PKCG

Elektroenergetski potencijal jedan je od najznačajnijih prirodnih potencijala Crne Gore i treba ga razvijati na dugoročno održiv način, ocijenjeno je na sjedici Odbora udruženja energetike i rudarstva Privredne komore (PKCG).

Sekretar Odbora, Ranko Vukmirović, kazao je da bi učešću obnovljivih izvora energije trebalo posvetiti posebnu pažnju, sa naglaskom na energiju vjetra i sunca.

„To je grana privrede koja, ako se blagovremeno ulože određena sredstva i izgrade novi energetski izvori, može postati značajan izvoznik električne energije i doprinijeti poboljšanju spoljnotrgovinskog bilansa“, rekao je Vukmirović, piše Pobjeda.

On smatra da je valorizacija vodotoka Pive, izgradnjom hidroelektrana Komarnica, Kruševo i Piva 2, što čini jedinstven sistem, optimalno rješenje i da se može očekivati dinamičniji rad na tim projektima.

Vukmirović je dodao da značajan energetski potencijal predstavljaju rezerve uglja u pljevalskom i beranskom bazenu.

„Dokazane rezerve ležišta Maoče i drugih ležišta zahtjevaju novi pristup u izgradnji termoelektrane sa primjenom novih tehnologija koje omogućavaju nultu emisiju gasova“, rekao je Vukmirović.

On je kazao da se stabilan elektroenergetski sistem postiže kombinacijom drugih izvora električne energije sa termoelektranom.

„Zato se moraju uložiti nova znanja kako ne bi to ogromno bogatstvo bilo zanemareno“, poručio je Vukmirović.

Vlada je 12. decembra donijela odluku o energetskom bilansu za ovu godinu, kojim je planirana bruto potrošnja električne energije od 362 hiljada gigavat sati (GWh), što je približno procjeni ostvarenja u prošloj godini.

Od toga iz sopstvenih izvora treba da bude obezbijeđeno 345 hiljada GWh, a saldom od uvoza/izvoza 161,3 GWh.

Energetskim bilansom predviđeno je učešće električne energije iz hidroelektrana u ukupnoj planiranoj proizvodnji struje u ovoj godini od 52,78 odsto, iz termoelektrane 38,1 odsto, iz vjetroelektrana 9,09 odsto i iz solarne energije 0,06 odsto. Predviđeno je da proizvodnja iz malih HE iznosi 8,4 odsto.

MONTEPUT

Državno preduzeće Monteput planiralo je u ovoj godini prihode od 47,14 miliona eura, od čega se najveći dio odnosi na kreditno zaduženje ugovoreno sa Investiciono-razvojnim fondom (IRF), u iznosu od 37,7 miliona.

Monteput je taj kredit uzeo kako bi finansirao izgradnju sistema za trajno napajanje električnom energijom prioritetne dionice autoputa Bar-Boljare, od Smokovca do Mateševa, piše Dan.

Prihodi društva su planirani u iznosu od 8,45 miliona eura, a čine ih oni od naknada za upotrebu tunela Sozina i pristupnih saobraćajnica, od izdavanja reklamnih panoa, kao i ostali prihodi. Ostatak prihoda od milion eura činiće dobit iz prethodnih godina koja je dosad bila neraspoređena.

Кada su u pitanju rashodi poslovanja u ovoj godini, oni su planirani na 7,62 miliona eura. Od toga se najveći dio odnosi na zarade i ostala primanja zaposlenih, Odbora direktora i revizorskog odbora.

Za njihove bruto zarade je planirano 3,3 miliona eura, što je za oko 160 hiljada više nego u ovoj godini. Кada su u pitanju neto zarade za njih je planirano 1,75 miliona, što je uvećanje od 133 hiljade u odnosu na plan za prošlu godinu.

Zarade su planirane za 137 zaposlenih na neodređeno i devet na određeno vrijeme angažovanih zbog bolovanja i godišnjih odmora, po tri člana Odbora direktora i revizorskog odbora, kao i za zapošljavanje četiri inženjera za nadzor. Na platnom spisku je ukupno 156 osoba.

Prosječna bruto zarada u Monteputu će u ovoj godini iznositi 1,78 hiljada eura, dok će neto zarada u prosjeku iznositi 937 eura, što je preko 400 eura više od prosjeka.

KINETIČKE ELEKTRANE

Posljednjih godina mnogo se priča o raznim mogućnostima proizvodnje struje, kako bi se poboljšao energetski sistem Crne Gore. Vjetrenjače već rade, kao i nekoliko hidrocentrala, a u Privrednoj komori je prezentovano i kako bi elektrane na kinetički pogon mogle da budu efikasne.

Elektrane na kinetički pogon, korišćenjem vazduha i vode, proizvode električnu energiju bez zagađenja i po izuzetno povoljnim cijenama.

Njemačka je u OIE investirala 450 milijardi eura, kažu iz njemačke firme AFKEM. Ukazali su na prednosti korišćenja elektrana na kinetički pogon.

“Prednosti su mogućnost rad do 8000 sati godišnje, nema emisije štetnih gasova, ne zavisi od vremenskih prilika, idealan dodatak solarnoj i vjetro energiji, smanjuje troškove prenosa i distribucije, nije potrebno skladištenje enrgije već je možete proizvesti kada vam je potrebna”, kazao je Rejmond Vunden.

Osim u Njemačkoj, AFKEM je izgradio elektranu na kinetički pogon na Tajlandu i koriste je za snabdijevanje klima uređaja. Pored velikih privrednih potrošača, ove elektrane mogu energijom snabdijevati i domaćinsta, a prednost je konkurentna cijena.

“Jako je bitno da nabavne cijene energije budu u skladu s prosječni standardom građana”, kazao je Vunden.

Iz Odbora za eneregetiku Privredne komore kazali su da će tokom ove godine značajan u dio u ukupnim izvorima biti iz vjetroelektrana.

“Deficit će biti manji od 5 odsto, dok će gubici na prenosnoj i distributivnoj mreži biti na nivou potrošnje velikih sistema, i da bi trebalo tražiti rješenje za taj problem”, kazali su iz Odbora.

CBCG I NBS

Predstavnici Centralne banke (CBCG) i Narodne banke Slovenije dogovorili su na sastanku u Ljubljani moguću saradnju i razmjenu iskustava na planu unapređenja platnog prometa i sanacije banaka.

Guverner CBCG, Radoje Žugić, sastao se danas sa guvernerom Banke Slovenije, Boštjanom Vasleom, sa kojim je, između ostalog, razgovarao o ekonomskoj situaciji u Crnoj Gori i Sloveniji, kao i o stanju finansijske stabilnosti u obje zemlje.

“Sagovornici su se složili da je saradnja između CBCG i Narodne banke Slovenije izuzetno kvalitetna i dogovorili da se u narednom periodu preduzmu aktivnosti na njenom produbljivanju“, navodi se u saopštenju CBCG.

Narodna banka Slovenije već pruža podršku CBCG u dijelu pripreme za sprovođenje nezavisne procjene kvaliteta aktive (AQR) bankarskog sistema Crne Gore.

MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE

Predstavnici Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja danas su informisali poljoprivredne proizvođače iz Prijestonice Cetinje o mjerama podrške, uslovima za dobijanje premija, mogućnostima bespovratne podrške investicijama kroz javne pozive, kriterijumima i uslovima za ostvarivanje prava na podršku.

Kako je saopšteno iz Ministarstva, akcenat je bio na novinama u određenim mjerama Agrobudžeta za 2020. godinu, kreiranim na bazi iskustva i saradnje sa poljoprivrednim proizvođačima.

Na prezentaciji je istaknuto da je za podršku poljoprivrednicima ove godine obezbijeđeno značajno više sredstava za mjere, za koje je u prošloj godini vladalo veliko interesovanje. Na samom početku, kako su naveli, naglašeno je da je upis u Registar poljoprivrednih gazdinstava osnovni uslov za korišćenje bilo koje od agrobudžetskih mjera, pa su pozvani poljoprivredni proizvođači koji to da sada nijesu učinili, da se upišu.

“Posebno interesovanje prisutni proizvođači iskazali su za realizaciju mjera koje se odnose na nabavku mehanizacije, pogotovo veliko interesovanje iskazano je za sektor pčelarstva gdje su proizvođači sugerisali da u narednom periodu očekuju višu podršku u brendiranju pčelinjih proizvoda i u dijelu organizovanog otkupa meda podsredstvom Kuće meda”, saopšteno je iz Ministarstva.

Predstvanici Ministarstva podsjetili su proizvođače da je tokom ove sedmice Ministarstvo objavilo više javnih poziva koja se odnose na podršku investicijama u vinogradarstvu i vinarstvu, zatim voćarstvu, kao i pet javnih poziva za sektor pčelarstva. Pozvali su proizvođače da apliciraju i iskoriste aktivan pristup, odgovarajuća rješenja i mogućnosti koje su im dostupne.

“Kao i prethodnih godina, mladi poljoprivrednici, koji imaju završenu srednju poljoprivrednu/veterinarsku školu ili poljoprivredni fakultet, imaju mogućnost da uz bespovratnu podršku od 10.000 eura, započnu agrobiznis i time riješe problem nezaposlenosti.  Tokom dalje prezentacije bilo je i diskusije o procedurama za dobijanje premija u stočarstvu, gdje su i ove godine obezbjeđene premije za mlijeko, kao i premije za preradu mlijeka na gazdinstvu. Nastavlja se sa nabavkom stočnog fonda u cilju unapređenja postojećeg, podrškom upravljanja stajskim đubrivom, podrškom organskoj proizvodnji. Objašnjeno je da je od ove godine uvedena gornja granica za dobijanje premije po grlu za svinje, tako da se podrška dobija za one koji drže do 100 svinja, jer je podrška kroz agrobudžet namijenjena onima koji ojačavaju svoju proizvodnju dok su za veće proizvođače na raspolaganju sredstva IPARD programa”, navode iz Ministarstva.

Poljoprivrednicima je sugerisano da se udružuju i ulažu u svoja gazdinstva.

“Jedino na taj način mogu prevazići brojne probleme vezane za konkurentnost i plasman proizvoda. Iskorišćavanjem mjera Agrobudžeta i drugih vidova podrške, pruža se prilika da povećanjem obima proizvodnje, nabavkom savremenije opreme kao i uvođenjem novih standarda u proizvodnji”, zaključuje se.

SNP PORUČUJE

Socijalistička narodna partija poziva vlast da stvori uslove za što hitnije usvajanje Predloga izmjena i dopuna Zakona o penzijsko-invalidskom osiguranju (PIO) i na taj način pokažu da nijesu prevarili građane, saopšteno je iz te partije.

Iako je dogovoren još 2018. godine, a Socijalni savjet ga podržao u junu 2019, još uvijek nije došao na dnevni red Skupštine Crne Gore.

“I pored obećanja predstavnika sindikata i ministara Purišića i Simovića da će se zakon brzo naći u proceduri, hiljade naših sugrađana na to i dalje čekaju. Iz samo njoj znanih razloga, Vlada još nije utvrdila predlog, a poslanici DPS-a odbijaju da se o ovom aktu razgovara u najvišem zakonodavnom domu”, navodis e u saopštenju.

IZ SNP-a podsjećaju da su ovim tekstom zakona predviđeni znatno povoljniji uslovi za penzionisanje, naročito kroz odredbu o ukidanju četrvrtine najgorih nevezanih godina radnog staža, čime bi iznos penzije bio veći.

“ Osim toga, jako je značajno i pitanje smanjenja broja godina koje su uslov za odlazak u penziju, za pripadnike oba pola, kao i norma o povećanju minimalne penzije za 20 odsto”, podsjećaju iz te partije.

Iz SNP-a kažu da o tome kakva je trenutna situacija u Crnoj Gori najbolje govori statistika.

“11.500 penzionera prima penziju ispod minimalne koja iznosi 128,14 eura, više od 34.000 penzionera prima penziju ispod minimalne zarade od 222 eura, a oko 66.000 penzionera prima penziju ispod prosječne penzije koja iznosi 288 eura.  Tu je i još oko 3.000 penzionera čija je penzija niža od 100 eura”, navodi se u saopštenju.

“Mi ćemo ostati dosljedni u borbi za društvo koje će se temeljiti na socijalnoj pravdi i zalagati se za poboljšanje položaja jedne od najranjivijih kategorija stanovništva, uvjereni da naši penzioneri zaslužuju da starost provedu mirno i dostojanstveno”, zaključeno je u saopštenju SNP-a.

MRDAK – MOODY’S

Dinamičan napredak u okviru pregovaračkog procesa i efikasno upravljanje EU fondovima doprinose ekonomskom rastu i stabilnosti, ocijenjeno je na sastanku zamjenika glavnog pregovarača za poglavlja pravne tekovine Marka Mrdaka s analitičarima agencije za kreditni rejting Moody`s.

Kako je saopšteno iz Generalnog sekretarijata Vlade, Mrdak je sagovornike upoznao sa reformama koje Crna Gora ostvaruje u procesu pristupanja Evropskoj uniji, kao i sa dosadašnjim rezultatima i obavezama koje slijede, posebno ukazavši na napredak u oblastima vladavine prava i ekonomskim poglavljima.

Analitičari agencije za kreditni rejting Moody`s svake godine vrše analizu kreditne sposobnosti Crne Gore i na osnovu sprovedene analize definišu Izvještaj o kreditnom rejtingu naše zemlje.

“Iskazali su interesovanje za razvojne projekte u našoj državi i istakli da na konačnu ocjenu utiče napredak u pregovorima, koji podrazumijeva uspješno sprovođenje reformi i efikasno upravljanje EU fondovima”, navodi se u saopštenju.

MUGOŠA I RADUNOVIĆ

Poreska uprava (PU) ima punu podršku Ministarstva finansija, kao organa koji kreira poresku politiku i prati njen rad, za nastavak uspostavljene dinamike razvoja i modernizacije, saopštio je ministar finansija Darko Radunović.

On je na radnom sastanku održanim sa direktorom PU, Miomirom M. Mugošom, pozdravio napore tog poreskog organa na realizaciji smjernica u sprovođenju poreskih propisa.

Radunović je pohvalio ostvarene rezultate koji su vidljivi ne samo sa aspekta naplate prihoda, već i sa aspekta modernizacije i jačanja kapaciteta PU u eri ubrzanog ekonomskog i tehnološkog rasta. 

Sastanak je, kako je saopšteno iz PU, bio posvećen analizi aktivnosti koje realizuje PU, te planiranju daljih aktivnosti u skladu sa politikama koje pripadaju resoru Ministarstva finansija.

Mugoša je predstavio rezultate u radu PU tokom prošle godine, kao i tokom prethodnog četvorogodišnjeg perioda, s posebnim fokusom na naplati poreza i upravljanju poreskim dugom, kao i strateškim projektima čija realizacija je u toku u PU.

Održani sastanak bio je prilika i da se kroz diskusiju dođe do zajedničkih stavova u vezi sa tumačenjem pojedinih odredbi poreskih propisa, te da se definiše dinamika i vremenski okvir za dalje aktivnosti na realizaciji važnih infrastrukturnih projekata, kao što su Reforma poreske administracije, elektronska fiskalizacija i FATCA.

MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE

Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja objavilo je danas javni poziv za dodjelu podrške za podizanje i modernizaciju voćnih zasada, kroz koji poljoprivrednci imaju mogućnost da dobiju do 50 odsto bespovratne podrške za investiciju.

Iz Ministarstva su objasnili da poljoprivredni proizvođači kroz javni poziv mogu dobiti bespovratnu podršku do 50 odsto ukupne vrijednosti realizovane investicije, a dodatnih pet odsto, odnosno 55 odsto, oni koji su osigurani po osnovu poljoprivrede.

Maksimalna vrijednost prihvatljive investicije iznosi deset hiljada eura, a minimalna 500 eura. Jedno poljoprivredno gazdinstvo može ostvariti maksimalnu podršku do pet hiljada eura u toku godine.

Iz Ministarstva su saopštili da se prihvatljive investicije odnose na nabavku sertifikovanog sadnog materijala, potpornih stubova za špalirni uzgoj, sistema za navodnjavanje kap po kap, mreža za zaštitu od ptica, protivgradnih mreže sa pratećom konstrukcijom, agrofolije, tunela za uzgoj jagoda i folija za zaštitu od kiše sa pratećom konstrukcijom u cilju sprječavanja pucanja plodova.

Rok za dostavljanje zahtjeva je 1. novembar.

Iz Ministarstva su podsjetili da osim podrške kroz taj javni poziv, voćari imaju moguućnost da iskoriste i brojne druge mjere bespovratne podrške iz Agrobudžeta u cilju unapređenja proizvodnje i uslova na poljoprivrednom gazdinstvu.

„Ove godine imaće i veće subvencije po hektaru, koje su povećane na 200 eura po hektaru, uz dodatnih deset EUR po hektaru za mlade poljoprivrednike“, navodi se u saopštenju Ministarstva.

Oni su objasnili da je cilj poziva, koji se objavljuje u okviru ovogodišnjeg Agrobudžeta, podsticanja poljoprivrednih proizvođača da podižu savremene profitabilne voćne zasade i modernizuju postojeće.

„Investiranje u savremene zasade voća i redovna primjena agrotehnike ima za cilj redovan i stabilan prinos visokog kvaliteta, što dugoročno utiče na povećanje obima i kvaliteta proizvoda, povećanje prerade, obogaćivanje asortimana proizvoda i dostizanje višeg nivoa konkurentnosti“, kazali su iz Ministarstva.

Oni su dodali da primjeri najsavremenijih voćnih zasada, kakvi su u zemljama EU, postoje i u Crnoj Gori, ali da je potrebno iskoristiti sve potencijale da ih, uz korišćenje podrške, bude mnogo više.

POSJETILA IH DELEGACIJA PKCG

Opština Mojkovac ima dobru razvojnu perspektivu a lokalna samouprava Kolašina je kvalitetan servis građanima i privredi konstatovano je na sastanku predstavnika Privredene Komore Crne Gore (PKCG) sa predsjednicima i privrednicima tih gradova.

Kako je saopšteno iz PKCG, tokom razgovora o mogućnostima unapređenja ambijenta za poslovanje i intenziviranju saradnje, istaknuta je značajna uloga te asocijacije u promociji privrede kroz projekte Dobro iz Crne Gore, Kupujmo domaće i Domaći ukusi, te organizaciju predstavljanja na sajmovima i poslovnim forumima.

“Privredna komora snažno doprinosi reformi obrazovnog sistema, a naročito implementaciji dualnog obrazovanja, u čijih 25 obrazovnih programa je uključeno više od 800 učenika iz 20 opština”, navodi se u saopštenju.

Poseban fokus sastanaka, kako se navodi, bio je na prezentaciji analize poslovanja privrednih subjekata koju je Komora uradila za sve crnogorske opštine i sertifikaciji opština sa povoljnim poslovnim okruženjem po BFC standardu.

MOJKOVAC

Opština Mojkovac ima dobru razvojnu perspektivu, čemu u prilog govore brojni projekti koji se realizuju ili su planirani na ovom području, ocijenjeno je na sastanku sa predsjednikom Rankom Mišnićem.

“Za dvije godine u razvoju Mojkovca je napravljen veliki iskorak. Više od 50 miliona eura su vrijedni projekti koji su realizovani ili se sada sprovode. Trenutno imamo 17 zainteresovanih kompanija za investiranje na području Opštine, od čega četiri za ulaganje u turističke objekte, a 13 za poslovanje u biznis zoni”, kazao je Mišnić.

Među kompanijama zainteresovanim za investiranje u biznis zonu su hrvatski Kanaan, srpski Metalac i turski Gintaš.

Dodao je da Opština infrastrukturno oprema biznis zonu i predstavio brojne povoljnosti koje ona nudi, među kojima su zakup zemlje po niskoj cijeni, stimulacije za otvaranje novih radnih mjesta i oslobađanje od plaćanja naknada za komunalno opremanje.

Posebno je apostrofirao da je razvoj poljoprivrede Mojkovca podstaknut sa 150.000 eura opredijeljenih iz Agrobudžeta, što je 50.000 eura veći iznos nego u 2019. Istakao je i značaj 30 miliona eura vrijedne investicije koja doprinosi valorizaciji turističkih potencijala Bjelasice.

“U 2020. treba da se okrenemo agroturizmu, jer je to strateška oblast razvoja Mojkovca. Naša opština je već prepoznata na mapi turističkih destinacija”, naglasio je prvi čovjek Mojkovca.

Predsjednik Komore Golubović pozvao je nadležne u Mojkovcu da koliko god su u mogućnosti, umanje lokalne takse i tako dodatno doprinesu poslovanju kompanija na tom i da uđu u proces sertifikacije opština po BFC standardu.

“Ovaj sertifikat je vrlo značajan zato što visoko pozicionira opštinu u očima budućih investitora, jer znaju da su na tom prostoru ispunjeni zahtjevi za kreiranje povoljnog biznis ambijenta”, rekao je predsjednik Komore.

Privredna komora u Crnoj Gori sprovodi program sertifikacije opština po BFC standardu. Opštine Bijelo Polje i Žabljak su ispunile sve kriterijume za sticanje regionalnog BFC sertifikata, čime su stekle status lokalnih samouprava sa povoljnim poslovnim okruženjem u jugoistočnoj Evropi.

Tokom razgovora sa privrednicima kao glavni izazovi za poslovanje prepoznati su nedostatak stručnog kadra i siva ekonomija.

KOLAŠIN

Lokalna samouprava Kolašina je kvalitetan servis građanima i privredi, koji podržava dobre razvojne inicijative i doprinosi unapređenju ambijenta za poslovanje, rečeno je tokom sastanka delegacije Komore sa predsjednikom Opštine Milosavom Bulatovićem i privrednicima.

Prvi čovjek Kolašina izrazio je zainteresovanost za sertifikovanje Opštine po BFC standardu, a naročito za formiranje Privrednog savjeta, što će, prema njegovim riječima, pružiti bitan doprinos unapređivanju ambijenta za poslovanje.

“Od preuzimanja mandata okrenuti smo investicijama, privredi i razvoju”, rekao je Bulatović.

On je predstavio projekte koji se realizuju na tom području, među kojima su najznačajniji sistem za prečišćavanje otpadnih voda, unapređenje vodosnabdjevanja u partnerstvu sa opštinom Rogatica, punionica za električne automobile, poboljšavanje uslova života i privređivanja na Sinjajevini.

“Probajte da u kontinuitetu smanjujete lokalne takse i tako doprinesete konkurentnosti preduzeća u Kolašinu, većim platama njihovih radnika, a sve će se to Opštini vratiti kroz porez na dohodak fizičkih lica i doprinose koji se plaćaju na zaradu”, rekao je predsjednik Komore.

On je kazao da je Komora inicirala izmjenu Zakona kako bi se raspon stopa poreza na nepokretnosti u crnogorskim opštinama sa raspona od 0,25 do 1 odsto smanjio na raspon od 0,25 do 0,50 odsto.

Komora će se i dalje zalagati za smanjenje troškova rada, oslobađanje od poreza dijela dobiti koji se reinvestira u unapređenje tehnološkog procesa, izjednačavanje stope PDV-a za sve kategorije hotela, smanjenje stopa PDV-a za jaja, svježu ribu i određene vrste mesa.

Sagovornici su se saglasili da je nedostatak kadra gorući problem u svim sektorima privrede na sjeveru, a posebno u turizmu i ugostiteljstvu, drvnoj industriji i građevinarstvu.

“U susret novim investicijama moramo pripremati potrebnu radnu snagu”, saopštio je Golubović.

Pozvao je da se kolašinska privreda snažnije uključi u realizaciju dualnog sistema obrazovanja, te obezbjeđujući stručnu praksu učenicima, dođe do nedostajućeg kadra.