BOING SKINUT SA TRONA

Boing 737 je decenijama bio najprodavaniji avion u istoriji avio-industrije. Medutim, doslo je vrijeme da kompanija Erbas preuzme ovu titulu.

Kriza koja je zahvatila posljednju generaciju Boinga, model 737 Max, kostala je kompaniju prvog mjesta. Vazan je faktor to sto ova kompanija nije primila znacajniju porudzbinu za Boing 737 Max jos od aprila ove godine.

Do kraja oktobra, Boing je zabiljezio 15.136 porudzbina za model 737, ukljucujuci sve generacije aviona. Erbus je, sa druge strane, zabiljezio 15.193 porudzbine za svoj model A320.

U prva dva dana dogadaja “Dubai er sou”, kompanija Erbas je primila od Er Arabije 120 porudzbina za razlicite modele iz A320 serije. Boing je primio 10 porudzbina modela 737 Max, a narucilac je bila firma Sanekspres.

Na vecem dogadaju, u Parizu, Erbas je primio 273 porudzbine za svoj model A320neo. Boing je prodao 200 modela 737 Max.

Erbas je predstavio svoj novi model, A320neo, prije nego sto je Boing prestavio 737Max. Uprkos tome, na kraju prosle godine je Erbas i dalje bio u zaostatku od skoro 400 porudzbina u odnosu na Boing.

Airbus prima porudzbine za modele iz A320 porodice aviona od 1984. godine, skoro 20 godina nakon sto je Boing uveo porodicu 737.

PROTESTI U IRANU

Visoki komesarijat UN za ljudska prava osudio je danas upotrebu sile, ukljucujuci i upotrebu bojeve municije, protiv demonstranata u Iranu, izrazavajuci zabrinutost zbog informacija o “velikom” broju mrtvih.

“Posebno smo zabrinuti zbog upotrebe prave municije koja je izazvala smrt velikog broja ljudi sirom zemlje”, izjavio je porparol komesarijata Rupert Kolvil i pozvao iranske vlasti da odmah vrate pristup internetu i drugim oblicima komunikacije koji omogucavaju slobodu izrazavanja i pristup informacijama.

U Iranu su od petka uvece demonstracije zbog najavljenog povecanja cijene goriva. Na protestima su izbijali neredi.

Visoki komesarijat UN navodi da je poginulo nekoliko desetina ljudi, ali dodaje da je taj broj tesko provjeriti. UN su dodale da je vise od 1.000 demonstranata privedeno.

“BOLESNI LJUDI”

Predsjednik SAD Donald Tramp je izazio bijes danas zbog spekulacija oko njegovog zdravstvenog stanja poslije neplanirane posjete vojnoj bolnici u Vasingtonu ovog vikenda.

Sedamdesetrogodisnji americki predsjednik u subotu je otisao u bolnicu Volter Rid zbog godisnjeg pregleda, prema navodima Bijele kuce.

Ta posjeta koja nije najavljena unaprijed i koja je uslijedila samo devet mjeseci poslije prethodne pokrenula je niz pitanja u javnosti.

Tramp se na sastanku sa clanovima svoje vlade u Bijeloj kuci pozalio danas kako ga je supruga pitala kad se vratio od doktora da li je u redu, i da se govori da je imao srcane probleme.

“Bio sam tamo kratko, rutinski, obavio sam dio (ljekarskih pregleda), ostatak cu obaviti u januaru”, dodao je Tramp i poceo da osipa paljbu na medije.

“Ti ljudi su bolesni! Mediji u ovoj zemlji su opasni. Mi nemamo slobodu stampe ovih dana imamo suprotno. Imamo korumpirane medije i nadam se da ce se osvijestiti jer je to jako lose i jako opasno za nasu zemlju”, rekao je on.

Ljekar Bijele kuce je kasno sinoc izdao saopstenje u kome je naveo da uprkos odredenim spekulacijama Tramp nije osjetio bol u grudima i da nije dijagnostikovan niti lijecen usljed nekih urgentnih problema.

Prilikom Trampovog prethodnog pregleda u februaru doktor Son Konli je rekao da je njegov cuveni pacijent u “vrlo dobrom zdravstvenom stanju”.

PRESRELI RAKETE IZ PRAVCA SIRIJE

Eksplozije su jutros odjeknule nedaleko od aerodroma u Damasku, javila je zvanicna novinska agencija Sana.

Izraelska vojska je istovremeno saopstila da je presrela rakete iz Sirije.

Islamski dzihad je ispalio oko 450 raketa na Izrael iz pojasa Gaze prosle nedjelje.

Tada nijedna raketa nije bila ispaljena iz Sirije.

OD POZARA

Gust dim od okolnih poljskih pozara danas je ponovo prekrio Sidnej i okolinu, a ljekari upozoravaju stanovnike najveceg australijskog grada cije je zdravlje slabo, da ne izlaze napolje.

Obrisi Sidneja su od jutros jedva vidljivi od dima, a kvalitet vazduha je u nekim djelovima tog grada opao na nivo opasnog.

Vecina primorskih podrucja Novog Juznog Velsa je pod vrlo velikom opasnoscu od pozara, a 48 ih vec gori sirom te savezne australijske drzave.

Pozari su unistili 577 kuca u Novom Juznom Velsu tokom sezone pozara koja tek dostize vrhunac jer na juznoj hemisferi sada pocinje ljeto, ali je ove godine pocela rano jer je zima u Australiji bila topla i suva.

NA MALTI

Muskarac osumnjicen za posredovanje u ubistvu najpoznatije novinarke koja se bavila istrazivanjem korupcije, Dafne Karuane Galicije, uhapsen je, objavili su u utorak policijski izvori i to bi moglo predstavljati veliki iskorak u istrazi.

Vjeruje se da je posrednik povezao osobu osumnjicenu da je narucila njezino ubojstvo s muskarcima optuzenima za njeno ubijstvo, kao i s onima koji su nabavili eksplozivnu napravu koristenu u ubistvu.

List “Times of Malta” u utorak je prenio da vlada razmatra mogucnost pomilovanja ako posrednik dovede istrazitelje do organizatora ubistva.

Policijski izvor je kazao kako je osoba uhapsena u cetvrtak u okviru zasebne istrage.

“Times of Malta” prenosi da su strucnjaci Europola, europske policijske organizacije, ucestvovali u prikupljanju dokaza koji su bili u posjedu posrednika.

Karuana Galicia, koja je pisala blog o korupciji, ubijena je automobil-bombom u trenutku dok je napustala svoj dom u blizini glavnog grada Valete u oktobru 2017.

To je ubistvo sokiralo Evropu i postavilo pitanja o vladavini zakona na tom mediteranskom ostrvu.

Trojica muskaraca za koje se sumnja da su pocinili ubistvo uhapseni su u decembru nakon ubistva.

Premijer Dzozef Muska rekao je u nedjelju da zeli punu istinu o tom ubistvu, cak i ako to bude znacilo da vlada mora donijeti “teske odluke”.

ZA JOS 90 DANA

Administracija americkog predsjednika Donalda Trampa produzila je za jos 90 dana privremenu licencu za Huavej, koja dozvoljava americkim kompanijama poslovanje sa poznatom kineskom kompanijom.

Americka vlada je kompaniju Huavej stavila na crnu listu u maju uz obrazlozenje da predstavlja rizik za nacionalnu bezbjednost, cime je americkim kompanijama zabranjeno da prodaju tehnologiju kineskoj kompaniji bez odobrenja vlade, prenosi AP.

Kako se navodi odluka se odnosi na prodaju tehnologije i transfere neophodne za funkcionisanje postojecih mreza i usluga.

Ministar trgovine Vilbur Ros, rekao je da ce produzenje ogranicenja omoguciti vajrles kompanijama da neprestano nude usluge u udaljenim djelovima SAD, buduci da vece kompanije ne koriste opremu Huaveja, vec samo manje.

Ipak, uprkos sankcijama, iskoriscene su brojne rupe u uredbi, pa tako americke kompanije nastavljaju da snabdijevaju Huavej cipovima napravljenim van SAD.

Kompanija Huavej je najveci svjetski proizvodac mrezne opreme za telefone i internet kompanija i robna marka broj dva na trzistu pametnih telefona.

NOBELOV KOMITET

Komitet za Nobelovu nagradu odgovorio je “Udruzenju zrtava genocida u BiH”, koji je protestovao zbog dodjele Nobelove nagrade austrijskom knjizevniku Peteru Handkeu. U odgovoru se navodi da prihvataju presude Medunarodnog krivicnog suda za bivsu Jugoslaviju, ali da imaju razlicite stavove po pitanju knjizevnog rada Petera Handkea, prenijela je Fena.

Predsjednik “Udruzenja svjedoka i zrtava genocida”, Murat Tahirovic smatra da je iz pisma vidljivo da ce Komitet ostati pri stavu i dodjeliti Nobelovu nagradu Handkeu koji “negira pocinjene zlocine u BiH”.

Tahirovic je za Fenu istakao da nije ocekivao odgovor Komiteta, ali je najavio da ce istrajati u borbi za oduzimanje nagrade.

“Udruzenje zrtava i svjedoka genocida” i Pokret “Majke enklave Srebrenica i Zepa” su 5. novembra organizovali u Sarajevu mirno okupljanje ispred Ambasade Svedske, zbog odluke Komiteta da Nobelovu nagradu za knjizevnost dodijeli Peteru Handkeu.

Novi protest najavljen je za danas.

AMBASADORKA SE OGLASILA

Bivsa americka ambasadorka pri UN Niki Hejli izdala je nove memoare u kojima je ponovo nagovijestila mogucnost da se kandiduje na predsjednickim izborima, mozda 2024. godine.

Iako je bivsa guvernerka Juzne Karoline sama otisla iz administracije predsjednika Donalda Trampa, sto se rijetko dogada u Bijeloj kuci, neki stratezi tvrde da bi u posttrampovoj eri mogla da se bori da povrati podrsku tradicionalista medu republikancima koji nijesu zagovornici predsjednika.

“Pozitivno se ocjenjuje sto je izasla, a da je Trampova administracija nije previse ocrnila”, kaze Cip Felkel, republikanski strateg iz Juzne Karoline.

AP navodi da Hejli, koja promovise knjigu “Uz duzno postovanje” nije bila dostupna za izjavu.

HONG KONG

Sefica Vlade Hongkonga Keri Lam izjavila je danas da demonstranti pod policijskom opsadom u univerzitetskom kampusu imaju samo mogucnost da se predaju ukoliko zele mirno rjesenje.

“To se moze postici samo uz punu saradnju demonstranata, ukljucujuci naravno one koji izazivaju nerede. Oni moraju da obustave nasilje, da se predaju i mirno odu slusajuci uputstva policije”, porucila je Lam.

To je bila njena prva konferencija za novinare otkako su u nedjelju demonstranti zauzeli Politehnicki univerzitet, bastion petomjesecnog protesta.

Posto su prosle noci desetine demonstranata uspjele da pobjegnu tako sto su s jednog pjesackog mosta skakale na ulicu gdje su cekali saradnici koji su ih odvezli motociklima, ne zna se koliko ih je ostalo u kampusu.

Jedna 19-godisnja djevojka koja krije ime, za AFP je u ponedjeljak govorila o ocajanju demonstranata opkoljenih u kampusu: “Neki placu, neki su gnijevni (…) jer nema izlaza, jer vise nije moguce napustiti kampus”, rekla je ona.

Protesti u Hongkongu, cesto nasilni, traju od pocetka juna.

Aktivisti optuzuju policiju za prekomjernu upotrebu sile jer u sukobima s demonstrantima koristi suzavac, palice i gumene metke, a prijeti da ce upotrijebiti i “bojevu municiju”, dok su demonstranti na policajce bacali cigle i “molotovljeve koktele” i jednog policajca ranili