HERCEG NOVI

Predlogom rebalansa budžeta Opštine Herceg Novi za 2019. godinu određena je realizacija prihoda u visini 92 odsto u odnosu na planirano, što je, kako je saopšteno, najbolji indeks ostvarenja u posljednjih pet godina.

Predlog odluke o uravnoteženju ovogodišnjeg budžeta naći će se na dnevnom redu sjednice Skupštine opštine Herceg Novi koja je zakazana za 23. decembar. U Predlogu Odluke o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Herceg Novi za 2019. godinu, predviđeni su ukupni prihodi u iznosu 16.407.800,00 eura, saopšteno je iz Opštine Herceg Novi.

“Ovo je najbolje ostvarenje opštinskog budžeta u odnosu na ono što je planirano na početku budžetske godine, ako uporedimo podatke za period od 2015. godine na ovamo. Osim toga, indeks ostvarenja kapitalnog budžeta je 54 odsto, što je takođe najbolja realizacija u posljednjih pet godina”, kazao je predsjednik Opštine Stevan Katić.

 Ističe da su sredstva iz kapitalnog budžeta utrošena na projekte koji za cilj imaju unapređenje kvaliteta života građana Herceg Novog.

“Za rekonstrukciju i sanaciju lokalne putne mreže opredijeljeno je 400 hiljada eura, za ulaganja u kanalizacionu infrastrukturu 420 hiljada eura, oko milion za projekte javne rasvjete, za međunarodne projekte 440 hiljada eura, a za adaptaciju objekata od posebnog značaja za grad kapitalnim budžetom je određeno 110 hiljada eura”, kazao je Katić.

On napominje da je značajno umanjenje prihoda planirano po osnovu naknade za komunalno opremanje građevinskog zemljišta koje sada iznosi 2,2 miliona eura, od prvobitno planiranih 3,1 miliona eura, predviđenih budžetom za 2019. godinu, što objašnjava izmjenom zakonske regulative u oblasti planiranja prostora i izgradnje objekata.

Suprotno tome, kako se navodi, indeks realizacije prihoda po osnovu opštinskih poreza iznosi 108 odsto, odnosno postoji uvećanje za 500 hiljada eura.

“Do manjeg smanjenja došlo je kod poreza na dohodak fizičkih lica i prihoda od međunarodnih fondova za projekte lokalne samouprave, jer refundacija tih sredstava ide veoma sporo. Većina ostalih planiranih prihoda ostala je na nivou planiranih”, navodi se u saopštenju.

U Predlogu Odluke o izmjenama i dopunama Odluke o budžetu Opštine Herceg Novi za 2019. godinu došlo je do izmjene u strukturi planiranih rashoda u odnosu na ranije planirane.

“Na povećanje rashoda značajno su uticale dvije stvari – povećan broj izvršilaca tokom turističke sezone i sudsko poravnanje kojim je Opština Herceg Novi morala da uplati u sudski depozit od milion eura kako bi se okončao sudski spor sa firmom ‘Novalume’ iz Danske”, zaključuje se u saopštenju.

UP, PK I MBA

Unija poslodavaca, Privredna komora i Montenegro biznis alijansa MBA pozdravljaju Vladinu odluku da do januara 2021. odgodi primjenu elektronske fiskalizacije jer smatraju da u ovom momentu ni država ni privreda nijesu spremni za to.

Period od godinu, navode, treba iskoristiti da se svi dobro pripreme, a traže i testni peri od tri do šest mjeseci.

Iz UPCG su podsjetili da su oni tražili odlaganje primjene zakona.

“Zbog velikog interesovanja privrednika i značajnog broja nedoumica, uz istovremeni nedostatak pojašnjenja i odgovora nadležnih organa, pojavila se opravdana bojazan da će pripreme za početak primjene biti blagovremeno izvršene. Zato je UPCG Savjetu za konkurentnost u septembru ove godine uputila zahtjev za odlaganje početka primjene. I dalje su brojne dileme, među kojima je i to što poreskim obveznicima u ovom trenutku nije poznato kako izgledaju elektronski naplatni uređaji, kolika je cijena, kada i gdje se mogu nabaviti”, rekli su Pobjedi iz UPCG i istakli da je pripisana i obaveza fiskalizacije u bezgotovinskom prometu, za koju nije obezbijeđen odgovor na izvjesne sporne situacije do kojih će doći u praksi.

U Uniji poslodavaca kažu da Zakon donosi mnogo novina i isto toliko važnih pitanja treba da bude uređeno podzakonskim aktima, koji su još u fazi izrade.

“Što znači da ne bi bilo vremena da se obveznici upoznaju sa procedurama i obavezama do početka primjene zakona”, kažu u UPCG i naglašavaju da testni period ne bi trebalo biti kraći od šest mjeseci.

Mogućnost subvencionisanja

I u Privrednoj komori odgađanje primjene zakona smatraju opravdanim, jer treba donijeti podzakonske propise koji će riješiti nedoumice na koje privrednici ukazuju.

“Privrednici smatraju da treba odrediti testni period za primjenu zakona, koji ne bi trebalo biti kraći od tri mjeseca. Imajući u vidu da su 99,8 odsto mala i srednja preduzeća, potrebno je da Vlada razmotri mogućnost subvencionisanja nabavke opreme za fiskalizaciju ovoj kategoriji preduzeća”, smatraju u PKCG.

Alternativno rješenje kroz GPRS modem

I u MBA kažu da je dobro što je primjena zakona odložena i podsjećaju da su predlagali alternativno rješenje kroz GPRS modem.

“Nijesu se stekli uslovi za primjenu zakona u ovom momentu, jer nijesu donešeni podzakonski akti, niti urađena prateća rješenja. Veoma je važno da privatni i javni sektor budu spremni za što kvalitetniju implementaciju ovog zakona”, kaže menadžer MBA Bojana Kalezić.

Rok od godine, kaže, možda jeste dovoljan, a možda nije, zavisi od pristupa ovom ozbiljnom poslu.

Radulović: Treba fazno raditi

Predsjednik Crnogorskog turističkog udruženja Žarko Radulović Pobjedi je kazao da je dobro što je Vlada odložila primjenu fiskalizacije jer se radi o složenom poslu u koji bi trebalo fazno da se ulazi.

“Čini mi se da u ovom momentu ni privreda ni institucije nijesu spremni za ovaj projekat. Bolje je da ostane ovako nego da uvedemo fiskalizaciju, a da nijesmo spremni tehnološki niti dovoljno edukovani. U toj situaciji bi to moglo da izazove dosta problema i poslodavcima i poreskim organima”, kaže Radulović i ističe “ako se za godinu ne pripremimo, bolje da nas nema“.

Goranović: Imamo vremena da se pripremimo

Vlasnik Mesne industrije „Goranovic“ Đorđije Goranović Pobjedi je kazao da je dobro što je Vlada odložila elektronsku fiskalizaciju.

“Godinu pred nama privreda i institucije treba da iskoriste da se pripremimo na kvalitetnu primjenu zakona od januara 2021. To se odnosi i na tehničke detalje – softvere”, kaže Goranović, dodajući da sada svi imaju dosta vremena.

PRIVREDNI SUD

Odlukom Privrednog suda treći put je poništeno rješenje sudskog vještaka, sačinjeno prije dva mjeseca, da se bivšim radnicima kompanije Vektra Boka mora isplatiti 340 hiljada eura.

Iz nevladine organizacije (NVO) Bivši radnici Vektra Boke tvrde da predsjednik Privrednog suda Blažo Jovanić sprovodi pravno nasilje nad povjeriocima te kompanije kroz tri funkcije, kao predsjednik suda, bivši stečajni i izvršni sudija, prenosi Dan.

Oni su podsjetili da je Jovanić donio plan reorganizacije Vektra Boke, koji je potvrdio Apelacioni sud, po kojem povjerioci koji svoje osporeno potraživanje potvrde u parnici stiču pravo na izvršenje 31. decembra te godine.

Oni su ukazali i na to da je Jovanić u pismu Opštini Herceg Novi naveo da je njegov sud ukinuo rješenje o izvršenju presuđenog potraživanja u visini od 1,5 miliona eura, jer nije pravedno da se u tom dijelu primjenjuje plan reorganizacije.

“To je apsurd da sudija ne poštuje svoju presudu, odnosno svog suda i da blokira njeno izvršenje ‘načelnim’ stavom. Riječ je o dvostrukoj zloupotrebi, jer nijedan sudija ili predsjednik suda nema pravo da donosi ‘načelne’ stavove”, navodi se u saopštenju.

To pravo, kako se dodaje, pripada samo odjeljenjima Vrhovnog suda.

“Posebna neprincipijelnost je što toleriše kriminal vlasnika kompanije Dragana Brkovića i piše pismo Savjetu za privatizaciju da Brkoviću dozvoli prodaju hotela, a ne reaguje kada Brković svoje kredite od 24 miliona eura prebacuje na Vektra Boku ili kada uzme pet miliona eura od prodate imovine”, zaključuje se u saopštenju.

POKRENUT POSTUPAK

Postupak javne nabavke za izbor konsultanta Centralne banke (CBCG), koji će biti zadužen za implementaciju provjere kvaliteta aktive (AQR) u skladu sa Priručnikom Evropske centralne banke (ECB) iz prošle godine, formalno je počeo danas.

Iz vrhovne monetarne institucije je saopšteno da je sa ciljem daljeg jačanja povjerenja u bankarski sistem, CBCG počela pripreme za implementaciju AQR-a, kao najefikasnijeg prudencionog instrumenta za procjenu kvaliteta aktive banaka.

„Sa ciljem da obezbijedimo najviši nivo transparentnosti i kredibilnosti procesa, definisani su strogi kriterijumi sa namjerom da se izabere i angažuje reputabilni međunarodni konsultant“, navodi se u saopštenju.

Za tu namjenu CBCG je obezbijedila sredstva u iznosu od 790 hiljada eura, što predstavlja cjelokupan iznos specijalnih rezervi CBCG, a što, kako se navodi, potvrđuje posvećenost institucije kredibilnoj i kvalitetnoj realizaciji tog značajnog projekta.

CBCG kontinuirano sprovodi nadzor bankarskog sistema koga karakterišu pozitivni trendovi ključnih bilansnih pozicija.

„Sistem je likvidan, solventan i sa nekvalitetnim kreditima na rekordno niskom nivou u procentu od 4,62 odsto ukupnih kredita“, rekli su iz CBCG.

Stabilnost bankarskog sektora podržana je, kako se zaključuje, adekvatnom kapitalizacijom, tako da agregatni koeficijent solventnosti od 17,71 odsto prevazilazi zakonski minimum od deset odsto.

KOVACS I ŽUGIĆ

Spajanje CKB i Podgoričke banke se odvija u skladu sa planiranom dinamikom, saopšteno je na sastaku guvernera Centralne banke Crne Gore Radoja Žugića i direktora Crnogorske komercijalne banke Pala Kovacsa.

Kovacs je upoznao guvernera s rezultatima poslovanja Crnogorske komercijalne banke tokom 2019. godine, kao i sa aktivnostima na planu spajanja ove banke sa Podgoričkom bankom.

“Konstatovano je da CKB funkcioniše stabilno, da je dobro kapitalizovana, profitabilna i visoko likvidna banka, te da se aktivnosti na planu spajanja banaka odvijaju planiranom dinamikom”, navodi se u saopštenju.

Guverner Žugić je saopštio da je stabilnost bankarskog sektora u Crnoj Gori značajno ojačana tokom 2019. Godine.

“Dodao je da će fokus daljih aktivnosti CBCG, osim na implementaciju AQR-a (procjena kvaliteta aktive), biti na daljem snaženju supervizorske funkcije, usaglašavanju regulative sa direktivama EU, kao i jačanju kontrole u dijelu sprečavanja pranja novca i finansiranja terorizma”, navodi se u saopštenju.

SAVJET CBCG

Stabilnost finansijskog sistema na kraju trećeg kvartala bila je na blago višem nivou u odnosu na isti prošlogodišnji period, ocijenjeno je na sjednici Savjeta za finansijsku stabilnost.

Savjet je danas razmatrao Informaciju o finansijskoj stabilnosti za treći kvartal, u kojoj je konstatovano da je industrijska proizvodnja u prvih devet mjeseci u odnosu na isti prologodišnji period pala od 8,1 odsto.

“Pozitivna kretanja zabilježena su u turizmu i građevinarstvu“, navodi se u saopštenju CBCG.

Prema preliminarnim podacima Ministarstva finansija, izvorni prihodi budžeta za devet mjeseci bili su viši od planiranih 2,7 odsto, dok su budžetski rashodi, u poređenju sa planiranim, bili manji 9,4 odsto.

“Kao rezultat ovih kretanja, budžetski deficit je, na kraju septembra, iznosio 38,4 miliona eura, odnosno 0,8 odsto procijenjenog godišnjeg bruto domaćeg proizvoda (BDP)“, dodaje se u saopštenju.

Savjet je razmatrao i emisiju domaćih euraoobveznica na međunarodnom tržištu i još jednom ocijenio da je riječ o veoma uspješnoj transakciji, zahvaljujući kojoj će se, u određenom iznosu, smanjiti obaveze države po osnovu kamata.

“Uz to, obezbjeđivanje kamatne stope od 2,55 odsto, što predstavlja najnižu kamatnu stopu otkad je Crna Gora ponudila svoje obveznice na međunarodnom tržištu, kao i ostali ugovoreni uslovi ukazuju na pozitivnu percepciju međunarodnih investitora kada su srednjeročni rizici rasta u Crnoj Gori u pitanju“, navodi se u saopštenju.

Što se bankarskog sektora tiče, ukupni kapital banaka je na kraju trećeg kvartala iznosio 594,2 miliona eura, što predstavlja rast od četiri odsto na kvartalnom nivou.

U Informaciji o finansijskoj stabilnosti je konstatovano da je koeficijent solventnosti kod svih banaka na zadovoljavajućem nivou, dok su depoziti u trećem kvartalu ostvarili rast od 7,8 odsto, odnosno 254,1 milion eura.

Učešće nekvalitetnih kredita i potraživanja u ukupnim kreditima i potraživanjima na kraju trećeg kvartala iznosilo je 4,7 odsto, što je manje u odnosu na prethodni kvartal za 0,1 procentni poen.

Kroz materijal Uprave za nekretnine, Savjet je obaviješten da su počele aktivnosti na uspostavljanju registra prometovanih nepokretnosti, što je bila ranija preporuka tog tijela.

EBRD OBEZBJEĐUJE

Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD) obezbijediće 15 miliona eura za rekonstrukciju i nadogradnju dionice puta između Danilovgrada i Podgorice, kako bi poboljšala povezanost ta dva grada u Crnoj Gori.

Iz EBRD-a je saopšteno da su sredstva dio kredita vrijednog 40 miliona eura koji je obezbijeđen za Upravu za saobraćaj Crne Gore i ta će sredstva učestvovati u troškovima rekonstrukcije 216 kilometara magistralnih puteva u Crnoj Gori.

“Poboljšanje saobraćajne infrastrukture je od ključnog značaja za privlačenje investicija i za dalji ekonomski rast u zemlji. Ovo će takođe doprinijeti sektoru turizma, koji predstavlja ključni dio privrede”, navodi se u saopštenju.

EBRD projekat rehabilitacije će istovremeno uključiti mjere otpornosti na klimatske promjene da bi se izbjegao rizik od erozija, klizišta i poplava. Te mjere uključuju povećanje kapaciteta drenaže, ojačavanje puteva nasipima i posebne nacrte mostova.

Tehničku podršku za ovaj projekat je obezbijedila Italija preko Centralne evropske inicijative (CEI).

EBRD je vodeći institucionalni investitor u Crnoj Gori i do sada je podržao preko 63 projekta sa kumulativni obimom poslovanja od oko 578 miliona eura za investicije u vrijednosti od preko jedne milijarde.

Strategija EBRD za Crnu Goru fokusira na napore da se zemlji pomogne da poboljša konkurentnost privatnog sektora, regionalne integracije i zelenu ekonomiju.

U JAVNIM ZGRADAMA

Ugovor o kreditu za Program energetske efikasnosti u javnim zgradama – faza III, u vrijednosti od 45 miliona eura, danas je sa predstavnicima njemačke razvojne banke KfW potpisao ministar finansija, Darko Radunović, dok je ministarka ekonomije, Dragica Sekulić potpisala Ugovor o grantu za isti program u visini od 4,8 miliona eura.

Ugovore su u ime njemačke razvojne banke KfW potpisali Pablo Obrador, direktor KfW za energetski sektor za Jugoistočnu Evropu i Tursku i Željko Uljarević, šef kancelarije KfW u Podgorici.

Potpisivanju Ugovora je prisustvovao zamjenik ambasadora SR Njemačke u Crnoj Gori, Kistof Breunig.

“Danas smo imali zadovoljstvo da sa ministrom finansija i njemačkom razvojnom bankom potpišemo Ugovor o kreditu i Ugovor o grantu a vezano za treću fazu Projekta energetske efikasnosti u javnim zgradama u Crnoj Gori. Radi se o 45 miliona eura kredita po veoma povoljnim uslovima: 15 godina ročnosti, od čega 5 godina grejs perioda uz fiksnu kamatnu stopu od 1,06%. Posebno smo zahvalni na donaciji od skoro 5 miliona eura koju je KfW obezbijedio kroz instrument WBIF (Western Balkan Investment Framework) tj. Evropske Unije”, saopštila je Sekulić nakon potpisivanja ugovora.

Ona je istakla da je ovo treća faza i da su kroz prve dvije u prethodnih desetak godina rekonstruisana 33 objekta u oblasti prosvjete i socijalne zaštite.

“Činjenica je da smo u tim objektima ostvarili uštede i do 60% potrošnje i u velikoj mjeri smo podigli komfor za rad i boravak”, kazala je Sekulić.

Direktor KfW-a za energetski sektor za JE i Tursku, Pablo Obrador kaztao je da je ovo velika prilika jer, kako je kazao, oni u cijelom regionu imaju veliki portfolio u oblasti energetske efikasnosti. Međutim, kako je istakao, prva je bila Crna Gora.

“Na Crnoj Gori smo stekli prva velika iskustva, dosta toga zajednički naučili, i vi i mi u implementaciji tako da se radujemo daljim izazovima i daljoj realizaciji ovog programa. Što se KfW-a tiče, mi ćemo i dalje ostati vaš vjerni partner i zahvaljujem se i želim vam mnogo uspjeha“, kazao je Obrador.

ORLANDIĆ NURKOVIĆU

Aerodromi Crne Gore su od početka funkcionisanja uplatili državi Crnoj Gori i opštinama Podgorica i Tivat 82 miliona eura, kazao je izvršni direktor tog preduzeća Danilo Orlandić.

Orlandić je odgovorio ministru saobraćaja Osmanu Nurkoviću, koji je juče kritikovao menadžment Aerodroma.

Nurković je juče kazao da se JP Aerodromi Crne Gore ne daju u zakup zato što nema novca za njihov razvoj, već zbog toga što to preduzeće nema kvalitetan menadžment, koji bi znao da njima upravlja i da ga razvija.

“Vjerujem da Vam nije namjera da Vašim izjavama o Aerodromima Crne Gore narušavate imidž ovog preduzeća, posebno u predkoncesionom periodu, za koji se toliko zalažete. Investitori koje očekujete treba da znaju da je ovo snažno i visokoprofitno preduzeće najzdravije i najuspješnije u Vašem resoru. Bez namjere da se upuštam u medijsku raspravu, ali zarad javnosti, ukazaću na rezultate koje je postigao „menadžment bez vrlina”, poručio je Orlandić u odgovoru.

On ističe da je u odnosu na 2016. godinu 800.000 putnika više, a profit udvostručen u odnosu na 2017. godinu i iznosi 10 miliona eura prije oporezivanja.

Na tivatskom aerodromu ljetos je počeo sa radom Terminal 2, kroz koji prolazi toliko putnika da će, kako navodi Orlandić, višemilionska investicija biti isplaćena u narednoj godini.

“Ističem da ćemo na inicijativu ovog menadžmenta napokon riješiti četrdesetogodišnje pitanje noćnih letova na Aerodromu Tivat – nadamo se uspješno”, naveo je Orlandić.

Uspjeli su, kaže Orlandić, da ispregovaraju i uvedu 35 novih linija, što je od ogromnog značaja za razvoj turizma ove države, ali i društva uopšte.

“Neki od giganata avio industrije u svijetu posluju s crnogorskim aerodromima, poput Lufthansa-e, Turkish Airlines-a, Austrian Airlines-a, LOT-a, kao i tri najveće low cost kompanije u Evropi: Ryanair, Wizzair i Easyjet”, ističe Orlandić.

Podsjetića, da Odbor direktora ACG bira i razrješava Vlada Crne Gore, na predlog ministra, dakle Nurkovića lično.

“Pored najvažnijih odluka koje ove tijelo donosi, Odbor bira i razrješava izvršnog direktora i ja lično vjerujem da su članovi Odbora direktora zajedno sa izvršnim menadžmentom opravdali povjerenje koje nam je ukazala ova Vlada. Na kraju, naša je želja da uz iskrenu saradnju budemo kompanija koja ostvaruje rekorde, podiže nivo usluge i broj putnika, uzdiže Crnu Goru kao turističku destinaciju, uredno plaća poreze i doprinose iz sopstvenog poslovanja, a ne na račun građana”, zaključio je Orlandić.

URA

Ministar saobraćaja Osman Nurković priznao je juče da je problem Aerodroma Crne Gore loš partijski menadžment te kompanije odnosno menadžment koji je instalirao SD i DPS, saopštili su danas iz Građanskog pokreta URA.

“Imamo suludu situaciju da je po logici Vlade Crne Gore lakše dati Aerodrome u koncesiju nego li promijeniti partijski menadžment koji su sami instalirali. Takav način gazdovanja je u svim sektoima Vlade i to je nedopustivo”, ističu oni.

URA ističe da nema nikakvih valjanih razloga da država da Aerodrome na upravljanje koncesionarima.

Navode i da bi modernizacija i proširivanje kapaciteta zračnih luka u Crnoj Gori mogla da se izvede pomoću kredita koje bi Aerodromi mogli da servisiraju uz stručan kadar koji nije partijski obojen.

“Umjesto da imamo razvijene Aerodrome, koji ostvaruju daleko veće profite, imamo zarobljeno preduzeće opterećeno partijskim vojnicima, koje se bori za normalno funkcionisanje i opstanak. Potrebno je srediti Aerodrome i radikalno promijeniti način rada u njima, a ne dati ih u koncesije nekome ko će to isto uraditi – samo za svoj džep”, ukazali su u pokretu URA.

Navode da “ako mi ne možemo upravljati Aerodromima onda smo mogli dovesti menadžment koji to može”.

“Sačuvati nacionalno blago, a platiti inostrane stručnjake koji bi osmislili razvoj kompanije. Ista je stvar i sa nacionalnim avioprevozikom Montenegro airlines-om kojeg je loš partijski manadžment doveo u bankrot, naročito posljednjih sedam godina. I za njih Vlada traži rješenje, a Aerdorome pušta na doboš. Kakva nevjerovatna ekonosmka logika”, poručuju iz URE.

Iz URE poručuju, da ako ne bude ekonskomskog zaokreta, Vlada Crnu Goru vodi ka sunovratu.