DO 1. DECEMBRA

Skupština Crne Gore je, za 11 mjeseci prošle godine, za bruto plate poslanicima isplatila oko 2,3 miliona eura, od čega je poslanicima koji su bojkotovali rad parlamenta isplaćeno preko 140 hiljada eura neto zarade.

Iz Skupštine su agenciji Mina kazali da je poslanička plata u prošloj godini bila 1,4 hiljade eura, bez minulog staža.

„U periodu od 1. januara do 1. decembra, za bruto zarade svih poslanika isplaćen je iznos od 2,3 miliona eura“, kazali su iz parlamenta.

Kako su naveli, za osam poslanika Demokrata i poslanika Građanskog pokreta URA Dritana Abazovića, u tom periodu isplaćeno je ukupno 141,6 hiljada eura neto zarade.

„Poslanici Demokrata nijesu u tom periodu koristili službeni automobil, plaćeni smještaj niti službeni telefon. Abazović je, u periodu od 1. januara do 1. decembra, koristio službeni telefon za šta je isplaćeno ukupno 1,1 hiljadu eura“, precizirali su iz parlamenta.

Prema njihovim riječima, najveća plata poslanicima isplaćena je u aprilu.

U tom mjesecu najveće plate imali su Ivan Brajović, koji je primio 2,6 hiljada eura i Branimir Gvozdenović sa 2,3 hiljade, dok su Aleksandar Damjanović, Genci Nimanbefu i Ervin Ibrahimović premili nešto više od 2,1 hiljadu eura.

Poslanici ne dobijaju naknade za rad u skupštinskim odborima, dok im se za sjednice parlamenta i odbora plaća dnevnica koja iznosi 20 odsto obračunske vrijednosti koeficijenta koji utvrđuje Vlada.

„Ukoliko vrijeme provedeno u Skupštini u vezi sa skupštinskim zasijedanjima, pripreme sjednice ili realizacije najavljene aktivnosti iz nadležnosti stalnog radnog tijela Skupštine traje između osam i 12 sati, računa se kao pola dnevnice, odnosno, između 12 i 24 sata računa se kao jedna dnevnica“, pojasnili su iz parlamenta.

Kako su naveli, od 1. januara do 1. decembra, po osnovu dnevnica i putnih troškova za dolazak na plenume i sjednice radnih tijela, poslanicima je isplaćeno 164 hiljade eura.

Pravo na stalnu upotrebu službenog vozila sa ili bez vozača imaju pedsjednik i potpredsjednici Skupštine, dok pravo na korištenje službenih automobila imaju generalni sekretar patlamenta i njegovi zamjenici, predsjednici radnih tijela i poslaničkih klubova, kao i zaposleni u Službi Skupštine.

Shodno Internom pravilu o utvrđivanju novčanog iznosa namijenjenog za troškove goriva za službena vozila, kada su u pitanju potpredsjednici palamenta nema ograničenja, dok generalni sekretar Skupštine može potrošiti 150, a vozač u Službi Skupštine 200 eura.

Predsjednicima radnih tijela i poslaničkih klubova, kao i zamjeniku generalnog sekretara Skupštine i šefu Kabineta predsjednika parlamenta, za te namjene odobrava se 120 eura.

Kako su kazali iz Skupštine, od 1. januara do 30. novembra prošle godine, za gorivo je utrošeno oko 35 hiljada eura.

Poslanicima kojima je prebivalište udaljeno od Podgorice najmanje 50 kilometara obezbijeđeno je noćenje u hotelu Aurel, sa kojim je sklopljen ugovor nakon sprovedenog postupka javne nabavke, ili imaju pravo na mjesečnu naknadu od 330 eura na ime zakupa stana u mjestu zasijedanja Skupštine i njenih radnih tijela.

Iz Skupštine su kazali da je u 2019. plaćeni smještaj u Podgorici koristilo šest poslanika.

Poslanicima je, od od 1. januara do 20. decembra prpšle godine, za službena putovanja u inostranstvo, isplaćeno skoro 152 hiljade eura.

„U troškove službenih putovanja uključene su dnevnice, troškovi prevoza, hotelski smještaj i putno osiguranje“, precizirali su iz parlamenta.

Najviše novca na službena putovanja potrošio je Predrag Sekulić, preko 14,6 hiljada eura, Ivan Brajović potrošio je oko 10,8 hiljada, Ervin Ibrahimović 10,5 hiljada, Genci Nimanbegu oko devet hiljada, dok je Obrad Stanišić potrošio oko 8,5 hiljada.

OVE GODINE

Izbori različitih nivoa održaće se u pet država Zapadnog Balkana u 2020. godini pa se u regionu može nazvati “godina izbora”.

Izbori će se održati u Crnoj Gori, Srbiji, Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i Sjevernoj Makedoniji.

Crna Gora – redovni parlamentarni izbori

Redovni parlamentarni izbori u Crnoj Gori 2020. godini, a prve nezvanične prognoze govore da bi se izbori mogli održati u maju.

Dio crnogorske opozicije nikada nije priznao rezultate posljednjih parlamentarnih izbora, koji su održani 16. oktobra 2016. godine, zbog, kako tvrde, neregularne atmosfere koja je stvorena pokušajem državnog udara na izborni dan.

Od tada Demokrate Crne Gore i Ujedinjena reformska akcija bojkotuju rad Skupštine.

Demokratski front nakon prvobitnog bojkota, iako ne priznaju rezultate izbora, u Skupštinu se vratio krajem decembra 2017. godine.

U cilju vraćanja povjerenja u izborni sistem i pripreme narednih parlamentarnih izbora u Parlamentu Crne Gore je u avgustu 2019. godine počeo sa radom skupštinski Odbor za sveobuhvatnu izmjenu izbornog zakonodavstva, koji treba da pripremi set izbornih zakona.

Iako bojkotuju rad Skupštine, Demokrate Crne Gore učestvovale su u radu Odbora, dok DF koji učestvuje u radu Parlamenta odbio da učestvuje u radu tog Odbora.

Nikakav dogovor vlasti i opozicije nije postignut i pregovori su praktično propali.

Nejasno je po kojim izbornim zakonima bi izbori mogli biti održani i da li će opozicija priznati njihov rezultat.

Partija koja je prethodnih godina pojedinačno imala najveći broj poslanika je Demokratska partija socijalista, slijede politički savez DF i Demokrate Crne Gore.

Srbija – redovni parlamentarni, pokrajinski i lokalni izbori

U Srbiji bi na proljeće trebalo da se održe redovni parlamentarni izbori, ali još nije poznato u kom mjesecu.

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić, koji raspisuje izbore, kao moguće datume pomenuo je 26. april ili 3. maj 2020. godine.

Krajnji zakonski rok za održavanje parlamentarnih izbora je 3. maj.

Opozicija je u 2019. godini protestovala zahtjevajući fer izborne uslove. Održana je serija razgovora u okviru međustranačkog dijaloga između vlasti i opozicije o izbornim uslovima, u koji su se uključili i predstavnici Evropskog parlamenta.

Po okončanju tog dijaloga izdato je niz preporuka koje bi trebalo sprovesti kako bi se poboljšali izborni uslovi.

Jedan dio opozicije, predvođen Savezom za Srbiju, najavio je bojkot izbora smatrajući da ne postoje fer uslovi za njihovo održavanje.

Između ostalog sa tim zahtevom, ovaj politički blok od novembra 2018. godine podržava i učestvuje u građanskim demonstracijama nazvanim “Jedan od pet miliona”.

Ovi parlamentarni izbori biće prvi koji se održavaju u redovnom četvorogodišnjem roku od dolaska Srpske napredne stranke na vlast 2012. godine.

Prethodno su 2016. i 2014. održani vanredni parlamentarni izbori.

Na izborima se bira 250 poslanika u Skupštini Srbije, u kojoj trenutno Srpska napredna stranka ima 104 poslanika.

Sa svojim saveznicima, od kojih su najbrojniji socijalisti Ivice Dačića (22 poslanika) juna 2017. godine izglasali su Vladu Srbije na čelu sa premijerkom Anom Brnabić. Vladu je podržalo 157 poslanika.

Konačan birački spisak zaključuje se neposredno uoči izbora, a na posljednjim izborima koji su održani u Srbiji, predsjedničkim u aprilu 2017. godine (na kojima je Vučić ostvario pobedu), bilo je upisano 6.724.949.

Izbori na proljeće biće opšti, građani će osim za saziv Skupštine Srbije glasati i na pokrajinskim i lokalnim izborima.

Hrvatska – predsjednički izbori

Drugi krug predsjedničkih izbora u Hrvatskoj biće održan u Hrvatskoj 5. januara 2020. godine.

Između 11 kandidata u prvom krugu održanom 22. decembra 2019. kandidat lijevog centra Zoran Milanović i aktualna predsjednica, kandidatkinja desnog centra Kolinda Grabar Kitarović, dobili su najviše glasova i ušli u drugi krug.

Pobijediće ona kandidatkinja ili kandidat koji dobije više glasova građana koji izađu na glasanje.

Odaziv u prvom krugu bio je 51,20 posto. Za Zorana Milanovića glasalo je 29.55 posto izišlih birača, a za Kolindu Grabar Kitarović 26,65 posto izišlih birača.

Ovo su sedmi predsjednički izbori u Hrvatskoj od proglašenja samostalnosti. Na ovim redovnim izborima većinski se bira predsjednik odnosno predsjednica na mandat od pet godina.

U 10 izbornih jedinica na koje je razdijeljena teritorija Republike Hrvatske bira se po 14, i u 11. izbornoj jedinici (birači koji nemaju prebivalište u Hrvatskoj, takozvana “dijaspora”) birjua se 3 poslanika – po proporcionalnom izbornom sastavu i sa preferencijalnim glasanjem.

Manjine u 12. izbornoj jedinici većinskim izbornim sistemom biraju 8 poslanika (Srbi – 3, Mađari i Italijani po jednog, Česi i Slovaci jednog, pripadnici austrijske, bugarske, njemačke, poljske, romske, rumunske, rusinske, ruske, turske, ukrajinske, vlaške i jevrejske nacionalne manjine biraju zajedno jednog poslanika, i jednog poslanika biraju pripadnici albanske, bošnjačke, crnogorske, makedonske i slovenske nacionalne manjine).

Popis birača zaključuje se pred same izbore, a može se očekivati da će ih biti približno kao na drugom krugu predsjedničkih izbora – oko 3.860.000.

U trci za četverogodišnji mandat u Hrvatskom saboru očekuje se da će najznačajnije stranke biti Hrvatska demokratska zajednica, kao glavna stranka desnog centra i Socijaldemokratska partija Hrvatske, kao najznačajnija stranka lijevog centra.

Desno od HDZ-a nalazi se protestno-populistički Most i moguće okupljanje desnih i suverenističkih snaga koje je najavio Miroslav Škoro, treći u prvom krugu predsjedničkih izbora.

Sjeverna Makedonija – vanredni parlamentarni izbori

U Sjevernoj Makedoniji prevremeni parlamentarni izbori će se održati 12. aprila.

Ova odluka je donesena na sastanku lidera najvećih političkih partija kod predsjednika države Steva Pendarovskog, dva dana nakon samita EU, u oktobru 2019. godine, na kome nije određen datum za početak pristupnih pregovora.

Prema zakonskoj regulativi, predviđeno je da se 100 dana pre održavanja izbora formira takozvana tehnička vlada koja će biti zadužena da sprovede izborni proces.

Prvog čovjeka te vlade predlaže vladajuća partija, odnosno Socijaldemokratski savez aktuelnog premijera Zorana Zaeva.

Opoziciona VMRO DPMNE će imati ministre unutrašnjih poslova, kao i ministra za rad i socijalnu politiku, te tri zamjenika ministra koji će imati pravo veta na sve odluke.

I pored ovog dogovora između partija, održavanje izbora 12. aprila je dovedeno u pitanje, nakon posljednje izjave Zaeva da to zavisi od ponašanja opozicije u parlamentu.

On smatra da izbori mogu biti odloženi i da on neće dati ostavku, ako opozicija i dalje blokira donošenje nekoliko zakona koji se trebaju primenjivati od 1. januara, a od kojih zavise plate, penzije i investicije u državi.

Ipak, predsjednik parlamenta Talat Dzaferi je na posljednjem brifingu sa novinarima rekao da su vlast i opozicija postigli sporazum za deblokadu ovih zakona, što bi značilo da će se prevremeni parlamentarni izbori najvjerovatnije održati prema dogovoru, 12. aprila 2020.

Bosna i Hercegovina – redovni lokalni izbori

Pripreme za redovne lokalne izbore iduće godine već su počele.

Registrovani broj birača s pravom glasa za Opšte izbore održane 2018. godine iznosio je 3.371.914, podaci su Centralne izborne komisije.

Biraju se 74 opštinska vijeća u Federaciji Bosne i Hercegovine, 57 skupština općina u Republici Srpskoj, 131 načelnika opštine u Bosni i Hercegovini, 4 gradska vijeća u Federaciji Bosne i Hercegovine , 6 skupština gradova u Republici Srpskoj 10 gradonačelnika gradova u Bosni i Hercegovini i Skupštinu Brčko distrikta Bosne i Hercegovine.

Osim 131 načelnika i 10 gradonačelnika bira se i 3136 odbornika od čega 26 predstavnika nacionalnih manjina.

Na zvaničnoj internet stranici CIK-a objavljeno je da su u novembru i decembru održali dvije sjednice na kojima je, između ostalog, usvojen i budžetski zahtjev za 2020. godinu.

Po kojim pravilima će biti održani izbori još nije poznato.

Imajući u vidu da još nije formirana nikakva radna grupa za izmjene izbornog zakonodavstva jer je kompletirana vlast na nivou BiH tek u decembru 2019. godine, (14 mjeseci nakon održavanja opštih izbora u zemlji), niko ne može precizno da kaže kada će i da li će biti formirana nova komisija koja će se baviti tim pitanjima.

Izbori u BiH održavaju se svake dvije godine, a sredinom 2019. godine su se pojavili i zahtjevi sa nekoliko adresa političkih stranaka da se izborni ciklus objedini i da građani jednom u četiri godine izlaze na birališta.

Za sada od toga nema ništa jer je za taj korak potrebno da budu izmijenjeni Ustav BiH i zakoni koji se odnose na izborni sistem.

CIK bi, prema dosadašnjim pravilima, početkom maja iduće godine trebalo da raspiše lokalne izbore, poslije čega počinju šestomjesečne pripreme za novu provjeru birača.