ŠPANIJA

Istočnu Španiju su pogodili obilna kiša, ali i snijeg, naleti vjetra brzine 100 kilonetara na sat, a na moru su talasi visoki i po 10 metara.

Oluja nazvana “Glorija” i bujice su usmrtili šest ljudi, a traga se za još četvoro.

Jedan 25-godišnji Britanac nestao je u utorak sa obale kada su talasi dostigli 13,68 metara u Kataloniji i 14,77 metara na Balearskim ostrvima, što je rekord u tom turističkom arhipelagu.

“Gloria” je teško oštetila plaže na istoku, posebno u okolini Barselone. Jedno od najugroženijih područja je delta rijeke Ebra, važan prirodni park na jugu Katalonije, u koji je more ušlo tri kilometra, navodi Evropska služba Kopernikus uz fotografije snimljene satelitom.

Po španskoj meteorološkoj agenciji AEMET, oluja je danas počela da se smiruje, a na snazi su žuta i narandžasta upozorenja u Kataloniji i na Balearima.

Španija je nedavno bila iznenađena bujicama poslije kiše rijetko jakog intenziteta: sedam osoba je u septembru poginulo zbog poplava na jugoistoku, a 2018. 13 je umrlo u nevremenu na Majorci.

MedECC, mreža od više od 600 naučnika iz mediteranskih zemalja, istakla je u studiji objavljenoj u oktobru da bi epizode ​​obilne kiše u regionu mogle da se povećaju za “10 do 20 odsto” zbog klimatskih promjena.

“Glorija” koja je u utorak stigla do Francuske, počela je da popušta uz jaku kišu što stvara strahovanje od poplave.

Sva skijališta na istoku Pireneja su zatvorena, a iz jednog su evakuisani posjetioci.

U KINI

Broj mrtvih od novog tipa koronavirusa od koga je zaraženo više stotina ljudi u Kini porastao je sa devet na 17, javile su danas kineske vlasti.

Ukupan broj zaraženih od ovog virusa porastao je na 444 u provinciji Hubej, epicentru epidemije, saopštili su zvaničnici te provincije u središtu Kine na konferenciji za novinare.

Virus iz porodice Sarsa (teški akutni respiratorni sindrom), pojavio se prošlog mjeseca u gradu Vuhanu u provinciji Hubej, i proširio se u više zemalja Azije, a prvi slučaj je zabilježen i u SAD.

Hongkong je danas prijavio prvi sumnjivi slučaj kod jednog 39-ogodišnjaka koji je stigao vozom iz Vuhana, ali će se definitivno znati sjutra da li se radi o tom virusu kada stignu rezultati testova.

Kineski predsjednik Si Đinping rekao je u telefonskom razgovoru sa svojim francuskim kolegom Emanuelom Makronom da je Kina uvela stroge mjere prevencije i kontrole.Gotovo polovina provincija Kine je pogodjeno, uključujući velike gradove kao što su Šangaj i Peking.

Brojne zemlje sa direktnim i indirektnim avionskim vezama sa Vuhanom, pojačale su kontrole putnika pri dolasku, oslanjajući se na iskustvo za vrijeme epidemije Sarsa, između 2002-2003.

Kontrole su uvedene na pet aerodroma u SAD kao i u Velikoj Britaniji i Italiji gdje stižu letovi iz Vuhana.

U LIBANU

Protesti u Libanu nastavljeni su uprkos objavi novog premijera Hasana Diaba da je obrazovao vladu sa 20 ministara poslije mjesec dana političkog zastoja. Ta vlada suočava se sa teškim zadatkom spasavanja posrnule ekonomije.

Više od mjesec dana nakon što je imenovan 61-godišnji Diab, bivši ministar obrazovanja i profesor na Američkom univerzitetu u Bejrutu koji ima podršku moćnog šiitskog pokreta Hezbolah, je sinoć objavio da Liban sada ima vladu.

On je u svojim prvim izjavama naglasio da je vlada sastavljena od tehnokrata i da teži da udovolji zahtjevima demonstranata.

“Ovo je vlada koja predstavlja aspiracije demonstranata koji su bili mobilisani širom zemlje više od tri mjeseca”, rekao je on.

Diab koji nije bio jako poznat u Libanu do prije mjesec dana je najavio da će njegova vlada “težiti da ostvari zahtjeve za nezavisnim sudstvom, za oporavak pronevjerenih fondova i za borbu protiv nezakonitih dobiti”.

Grupe demonstranata su se okupile na ulicama Bejruta i prije nego što je objavljeno da je vlada obrazovana, blokirajući glavnu ulicu u centru tog grada, gdje je u sukobima sa policijom tokom vikenda ranjeno na desetine ljudi.

Blizu zgrade parlamenta demonstranti su pokušali da uklone žičanu ogradu i bacali su kamenice na policajce koji su ih rastjerivali suzavcem i vodenim topom, posvjedočio je novinar Frans presa.

Vlada koja će se danas sastati prvi put uključuje prvu ženu ministarku odbrane, Zeinu Akar i još pet žena.

Portfelj ministra spoljnih poslova dat je diplomati Nasifu Hitiju.

Njegov prethodnik je bio kontroverzni zet predsjednika Libana Mišela Auna, Gebran Bazil.

U novoj vladi su nepoznate osobe, mnogi su profesori i bivši savjetnici, ali su demonstranti počeli ubrzo da tvrde da su oni samo dimna zavjesa za dosadašnju političku elitu.

Jedan 37-godišnji farmer je izjavio da demonstranti žele novi Liban bez korupcije i da se libanski narod s ovom vladom ne shvata ozbiljno.

Novi premijer je priznao da se Liban suočava sa teškim vremenima i pozvao na stabilnost, ali su nekoliko minuta nakon njegov obraćanja demonstranti bili na ulicama i drugih gradova, uključujući Tripoli, Sidon i Biblos.

Profesor sa Američkog univerziteta u Bejrutu Hilal Kašan rekao je da se istinska tehnokratska vlada u Libanu može samo priželjkivati i da je iza svakog kandidata poltička partija koja podržava njegovu nominaciju.

Bivša novinarka, nezavisna poslanica, Pola Jakubian je rekla da Diab nije održao riječ da obrazuje vladu koju će činiti nezavisni eksperti.

Novi premijer, samoproglašeni tehnokrata, našao se pod pritiskom i političkog i ekonomskog fronta.

Svaki dan bez vlade podsticao je gnjev demonstranata i testirao strpljenje stranih donatora.

Politički analitičar Karim Mufti ocijenio je da je zadatak s kojim se suočava svaka vlada u ovom ozbiljnom trenutku Herkulovski, jer kriza ima više dimenzija.

U prethodnoj vladi bile su sve političke frakcije, a sada su Haririjev pokret u kome dominiraju suniti i neki njegovi saveznici odlučili da budu van nje.

To znači da i maloj zemlji od šest miliona stanovnika dominaraju pokret Hezbolah koji je pod sankcijama i njegovi saveznici, hrišćanski blok libanskog predsjednika i šiitska partija Amal predsjednika parlamenta Nabiha Berija.

Posmatrači prilika upozoravaju da bi takva vlada morala da se bori kako bi obezbijedila dovoljno dobre volje unutar zemlje i u inostranstvu da sprovede reforme.

JERUSALIM

Predsjednik Francuske Emanuel Makron tražio je danas od izraelskih policajaca da ga puste da uđe u Crkvu Svete Ane u Jerusalimu, što je bilo nalik na incident koji se dogodio 1996. prilikom posjete tadašnjeg francuskog predsjednika Žaka Širaka.

“Ne sviđa mi šta ste uradili ispred mene”, vikao je Makron na izraelskog policajca koji mu se prepriječio na ulazu u crkvu, francusku teritoriju u jerusalimskom Starom gradu.

“Izađite napolje molim vas, niko ne bi trebalo da provocira nikoga, jel to jasno?”, rekao je Makron na engleskom jeziku.

Uz to je pohvalio policajce za dobro obavljen posao tokom šetnje u gradu i rekao da to cijeni, ali je zamolio da se “poštuju pravila koja postoje vjekovima”.

“Ona se neće izmijeniti sa mnom, mogu vam reći. Ovdje je Francuska i svako zna pravila”, dodao je on, takođe na engleskom.

Baziliku Svete Ane podigli su krstaši u 12. vijeku i Otomanska imperija ju je ponudila Francuskoj 1856. kao jednu od četiri francuske teritorije u Jerusalimu.

U istom kraju istočnog Jerusalima razgnijevio se Širak na izraelske vojnike koji su ga okružili.

“Želite da se vratim nazad u avion?” upitao je on tada prije nego što je zatražio da vojnici odu iz crkve.

Nekoliko sati prije Makronovog dolaska sukobili su se članovi francuske grupe odgovorne za njegovu bezbjednost i pripadnici izraelskih snaga bezbjednosti koji su htjeli da uđu u bogomolju, rekli su novinari.

PARLAMENT IZABRAO

Grčki parlament danas je izabrao prvu predsjednicu u istoriji zemlje, Ekatarinu Sakelaropulu, stručnjakinju na polju ekologije.

Sakelaropulu (63) je dobila glasove 261 od 300 poslanika.

Nju su podržali poslanici vladajuće Nove demokratije, najveće opozicione stranke SIRIZA, kao i opozicionog Pokreta za promjene.

Stupiće na dužnost 13. marta kada se završava mandat aktualnog grčkog predsjednika Prokopisa Pavlopulosa.

Mandat predsjednika traje pet godina. U Grčkoj se predsjednik bira na posrednim izborima, u parlamentu.

AMERIČKI SENAT

Američki Senat je, posle 13 sati debate, usvojio pravila o vođenju postupka za opoziv predsednika države Donalda Trampa, uključujući odlaganje debate o pozivanju svjedoka sve do sredine suđenja.

Sa 53 glasa za i 47 protiv Senat je usvojio plan suđenja koji omogućuje senatorima tužiocima da započnu slučaj kasnije danas, prenosi Rojters.

Američki Senat, u kome većinu imaju republikanci, odbacio je prethodno tri pokušaja demokrata koje su nastojale da obavežu Bijelu kuću na dostavu dokumenta u vezi sa isplatom vojne pomoći Ukrajini.

Tu odluku Senat je donio tokom prvog dana suđenja u procesu opoziva Trampa, koji je obilježila rasprava o pravilima formulisanih u rezoluciju, čiji je predlagač Mič Mekonel, lider večinskih republikanaca u Senatu.

U trenutku početka suđenja u procesu opoziva američki predsjednik nalazio se na Svjetskom ekonomskom forumu u švajcarskom Davosu.

Prva obaveza Senata, koga predvode republikanci, bilo je izjašnjavanje o vremenskom okviru i pravilima čitavog procesa – koju je predložio Mič Mekonel, lider većinskih republikanaca u Senatu.

Po rezoluciji koju je predložio Mekonel – predstavnici demokrata, koji u procesu opoziva obavljaju funkciju tužioca kao i pravni tim predsjednika, imaju po dvadeset četiri sata u naredna tri dana da predstave svoje viđenje slučaja, prenosi VOA.

SAD

Američki predsjednik Donald Tramp saopštio je da ozbiljno razmišlja da uvede carine na uvoz evropskih automobila, ukoliko Sjedinjene Američke Države (SAD) i EU ne postignu sporazum o trgovini.

On je, nakon sastanka sa pakistanskim liderom na ekonomskom samitu u Davosu, rekao da ipak očekuje da se sa Evropom postigne sporazum, prenosi Capital.ba.

Tramp se u Davosu sastao i sa predsjednicom Evropske komisije (EK), Ursulom von der Leyen, i rekao da je razgovor sa njom bio dobar, ali nije otkrio da li su razgovarali i o uvođenju poreza na evropske automobile.

“Evropa zna da mora da učini nešto i ukoliko bude fer, nećemo imati problema”, poručio je Tramp.

KINESKI ZVANIČNICI UPOZORAVAJU

Novi virus koji je usmrtio devet osoba u Kini mogao bi mutirati i širiti se dalje, upozorili su kineski zdravstveni zvaničnici dok nastavljaju pojačavati mjere zaštite.

Kako piše BBC, do sada je potvrđeno 440 slučajeva epidemije koja potiče s ilegalnog tržišta divljih životinja u Vuhanu. Sada se proširilo na nekoliko kineskih provincija, ali i preko mora u SAD, Tajland i Sjevernu Koreju.

Vlasti su potvrdile da je zemlja sada u najkritičnoj fazi prevencije i kontrole, te da se ovaj virus prenosi sa čovjeka na čovjeka.

Virus poznat kao 2019-nCoV je nova loza koronovirusa koji je ranije identifikovan kod ljudi. Simptomi su respiratorni problemi, temperatura, kašalj, ostajanje bez daha i poteškoće s disanjem.

Zvaničnici su kazali kako se virus širi respiratornim putem, a trenutno se radi na utvrđivanju izvora zaraze. U kontakt sa zaraženim pacijentima došlo je više od dvije hiljade ljudi. Pacijent koji je prenio virus na više od 10 osoba još nije otkriven. Među zaraženima je najmanje 15 zdravstvenih radnika.

Panika se povećava s obzirom na to da se veliki broj Kineza vratio u svoju zemlju zbog proslave Kineske Nove godine, što povećava šansu za širenje zaraze, jer će ljudi boraviti u zajedničkim prostorima. Vlasti su pozvale građane da izbjegavaju gužvu i javna okupljanja.

Mjere opreza uključuju i temperaturni pregled svih onih koji napuste Vuhan, te poboljšanu sterilizaciju i ventilaciju na glavnim transportnim čvorištima. U gradu je na snazi i zabrana prodaje žive peradi i divljih životinja. Policija je stalno na terenu kako bi osigurala da se ove mjere sprovode.

Gradonačelnik Vuhana je pozvao posjetioce da izbjegavaju ovaj grad ako nije riječ o hitnim slučajevima.

Za sada su potvrđena tri slučaja na Tajlandu, te po jedan u Sjevernoj Koreji, SAD-u i Japanu.

Svjetska zdravstvena organizacija danas će razmatrati proglašenje međunarodne hitne zdravstvene situacije u svijetu zbog virusa.

GARDIJAN DOŠAO DO NOVIH PODATAKA

Vlasnik “Vašington posta” Džef Bezos bio je na meti hakera pet mjeseci prije ubistva novinara tog lista Džamala Kašogija, prenosi “Gardijan”. Naime, telefon Bezosa bio je hakovan 2018. godine nakon što je primio poruku preko “Vatsapa” sa privatnog naloga saudijskog prestolonasljednika Muhameda bin Salmana, prenosi britanski list.

Vjeruje se da je, prema rezultatima forenzičke analize, šifrovana poruka upućena sa broja telefona koji je koristio Muhamed bin Salman u sebi sadržala štetnu datoteku koja je ubačena u telefon Džefa Bezosa, koji je i vlasnik “Amazona” i najbogatiji čovek na svijetu, saznaje Gardijan.

Analiza je pokazala da je datoteka najvjerovatnije ubačena nakon što je vidio zapis koji je sadržao virus, poslat sa naloga saudijskog prestolonasljednika na Bezosov telefon.

Džef Bezos i Mohamed bin Salman su do 1. maja imali naizgled prijateljsku razmjenu poruka, dok 1. maja na telefon vlasnika “Amazona” nije stigla datoteka koju nije zatražio od saudijskog prestolonasljednika, saznaje Gardijan od izvora koji su insistirali da ostanu anonimni.

Velika količina podataka je za nekoliko sati preuzeta sa Bezosovog telefona, ali se, kako navodi Gardijan, ne zna koji su podaci preuzeti.

Novo otkriće može dovesti do ponovnog otvaranja istrage o aktivnostima Muhameda bin Salmana i njegovih bliskih saradnika prije ubistva Džamala Kašogija, novinara Vašington posta.

Kašogi je ubijen u oktobru 2018, a za ubistvo novinara osuđeno je pet osoba na smrt, a tri osobe su osuđene na zatvorske kazne.

Prestolonasljednik Saudijske Arabije Muhamed bin Salman rekao je, u septembru prošle godine, da snosi odgovornost za ubistvo novinara Džamala Kašogija koje su počinili saudijski operativci, jer se “to dogodilo za vrijeme njegove vladavine”.

Krajem 2018. godine u javnosti su se pojavili podaci iz Bezosovog telefona koji su otkrili njegovo nevjerstvo. To je bio uzrok najskupljeg razvoda ikada.

STRAH OD EPIDEMIJE

Sjeverna Koreja zatvoriće granice turistima kako bi se zaštitila od širenja koronavirusa koji se pojavio u susjednoj Kini koja je objavila da bi virus mogao mutirati i dalje se širiti.

Više zemalja ojačalo je kontrole na aerodromima zbog te epidemije koja je počela u januaru u kineskom gradu Vuhanu i u međuvremenu se proširila i u drugim zemljama Azije i došla do SAD-a.

Najveći dio stranih turista u Sjevernu Koreju dolazi iz Kine, a njihov se broj prošle godine povećao zbog poboljšanja odnosa između dvije susjedne zemlje.

Međutim, od srijede Sjeverna Koreja “će privremeno zatvoriti granicu svim stranim turistima što je mjera opreza zbog korona virusa”, objavila je u saopštenju turistička agencija sa sjedištem u Kini, “Young Pioneer Tours”, specijalizobana za putovanja u Sjevernu Koreju.

Druga agencija “Koryo Tours”, rekla je da je “informisana o predviđenim mjerama”, pojašnjavajući da u srijedu čeka dodatne informacije.

To nije prvi put da Sjeverna Koreja zatvara granice turistima zbog straha od epidemije. 2014. učinila je isto zbog virusa ebole iako nijedan slučaj nije bio zabilježen u Aziji.

Kineski državni mediji objavili su u srijedu da se broj zaraženih novim tipom korona virusa u središnjoj Kini popeo na 440, a devet ljudi je umrlo.

Kineske vlasti upozorile su takođe da bi virus mogao mutirati i dalje se širiti, te istaknule da je zemlja trenutno u najkritičnijoj fazi prevencije i kontrole.

Kina je ranije potvrdila da je došlo do širenja virusa s čovjeka na čovjeka.

“Iako način prenosa virusa još nije u potpunosti shvaćen, postoji mogućnost mutacije virusa i rizik daljnjeg širenja epidemije”, rekao je Li Bin, drugi čovjek Nacionalne zdravstvene komisije.

Strah od epidemije se širi, jer će milioni Kineza ove sedmice putovati svojim kućama na subotnju proslavu Nove godine.

Slučajevi zaraze ovim virusom identifikovani su i izvan Kine, u Tajvanu, Filipinima, Tajlandu, Japanu, Južnoj Koreji, a u utorak je potvrđen i prvi slučaj u SAD-u.

Novi virus pripada skupini virusa koji uzrokuju SARS, bolest od koje je prije 17 godina umrlo 800 ljudi širom svijeta, a takođe se počela širiti iz Kine.