Izbor i priprema: Č. Đurđić
Na današnji dan 1547. u Moskvi je za prvog ruskog cara krunisan Ivan IV Vasiljevič. Sproveo je značajne reforme u Rusiji, ali je ostao poznat po okrutnosti koju je sprovodio prema bojarima u nastojanju da centralizuje vlast i ubistvu vlastitog sina, zbog čega je dobio naziv Grozni. Osnovao je 1553. prvu štampariju u Rusiji, a radi jačanja trgovine sa zapadnom Evropom 1584. podigao je grad Arhangelsk. Potukao je Mongole i osvojio Kazan 1552. i Astrahan 1556, a potom je pripojio Sibir.
1778 – Francuska je priznala nezavisnost SAD tokom Američkog rata za nezavisnost od britanske kolonijalne uprave (1775 – 1783). U februaru iste godine u Parizu je potpisan sporazum o savezu u tom ratu, a hiljade dobrovoljaca krenulo je da pomogne Amerikancima, među kojima i Lafajet, Sen Simon, Košćuško.
1794 – Umro je engleski istoričar Edvard Gibon, autor djela »Opadanje i propast Rimskog carstva«, koje se smatra jednim od najznačajnijih u svjetskoj istoriografiji.
1832 – Vladika i gospodar Crne Gore Petar II Petrović Njegoš ukinuo je guvernadurstvo, ustanovljeno u vrijeme vladike Danila, koje je postalo jaka proaustrougarska (opoziciona) struja u politici dinastije Petrović.
1916 – Načelnik štaba crnogorske vojske, srpski pukovnik Petar Pešić otputovao je za Skadar nakon opoziva srpske vlade napuštajući vojsku bez pozdrava. Iz Podgorice je saopštio divizijaru Janku Vukotiću: »Kralj je rekao da me vi zastupate na dužnosti načelnika štaba. Tri puka srpske vojske braniće položaje na Bojani i oko Skadra dok odstupi crnogorska vojska«: Na taj način Janko Vukotić je postao načelnik štaba Crnogorske vrhovne komande.
1927 – Umro je srpski geograf Jovan Cvijić, osnivač antropogeografije i geomorfologije i Geografskog društva u Beogradu (1910). Poznata djela: »Antropogeografski problemi Balkanskog poluostrva«, »Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje«, »Etnogeografske karte jugoslovenskih zamalja«.
1957 – Umro je italijanski dirigent Arturo Toskanini, jedan od najznačajnijih u 20. vijeku. Dirigovao je u milanskoj Skali i Metropoliten operi u Njujorku gdje je organizovao simfonijski orkestar.
1969 – U centru Praga češki student Jan Palah izvršio je samoubistvo spaljivanjem u znak protesta zbog okupacije Čehoslovačke koju su, po nalogu Sovjetskog Saveza, izvršile članice Varšavskog ugovora u avgustu 1968.
1969 – Sovjetski kosmonauti u svemirskim brodovima »Sojuz 4« Vladimir Šatalov i »Sojuz 5« Boris Voljanov, Aleksej Jelisejev i Jevgenij Krunov prvi put su u istoriji spojili dvije letjelice s ljudskom posadom u orbiti Zemlje.
1976 – Hidroelektrana »Perućica«, »Mratinje«, »Elektroprenos« i »Elektrogradnja« konstituisali su preduzeće »Elektroprivreda Crne Gore« sa sjedištem u Nikšiću.
2001 – U Ljubljani je umro Sergej Krajger, poznati slovenački i jugoslovenski političar iz vremena komunizma. Bio je predsjednik Predsjedništva SFR Jugoslavije od maja 1981. do maja 1982.
2005 – U drugom krugu predsjedničkih izbora u Hrvatskoj, liberalni, prozapadno orjentisani Stjepan Mesić osvojio je drugi mandat, pobijedivši sa 71 odsto glasova kandidatkinju HDZ-a Jadranku Kosor.
2006 – Predsjednik Crne Gore Filip Vujanović posjetio je Vatikan i razgovarao s papom Benediktom XVI. To je prvi susret jednog crnogorskog predsjednika s poglavarom Rimokatoličke crkve.
2006 – Slovački diplomata Miroslav Lajčak zvanično je imenovan za ličnog izaslanika visokog predstavnika Evropske unije za spoljnu i bezbjednosnu politiku Havijera Solane u crnogorskim pregovorima o uslovima za referendum o državno-pravnom statusu Crne Gore.
2007 – Iz Haškog suda saopšteno je da je bosanski Srbin Dragan Zelenović priznao krivicu za mučenje i silovanje muslimanskih žena u Foči u proljeće 1992. Zelenović se godinama krio u Rusiji, gdje je uhapšen u avgustu 2005. i optužen za ilegalan ulazak u zemlju.
2009 – U 67. godini umro je ugledni beogradski novinar i publicista Bogdan Tirnanić. Karijeru je započeo kao urednik u beogradskom omladinskom listu »Susret«, a potom je bio novinar i urednik u brojnim štampanim i elektronskim medijima. Objavio je knjige »Beograd za početnike« i »Beograd za ponavljače«. Glumio je u »Ranim radovima« Želimira Žilnika, u seriji »Otpisani«, »Crnom bombarderu« i drugim filmovima.
2009 – Nakon sudara s jatom ptica, avion »Erbas A320« američke avio-kompanije »Ju-Es ervejz«, u kome je bilo 150 putnika i članova posade, bezbjedno je na rijeku Hadson, nedaleko od Njujorka, spustio pilot Česli Salenberger. Eksperti avijacije ocijenili su da je spuštanje putničkog aviona na površinu vode, a da se on pritom ne raspadne – pravo čudo.
2012 – Brod »Kotor«, prvi u obnovljenoj crnogorskoj floti, isplovio je iz Šangaja i zaputio se na prvu plovidbu za poznatu istočnoazijsku pomorsku kompaniju »Panocean«, koja ga je zakupila na godinu dana.
Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:
1920 – U Sjedinjenim Američkim Državama stupila je na snagu prohibicija, zakonska zabrana proizvodnje i prodaje akohola.
1993 – U opkoljenom Sarajevu, koje je već mjesecima bilo bez struje i vode, poginulo je osam, a ranjeno 19 ljudi od eksplozije granate koja je pala na mjesto gdje su ljudi čekali u redu za vodu.
2007 – Ujedinjene nacije saopštile su da su u nasilju tokom 2006. u Iraku poginule 34.000 civila. Istoga dana u bombaškim napadima i pucnjavi u Bagdadu poginulo je stotinu osoba.
2008 – Evropski parlament odbacio je prijedlog italijanske poslanice Roberte Anđelili kojim je pozvala članice Evropske unije da zabrane muslimanskim učenicama da nose marame u osnovnim školama.
2012 – Arheolozi su u egipatskoj Dolini bogova otkrili grobnicu, staru gotovo 3.000 godina, u kojoj je sahranjena kćerka visokog sveštenika XXII egipatske dinastije. To je druga grobnica, otkrivena u Dolini bogova nakon iskopavanja Tutankamona 1922.
Serbian
Albanian
English
French
German
Russian
Turkish
