IZVJEŠTAJ FZD

Oko šest hiljada građana ima depozit veći od 50.000 eura u poslovnim bankama u Crnoj Gori i oni imaju pravo na isp latu garantovanog depozita, piše Dan.

U slučaju stečaja banaka njima bi bilo isplaćeno 306.100.000 eura ili 24,52 odsto ukupnih garantovanih depozita fizičkih lica, odnosno 17,61 odsto ukupnih zaštićenih depozita fizičkih lica, što se može vidjeti u godišnjem izvještaju o radu Fonda za zaštitu depozita za 2019. godinu, koji je dostavljen crnogorskom parlamentu na razmatranje.

“Na dan 31. decembar 2019. godine trinaest banaka su bile članice Fonda. Na 31. decembar 2019. godine depoziti deponenata u svim bankama su zaštićeni crnogorskim sistemom zaštite depozita u skladu sa zakonom. Od ukupnog iznosa depozita položenih u bankama, na depozite privrede odnosilo se 49,32 odsto, a na depozite stanovništva 50,68 odsto ukupnih depozita na kraju posmatranog perioda. Na godišnjem nivou depoziti stanovništva su manji za 3,55 odsto, a depoziti privrede su veći za 5,04 odsto u odnosu na 2018. godinu. Na dan 31. decembar 2019. godine depoziti koji nijesu pokriveni sistemom osiguranja depozita čine 9,16 odsto ukupnih depozita”, piše u godišnjem izvještaju FzD-a na čijem čelu je Predrag Marković.

Učešće sredstava deponovanih od strane sektora stanovništva u ukupnim depozitima kod banaka krajem prošle godine iznosilo je 1,74 milijarde eura, odnosno 50,68 odsto, čineći ih time i najznačajnijim deponentima crnogorskog bankarskog sistema.

“Broj deponenata sektora stanovništva na kraju 2019. godine iznosi 762.932, odnosno 91,84 odsto ukupnog broja deponenata. Na sektor privrede odnosi se 49,32 odsto ukupnih depozita u bankama, odnosno 1,42 milijarde eura. Broj deponenata sektora privrede na kraju 2019. godine iznosi 65.467, odnosno 7,88 odsto ukupnog broja deponenata. Broj deponenata na kraju 2019. godine iznosi 830.692, odnosno za 6,33 odsto manje u odnosu na kraj 2018. godine, kada je iznosio 886.784 (stečaj dvije banke)”, navodi se, između ostalog,u izvještaju.

Osnovna djelatnost Fonda je ostvarivanje zaštite depozita u bankama i obaveza da pri nastanku zaštićenog slučaja (stečaj banke) isplati deponentima garantovane depozite, do iznosa utvrđenog zakonom.

Banke koje imaju dozvolu za rad Centralne banke (CBCG) dužne su da na ime zaštite depozita plaćaju Fondu premije. Zaštita depozita obuhvata depozite položene kod banke prije ili na dan nastanka zaštićenog slučaja. Zaštićeni slučaj nastaje danom donošenja rješenja o otvaranju stečajnog postupka nad bankom.

Fond je do kraja prošle godine garantovao isplatu garantovanih depozita do iznosa od 50.000 eura po deponentu, po banci, bez obzira na broj i visinu iznosa koje taj deponent posjeduje kod banke nad kojom je otvoren stečajni postupak.

Novim Zakonom o zaštiti depozita, koji je na snazi od januara, povećan je nivo zaštite depozita sa 50.000 na 100.000 eura.

NAJVEĆI DEPOZIT PREDUZEĆA

U Crnoj Gori 228 pravna lica, odnosno firmi na računima u ovdašnjim bankama ima depozit veći od milion eura. To je Pobjedi rečeno iz Centralne banke.

Kako je Pobjeda pisala prije desetak dana u Crnoj Gori po posljednjim podacima ima 62 građanina koji na računima u bankama imaju milion i više eura. Najveći depozit ima jedan od njih sa 10,6 miliona eura i nije u pitanju domaći građanin nego stranac koji novac drži u ovdašnjim bankama.

Među pravnim licima, odnosno firmama ima skoro četiri puta više milionera.

“Depozit veći od milion eura imaju 228 pravnih lica, od čega depozit do pet miliona imaju 192 pravna lica, a depozit veći od pet miliona eura ima 36 njih”, kazali su iz Centralne banke.

I najveći depozit pravnog lica znatno je veći od građanina rekordera milionera.

“Najveći depozit pravnog lica iznosi 71,1 milion eura i iz oblasti je trgovine naftom”, pokazuju podaci regulatora.

I u ovom slučaju, kao kada su u pitanju građani CBCG, ne saopštava imena firmi jer je u tome sprečava zakon, zato što to spada u domen poslovne tajne.

U Crnoj Gori ima preko trideset hiljada pravnih lica.

Podsjetimo da je prije pola godine depozit veći od milion eura imalo 254 pravna lica, od čega od milion do pet miliona imaju 197 pravnih lica. Depozit veći od pet miliona eura imalo je 57 pravnih lica. Tada je najveći depozit bio dvadesetak miliona eura manje – 56,6 miliona.

ODABRANA NIŽA KOTA

Izgradnja hidroelektrane i akumulacije “Komarnica” neće ugroziti kanjon Nevidio, grad Šavnik, kao ni turistički sadržaj te oblasti, pokazuje Detaljni prostorni plan za prostor višenamjenske akumulacije na rijeci Komarnici, navodi se u Prostornom planu.

Zbog nedoumica koje su se pojavile u javnosti, Dnevne novine objavljuju djelove veoma obimnog Detaljnog prostornog plana.

Vlada je odustala od kote normalnog uspora 816 metara nadmorske visine, jer takva akumulacija HE “Komarnice” ugrožava kanjon Nevidio i grad Šavnik.

Naime, od četiri razmatrane varijante budućeg ogromnog vještačkog jezera opredijelila se za kotu normalnog uspora od 811 metara nadmorske visine. Predložena kota 811 dovodi vještačko jezero dužine 14 km na ulaz kanjona ali ga, kako tvrde obrađivači Plana, ne ugrožava kao što ne ugrožava grad Šavnik.

Za manje upućene čitaoce, kota normalnog uspora je kota nadmorske visine kod koje je ispunjen korisni nivo akumulacije.

Veliki dio toka rijeka Komarnice i Pridvorice će se pretvoriti u vještačko jezero u dužini od skoro 14 km u pravcu kanjona Nevidio i skoro 17 km u pravcu Šavnika.

Za usvojenu kotu normalnog uspora 811 metara nadmorske visine, zapremina akumulacije j e oko 227 miliona metara kubnih, korisne zapremine 136 miliona metara kubnih i površine akumulacije 3,8 miliona metara kvadratnih. Dakle, nema govora o stavljanju rijeke u cijev, kako se moglo čuti u javnosti, već će biti formirano vještačko jezero.

“Proračunom je konstatovano da za kotu normalnog uspora na 811 mnm uspor od akumulacije nema uticaj na prirodni tok rijeke Pridvorice u zoni Šavnika, odnosno da se gubi na oko jedan km nizvodno od naselja Šavnik”, piše u Prostornom planu.

Bana visine 171 metar

Hidroelektrana “Komarnica” se predviđa kao uzvodna stepenica HE “Piva” koja će proizvoditi oko 209,5 GWh električne energije.

Brana HE Komarnica se planira na lokaciji Lonci, u suženom dijelu kanjona rijeke Komarnice, 45 km uzvodno od postojeće brane HE Piva.

Lučno-betonska brana buduće HE “Komarnica” biće smještena u vrlo uskom „V” profilu kanjona, i imaće prema “optimizacionim analizama” u Idejnom projektu, konstruktivnu visinu od 171 m, poluprečnika oko 440 m i dužine u kruni oko 211 m.

Akumulacija će biti formirana od pregradnog mjesta brane, obuhvatiće srednji tok Komarnice, Malu Komarnicu skoro do kanjona Nevidio i rijeku Pridvoricu na oko jednog kilometra od Šavnika Površina sliva Komarnice iznosi oko 775 km2 što čini ukupno 56% površine sliva Pive.

Za potrebe pristupa HE Komarnica planira se izgradnja pristupnog puta od 10,9 kilometara, koji bi se odvajao na devetnaestom kilometru puta Nikšić Foča kod sela Brezna.

Gradnja hidroelektrane je složeni građevinski poduhvat, tako da se strogo mora voditi računa o geoloziji.

“Kao nepovoljan sa hidrogeološkog aspekta označen je rasjed Dube, s lijeve strane kanjona, generalnog pravca pružanja jugoistok-sjeverozapad. Označen je nizom vrtača, koje se završavaju dubokim jamama (jama Đurov do i dr). Postoje realne pretpostavke da rasjed Dube na potezu: Previja-Koštanica-Duba ima značajnu hidrološku funkciju, odnosno da se duž ovog rasjeda mogu gubiti vode iz akumulacije za HE Komarnica, prema jakim vrelima Dube (oko 500l/s). Hidrogeološku funkciju rasjeda Dube treba provjeriti kroz naredne faze istraživanja, izvođenjem novih piezometara i opita bojenja u jami Đurov do”, upozoravaju autori.

Predračunska vrijednost projekta je 246,53 miliona, a instalisana snaga energetskog objekta je 170 megavata.

Pošto je energetski kabl Crna Gora Italija u punoj funkciji, jasno je da je HE Komarnica zbog vrste energije koju će proizvoditi (vršna struja) biti superprofitabilna, i EPCG, ukoliko sama ne odluči da realizuje projekat, veoma lako će naći investitora, odnosno partnera. Hidroelektrana bi mogla biti puštena u pogon 2025. godine.

Veliki dio toka rijeka Komarnice i Pridvorice će se pretvoriti u vještačko je zero u dužini od skoro 14 km u pravcu kanjona Nevidio i skoro 17 km u pravcu Šavnika.

MORT NAJAVIO

Realizacija nove faze projekta Hiljadu plus trebalo bi da počne do kraja godine, dok bi se dodjela vaučera mogla očekivati do kraja naredne, saopštio je generalni direktor Direktorata za razvoj stanovanja u Ministarstvu održivograzvoja i turizma Marko Čanović.

On je u Skupštini, odgovarajući na pitanja poslanika, kazao da su pregovori sa Bankom za razvoj Savjeta Evrope u završnoj fazi.

“Uvodimo novine u projekat, posebno vezano za stanove u starogradnji koji su u vlasništvu pojedinaca. Sve ono što će na tržištu moći da uđe u realizaciju projekta Hiljadu plus, uz zadovoljavajuće kriterijume”, objasnio je Čanović.

Dinamika dodjele vaučera, kako je dodao, zavisiće od mnogo faktora zbog čega očekuje da se projekat u potpunosti realizuje do kraja naredne godine.

“Nadamo se da ćemo projekat realizovati u potpunosti do kraja naredne godine. Kad kažem realizovati, mislim dodijeliti vaučere krajnjim korisnici”, rekao je Čanović.

Vrijednost projekta je 20 miliona eura i realizuje se u saradnji sa bankama i građevinskim sektorom. Čanović je najavio da razmatraju i mogućnost proširenja ciljnih grupa.

“Kada razradimo sve ideje i formalizujemo ih kroz podzakonski akt Zakona o socijalnom stanovanju, koji mora usvojiti Vlada, krenućemo u finalnu realizaciju, koja će biti najkasnije do kraja ove godine”, zaključio je Čanović.

UZ PONEKE NOVINE

Realizacija nove faze projekta Hiljadu plus trebalo bi da počne do kraja godine, dok bi se dodjela vaučera mogla očekivati do kraja naredne, saopštio je generalni direktor Direktorata za razvoj stanovanja u Ministarstvu održivog razvoja i turizma, Marko Čanović.

 On je u Skupštini, odgovarajući na pitanja poslanika, kazao da su pregovori sa Bankom za razvoj Savjeta Evrope (CEB) u završnoj fazi.

„Uvodimo neke novine u projekat, posebno vezano za stanove u starogradnji koji su u vlasništvu pojedinaca, tako da nećemo imati klasičnu ponudu, već će sve ono što je na tržištu moći da uđe u realizaciju projekta Hiljadu plus uz zadovoljavajuće kriterijume“, objasnio je Čanović.

On je rekao da će sama dinamika dodjele vaučera i finalne faze zavisiti od mnogo faktora.

„Nadamo se da ćemo projekat realizovati u potpunosti do kraja naredne godine. Kad kažem realizovati, mislim dodijeliti vaučere krajnjim korisnicima“, precizirao je Čanović.

Vrijednost projekta je 20 miliona eura i radi se u saradnji sa bankama i građevinskim sektorom.

„Razmatramo i mogućnosti proširenja ciljnih grupa, ali u narednom periodu, kada razradimo sve te ideje i formalizujemo ih kroz podzakonski akt Zakona o socijalnom stanovanju, koji mora usvojiti Vlada, krenućemo u finalnu realizaciju, koja će biti najkasnije do kraja ove godine“, zaključio je Čanović.

EKONOMSKI FAKULTET

Dobro targetirane mjere i subvencije usmjerene na očuvanje zaposlenosti, posebno zadržavanje kvalifikovanog kadra u crnogorskim kompanijama, pomažu održivost ekonomije i stvaraju šanse za brži oporavak po okončanju pandemije koronavirusa, pokazalo je istraživanje na Ekonomskom fakultetu.

Tim sa Ekonomskog fakulteta Univerziteta Crne Gore, koji je predvodila profesorica Gordana Đurović, je na poziv urednika naučnog časopisa Financial Innovation sproveo krajem aprila istraživanje, odnosno ekonometrijsku analizu, uticaja pandemije KOvid-19 na ekonomiju Crne Gore.

Đurović je agenciji Mina-bizinis kazala da je studija pokazala da mjere Vlade, uključujući i subvencije, opravdavaju rast javnih rashoda, što neminovno povećava i javni dug, istovremeno pozitivno utičući i na obim domaće tražnje.

„Iako u prvim mjesecima dolazi do značajnog smanjenja bruto domaćeg proizvoda (BDP), pada zaposlenosti i smanjenja ulaganja, poboljšanje ekonomije kroz okončanje pandemije, mobilnost, trgovinu, turizam i obnovu ostalih ekonomskih aktivnosti ukazuju na brz oporavak već nakon šest mjeseci, što mora biti praćeno odgovarajućom kombinacijom fiskalnih, finansijskih i socijalnih instrumenata i politika“, objasnila je Đurović.

Ona je kazala da je izbijanje pandemije Kovid-19 suočilo svijet sa ekonomskim preokretom i eskalacijom duboke ekonomske krize, gdje je zdravstvena kriza djelovala i na ponudu i na tražnju savremenih ekonomija, kreirajući simetrični šok, smanjenje ekonomske aktivnosti, zaključavanje mnogih ekonomskih djelatnosti, prekid putovanja, pad međunarodne trgovine i prekid lanaca vrijednosti.

„U veoma kratkom vremenskom periodu, istraživači sa medicinskih, ali i drugih nauka, uključujući i ekonomiju, počeli su se baviti ocjenom efekata pandemije Kovid-19 na ekonomiju i društvom na globalnom, regionalnom i nacionalnom nivou“, navela je Đurović.

Prema njenim riječima, istraživački problem rada usredsređen je na ispitivanje, dijagnosticiranje i procjenu odgovarajućeg odgovora kreatora makroekonomske politike Crne Gore na evoluciju pandemijske bolesti.

Istražena su tri ekonomska scenarija, odnosno šokovi, kako pandemijska bolest može uticati na ekonomiju Crne Gore, koja je duboko u procesu pristupnih pregovora o članstvu u Evropskoj uniji (EU).

„Prognoziran model održivog rasta BDP-a analiziran je na bazi mjesečnih podataka u periodu od 2006. do 2017. godine. Primijenjen je determinističko-statički model simulacijskog rješenja – osnovni okvir, kome se dodaju scenariji osjetljivosti odnosno šokovi u narednom šestomjesečnom periodu, od pada aktivnosti od minus deset do minus 60 odsto“, kazala je Đurović.

Analizirana su takođe i kretanja BDP-a, kapitalni stok /stock/, ljudski kapital i zaposlenost.

Đurović je objasnila da ekonometrijski model mjeri makroekonomske troškove, koristeći Bayesian VAR pristup, u smislu promjene agregatne potražnje i ponude, koje su reducirane eskalacijom pandemije COVID-19, kretanjem u pojedinim sektorima sa zatvorenim djelatnostima, te projekcije BDP-a u različitim scenarijima pandemije.

„Ponuda je snažno pogođena kroz pad zaposlenosti i rizik odliva kvalifikovanog kapitala u srednjem roku, dok je potražnja značajno smanjena pod uticajem promjena kapitalnog stoka“, objasnila je Đurović.

U timu Ekonomskog fakulteta bila su i dva doktoranda, Martin M. Bojaj i Vasilije Đurović.

Financial innovation je naučni časopis sa otvorenim pristupom koje izdaje SPRINGER i koji se nalazi u SSCI bazi referentnih časopisa iz oblasti društvenih nauka.

Odmah nakon objavljivanja u preprint verziji, preko baze Research Square, rad je naišao na veliko interesovanje stručne javnosti početkom ovog mjeseca.

Svi radovi koje ovaj časopis objavljuje u narednom periodu na temu pandemije COVID-19 i njenog uticaja na ekonomiju, šalju se istovremeno i Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji na upoznavanje.

Rad je dostupan na sajtu https://www.researchsquare.com/article/rs-33866/v1

ULCINJ

Nacrt izmjena i dopuna Prostorno-urbanističkog plana Opštine Ulcinj predviđa mogućnost gradnje aerodroma u Ulcinju u zaleđu Velike plaže. U dokumentu, koji se nalazi na javnoj raspravi do sredine juna, kao tehnička prepreka realizaciji ovog projekta navodi se blizina državne granice.

“Letilište Ulcinj ima travnatu stazu dužine 760 metara i koristi se za sportske aktivnosti i poljoprivrednu avijaciju. Ograničenje lokacije aerodroma je blizina državne granice”, navodi se u dokumentu.

Takođe, za potrebe turizma, za potrebe hitnih intervencija, kako preporučuju autori Nacrta, moguće je, osim aerodroma, razvijati i graditi heliodrome.

Podsjetimo, dugoročnom Strategijom razvoja Aerodroma Crne Gore planirano je da se aerodrom Podgorica razvija kao aerodrom Glavnog grada, a da se aerodrom Tivat razvija kao regionalni aerodrom, koji bi pružao adekvatan nivo usluga za turistički saobraćaj.

Osim dva postojeća aerodroma, još Prostornim planom Republike Crne Gore iz 2000. godine, je na teritoriji opštine Ulcinj, u Gornjem Štoju, ne baš detaljno, pominjana lokacij a za izgradnju sportsko-rekreacionog aerodroma.

Gradnja aerodroma Ulcinj je bio zaboravljeni projekat, sve dok najprije stidljivo Rojal grupa, pa onda vrlo konkretno TUI, nijesu izrazili interesovanje za ovaj projekat.

Čuveni turoperator TUI je, konkretno, prije dvije godine, od Vlade tražio da ozbiljno razmotri mogućnost gradnje aerodroma u Ulcinju, odnosno da saopšti da li ima planova za gradnju vazdušne luke.

Tada im je iz Opštine Ulcinj odgovoreno da će njihovim strateškim planovima, predvidjeti mogućnost gradnje aerodroma u zaleđu Velike plaže.

TUI Grupa, koja tada nije krila interesovanje da izgradi ulcinjski aerodrom, u svom portfoliju drži 1.600 turističkih agencija i vodećih portala, šest turističkih avio-kompanija sa oko 150 aviona, više od 300 hotela sa 214.000 kreveta, 16 brodova za krstarenje i veliki broj turističkih agencija. Integrisana ponuda opslužuje 20 miliona u 180 regija. No, Vlada je željela da razvija tivatski i podgorički aerodrom kojima su vidno bile potrebne investicije.

TUI je imao jak razlog da traži gradnju aerodroma Ulcinj, budući da se i mnogo ranije takva mogućnost pominjala.

Urbanistički planeri bivše SFRJ su još krajem šezdesetih i početkom sedamdesetih godina prošlog vijeka razmatrali gradnju aerodroma u Ulcinju.

Regionalni plan “Južni Jadran” urađen je 1969. godine i zahvatio je Primorje i djelove centralne Crne Gore.

Dokumentom su planirane izgradnja aerodroma u Ulcinju, magistrale duž cijelog Primorja, auto-puta u zaleđu, sistema marina, opstanak rezervata prirode, ali i integrisanje poljoprivrede i industrije u službi turizma.

Iz Aerodroma Crne Gore je prije dvije godine podržana inicijativa o gradnji aerodroma Ulcinj. Strategija razvoja saobraćaja, doduše, veoma stidljivo pominje razvoj ulcinjskog aerodroma.

“U toku su aktivnosti vezane za aerodrom Kapino polje za koj i će se uraditi biznis plan razvoja aerodroma u Nikšiću sa elementima studije opravdanosti. Istovremeno, postoji i inicijativa za otvaranje aerodroma u Ulcinju”, navodi se u Strategiji.

Korona kriza ugrozila turizam i avio-industriju

Zbog korona krize avio-industrija, aerodromski biznis i turizam nalaze se u najvećoj krizi od Drugog svjetskog rata. Prema riječima vodećih analitičara, cijene novih aviona, ali i iznajmljivanje polovnih nikada nije bila jeftinija, a države se odlučuju da spašavaju domaću avio-industriju.

Zbog toga svaka priča o otvaranju novog aerodroma, u ovom trenutku, djeluje nerealno.

Međutim, utisak je da se stvari u vezi sa avio-saobraćajem mnogo brže vraćaju u normalu nego što je to iko očekivao.

Ulcinj, ukoliko preferira da postane vrhunska turistička destinacija mora imati aerodrom. Naročito što su i podgorički i tivatski aerodrom relativno daleko.

Zbog toga priča o otvaranju aerodroma Ulcinj može biti aktuelna naredne godine.

UPRKOS EPIDEMIJI

Crna Gora je, uprkos epidemiji korona virusa, napredovala u više oblasti, ocijenjeno je na 13. sastanku Pododbora za saobraćaj, životnu sredinu, energetiku i regionalni razvoj između Crne Gore i Evropske komisije.

Predstavnici Crne Gore i Evropske komisije su se na sastanku Pododbora, koji je prvi put organizovan putem video konferencije, osvrnuli na ključne rezultate postignute u periodu od prethodnog sastanka u oblastima obuhvaćenim poglavljima 14, 15, 21, 22 i 27 i razmotrili smjernice za nastavak razvoja u tim oblastima.

Zamjenik glavnog pregovarača Marko Mrdak kazao je da su pred Crnom Gorom u predstojećem periodu brojne obaveze, kojima je kompletna pregovaračka struktura posvećena. On je zahvalio EU na podršci u prethodnom periodu, uz koju se Crna Gora uspješno izborila protiv epidemije korona virusa.

„Otvaranje pregovora sa Sjevernom Makedonijom i Albanijom usred pandemije korona virusa potvrdilo je posvećenost EU evropskoj perspektivi cijelog regiona. Politika proširenja ponovo se nalazi na listi prioriteta Evropske komisije i Evropskog parlamenta. Stoga vjerujem da nova metodologija koju je Vlada Crne Gore prihvatila može biti dodatni podsticaj za sve nas, ali i upozorenje da se intenziviraju aktivnosti u određenim oblastima“, poručio je Mrdak.

Kopredsjedavajuća Pododbora ispred Crne Gore Ivana Vojinović istakla je da je u Crnoj Gori, u oblastima pokrivenim Pododborom uložen veliki napor i usvojeni veoma važni zakoni.

„Većina aktivnosti na prenošenju pravne tekovine EU u nacionalni zakonodavni okvir je uspješno završena ili je u završnoj fazi. S druge strane, nastavljamo sa realizacijom obaveza koje se odnose na primjenu koja zahtijeva snažne administrativne kapacitete u svim oblastima koje pokriva ovaj Pododbor i ogromna finansijska sredstva prvenstveno potrebna za izgradnju infrastrukture“, rekla je ona.

Zamjenica šefa Jedinice za Crnu Goru u Generalnom direktoratu za proširenje, Barbara Hesus-Žimeno, kazala je da je, uprkos uznemirujućim događajima u poslednja tri mjeseca, primijećen napredak u više oblasti.

Što se tiče životne sredine i klimatskih promena, podsjetila je da Evropski zeleni sporazum, koji predstavlja novu strategiju rasta EK, ima za cilj da klimatske i ekološke izazove pretvori u prilike. „Borba protiv uticaja COVID-19 na ekonomiju ključni je izazov za EU ​​i njene partnerske zemlje. Ali to stvara uslove za zeleni ekonomski oporavak i za socio-ekonomski model koji će biti efikasniji u smislu resursa, otporniji na ekološke, zdravstvene i ekonomske prijetnje“, rekla je Hesus-Žimeno.

Istakla je da se Crna Gora u oblasti energetike ponovo našla na vrhu liste među ugovornim stranama Energetske zajednice, kad je u pitanju primjena pravne tekovine EU o energetici, dok je u oblasti transporta pandemijska kriza pretvorena u šansu, kao i da su usvajanje i nesmetana primjena akcionog plana koji se odnosi na zelene koridore pokazali da pojačana koordinacija u regionu može imati pozitivne efekte na graničnim prelazima.

DOGOVOREN POSAO

Elektroprivreda Crne Gore danas je potpisala Ugovor o realizaciji projekta ekološke rekonstrukcija Bloka I TE “Pljevlja” sa izabranim izvođačem radova, konzorcijumom “DEC INTERNATIONAL – BEMAX – BBSOLAR – PERMONTE”, a posao je vrijedan više od 54 miliona eura.

Kako ističu u EPCG, realizacijom ovog projekta, uz poštovanje najstrožijih graničnih vrijednosti emisija, Crna Gora će postati prva zemlja u regionu koja će izvršiti potpunu tehničko-ekološku sanaciju objekta starog blizu 40 godina, i produžiti mu vijek na još 30.

Izrada Glavnog projekta i ekološka rekonstrucija će biti izvedeni u skladu sa idejnim projektom i uz puno poštovanje elaborata o zaštiti životne sredine koje je izradila referentna kompanija “Steag Energy Services” iz Njemačke.

Ovaj projekat, vrijedan više od 54 miliona eura, kako naglašavaju u saopštenju, dominantno će finansirati EPCG iz sopstvenih sredstava, a planirano je da se ekološka rekonstrukcija odvija od 2020-2023. godine.

Izvršni dirketor EPCG Igor Noveljić, rekao je da je ključno da će nakon završetka projekta, uticaj termoelektrane na životnu sredinu biti sveden na minimum, u skladu sa najstrožim ekološkim EU standardima.

“Produženje radnog vijeka termoelektrane znači i siguran posao za 1.200 zaposlenih koliko ih trenutno radi u Termoelektrani i Rudniku, ali i siguran posao, u repro lancu, za veliki broj drugih kompanija i njihovih zaposlenih. Rad termoenergetskog bloka u Pljevljima od presudnog je značaja za ekonomski i društveni razvoj ne samo EPCG, nego i sjevernog regiona i države u cjelini”, naveo je Noveljić.

Ekološka rekonstrukcija podrazumijeva izgradnju sistema za odsumporavanje, izgradnju sistema za denitrifikaciju, izgradnju sistema za tretman otpadnih voda, rekonstrukciju unutrašnjeg sistema transporta pepela i šljake, rekonstrukciju pomoćne kotlarnice itd…

Ovim poslom obezbijediće se i izvor toplote za grad, a EPCG će donirati i dva miliona eura Pljevljima za primarni toplovod, čime bi se stavila tačka na rješavanje ekoloških problema Pljevalja.

Nosilac konozorcijuma, kineska kompanija “Dongfang elektrik”, isporučuje više od 30 hiljada MW opreme svake godine, a njihovi projekti pokrivaju više od 80 zemalja.

Direktor projekta ekološke rekonstrukcije termoelektrane Ji Hongchun, istakao je da će ponuditi najbolje rješenje, najbolji kvalitet i najbolju uslugu.

“Vjerujemo da će modernija i ekološki prihvatljiva elektrana biti u Pljevljima i da ćemo obezbijediti čistiji vazduh i čistiju vodu, donijeti više prilika za posao i da će ljudi ovdje ugodnije živjeti”, rekao je Hongchun. 
 
Ministarka ekonomije Dragica Sekulić je naglasila da su analize sprovedene tokom izrade idejnog projekta potvrdile dobro stanje postojeće opreme, koje ukazuje na punu opravdanost ovog ulaganja koje će omogućiti nastavak rada termoenergetskog kompleksa u ustaljenom kapacitetu, ali mnogo bolje zadovoljavajući ekološke parametre.

“Ovaj projekat je dodatni pokazatelj odlučnosti Vlade Crne Gore da ulaže u sjever, kao i da se za građane Pljevalja omogući dodatna sigurnost. Toplifikacija grada je jedan izuzetno važan segment koji će u velikom dijelu uticati na ekološku situaciju u Pljevljima. Elektroprivreda i na ovaj način pokazuje da je zdravo i održivo preduzeće koje ima budućnost”, poručila je ministarka.

EPCG, kako navode u saopštenju, kupovinom Rudnika uglja, ekološkom rekonstrukcijom Bloka I i rekultivacijom deponije Maljevac, sprovodi sve aktivnosti koje je planirala i obavezala se da će uraditi u Pljevljima.

U OVOJ GODINI

Kroz Agrobudžet za ovu godinu, 617 poljoprivrednih gazdinstava, od čega dvije trećine iz sjevernih opština, ostvarilo je bespovratnu podršku u iznosu do 50 odsto investicije za nabavku mehanizacije i opreme. Ukupno je investirano 1,7 miliona eura, a Ministarstvo je isplatilo bespovratnu podršku od 834 hiljade eura.

Potpredsjednik Vlade i ministar poljoprivrede i ruralnog razvoja Milutin Simović predstavio je danas, u selu Kneževići u bjelopoljskoj opštini na imanju Željka Bojovića, rezultate Javnog poziva za dodjelu bespovratne podrške za nabavku mehanizacije za 2020. godinu. 

“I pored velikih izazova sa kojima smo se suočili zbog pandemije koronavirusa u proteklih pet mjeseci, sve mjere i programi ovogodišnjeg Agrobudžeta nesmetano se realizuju. Pored toga, u cilju ublažavanja posljedica pandemije, vrijednim poljoprivrednicima i ribarima, Vlada je obezbijedila dodatne mjere podrške”, istako je potpredsjednik Simović.

U sklopu pomenutih mjera Simović je izdvojio: avansnu isplatu premija u stočarstvu i biljnoj proizvodnji, plačanje doprinosa osiguranicima po osnovu poljoprivrede, jednokratnu podršku korisnicima staračkih naknada, jednokratnu pomoć privrednim ribarima, intervencije na tržištu u cilju održavanja stabilnosti tržišta i dohotka proizvođača, povoljne kredite za nabavku obrtnih sredstava te plaćanje kamate korisnicima tih kredita u grejs periodu.

Predstavljajući rezultate Javnog poziva za nabavku mehanizacije i opreme, Simović je kazao da se 617 poljoprivrednih proizvođača je ostvarilo podršku za nabavku mehanizacije i opreme.

“Ukupno je investirano 1,7 miliona eura, a ministarstvo je isplatilo bespovratnu podršku od 834 hiljade eura. Dvije trećine podrške, odnosno 66%, opredijeljeno je za sjeverni region. Poljoprivredni proizvođači su kroz ovaj javni poziv nabavili 1 382 komda mehanizacije i opreme koji će im pomoći u obavljanju svakodnevnih aktivnosti na svojim imanjima.Između ostalog nabavljeno je 60 motokultivatora,175 motokosačica, 46 samohodnih freza, 77 traktorskih kosačica,182 sakupljača sijena, 90 traktorskih freza, 43 prikolice”, podsjetio je Simović.

Tokom protekle četiri godine kroz ovu mjeru,nabavljeno je preko 5.500 komada mehanizacije i opreme. Ukupne investicije iznosile su 6,4 miliona eura, kazao je potpredsjednik Vlade.

Predsjednik Opštine Bijelo Polje, Petar Smolović smatra da je uočljivo izdašan Agrobudžet itekako imao rezultate na terenu. On je podsjetio da su razvojne mjere resornog ministarstva pratila i kontinuirana opštinska izdvajanja za razvoj poljoprivrede.

Vukoman Kljajević, Radio Crne Gore