energetsku tranziciju u dvije brzine”, konstatuje se u izvještaju.

“Crna Gora, Sjeverna Makedonija i Albanija jasno se orijentišu na obnovljive izvore energije i konačno prave korake na diversifikaciji i izvan hidroenergije. Ove tri zemlje su dosegle nivo na kojem vide benefite energetske tranzicije za sebe i idu naprijed”, dodaju iz te NVO.

Konstatujući napredak i na Kosovu, ta organizacija, sa druge strane primjećuje da planovi za izgradnju novih termoelektrana u Srbiji i Bosni i Hercegovini opstaju samo zbog činjenice da su tamnošnje državne energetske kompanije spremne da tolerišu finansijske gubitke, jer se radi o neprofitabilnim projektima.

Ističući odluke susjednih članica EU, Mađarske, koja će zatvoriti svoje termoelektrane na ugalj do 2030. godine i Grčke, koja će isto učiniti do 2028. godine, kao i stav Hrvatske i Rumunije, koje su nedavno napustile svoje planove za gradnju novih elektrana na ugalj, Bankwatch primjećuje da sada samo Srbija i Bosna i Herzegovina “ostaju čvrsto vezane za ugalj, nastavljajući zagađenje vazduha i podstičući klimatsku krizu”.

INTERNET PROMOCIJA

Ambasador Crne Gore u Kini, Darko Pajović, predstavio je u okviru internet promocije crnogorske proizvode – vina iz Plantaža i Njeguški pršut i pozvao kineske turiste da posjete Crnu Goru i uživaju u njenoj prirodi.

Događaj pod nazivom Internetska uživo promocija proizvoda iz centralnoistočne Evrope održan je u Kini u organizaciji Biroa za trgovinu grada Ningbo provincije Zhejiang.

„Događaj je realizovan u okviru Trgovinskog sajma centralnoistočne Evrope koji se svake godine održava u ovom gradu, a ove godine se zbog pandemije održava preko interneta“, saopštila je agenciji Mina-business novinarka China Media grupe, Yu Xi.

Pajović je na tom događaju predstavio crnogorska vina i crnogorske razvojne programe, ekonomiju, turizam i međunarodnu saradnju s drugim zemljama.

„U Crnoj Gori žive razne etničke grupe s različitim kulturom i religijom s velikom multietničkom skladom,“ poručio je Pajović.

Događaj je pratilo skoro 550 hiljada kineskih internet korisnika.

Pajović je zahvallio gradu Ningbo koji je tokom borbe protiv epidemije COVID-19 Crnoj Gori donirao zaštitne maske i druge medicinske materijale.

Na promociji je emitovan i promotivni film o crnogorskom turizmu.

Ningbo je istočni grad Kine gdje se nalazi i luka s najvećem količinom pretovarenog tereta u svijetu. Luku je posjetila i crnogorska delegacija novinara prošlog decembra tokom posjeti Kini.

U Ningbou se svake godine održava Trgovinski sajam centralnoistočne Evrope u okviru Inicijative 17+1, između Kine i 17 zemalja regiona, u koju je uključena i Crna Gora.

To je kvalitetna platforma koja omogućava izvoz proizvoda iz zemalja centralnoistočne Evrope u Kinu.

U gradu Ningbo takođe se nalazi i stalni mol za prodaju proizvoda iz ovog regiona Evrope, u kojem svaka od 17 zemlja ima i svoj posebni prostor, uključujući Paviljon Crne Gore.

U PRIPREMI

Treći paket ekonomskih mjera, koji priprema Vlada, omogućiće očuvanje i restrukturiranje crnogorske ekonomije, održavanje postojećih investicija i stvaranje pretpostavki za podršku novim investicijama i diversifikaciju naše ekonomije, zaključeno je na konsultativnom sastanaku koji je održan sinoć.

Sastanku, kojim je predsjedavao premijer Duško Marković, prisustvovali su potpredsjednik Vlade za ekonomsku politiku i finansijski sistem Milutin Simović, ministri ekonomije Dragica Sekulić i finansija Darko Radunović.

Na sastanku su bili ministri saobraćaja i pomorstva Osman Nurković i nauke Sanja Damjanović, te predsjednik Privredne komore Crne Gore Vlastimir Golubović, guverner Centralne banke Crne Gore Radoje Žugić i predsjednik Odbora direktora Investiciono-razvojnog fonda Zoran Vukčević.

NA AERODROMIMA

Sve je spremno za ponovno uspostavljanje međunarodnog komercijalnog avio-saobraćaja, kazala je portparolka Aerodroma Crne Gore Marina Miketić-Nikolić.

“Sve je spremno. Sjutra je prvi komercijalni let iz Budimpešte, nešto kasnije iz Memingema. Nakon toga, već 12. juna nacionalni aviopevoznik Montenegroerlajnz imaće prve letove ka Ljubljani, a 14. juna ka Frankfurtu, a onda dalje imamo najave za Cirih, Pariz, Kopenhagen, Hanover, Dizeldorf, Frankfurt”, istakla je Miketić-Nikolić u Jutarnjem programu TVCG.

Nadaju se, kaže, da postoji veliko interesovanje naših građana i da će nam brzo doći putnici širom Evrope.

Govoreći o procedurama na aerodromima prilikom dolaska putnika, Miketić-Nikolić kaže da je najščešće pitanje ima li testiranja.

“Testiranja nema na crnogorskim aerodromima. Putnicima se proporučuje da prate svoje zdravstveno stanje, nijesu potrebni nikakvi posebni zdravstveni pregled. Ali naravno da ljudi treba da vode računa o opštem zdravstvenom stanju – temperatura, mučnina… Biće neophodno da se nose maske”, istakla je ona.

Ukoliko se desi da neko od putnika ima tegobe, poput temperature i mučnine, reagovaće zdravstveno-sanitarni inspektori.

Apelovali su na građane koji putuju iz Crne Gore da na aerodrome dođu malo ranije, te da obavezno ponesu dovoljan broj maski. Biće postavljeni punktovima sa dezinfekcionim sredstvima.

“Novina je da smo omogućili web čekiranje, i to preporučujemo putnicima, jer se štedi na vremenu”, istakla je sagovornica TVCG.

BRČVAK

Svaka kriza može da bude pozitivna ukoliko se povuku pravi potezi i dobro organizuje novi start, saopštio je crnogorski biznismen i filantrop Hajriz Brčvak i kazao da to može biti prilika da se stvari postave na svoje mjesto.

„U tom slučaju smo u prednosti, pa sve ono što smeta i koči napredak možemo da promijenimo i postavimo sve na svoje mjesto“, rekao je Brčvak za Glasnik Privredne komore (PKCG).

On smatra da je neminovno je da će poslije zdravstvene krize prouzrokovane pandemijom koronavirusa uslijediti ekonomska, ali i da mnogi građani Crne Gore umiju dobro da se snađu u kriznim situacijama.

„Ja sam bolje naučio sa malo, nego sa puno, tako da nemam straha, a ono što sam dao ne mogu izgubiti“, poručio je Brčvak.

On je dodao da je teško dati predloge Vladi kojim potezima da podrži privrednike u uslovima krize, jer ima mnogo stručnjaka i pametnih ljudi.

Brčvak je kazao da se u Njemačkoj, gdje ima firmu, najavljuje recesija i do devet odsto, što bi prouzrokovalo najveću krizu od 1929. godine.

„Naše kompanije su se spremile i sve smo uradili što je do nas. Ljudi su osigurani, dobavljači i porezi plaćeni. Ono što smo mogli da uradimo za svoj narod i svoju državu, uradili smo“, rekao je Brčvak.

Njegova kompanija, koja zapošljava više od 450 radnika, bavi se izgradnjom optičkih mreža u Njemačkoj. Što se tiče Crne Gore, on za ovu godinu imao u planu kompletiranje objekta u Starom Baru i početak gradnje još jedne stambene zgrade u novom Baru.

„Međutim, zbog trenutne situacije, kompletiranje našeg rizorta će se produžiti i odložiti za narednu sezonu. Što se ostalih investicija tiče, pratićemo pažljivo razvoj ekonomije u svijetu i Crnoj Gori, te shodno tome djelovati“, saopštio je Brčvak.

On je dodao da u Njemačkoj ima dovoljno ugovorenih poslova za naredne tri godine, ali da očekuje mali pad prometa i oporavak već od septembra.

„Sa tom prognozom bi svi mi u kompaniji bili zadovoljni“, rekao je Brčvak.

Brčvak, koji živi i radi u Njemačkoj, ostaće upamćen kao čovjek koji je uputio najveću pojedinačnu donaciju Nacionalnom koordinacionom tijelu za borbu protiv zaraznih bolesti od 100 hiljada eura i 180 hiljada USD i time pružio veoma značajan doprinos borbi protiv zaraze.

APEL ZZZ

Zavod za zapošljavanje (ZZZ) je, u cilju povećanja sezonske zaposlenosti, apelovao na poslodavce da se okrenu zapošljavanju domaće radne snage, kao i na nezaposlene, mlade, studente i đake iz Crne Gore da gledaju ljeto kao odličnu šansu za zaradu.

“Apelujemo na poslodavce da se, još više nego do sada, okrenu zapošljavanju domaće radne snage i da potrebne radnike, prije svega, potraže među crnogorskim građanima i na domaćem tržištu”, rekli su predstavnici Zavoda agenciji Mina-business.

Poslodavci, kako su kazali, u Zavodu imaju pouzdanog partnera i staviće im sve svoje kapacitete na raspolaganje kako bi, u najvećoj mogućoj mjeri, svi zajedno obezbjedili kvalitetan kadar.

“Apel upućujemo i svim nezaposlenim osobama, mladim ljudima, studentima, đacima iz Crne Gore da gledaju ljeto kao jednu odličnu šansu za zaradu i sticanje novih znanja i vještina. Molimo sve nezaposlene sa naše evidencije da iskažu svojim savjetodavcima želju za sezonskim poslom, da redovno prate oglase koje objavljujemo na sajtu i u sredstvima informisanja i da se na njih prijavljuju”, naveli su iz ZZZ-a.

Oni smatraju da je to šansa za sve – i za rad i za zaradu, ali i za oporavak privrede.

“Samo zajedno, hrabro i složno možemo pokušati da doprinesemo da se nadoknade negativni finansijski efekti, nastali usljed globalne pandemije”, poručili su iz Zavoda.

Iz ZZZ-a su rekli da je upravo sezonsko zapošljavanje prilika da se poveća zaposlenost, u svim opštinama u državi. Sredstva koja se ulože u domaćeg radnika doprinijeće očuvanju zaposlenosti i stvoriti pretpostavke za brži oporavak ekonomije i životnog standarda.

“Za sezonske poslove od početka godine do 1. juna raspisano je 9,2 hiljade slobodnih radnih mjesta. Postoji interesovanje poslodavaca i ima raspisano mnogo oglasa, od kojih neki još traju. Tokom sezone se, uobičajeno, najviše traže kuvari, konobari, šankeri i sobarice”, precizirali su iz Zavoda.

Oni smatraju da je predstojeća sezona izazov za sve. U ovom trenutku ipak puno znači i uliva optimizam izuzetna epidemiološka situacija u Crnoj Gori.

“Naša država je među prvim corona free državama što je čini primamljivom destinacijom za turiste”, dodali su iz ZZZ-a.

Zavod će se, kao i prethodnih godina, maksimalno truditi da doprinese što većem angažovanju osobe sa evidencije u sezoni.

“U stalnom smo kontaktu sa poslodavcima, trudimo se da sagledamo realne šanse i mogućnosti i da pripremimo sve što je u našoj mogućnosti kako bi se izvukao maksimum od predstojeće sezone. Vjerujemo da ćemo kao dominantno turistička destinacija, u granicama realnog, i ove godine znati da iskoristimo šansu”, rekli su iz Zavoda.

Oni su podsjetili da, iako u uobičajenim okolnostima ljetnja sezona počinje u maju i traje do septembra/oktobra aktivnosti u Zavodu, na pripremi za sezonsko zapošljavanje i posredovanje za što veći broj domaćih radnika u sezoni, traju tokom čitave godine.

“Tako smo prethodne godine imali odlične rezultate kada je u pitanju zapošljavanje domaće radne snage na sezonskim poslovima. Plan je bio da se zaposli oko deset hiljada osoba sa evidencije nezaposlenih, a radilo je preko 11,5 hiljada naših državljana”, precizirali su iz Zavoda.

Pandemija novog koronavirusa je, kako su ocijenili, uzrokovala niz društveno-ekonomskih posljedica za cijeli svijet, pa tako i za region i Crnu Goru.

“Situacija sa koronom nova je za sve institucije, pa i za ZZZ. Mi smo se trudili da sve svoje kapacitete prilagodimo novonastalim okolnostima i da izađemo u susret ciljnim grupama”, saopštili su iz Zavoda.

Zavod, kako su dodali, ni u jednom trenutku, tokom novonastale situacije, nije prekidao rad. Uveden je bio poseban režim rada u svim biroima rada i sve javne i besplatne usluge su pružane online, svim korisnicima.

POVRATAK NA TRŽIŠTE

Nacionalne avio-kompanije u regionu trebalo bi odmah da naprave strategiju rada i povrate određeni dio tržišta dok se veliki igrači ne oporave i ne počnu ponovo da razmišljaju ovom području, saopštio je analitičar vazdušnog saobraćaja, Alen Šćuric.

„Pri tome mislim i na lukos kerijere i velike legas kerijere. Sad je vrijeme, u sljedećih par mjeseci, da se povrati dio tržišta i da se preuzme ono što se tolike godine gubilo“, rekao je Šćuric agenciji Mina-business.

On smatra da je sada prilika da se kupe avioni ili uzmu na lizing po niskim cijenama i povoljnim uslovima.

„Avioni su sada ekstremno jeftini. Trenutno ima 12 hiljada aviona koji su prizemljeni, a dvije hiljade će ostati vječno prizemljeno i neće uspjeti da se proda. Ti avioni su izbačeni iz flota“, naveo je Šćuric.

On je dodao da na tržištu ima jako ‘mladih’ aviona, odnosno starih deset godina, i da je sada prilika da se oni kupe ili uzmu na lizing po niskim cijenama i povoljnim uslovima.

„Tu će vam lezori čak dati avione da ih plaćate samo po satu korištenja. To znači da vam cijelu zimu avion može stajati potpuno besplatno na zemlji i da vas ništa ne košta. To je ogromna prilika za sve, pa i za Montenegro Airlines (MA)“, poručio je Šćuric.

On je na pitanje kako vidi budućnost MA, s obzirom na dugovanja i koronakrizu, odgovorio da je u periodu pandemije bilo važno imati nacionalnog prevoznika koji bi obavljao repatrijacijske i kargo letove i dovozio potrebnu pomoć, ali da je nakon tog perioda to još bitnije.

„To je važno zato što neće stranci dovoziti turiste i dijasporu u Crnu Goru, nego će to raditi isključivo nacionalni avio-prevoznik, ako ga imate“, rekao je Šćuric.

On je dodao da su najbolji primjeri za to Makedonija, Kosovo ili Slovenija.

„Makedonija je ostavljena na milost i nemilost Wizz Air-a i ostalih prevoznika i nema apsolutno nijedan let. Hrvatska je imala letove tokom cijele koronakrize, a sad ima nekih desetak dnevno, dok Slovenija nema nijedan i tek sredinom juna će biti prvi i to šest puta sedmično za Frankfurt“, saopštio je Šćuric.

On je kazao da je pandemija koronavirusa ugrozila poslovanje i opstanak avio-kompanija u regionu.

„Zapravo će profitirati i opstati samo one kompanije koje dobiju državnu i pomoć koja će im omogućiti egzistenciju. Pri tome morate znati da su velike kompanije dobile pomoć, Lufthansa na primjer skoro 11 milijardi EUR, a Air France KLM za sad devet milijardi, a vjerovatno će dobiti 11 milijardi“, rekao je Šćuric.

On smatra da u tom kontekstu treba opstati.

„Velikim kompanijama, koje su dobile pomoć, te pare ne trebaju toliko, odnosno veći dio tog novca će upotrijebiti za preuzimanje tržišta i završavanje konsolidacije, odnosno uništavanje srednje velikih i malih kompanija“, upozorio je Šćuric.

On je dodao da bi tu minijaturne kompanije iz regiona mogle da idu ‘ispod radara’ i pokušaju da uzmu dio tržišta i opstanu na njemu.

„Ja ne vidim da se to može desiti srednje velikim kompanijama. Male bi čak mogle imati šanse“, poručio je Šćuric.

On je naveo da su se velike avio-kompanije već izborile sa problemima prouzrokovanim negativnim posljedicama pandemije koronavirusa, jer su dobile novčanu pomoć, daleko veću od potrebne i zapravo iskoristile krizu.

„Iskreno kažem, njima je sjekira upala u med i one će ovu krizu samo iskoristiti da ubrzaju konsolidaciju“ saopštio je Šćuric.

Kada je riječ o opstanku malih avio-kompanija, on smatra da sve zavisi od toga kakvu će podršku imati od države, ali i od toga koliko će vlasti u njihovim matičnim državama shvatiti da su nacionalni avio-prevoznici izuzetno bitni.

„Mislim da će se to evidentno vidjeti u narednih godinu, dvije, s obzirom na to da se planira da promet neće doći na nivo od prošle godine prije 2022. godine“, kazao je Šćuric.

On je dodao da je u tom periodu bitno podržati svog prevoznika, koji će kroz neke nekomercijalne djelatnosti dovesti turiste, dijasporu, poslovne ljude i omogućiti ostalim segmentima privrede da funkcionišu.

OPŠTINA DANILOVGRAD

Opština Danilovgrad ima u planu da pristupi izradi rebalansa budžeta, s obzirom na ekonomsku krizu nastalu kao posljedica pogoršane epidemiološke situacije u Crnoj Gori, saopštila je predsjednica te Opštine, Zorica Kovačević. Ona je kazala da budžet Danilovgrada iznosi 6,3 miliona eura, piše Dan.

“Odlukom o mjerama za ublažavanje negativnih finansijskih posljedica nastalih usljed pandemije Covida-19, potvrđenoj od strane Skupštine opštine Danilovgrad na sjednici 19. maja, ta Opština je usvojila set mjera podrške privrednim subjektima koji nijesu obavljali djelatnost, kao i registrovanim poljoprivrednim proizvođačima u smislu odlaganja ili oslobađanja plaćanja poreza, taksi i naknada”, objasnila je Kovačević.

Ona je kazala da je odlukom propisano odlaganje plaćanja poreske obaveze za period od 90 dana po osnovu prireza porezu na dohodak za pojedince, nastale od 1. marta.

Period plaćanja će, kako je navela, biti sinhronizovan sa dinamikom izmirenja poreza na dohodak pojedinaca, u skladu sa zakonom.

“Zatim oslobađanje od plaćanja naknade poreskim obveznicima za korišćenje komercijalnih objekata kojima je omogućen pristup sa opštinskog puta za ovu godinu, za period od 90 dana, počev od važenja naredbi Ministarstva zdravlja zbog kojih isti nijesu obavljali djelatnost”, dodala je Kovačević.

Slijedi, kako je objasnila, odlaganje plaćanja poreza na nepokretnosti za ovu godinu na način da se plaćanje prve rate odlaže do 30. avgusta, a druge rate do 30. novembra.

“Takođe, oslobađanje od plaćanja poreza na nepokretnosti za ovu godinu registrovanih poljoprivrednih proizvođača na osnovu podnijetog zahtjeva i oslobađanje od plaćanja lokalne komunalne takse privrednih subjekata u djelatnostima čiji je rad zabranjen naredbom Ministarstva zdravlja za period od 90 dana, počev od važenja naredbi Ministarstva zdravlja zbog kojih isti nijesu obavljali djelatnost”, kazala je Kovačević.

Prema njenim riječima, propisano je i odlaganje plaćanja naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta za period od 90 dana, počev od 16. marta, kao i naknade za legalizaciju bespravnih objekata za obveznike koji imaju zaključene ugovore, sa dinamikom plaćanja u ratama.

Za navedeni period, prema njenim riječima, neće se obračunavati kamata za neizmirene dospjele obaveze kada su u pitanju odlaganje plaćanja poreza na nepokretnostima svim pojedincima za ovu godinu na način da se plaćanje prve rate odlaže do 30. avgusta, a druge rate do 30. novembra.

“Oslobodili smo od plaćanja naknade za licencu sva taksi udruženja i preduzetnike za period od marta i zaključno sa decembrom, kao i korisnike prava na socijalno stanovanje plaćanja zakupnine za period od marta zaključno sa decembrom”, dodala je Kovačević.

Ona je saopštila da je u odnosu na privredna društva čiji je osnivač Opština Danilovgrad, lokalna uprava u svakodnevnoj komunikaciji sa izvršnim direktorima i zajedničkim radom se nalaze rješenja za aktuelnu problematiku, u granicama mogućnosti Opštine Danilovgrad.

“Trenutna ekonomska kriza neće usporiti planirane započete kapitalne projekte. Takođe, Opština Danilovgrad uredno servisira svoje obaveze, kako prema zaposlenima i dobavljačima, tako i prema kreditorima”, zaključila je Kovačević.