CEDIS

“Korisnici elektrodistributivnog sistema su u aprilu preuzeli ukupno 188.866.423 kWh električne energije, što je za oko četiri odsto manje u odnosu na isti period prošle godine i za 18 odsto manje u odnosu na martovsku potrošnju. Najviše električne energije, oko 38 odsto, distribuirano je korisnicima na području Podgorice, Danilovgrada i Cetinja (Region 2)”, navodi se u saopštenju Crnogorskog elektrodistributivnog sistema (CEDIS).

Iz tog preduzeća dodaju da je očitano ukupno 380.008 brojila, ili 93.5 odsto od ukupnog broja te da se neočitana mjerna mjesta nalaze u objektima koji nijesu stalno nastanjeni. Očitano je, kako dodaju i 99% mjernih mjesta koja su opremljena novim, elektronskim brojilima.

Ekipe Sektora za održavanje su, kako dodaju, u aprilu 1.428 putaintervenisale na terenu. Vrijednost radova na održavanju elektroenergetskih objekata, kako se navodi u saopštenju, iznosila je oko 210.371 hiljada eura.

“Tokom aprila dobijene su upotrebne dozvole za dvije stubne trafostanice na području Rožaja (STS 10/0,4kV „Repište“ i „Crnja“), vrijednosti oko 60 hiljada eura, a otpočeli su i radovi na rekonstrukciji trafostanice 10/0,4 „Tomaševo“ u Bijelom Polju. Prethodnog mjeseca rađeno je i na pripremama za realizaciju 39 investicionih projekata, za čiju izgradnju je planiran iznos od preko 2.3 miliona eura (iznos bez PDV-a). Među navedenim projektima, najviše novca, odnosno oko 485 hiljada eura (iznos bez PDV-a), planirano je za izgradnju 10 kV voda “Klinci-Arza””, navode iz CEDIS-a.

Na distributivnu mrežu je, kako su kazali, tokom aprila priključeno 207 novih korisnika.

“Prethodnog mjeseca na području Crne Gore je ugrađeno 794 novih, elektronskih brojila. Ukupan broj mjernih mjesta u Crnoj Gori koja su opremljena elektronskim brojilima na daljinsko upravljanje je oko 325 hiljada, čime je pokriveno oko 80 odsto konzuma”, navodi se u saopštenju.

BAR OPREDIJELIO

Komisija za raspodjelu sredstava za podršku ženskom preduzetništvu Opštine Bar raspisala je javni poziv za podršku preduzetnicama za ovu godinu, za šta je opredijeljeno 35 hiljada eura.

“U pitanju su bespovratna finansijska sredstva koja se dodjeljuju kao podsticaj ženama da pokrenu svoje biznise, za potporu lokalnog ekonomskog razvoja i otvaranje novih radnih mjesta”, navodi se u pozivu.

Iz Opštine Bar je saopšteno da su ta sredstva namijenjena za subvencioniranje biznis ideja preduzetnica i preduzeća u kojima su žene nosioci biznisa – osnivačice, jedan od osnivača ili izvršne direktorke, sa prebivalištem, odnosno sjedištem u Baru.

“Ukupan iznos opredijeljen za podršku ženskom preduzetništvu je 35 hiljada eura, dok je maksimalan iznos podrške po biznis planu tri hiljade eura”, precizira se u pozivu.

Info dan za pitanja i konsultacije povodom ovog javnog poziva biće organizovan 10. juna u zgradi Opštine Bar od devet do 14 sati.

Poziv za raspodjelu sredstava otvoren je 30 dana od objavljivanja, odnosno do 24. juna.

Detaljne informacije o pozivu, kriterijumima i načinu prijave dostupne su na web sajtu Opštine Bar www.bar.me.

POLJOPRIVREDNICI

Plasman poljoprivrednih proizvoda zavisiće od uspješnosti ovogodišnje turističke sezone, saopštili su poljoprivrednici Veselin Jovović i Mladen Aligrudić.

Oni su pozitivno ocijenili Vladin paket mjera podrške poljoprivredi i ribarstvu vrijedan više od 17 miliona eura, piše Pobjeda.

Aligrudić je kazao da je to sasvim dovoljno novca ako pođe na pravo mjesto i završi u pravim rukama.

Jovović, jedan od najvećih proizvođača povrća iz bjelopavlićkog sela Jelenak, zadovoljan je što je Ministarstvo poljoprivrede već isplatilo 80 odsto subvencija svim proizvođačima koji su to pravo ostvarili u prošloj godini, a u skladu sa uslovima iz ovogodišnjeg agrobudžeta.

“Zadovoljan sam ovim paketom podrške. To što su nam unaprijed isplaćene premije je značajno za poljoprivrednike jer su u prethodnom periodu zbog lošijeg plasmana mnogi bili u minusu, tako da sada možemo da nastavimo sa intenzivnom proizvodnjom”, rekao je Jovović.

Aligrudić je ocijenio da je svaka podrška za poljoprivredne proizvođače dobra, ako se na nju gleda kao stimulans da bi se bolje radilo, a ne kao izvor zarade.

“To je podsticaj za narednu sezonu i 17 miliona eura je sasvim dovoljno ako pođe na pravo mjesto i završi u pravim rukama. To je i više nego što treba za pokretanje primarne poljoprivredne biljne proizvodnje”, smatra Aligrudić i dodaje da benefiti od ovogodišnjih mjera Vlade treba da se osjete naredne godine.

On je kazao da je, ako u sljedećoj godini potpomognuti sa toliko novca ne zabilježe povećanje proizvodnje, uzalud sve što se daje.

Kao dio Vladinog paketa pomoći registrovanim poljoprivrednim proizvođačima, prerađivačima i ribarima od nedavno su na raspolaganju krediti Investiciono razvojnog fonda (IRF) do 20 hiljada eura za unapređenje postojeće i zasnivanje nove proizvodnje.

Jovović je naglasio da turistička sezona značajno utiče na plasman poljoprivrednih proizvoda.

“Ako dođe od 200 do 300 hiljada turista, to je pola crnogorske populacije i te ljude treba nahraniti. Samim tim se i cijena naših proizvoda može povećati ako tražnja bude veća. Bitno je samo da ove godine ne budemo u minusu, pa se nadamo boljim vremenima”, kazao je Jovović i dodao da će biti prezadovoljni ako ovogodišnja sezona bude 30 do 50 odsto kao prošlogodišnja.

On obrađuje 17 hiljada kvadrata u plastenicima, od čega je 90 odsto začinsko bilje i 17 hektara na otvorenom, gdje ima kromipr, kupus, luk, tikvice.

Sa dosadašnjim plasmanom je zadovoljan, ali navodi da je u minusu sa začinskim biljem koje je bilo namijenjeno restoranima i hotelima, pa je morao da se preorjentiše i vrati standardnu proizvodnju paradajza, paprika i krastavca i pod začinima zadrži 30 do 40 odsto.

Aligrudić je naveo da je ove sezone na tržište plasirao 150 hiljada sadnica cvijeća i oko pola miliona sadnica povrća.

“Ove godine je proizvodnja jagoda i trešanja bila vrlo profitabilna”, rekao je Aligrudić i dodao da je cijena ranog kupusa drastično pala na deset centi zbog toplog vremena, a da se poljoprivrednici žale da ne mogu da prodaju ni karfiol, brokoli i kelj.

Aligrudić je upozorio da zelena salata ne može u ovom momentu da se plasira, jer joj je otkupna cijena 40 do 50 centi, a u marketima ne pada ispod 1,5 eura.

“Marža je 300 odsto”, upozorio je Aligrudić.

NA KRAJU APRILA

Obavezna rezerva banaka na kraju aprila je, prema podacima Centralne banke (CBCG), iznosila 251,7 miliona eura.

Od ukupnog iznosa na računima obavezne rezerve banaka u zemlji izdvojeno je 57,8 odsto, a na računima CBCG u inostranstvu 42,2 odsto.

Prosječno stanje ukupnih depozita banaka u martu, koji čine osnovicu za obračun obavezne rezerve, bilo je 3,39 milijardi eura. Od ukupnog nivoa depozita na one po viđenju odnosi se 71,1 odsto, a na oročene 28,9 odsto.

Banke u Crnoj Gori izdvojile su obaveznu rezervu na osnovu odluke CBCG. Tom odlukom je uspostavljen sistem obračuna obavezne rezerve primjenom stope od 7,5 odsto na dio osnovice koju čine depoziti po viđenju i depoziti ugovoreni sa ročnošću do jedne godine i stope od 6,5 odsto na dio osnovice koju čine depoziti ugovoreni sa ročnošću preko jedne godine.

Na depozite ugovorene sa ročnošću preko jedne godine koji imaju klauzulu o mogućnosti razročenja u roku kraćem od jedne godine primjenjuje se stopa od 7,5 odsto.

Osnovicu za obračun obavezne rezerve od januara 2018. godine čine oročeni i depoziti po viđenju, osim onih centralnih banaka. Izvještavanje u skladu sa tom odlukom banke su obavile 20. februara 2018. godine.

Na 50 odsto izdvojene obavezne rezerve CBCG plaća bankama mjesečno naknadu obračunatu po stopi od EONIA (Euro OverNight Index Average) umanjenoj za deset baznih poena na godišnjem nivou, s tim da ova stopa ne može biti manja od nule.

Banke mogu da koriste beskamatno do 50 odsto izdvojene obavezne rezerve za održavanje dnevne likvidnosti, ako korišćeni iznos vrate istog dana.

OPŠTINA BUDVA

Sekretarijat za privredu Opštine Budva raspisao je danas javni poziv za dodjelu podrške razvoju poljoprivrede za ovu godinu, za šta je opredijeljeno 50 hiljada eura.

U pozivu se navodi da, u okviru podrške aktivnostima za unapređenje razvoja poljoprivrede za ovu godinu, korisnik ostvaruje pravo na dodjelu sredstava podsticaja za investicije koje se odnose na podršku za unapređenje seoskog područja, proizvodnje i povezivanje sa turističkom ponudom.

“Pravo na podsticaje ostvaruju građani i preduzeća registrovani za obavljanje poljoprivredne djelatnosti u Ministarstvu poljoprivrede i ruralnog razvoja, koji imaju prebivalište, odnosno sjedište na području Budve i na toj teritoriji obavljaju poljoprivrednu djelatnost”, navodi se u pozivu.

Za sve podsticaje, Planom korišćenja sredstava opredijeljeno je ukupno 50 hiljada eura za ovu godinu. Visina podrške je 50 odsto bez poreza na dodatu vrijednost (PDV) od ukupno prihvatljivih troškova po investiciji.

Investicije koje se mogu podržati kroz javni poziv su promocija poljoprivrede i poljoprivrednih proizvoda, podrška razvoju ruralnog turizma, proizvodnji voćnih zasada, kao i proizvodnji i razvoju maslinarstva.

Pozivom se podržavaju i investicije koje se odnose na proizvodnju i razvoj vinogradarstva, povrtarska proizvodnja, razvoj pčelarstva, organske proizvodnje, podizanje zasada ljekovitog bilja, stočarsku proizvodnju, razvoj ribarstva i podršku unapređenju lovstva.

Obrazac zahtjeva za dodjelu podrške za svaku navedenu oblast može se preuzeti sa web site-a Opštine Budva, u kancelarijama Sekretarijata za privredu ili Građanskom birou Opštine Budva.

Javni poziv traje do 30. oktobra, odnosno do utroška sredstava opredijeljenih za realizaciju programa.

MONSTAT

U svim vidovima saobraćaja u Crnoj Gori u prvom kvartalu je zabilježen pad u prevozu putnika zbog pandemije bolesti Kovid-19, pokazuju podaci Monstata.

Prevoz putnika u prvom kvartalu je u odnosu na isti prošlogodšnji period pao u željezničkom saobraćaju 19,8 odsto, drumskom 23,5 odsto i lokalnom drumskom 8,7 odsto.

Pad od 11 odsto zabilježen je u prevozu putnika na aerodromima, redovnom vazdušnom 23,1 odsto i vanrednom vazdušnom prevozu 45,9 odsto.

“Kod prevoza robe u prvom kvartalu u odnosu na uporedni period bilježi se rast željezničkog 39,3 odsto, ukupnog prometa robe u lukama 10,2 odsto, dok se pad bilježi kod prevoza robe na aerodromima 24,3 odsto”, navodi se u saopštenju.

Broj pretovarenih tona u lukama, u prvom kvartalu je porastao u odnosu na isti period prošle godine 7,8 odsto, a kod izmanipulisanih tona 5,6 odsto.

“Broj registrovanih drumskih motornih i priključnih vozila u prvom kvartalu iznosi 46,8 hiljada, što je 4,5 odsto manje nego u istom kvartalu prošle godine”, rekli su iz Monstata.

Broj prvi put registrovanih drumskih motornih i priključnih vozila u prvom kvartalu iznosi 4,67 hiljada, što je 7,6 odsto manje nego u istom kvartalu prethodne godine.

“U prvom kvartalu drumskim teretnim motornim vozilima prevezeno je 228 hiljada tona robe, uz ostvarenih 24,03 miliona tonskih kilometara. Pređeni kilometri vozila sa utovarom iznosili su milion kilometara”, dodaje se u saopštenju.

U strukturi prevezene robe unutrašnji prevoz učestvuje sa 92,5 odsto ili 211 hiljada tona prevezene robe, dok međunarodni prevoz učestvuje sa 7,5 odsto ili 17 hiljada tona prevezene robe.

“U strukturi ostvarenih tonskih kilometara unutrašnji prevoz učestvuje sa 68,6 odsto ili 16,48 miliona tonskih kilometara, a međunarodni prevoz sa 31,4 odsto ili 7,55 miliona tonskih kilometara”, zaključuje se u saopštenju.

INSTITUT OŽIVIO

Institut crne metalurgije u Nikšiću radio je bez prestanka u vremenu epidemije koronavirusa, a ovih dana stigla je i dobra vijest iz Slovenije. Zahvaljujući tenderu koji su dobili Insitutut će prvi put u svojoj istoriji plasirati specijalne čelike na tržište Evropske unije.

Do juče kompanija na ivici gašenja, danas firma sa međunarodnom reputacijom. U pećima Instituta crne metalurgije u Nikšiću ovih dana liju se proizvodu za tržište Evropske unije. U pitanju su specijalni čelici za potrebe slovenačke termoelektrane Šoštanj.

“Pored cijene presudan je bio i kvalitet naših probnih proizvoda koji su se dokazali da nijesu ništa gori, ako ne i bolji od onih koje su dosad koristili”, kaže Radovan Sinđić, upravnik proizvodnje ICM-a Nikšić.

Važan je to momenat za reputaciju i budućnost Inistutua i zaposlenih u njemu, ističu u kompaniji čiji je većinski vlasnik država sa 51 odsto akcija.

“Institut je prvi put od svog postanka dobio jedan međunarodni tender u zemlji Evropske unije, vrijednosti oko 70.000 eura”, kaže direktor Insitituta crne metalrugije Ranko Nikolić.

Država je do prije dvije godine planirala da se odrekene Insituta zbog lošeg poslovanja, duga prema bankama i neplaćenih poreza i doprinosa. No, umjesto prodaje, desio se preporod kompanije koja je sada bez duga prema bankama i sa gotovo izmirenim dugovanjima za poreze i doprinose. U međuvremenu Instiut je osvojio kompletno domaće tržište, probio se u regionu, pa je na red stigla i Evropska unija.

“Moram da kažem da je to posledica promijenjene poslovne politike, povećanja kvaliteta naših proizvoda i prelaska na novu tehniologiju. Najbitnije ej da imamo izuzetne kadrove, ljude sa najvišim licencama i nema nerješivog problema koje stručnjaci Instituta ne mogu da riješe za svoje partnere”, ističe Nikolić.

“Osjećamo jedno veliko zadovoljstvo što smo uspjeli tu da se probijemo i nadamo se da ćemo još i dalje nastaviti saradnju sa firmama iz Evropske unije”, dodaje Nikolić.

Institut je osnovan 1974. za potrebe naučno-istraživačkog rada i tehnološkog razvoja Željezare, kao i nastave Metalurško-tehničkog fakulteta. Trenutno zapošljava oko 70 radnika.

Darko Bulatović, TVCG

MJERE PODRŠKE

Ulcinj će sve svoje resurse angažovati u cilju podrške ovogodišnjoj turističkoj sezoni, kazao je za TVCG predsjednik Opštine Ljoro Nrekić. Istakao je da će predložiti odgađanje plaćanja poreza na dohodak fizičkih i pravnih lica na period od 90 dana na zahtjev poreskog obveznika koji je pogođen naredbama Ministarstva zdravlja.

Ističe da je već danas pokrenuta nacionalna, ali i regionalna kampanja pod nazivom Ulcinj-svijet u malom.

Naglašava da će predložiti ekonomske mjere za podršku građanima i privrednicima među kojima ističe odgađanje plaćanja poreza na dohodak fizičkih i pravnih lica na period od 90 dana na zahtjev poreskog obveznika koji je pogođen naredbama Ministarstva zdravlja. 

OD “BESMRTNOG CVIJETA”

U narodu poznata pod imenom “besmrtni cvijet”, višegodišnja mediteranska biljka smilje, jedna je od najpopularnijih biljaka u narodnoj medicini i kozmetologiji. Upravo je područje Crne Gore, kako je kazao izvršni direktor kompanije Agrolife Montenegro Bojan Kalezić, veoma pogodno za uzgoj te biljke.

Na ideju da u proizvodnju svoje kompanije, čija je primarna djelatnost ljekovito i aromatično bilje, uključi i smilje došao je prije nešto više od šest godina. Trenutno na području Golubovaca ima 15 hektara podignutih zasada pod smiljem, kao i zemljište površine 33,7 hektara koje je u procesu obrade i sadnje.

“Mi smo pokušali da realizujemo tu ideju i za sada uspjevamo u tome. Imamo svoju destileriju, gdje od biljke pravimo finalni proizvod, ulje”, dodao je Kalezić za agenciju Infobiro.

Kompletan asortiman izvozi se za inostrano tržište, s obzirom na neveliku platežnu moć domaćih kupaca.

“Većinom su to SAD, ostaje nešto malo i u Evropi. Trenutno ne postoji interesovanje na našem tržištu. Da li će tako biti u budućnosti, budući da je proizvod dosta skup, nisam baš siguran”, naveo je Kalezić.

Eterično ulje, kako je pojasnio, prodaje se na kilogram.

“Za jedan kilogram ulja potrebno vam je od 750 kilograma do jedne tone zelene mase, koju ćete prethodno izdestilirati. Sve zavisi od sezone, i količine ulja u samoj biljci. Dakle, sa jednog hektara vi možete dobiti negdje od četiri do pet kilograma ulja. To jeste jako velika količina, računajući da na plantaži od 15 hektara možete da dobijete nekih 100 kg u toku godine”, rekao je Kalezić.

Međutim, velike su i investicije – Od samog formiranja plantaže pa sve do njenog održavnja. Primjera radi, samo na zemljištu u blizini Aerodroma Podgorica do sada je uloženo oko 400.000 eura.

“Imajući u vidu da se radi o 100% organskoj proizvodnji,sve se radi ručno, sve rade radnici, ne koriste se hemikalije za suzbijanje korova. Ne postoji mogućnost suzbijanja korova osim fizičkim radom”, istakao je Kalezić.

Pomoć Vlade njegova je kompanija imala u vidu davanja 33, 7 hektara zemljišta u zakup na 15+15 godina, kroz program valorizacije državnog zemljišta. S druge strane, imaju i pomoć Ministarstva poljoprivrede kroz IPARD program, gdje taj resor finansira 60 odsto od ukupne investicije na površini od 33,7 hektara.

Pandemija virusa korona uticala i na sektor poljoprivrede

Iako poljoprivreda nije okarakterisana kao ugrožena djelatnost, Kalezić napominje da se posljedice pandemije osjećaju i u toj grani. Tako je od ranije pomenutih 33,7 hektara zemljišta, koji su u procesu obrade i sadnje, na jesen 2019. godine zasađeno 17 hektara tj 500.000 sadnica. Ostatak zemljišta moraće da sačeka završetak vanrednih mjera.

“Planirali smo da ostatak od 460.000 sadnica posadimo na proljeće 2020. godine. Imajući u vidu novonastalu situaciju sa pandemijom virusa COVID-19, bili smo prinuđeni da odložimo realizacijom tog projekta”, precizirao je Kalezić.

Prema njegovim riječima, problem predstavlja obavezna socijalna distanca, koja otežava sadnju, ali i sami nedostatak radne snage.

“Prije svega smo ugroženi zbog nedostatka radne snage i nemogućnosti obrade zemljišta, računajući da uzgoj aromatičnog ulja, u konkretnom slučaju smilja, radimo sto posto organski. Kao što rekoh ne koriste se nikakvi pesticidi za suzbijanje korova koji najviše smeta smilju, a sa druge strane, nemamo radnike koji bi bili na polju, čistili travu, okopavali biljke i slučno. Jednostavno, to za sada ide nekim svojim tokom, ne izgleda baš sjajno, ali se nadamo skorijem rješavanju kompletne situacije. Prolongirali smo rok za sadnju za jesen 2020. godine u slučaju da sve bude u redu, kao što i očekujemo”, zaključio je Kalezić.

OPŠTINA BAR

Raspisan je Javni poziv za podsticaj razvoja preduzetništva u opštini Bar, a u te svrhe opredijeljeno je 150.000 eura.

“Ovaj program kreiran je u cilju podrške započinjanju sopstvenog biznisa, unapređenju postojećeg poslovanja i otvaranju novih radnih mjesta kroz pružanje potpore u vidu subvencija za biznis planove aplikanata. Iz budžeta Opštine Bar za podsticaj razvoja preduzetništva po ovom pozivu opredijeljeno je 150.000 eura, a najviši iznos dodijeljenih sredstava po odobrenom biznis planu je 5.000 eura”, navodi se u saopštenju.

Pravo da se prijave na Javni poziv imaju nezaposlena lica koja se nalaze na evidenciji Zavoda za zapošljavanje Crne Gore – Biro rada Bar, privredna društva i preduzetnici koji su registrovani u CRPS-a sa sjedištem na teritoriji opštine Bar, kao i potencijalni preduzetnici koji žele da razviju svoju biznis ideju i započnu samostalno poslovanje.

“Info dan za sva pitanja vezano za ovaj javni poziv biće organizovan 10. juna u zgradi Opštine Bar od 9-14 sati. Poziv za raspodjelu sredstava otvoren je 45 dana od dana objavljivanja, odnosno do 8. jula”, navodi se u saopštenju i dodaje da su sve informacije o pozivu, kriterijumima i načinu prijave dostupne na web sajtu Opštine Bar.