OSMORO UBIJENIH

Bolivijska vojska i policija su otvorile vatru na pristalice doskorasnjeg predsednika Eva Moralesa u gradu Sakaba i ubile osam ljudi dok su desetine povrijedene, prenijela je agencija AP novi bilans zrtava. Visoka komesarka UN-a za ljudska prava Misel Basle osudila je “bespotrebnu i nesrazmjernu upotrebu sile” policije i vojske u Boliviji.

Takva prekomjerna upotrebe sile “izuzetno je opasna” i moze dovesti do nekontrolisane situacije, navodi se u saopstenju.

Morales je na Tviteru naveo da se dogodio “masakr” i prelaznu vladu samoproglasene predsjednice Henin Anjes opisao kao diktaturu.

VENECIJA

Trg Svetog Marka u Veneciji danas je ponovo otvoren za turiste i stanovnike posto je bio zatvoren zbog izuzetno visoke vode koja je poplavila veci dio centra grada na lagunama.

Iako je suncano vrijeme, tom gradu prijete nova plavljenja zbog moguceg novog plimnog talasa podstaknutog vjetrom. Grad je u utorak pogoden jakom poplavom, najtezom u vise decenija.

Voda ponovo raste na Trgu Svetog Marka i prognoza za sjutra je losija. Vrhunac plimnog talasa bio je 110 santimetara iznad nivoa mora danas u podne, zbog cega je Trg prekrilo preko 20 centimetara vode.

Kasno u utorak nivo vode u Veneciji dostigao je 1,87 metara iznad nivoa mora, sto je bilo najgore plavljenje od 1966.

Danas su turisti gacali preko Trga Svetog Marka i preko improvizovanih mostica od dasaka.

Gradonacelnik Luidi Brunjaro procenio je da ce steta od poplave dostici najmanje milijardu eura. Rekao je da ce konacna procjena stete nanijete domovima, prodavnicima, poslovnim prostorima i bogatoj kulturnoj bastini biti uradena kada se isusi grad, prenose italijanski mediji.

Gradonacelnik je rekao da Venecija priprema programe da pomogne da se nadoknade stete koje su pretrpjeli pojedinci i kompanije, navodeci da porodice mogu da ocekuju do 5.000 eura, a firme do 20.000 eura pomoci. Oni koji imaju ozbiljnije stete mogli bi da dobiju pomoc koja pokriva 70 odsto stete, rekao je.

Vlada je u cetvrtak proglasila vanredno stanje i odobrila 20 miliona eura da pomogne Veneciji za popravku najhitnije stete.

Izgradena na nizu ostrvaca u okviru sistema kanala Venecija je posebno osjetljiva na kombinaciju podizanja nivoa mora zbog klimatskih promjena i dokumentovanim tonjenjem grada. Nivo mora u Veneciji je 10 centimetara visi nego sto je bio prije 50 godina, prema gradskim podacima.

Italijani su bijesni zbog toga sto nije zavrsen dugo odlagan projekat MOZE za zastitu od popolava. Taj projekat sastoji se od niza pokretnih barijera u laguni koje mogu da se podignu kada se vetar i visoka plima udruze i zaprete takozvanom visokom vodom (acqua alta), kako se naziva taj jedinstveni venecijanski fenomen.

Projekat je u izgradnji od 2003. godine, a zavrsetak je odlagan korupcionaskim skandalima, prekoracenjem troskova, protivljenjima ekologa koji su zabrinuti zbog njegovog uticaja na osjetljiv venecijanski ekosistem laguna.

NEREDI U PARIZU

Nekoliko policajaca je povrijedeno i vise od 60 osoba je privedeno u Parizu, gdje su izbili neredi na protestu gradanskog pokreta “Zuti prsluci” koji obiljezava godinu od pocetka okupljanja, prenijeli su francuski mediji.

Policija je u juznom dijelu glavnog grada Francuske suzavcem rastjerala demonstrante, dok je pariska policijska prefektura saopstila da su okupljanja zabranjena poslije podne zbog sukoba demonstranata sa pripadnicima snaga bezbjednosti, prenijela je televizija El Se I (LCI).

Na drustvenim mrezama su snimci i fotografije zapaljenih automobila, sukoba demonstranata s policijom i akcije vatograsaca.

U Parizu su mnoge stanice metroa zatvorene, a okupljanja zabranjena oko Trijumfalne kapije, u aveniji Jelisejskih polja, kao i oko Ajfelove kule, na trgu Trokadero, u blizini sjedista Vlade i Parlamenta, oko katedrale Notr dam i zeljeznickih stanica.

NAKON PROTESTA

Radnici gradske cistoce, stanovnici i pripadnici kineske vojske stacionirani u Hong Kongu izasli su danas da rasciste ulice na kojima su demonstranti razbacali brojne predmete i kamenje,kako bi usporili napredovanje policije.

Vecina antivladinih demonstranata prekinulo je danas okupaciju univerziteta u Hong Kongu, a male grupe njih koje su ostale, uznemiravale su neke od onih koji su cistili ulice i blokirali su jedan gradski tunel.

Za grad koji je navikao na zestoke vikend okrsaje izmedu policije i demonstranata, danas je u Hongkongu relativno mirno. Oko hiljadu ljudi izaslo je na godisnje okupljanje Gej prajda u centru grada.

Vojnici kineske Narodne oslobodilacke vojske obuceni u crne sorceve i maslinasto zelene majice pridruzili su se rasciscavanju ulica ispred jednog od univerziteta u Hong Kongu, gdje su bili veliki sukobi policije i demonstranata protekle nedjelje, prenijeli su mediji. Izlazak vojnika potvrdila je i kineska vojska.

“Vojnici Narodne oslobodilacke vojske pomogli su stanovnicima da oslobode ulice i gradani su im aplaudirali”, potvrdila je kineska vojska u objavi na drustvenoj mrezi Veibo izvestaje medija.

Desetine vojnika iz obliznje kasarne pomagali su ulicnim cistacima da pokupe komade kaldrme, kamenje i druge predmete rasute po ulicama. Hongkonska policija za razbijanje demonstracija bila je u pripravnosti u okolnim ulicama.

Vojnici sa metlama rijedak su prizor na ulicama grada. Kina drzi garnizon od oko 10.000 vojnika u gradu, ali oni ne mogu da se aktiviraju bez zahtjeva vlade Hong Konga. Ta bivsa britanska kolonija vracena je Kini 1997. godine.

Bilo je izolovanih incidenata kada su se demonstranti raspravljali sa ljudima koji su cistili ulice, i u jednom slucaju bacena je benzinska bomba blizu Siti univerziteta. Neki demonstranti su se okupili blizu drugog univerziteta uvece, po lokalnom vremenu, da probaju ponovo da blokiraju jednu od glavnih ulica ali ih je zaustavila policija ispaljivanjem suzavca.

Nekoliko desetina demonstranata ostalo je na Politehnickom univerzitetu, neki su nadzirali tunel ispod luke, gdje su prethodnih dana zapalili kioske za naplatu karata.

Saobracaj je i dalje poremecen u dijelovima grada, a skole i univerziteti su i dalje zatvoreni.

Antivladini protesti koji su usli u sesti mjesec postali su sve nasilniji, mada se broj demonstranata smanjio.

16 ODSTO

Cikaski nastavnici su odobrili sporazum kojim je okoncan njihov skoro dvonedjeljni strajk, posto su dobili povisicu plate, ogranicenje velicine odjeljenja i obecanje da ce svaka skola dobiti medicinsku sestru i socijalnog radnika.

Cikasko Udruzenje nastavnika sa 25 hiljada clanova stupilo je u strajk 17. oktobra, poslije vise mjeseci neuspjesnih pregovora sa skolskim vlastima i lokalnom upravom gradonacelnice Lori Lajtfut.

Nastavnici su priredivali protestne povorke i skupove po gradu, okruzna vlast je skole drzala kao otvorene, ali su tokom nekoliko obustava rada otkazane dvije nedjelje nastave, sto je pogodilo vise od 300.000 daka i njihove porodice.

Nastavnici su rekli da strajkuju za “socijalnu pravdu”, s ciljem da se povecaju sredstva za medicinske sestre i socijalne radnike za potrebe daka, i da se smanji velicina odjeljenja u kojima u nekim skolama ima i po vise od 40 daka.

Celnici Udruzenja nastavnika su rekli da je strajk primorao grad na pregovore o pitanjima koja je u pocetku smatrao da su izvan granica nadleznosti, ukljucujuci podrsku beskucnicima.

Lajtfut, koja je ove godine preuzela duznost, rekla je da strajk nije ni bio potreban i nazvala “istorijskom” ponudu grada za povisicu plata od 16 odsto nastavnicima, ali tokom pet godina, i druga obecanja.

Posto se strajk u petak zavrsio, Lajtfut je rekla da ce cio grad imati koristi od sporazuma.

Okrug se obavezao da ce dati 35 miliona dolara da omoguci ogranicenje velicine odjeljenja i prihvatio da svaka skola do 2023. godine dobije medicinsku sestru i socijalnog radnika.

Potpredsjednica Udruzenja nastavnika Stejsi Dejvis Gejt, rekla je da su strak i sindikalna borba “imali visi cilj: promjenu i vrijednosti i sistema u Cikagu”.

Objasnila je da su “poreski obveznici iz radnicke klase u Cikagu skupo platili oblakodere koje vecina njih nikada nece ni vidjeti, ali njihovo dijete treba da moze da vidi skolsku medicinsku sestru kad god mu je potrebna. U gradu sa ogromnim bogatstvom, korporacije mogu da placaju ono sto je javno dobro”, rekla je Dejvis Gejt.

LONDON

Londonska policija kaze da istrazuje navode da su kandidati Partije za Bregzit dobijali ponude za posao i plemicke titule ukoliko se ne kandiduju protiv kandidata vladajucih konzervativaca na izborima sljedeceg mjeseca.

Kandidatkinja En Vidkomb je rekla za BBC da joj je ponudena “uloga u narednoj fazi pregovora o Bregzitu” ukoliko odstupi od kandidature na prijevremenim poslanickim izborima.

Lider te stranke Najdzel Faradz, tvrdi da su ljudi koji rade za konzervativnog premijera Borisa Dzonsona, porucili visim clanovima stranke da mogu da postanu plemici ako njega, Faradza, nagovore da povuce vise svojih kandidata.

Konzervativci zele da kandidati Partije za Bregzit ostanu po strani na izborima da bi izbjegli podjelu glasova za Bregzit, kako bi sve dobili oni.

Policija je saopstila da istrazuje “dvije prijave izborne prevare i zloupotrebe”.

U TURSKOJ

Cetiri gradonacelnika iz redova najvece prokurdske opozicione partije u Turskoj danas su smijenjena, a umjesto njih postavljeni politicari naklonjeni vladi, prenijela je danas agencija Anadolija.

Gradonacelnik jednog grada u provinciji Sanliurfa i trojica iz provincije Mardin, na vecinski kurdskom jugoistoku Turske, uklonjeni su s polozaja zbog optuzbi za veze sa zabranjenom Radnickom partijom Kurdistana (PKK), organizacijom koju Turska i njeni zapadni saveznici smatraju teroristickom i koja od 1984. predvodi gerislki rat protiv turskih vlasti.

Od lokalnih izbora u martu smijenjena su ukupno 24 prokurdska gradonacelnika, uglavnom iz opozicionih partija. Na jugoistoku Turske to je pretezno najznacajnija prokurdska stranka u Turskoj, Demokratska narodna partija (HDP).

Posto ju je predsjednik Turske Redzep Tajip Erdogan oznacio kao saucesnike PKK, HDP je od 2016. izlozena snaznoj represiji, pri cemu su uhapseni lideri stranke i njeni poslanici.

HDP je jedina stranka u turskom parlamentu koja je kritikovala oktobarsku tursku ofanzivu u Siriji protiv kurdskih jedinica koje Ankara takode smatra teroristima.

U FRANCUSKOJ OVOG VIKENDA

Pristalice pokreta Zutih prsluka danas obiljezavaju prvu godisnjicu protesta koji je poceo kao revolt zbog poreza na benzin i potresao mandat predsjednika Emanuela Makrona, a na svom vrhuncu izveo stotine hiljada ljudi na ulice sirom zemlje.

Obiljezavanjem godisnjice ovog vikenda, demonstranti pokusavaju da udahnu novi zivot protestima koji posljednjih nedjelja posustaju.

Vlasti su, ipak, u pripravnosti, ocekuju veliki odziv, ali ne vjeruju da ce biti kao sto je bilo u decembru prosle godine ili u januaru ove, kada je pokret bio u punoj snazi.

Protesti Zutih prsluka poceli su 17. novembra 2018. kada je 282.000 ljudi, prema vlastima, obuceno u zute saobracajne prsluke odgovorilo na poziv preko Fejsbuka, van svakog politickog ili sindikalnog okvira, i zauzelo stotine raskrsnica sirom Francuske.

Istog dana u Parizu stotine ljudi blokiralo je dio Sanzelizea, avenije koja je kasnije postala simbol demonstracija dok sredinom marta ove godine vlasti nijesu zabranile okupljanja.

Jake policijske snage rasporedene su danas u Parizu u ocekivanju protesta koji su cesto prerastali u nasilje i okrsaje sa snagama reda. Do podneva 24 ljudi privedeno je sirom francuske prestonice.

Policajci su danas sklanjali demonstrante koji su pokusavali da blokiraju obilaznicu oko Pariza i upotrijebili suzavac protiv grupa okupljenih blizu Port de Sampere, na sjeverozapadu i Plas d’Itali na jugoistoku grada.

Izvjestaci AP-a javljaju da nijesu vidjeli nikakvo nasilje ili druge akcije od strane demonstranata koje bi podstakle takav juris policije.

Demonstracije u glavnom gradu dio su akcija organizovanih danas sirom zemlje, posebno na raskrsnicama, gdje je prvo poceo pokret u novembru 2018.

Neki demonstranti u Parizu nosili su saobracajne zute prsluke po kojima je pokret dobio ime dok su drugi bili obuceni skroz u crno sa gas maskama na licu.

Desetine policajaca u opremi za suzbijanje demonstracija cuva Trijumfalnu kapiju na vrhu Sanzelizea, gdje su se nedjeljama odigravale scene nereda i policijskih okrsaja, na vrhuncu protesta prosle godine.

Predsjednik Makron odustao je od najavljenog poreza i ponudio 10 milijardi eura za mjere da se odgovori na zamjerke demonstanata.

Za ovaj vikend, najavljeno je najmanje 270 akcija sirom zemlje, a u Parizu se ocekuje vise hiljada ljudi, prema bezbjednosnim izorima.

Pitanje je da li je to dovoljno da se ozivi oslabljen protest. Od proljeca mobilizacija na ulicama stalno pada, tako da je posljednjih vikenda na ulice izlazilo samo nekoliko hiljada demonstranata. Za sjutra su takode najavljena okupljanja u Parizu i u unutrasnjosti zemlje.

SUKOBI U BOLIVIJI

Bolivijska vojska i policija su otvorile vatru na pristalice doskorasnjeg predsjednika Eva Moralesa u gradu Sakaba i ubile najmanje pet ljudi dok su desetine povrijedene.

Direktor bolnice u tom gradu je rekao da su svi mrtvi i najveci dio ranjenih pogodeni iz vatrenog oruzja i rekao da se radi o najgorem nasilju u njegovoj 30-ogodisnjoj karijeri.

“Jel ovo zovete demokratijom? Da nas ubijate kao nista?”, rekla je kroz suze jedna zena na bdenju za ubijene.

Morales je na Tviteru naveo da se dogodio “masakr” i prelaznu vladu samoproglasene predsjednice Henin Anjes opisao kao diktaturu.

“Oni sada ubijaju nasu bracu u Sakabi kod Kocabambe”, napisao je Morales.

On se nalazi u Meksiku, gdje je dobio azil nakon sto je u nedjelju podnio ostavku pod pritiskom vojske i prijetnji njegovim saradnicima.

Demonstranti su naveli da je pucano kada su pokusali da produ vojni kontrolni punkt.

Anjes je nesto ranije izjavila da Moralesu nece biti dozvoljeno da se kandiduje na novim izborima, kao i da bi mogao biti optuzen za izbornu kradu ako se vrati u Boliviju.

Morales tvrdi da je jos uvijek legalni sef drzave posto parlament nije usvojio njegovu ostavku.

SMANJUJU ZAVISNOST

Poljska drzavna gasna kompanija saopstila je da je obavijestila ruski Gasprom kako nece produziti dugorocni ugovor o uvozu gasa, nakon sto istekne, za tri godine.

Poljska radi na smanjenju svoje zavisnosti od ruskih energetskih izvora, koje je Moskva ponekad koristila kao sredstvo politickog pritiska na svoje partnera, navodi AP.

U okviru napora za smanjenje zavisnosti je i sklapanje dugorocnih ugovora za isporuku tecnog prirodnog gasa iz SAD-a, Katara i drugih zemalja, kao i razvoj novog gasovoda sa Norveskom za isporuke iz jSevernog mora.

Poljska kompanija PGNiG saopstila je da je, u saglasnosti sa odredbama sporazuma, poslala obavjestenje Gaspromu, koji kontrolise ruska drzava, da ce ugovor biti prekinut 31. decembra 2022. godine.

Naveli su i da ce Poljska imati dovoljno energije poslije tog datuma.

Vise puta je Poljska navodila da su finansijske odredbe ugovora sa Gaspromom nepovoljne, i da placa visu cijenu nego drugi u Evropi.

Poljaci koriste oko 14 milijardi kubnih metra gasa godisnje. Prema ugovoru sa Gaspromom, obavezni su da godisnje uvezu oko 10 milijardi kubnih metara gasa od Rusije.