OPROŠTAJ OD NEDE

Vijest koja je rastužila mnoge je da je preminula jedna od najvećih jugoslovenskih glumica Neda Arnerić. Tokom karijere duge pet decenija, snimila je više stotina filmova, a glumila je i u 40 pozorišnih predstava. Za svoj rad dobila je brojna priznanja, a ostaće upamćena kao jedna od najvoljenijih glumica u bivšoj Jugoslaviji.

Glumica Neda Arnerić prepoznatljivom pojavom, toplinom i osobenim šarmom kojim je plijenila, osvojila je naša srca i upisala se na listu glumačkih velikana.

Zvali su je jugoslovenska Širli Temp, važila je za ljepoticu. Voljeli su je svuda u regionu i, kako je sama rekla, svi su je dožiivljavali kao svoju.

Bila je zapažena po brojnim ulogama.

Njen film “San” iz 1966. napravio je od Nede prvu dječju filmsku zvijezdu. U karijeri dugoj pola vijeka ostvarila je značajne uloge u filmovima “Višnja na Tašmajdanu”, “Užička Republika”, “Sutjeska”, “Valter brani Sarajevo”, “Varljivo leto 68”.

Proslavila se u kultnom filmu “Ko to tamo peva” i u serijama “Otpisani” i “Grlom u jagode”.

Nakon velike popularnosti 60-ih i 70-tih godina, devedesetih je doživjela veliku slavu zahvaljujući blokbasteru “Tri karte za Holivud” i TV seriji “Policajac sa Petlovog brda”.

“Sebi ako išta želim, to je da još puno radim, jer tad sam najopuštenija, najsrećnija, i osjećam se sigurnom jer se bavim ovim poslom preko 50 godina. Ljudi strašno izgovorena rečenica, preko 50 godina”, kazala je Neda u jednom od intervjua.

Dobitnica je Zlatne i Srebrne arene na Filmskom festivalu u Puli, nagradu Pavle Vujsić za životno djelo, Carica Teodora, za ostvaranje na filmu 2009. dobila je plaketu Jugoslovenske kinoteke.

O njenoj smrti svi pišu u regionu i opraštaju se sa njom brojni umjetnici, glumci reditelji, porukom “Putuj i vidimo se opet pred nekom nebeskom kamerom”.

Ana Ašanin, RTCG

ČEKIĆ ZA PORTAL

U Filmskom centru Crne Gore zadovoljni su rezultatima u godini za nama, a za ovu godinu imaju veći budžet za konkurse, što ih ohrabruje da nastave sa inovacijama koje uvode u filmski sektor. Direktor Filmskog centra Sehad Čekić, u intervjuu za Portal RTCG, sumirao rad u 2019, te, između ostalog, govorio o dostignućima crnogorske kinematografije i uslovima za snimanje fimova u našoj zemlji.

Filmski centar je osnovan 2017. godine i u posljednje dvije godine crnogorski filmovi su imali izuzetnih uspjeha na inostranim festivalima. Čekić nam je saopštio da je FC u 2019. godini opredijelio preko milion eura za projekte, a premijera određenih filmova može se očekivati ove godine.

Takođe, istakao je značaj učlanjenja u fond Eurimaž (Eurimages), uspjehe na regionalnim fondovima, kao i učešće crnogorskih filmova na međunarodnim festivalima.

• Šta je obilježilo prošlu godinu u crnogorskoj kinematografiji i radu Filmskog centra?

Teško je izdvojiti jedan konkretan događaj, ali bih istakao, prije svega, učlanjenje u Eurimaž i uspjehe tri crnogorske koprodukcije, koje su povukle 310.000 eura od ovog uticajnog fonda Savjeta Evrope. Zatim, uspjehe crnogorskih filmova na regionalnim fondovima koji su podržani sa skoro 350.000 eura ukupno.

Tokom 2019. godine je Crna Gora imala i predstavnike na filmskim platnima na najvećem filmskom festivalu u Kanu, preko projekta SEE Factory. Posebno treba istaći program Spotlight: Montenegro, u okviru jednog od najznačajnijih festivala posvećenom isključivo filmovima iz Istočne Evrope – festivalu u Kotbusu, što dovoljno govori o ugledu koji svakodnevno stičemo. Tu su i fokusi na našu kinematografiju u Molizeu (Italiji) i festivalu Braća Manaki u Bitolju, svakako.

Svako malo stižu informacije o uspjesima naših projekata i na marketima, a to je potvrda da je Filmski centar napravio dobar izbor u promjeni dinamike u okviru sektora. U 2019. godini snimanje su završile ekipe tri dugometražna igrana filma, koja je podržao Filmski centar, te možemo očekivati dobre rezultate i nastavak uspješne internacionalne prezentacije naše kinematografije. U Centru smo posebno ponosni na radionicu posvećenu stop-motion animaciji, a uskoro ćemo prezentovati i dva kratka animirana filma nastala u okviru radionice.

• Koliko je novca Filmski centar izdvojio za projekte u 2019. i da li ste zadovoljni budžetom za narednu godinu? Koliko novca je planirano za konkurse za sufinansiranje u narednoj godini?

Opredijeljeno je nešto više od milion eura za projekte koji će se realizovati u narednom periodu. Premijeru određenih filmova možemo očekivati ove godine, a neki će ući u produkciju krajem godine ili početkom 2021. godine. Za ovu godinu opredijeljen je i veći budžet za konkurse, a uvećanje nas ohrabruje da nastavimo sa inovacijama koje uvodimo u sektor.

• Da li ste zadovoljni prisustvom i vidljivošću crnogorskih filmova na inostranim festivalima? Koliko je značajno predstavljaje crnogorske kinematografije na filmskim marketima i srodnim događajima koji imaju za cilj umrežavanje profesionalaca iz kinematografskog sektora?

U ove dvije godine naši filmovi su imali izuzetnih uspjeha na inostranim festivalima. Naravno, prisustvo Centra, ali i filmskih radnika, na marketima utiče na podizanje nivoa vidljivosti kinematografije, unapređenju saradnje i upoznavanju, kako sa ljudima, tako i sa trendovima i procesima koji se odvijaju. Kinematografija je komplikovana djelatnost, transnacionalnog karaktera u svojoj suštini, i pravilan razvoj na nacionalnom nivou ne može biti odvojen od šireg konteksta. Naše prisustvo na marketima i drugim vidovima okupljanja poslalo je snažnu poruku i potvrdu da ovaj put mislimo ozbiljno.

• Osim igranom filmu, koliko je Filmski centar posvećen dokumentarnom i animiranom filmu, razvoju filmskih scenarija?

Filmski centar je uveo podrške za razvoj scenarija i razvoj projekta što je promijenilo dinamiku i način realizacije projekata. Takođe, podigli smo podršku za dokumentarni film, a za animirani, kao posebnu kategoriju, odabrali smo put da putem radionica polako pripremamo teren kako bi se pravilnije razvijala i ova oblast.

• Koliko je teško snimiti film u crnogorskoj produkciji i da li su koprodukcije rješenje za dobar kvalitet i kvantitet ostvarenja crnogorskih autora?

Nažalost, i dalje nije zatvoren produkcioni lanac u Crnoj Gori, posebno za dugometražni igrani film. S jedne strane, tu se nalazi i glavna potreba za koprodukcijama, a s druge strane, moramo da radimo na zatvaranju tog lanca. Koprodukcije utiču na podizanje kvaliteta, eventualno budžeta i doprinose vidljivosti i cirkulaciji filmova, ali nijesu neophodne za svaki projekat, jer zahtijevaju strpljenje u slaganju svih kockica i, ponekad, utiču na autorske kompromise.

• Koliko su strane produkcije zainteresovane za snimanje u Crnoj Gori? Šta treba unaprijediti kako bi privukli autore iz inostranstva da snimaju u našoj zemlji?

Inostrane produkcije jesu zainteresovane za snimanje u Crnoj Gori, ali nam je potrebno još malo vremena da se potvrdimo u ovoj oblasti. Neophodno je da pored promocije lokacije sve više radimo na unutrašnjoj organizaciji i podizanju kvaliteta ponude (ekipa, tehnika, film friendly okruženje). Naredni period je predviđen za regulaciju ove oblasti i formiranje proširene ponude.

• Kakvi su uslovi u Crnoj Gori za afirmaciju mladih reditelja?

Smatram da su uslovi sve bolji. Filmski centar radi mnogo na unapređenju uslova i mislim da se osjeća napredak u toj oblasti. U prethodnih nekoliko godina otvorilo se mnogo mogućnosti za unapređenje i promociju njihovog rada. Mladi reditelji bi mogli da dobijaju i više šansi na televizijama i advertajzingu, svakako, ali je u tom dijelu naš uticaj prilično limitiran.

• Na fakultetima u Crnoj Gori koji uče dramske umjetnosti ne postoje katedre za kameru, montažu, rasvjetu… Koliko je to važno za filmsku industriju u Crnoj Gori?

Naravno da su to važne, esencijalne oblasti za kinematografiju, međutim, u ovakvo postavljenim okolnostima nije moguće pokrenuti kvalitetne studije u ovim poljima. To, svakako, ne znači da se i to ne može unaprijediti.

Ozren Zogović

92. PO REDU

Američka Akademija filmskih umjetnosti i nauke u ponedjeljak će saopštiti spisak nominacija za prestižnog Oskara, čija će 92. po redu svečana dodjela biti održana 9. februara u Los Anđelesu, saopšteno je na sajtu Akademije.

Američki mediji među favoritima pominju nekoliko filmova – “Irac” (The Irishman) Martina Skorsezea, “Bilo jednom… u Holivudu” (Once Upon a time… in Hollywood) Kventina Tarantina i “1917” Sema Mendeza.

Ovogodišnja dodjela koja će biti kao i svake godine u pozorištu Dolbi u Los Anđelesu, neće imati domaćina ceremonije što je bio slučaj na prethodnoj ceremoniji. Organizatori ceremonije ocijenili su da je 91. dodjela bez domaćina odlično funkcionisala i da će tako biti ove godine.

Oskar se dodjeljuje u 24 kategorije, među kojima za najbolji film, režiju, glavnog glumca i glavnu glumicu, najbolju sporednu mušku i žensku ulogu, najbolji originalni scenario, najbolji adaptirani scenario, najbolji strani, dokumentarni i animirani film, kao i za najbolju muziku i specijalne efekte.

Nagradu predstavlja pozlaćena statueta napravljena od britanijuma na crnoj metalnoj osnovi, dugačka 13,5 inča (34 centimetara) i teška 3,85 kilograma. Prikazuje viteza napravljenog u stilu art dekoa, kako drži krstaški mač stojeći na rolni filma.

Oskara za najbolji film, glavnu nagradu američke Akademije filmskih umjetnosti, prošle godine osvojilo je ostvarenje “Green Book” (Zelena knjiga), istinita priča o crnom pijanisti.