U PRODUKCIJI RTCG

Drama “Naod”, priča o teškoj dijagnozi-demenciji, laganom brisanju sjećanja sa kojim nestaje i sve ono što jedan život i ličnost čini posebnim univerzumom, počeće, od sjutra, da dobija svoj vizuelni oblik.

Ekipa RTCG, u čijoj produkciji se oživljava tekst Gojka Kastratovića, nalazi se u Ublima i spremna je da u svemu isprati zahtjeve reditelja Slobodana Šćepanovića.

Šćepanović vjeruje da je podjelom uloga – Dejan Đonović (Naod) i Ivona Čović Jaćimović (Janica) i Željko Radunović kojem je u projektu pripala epizoda, izabrao pobjednički tim u kojem su i izvršni producent Predrag Vukčević, direktor Produkcije RTCG Dragan Tomašević i urednik KUP-a Televizije Crne Gore Vlatko Simunović.

Težak zadatak očekuje glavnog glumca Dejana Đonovića jer se karakter kojem treba da udahne život bori sa dijagnozom koja se može posmatrati i kao presuda. Sa demencijom se, kaže Đonović, gubi veza sa sobom i stvarnošću.

“I onaj ko vas više ne prepoznaje i zaboravlja naučeno nije više za vas ono što je bio nekada. Mi u drugima tražimo potvrdu sebe. Bez nje ni mi nijesmo cjeloviti. Ni naš život nema istu vrijednost. U početku to doživljavamo kao nečiji povratak u djetinjstvo. Samo što tada više nije moguće učiti i vezivati se. Kao da se desi implozija ličnosti koja nestaje pred našim očima. Dovoljno je to za dramu”, rekao je Đonović

Đonović misli da je interesantnije posmatrati ovaj lik kroz simboliku koja nosi njegovo stanje.

“Da li smo mi svi u stvari na neki način dementni i nezaštićeni? Da li se čitava civilizacija gubi u vremenu i prostoru kao i neuroni koji umiru? Postajemo li stanovnici poznatih prostora koje više ne prepoznajemo? Da li izgovaramo riječi koje ne razumijemo i ne vjerujemo u njih i njihovu vrijednost? Ko smo sebi i ko su nam drugi? I na kraju, da li je možda previše drsko tvrditi da sama podsvijest ljudska gasi svoje biće preopterećena beskrajno teškim teretom osjećanja krivice? Ili samo ovako napušteni napuštamo i sami sebe? To je bio mamac za mene kao glumca. Znaću koliko sam pogrešno igrao ovu ulogu kada i sam uđem u prostor i vrijeme čovjeka koji napušta sebe. Ali, možda će tada biti kasno, jer televizija nije pozorište. Ispravke nijesu moguće. Ali, izazov je izazov. Teško mu je odoljeti”, dodaje Đonović.

Čović Jaćimović ističe da je uloga Janice poseban izazov u njenoj glumačkoj karijeri.

“Janica je kompleksna,jaka, stabilna žena kakve samo Crnogorke mogu ga budu. Breme života koje ona hrabro nosi na svojim leđima, vjerujem da su posljedica njenih životnih izbora, koji u mnogome naše živote čine sretnim ili nesretnim. Nijesam neko ko vjeruje u sudbine, vjerujem u naše odluke, izbore i karmu koje treba sami da proživimo. Tako je i sa mojom Janicom, ženom velikog srca, koja snosi kompletnu odgovornost za svoj predjašnji izbor. Koji je izbor u pitanju, ostavićemo publici da sama vidi. U suštini, u kojem god vremenu žena bitisala i stvarala, ona je iznutra jedan krhki cvijet koji je neophodno nalivati ljubavlju i poštovanjem, u tom konceptu svi oko nje su zadovoljni i srećni. Koji je Janicin koncept, ostaje da vidimo”, kaže Čović Jaćimović.

Drama “Naod” samo je jedan u nizu projekata Kulturno/umjetničkog programa TVCG, ali kao igrani program, svakako, spada u zahtjevnije forme televizijskog stvaralaštva.

To je prvi je igrani projekat Kulturno umjetničkog programa TVCG u 2020. KUP TV Crne Gore u toj kategoriji iza sebe u proteklih nekoliko godina ima zapažene rezultate. Zato ne govorimo o novom početku, govorimo o novom zamahu koji je posljedica razumijevanju za ovu vrstu programa i podrške Savjeta RTCG, menadžmenta i uredništva TVCG.

Gojko Kastratoviće je ostavio dubok trag u crnogorskoj kulturi. Bio je svestran. U sjeni kapitalnih projekata koje je realizovao ostao je njegov dramski opus i ovaj projekat TVCG, između ostalog, osvjetljava taj segment njegove impresivne zaostavštine.

“Za televizijsku adaptaciju drame ‘Naod’ odlučili smo se je jer se radi o potentnom tekstu koji je valjana osnova za prvorazredno ostvarenje u kategoriji TV drama. S prepoznatljivim rediteljskim rukopisom nove kreativne faze reditelja Slobodana Boba Šćepanovića biće to djelo koje se prati s pažnjom i užitkom, ali i pokreće neka univerzalna pitanja. Ponosni smo, jer kompletan projekat realizujemo angažovanjem ljudstva iz RJ Produkcija TVCG i tehnoloških kapaciteta naše kuće koji danas mogu biti odgovarajuća podrška i najsloženijim igranim projektima”, zaključio je Simunović.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1543. umro je poljski astronom Nikola Kopernik, tvorac heliocentričnog sistema i osnivač moderne astronomije, autor djela “Kruženje nebeskih tijela”. Svojim naučnim djelom, koje predstavlja jednu od najvećih prekretnica u istoriji nauke, Kopernik je stvorio osnov za velika otrkića Johanesa Keplera i Isaka Njutna.

1544 – Rođen je engleski ljekar i fizičar  Vilijam Gilbert, istraživač magnetizma i elektriciteta. Dokazao je da je Zemlja veliki loptasti magnet i da se igla na kompasu ne upravlja prema nebu, kako se do tada vjerovalo, nego prema magnetnim polovima planete. Njegovo klasično djelo „De magnete“(1600) predstavlja prvo veliko naučno ostvarenje objavljeno u Engleskoj.

1743 – Rođen je francuski ljekar i novinar Žan Pol Mara, jedan od glavnih vođa francuske revolucije, predvodnik montanjara i jedan od organizatora ustanka u maju 1793. kojim je bila zbačena vladavina žirondinaca. U julu iste godine ubila ga je Šarlota Kordej koja je četiri dana kasnije giljotinirana.

1814 – Neposredno pred sklapanje Pariskog mira, ruski car Aleksandar I saopštio je Petru I Petroviću da je Boka Kotorska uz saglasnost Rusije i odlukom drugih velikih sila pripala Austriji.

1819 – Rođena je britanska princeza Aleksandrina Viktorija, kraljica Viktorija I od 1837. do 1901. Tokom njene duge vladavine Britanija je doživjela privredni i kulturni uspon i postala kolonijalna sila. Knjaz Nikola i kraljica Viktorija sasatali su se u Londonu 1898. prilikom knjaževe posjete Velikoj Britaniji. Iako je posjeta imala, prevashodno, privatni karakter, Knjaz je nastojao da za Knjaževinu Crnu Goru dobije zajam, odnosno osnuje kompaniju za izgradnju luke u zalivu Valdanos.

1879 – Počela je izgradnja prvog kolskog puta od austrijske granice do Cetinja, koja je trajala dvije godine. Izgradnja je realizovana u skladu s planovima državne politike razvoja Crne Gore nakon njenog međunarodnog priznanja na Berlinskom kongresu. Odmah nakog toga počela je i izgradnja puta Cetinje-Rijeka Crnojevića.

2010 – U Bečićima je otvorena dvodnevna Međunarodna konferencija o istraživačkom novinarstvu. Konferenciju je otvorio generalni sekretar medijske organizacije Jugoistočne i Centralne Evrope Oliver Vujović.

2010 – Britanski list „Gardijan“ objavio je dokumente, sa kojih je vlada Južnoafričke Republike skinula oznaku „strogo povjerljivo“ u kojima se navodi da je Izrael bivšem aparthejdskom režimu u toj zemlji nudio na prodaju nuklearne bojeve glave. Iako je Izrael demantovao pisanje „Gardijana“, to je prvi zvanični dokaz da ta zemlja zaista posjeduje atomsko oružje.

2011 – Izrael je spreman na „bolne kompromise“ u cilju sklapanja mira s Palestincima, uključujući predaju teritorije na kojoj žele da osnuju državu, kazao je izraelski premijer Benjamin Netanjahu u Američkom kongresu. Netanjahu je istakao i uslove za sklapanje mira među kojima su palestinsko priznavanje Izraela kao domovine jevrejskog naroda i odustajanje od sporazuma o jedinstvu koji je palestinski predsjednik Mahmud Abas postigao s islamističkim pokretom Hamas.

2011 – Zamjenik srpskog premijera Ivica Dačić izjavio je da Srbija polako gubi Kosovo i Metohiju i da bi se to preduprijedilo predložio razgraničenje teritorija na kojima žive Srbi i Albanci.

2012 – Crnogorska Vlada usvojila je predlog valorizacije Lipske pećine, koja se nalazi u Dobrskom selu na prevoju Belveder na Cetinju. Lipska pećina je, prema pisanim dokumentima, dugačka oko tri i po kilometra, od čega je istraženo samo kilometar i po. Prvi put je istraživana sredinom 19. vijeka. Poznati putopisac i istraživač Pavle Rovinski je, nakon spuštanja na 450 metara dubine, zapisao 1887. da u njoj ima stalaktita i drugih ukrasa koji se ne mogu naći ni u jednoj drugoj pećini. Organizovane posjete Lipskoj pećini počele su nakon 1929, mada posljednjih decenija nije bilo većih turističkih prezentacija i posjeta.

2012 – Na petom građanskom protestu u Podgorici, na kome je, prema nezvaničnoj policijskoj procjeni, učestvovalo preko sedam hiljada građana iz cijele države, tražena je ostavka Vlade i poručeno da je konačan cilj protesta „slobodna Crna Gora i odbijanje plaćanja novih državnih nameta“.

2013 – Svjetska filmska zvijezda, nekadašnji Džejms Bond, slavni irski glumac Pirs Brosnan prošetao je Cetinjem u društvu čuvenog crnogorskog slikara Dimitrija Popovića. Osim s gradonačelnikom crnogorske prijestonice Aleksandrom Bogdanovićem, Brosnan koji je prethodno na Crnogorskom primorju snimao film „The November Man“, u režiji Rodžera Donaldsona, susreo se i s ministrom kulture Crne Gore Branislavom Mićunovićem. Tokom boravka na Cetinju, Brosnan je obišao Njegoševu biljardu u kojoj je razgledao izložbu Dimitrija Popovića „Misterijum Luče mikrokozma“, nastalu povodom 200-godišnjice rođenja Petra II Petrovića Njegoša. Britanski glumac je inače obožavalac djela Dimitrija Popovića, a u Herceg Novom, u kome su snimljene prve scene akcionog filma „The November Man“, posjetio je i barda crnogorske likovne umjetnosti Voja Stanića u njegovom domu na Škveru. Brosnan se inače pored glume bavi i slikarstvom. Najveću filmsku slavu stekao je tumačeći ulogu Džejmsa Bonda u četiri nastavka priče o agentu 007.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1686 – Rođen je njemački fizičar Gabrijel Danijel Farenhajt, koji je 1726. napravio prvi termometar sa živom i skalu za mjerenje temperature od 180 stepeni, nazvanu njegovim imenom.

1844 – Pronalazač telegrafa Semjuel Morze poslao je prvu telegrafsku poruku na udaljenost od 65 kilometara  iz Vašingtona u Baltimor, koja je glasila “Šta je Bog uradio ?”

1903 – “Glas Crnogorca” zabilježio je da je na početku turističke sezone, tokom druge polovine maja, Crnu Goru posjetilo 200 inostranih turista.

1941 – Rođen je američki pjevač i kompozitor Robert Cimerman, poznat kao Bob Dilan, jedan od najpopularnijih muzičara 20. vijeka.

1993 – Eritreja je stekla nezavisnost od Etiopije poslije 30 godina građanskog rata.

2000 – Hrvatska je postala 26. članica programa NATO-a “Partnerstvo za mir”.

2008 – Na Velikoj sceni Crnogorskog narodnog pozorišta premijerno je izvedena Šekspirova drama „San ljetnje noći“ u režiji Paola Mađelija i  Ane Vukotić. Uloge su tumačili Simo Trebješanin, Ana Vujošević, Zoran Vujović, Srđan Grahovac, Dejan Ivanić, Žaklina Oštir i drugi.

2009 – Izraelski premijer Benjamin Netanjahu odbacio je poziv SAD da obustavi izgradnju jevrejskih naselja na okupiranoj Zapadnoj obali i kazao da neće prihvatiti ograničenja na izgradnju jevrejskih enklava unutar Jerusalima.

2012 – Italijanski ljekari spasili su život 16-mjesečnom dječaku tako što su mu ugradili najmanje vještačko srce na svijetu i održavali ga u životu sve dok se nije pronašao donator za transplantaciju.

OD LONDONA

Grčka je danas ponovo zatražila od Velike Britanije da joj vrati mermerni friz sa Partenona koji je izložen u Britanskom muzeju, koristeći sve veće međunarodno interesovanje za otvaranje te antičke lokacije, zatvorene tokom epidemije korona virusa.

Bitanski diplomata, lord Elgin je 1803, uz dozvolu Otomanskog carstva pod čijom je vlašću tada bila teritorija Grčke, djelove friza s Partenona odnio u London i prodao Britanskom muzeju gdje su sada izloženi i predstavljaju jedan od ključnih eksponata te kulturne ustanove.

Velika Britanija je ranije odbijala da vrati te skulpture Grčkoj navodeći da su donijeti na britansko tlo uz dozvolu tadašnjih vlasti.

“Ponovno otvaranje arheoloških lokacija predstavlja priliku za međunarodne organizacije koje podržavaju povratak friza sa Partenona da još jednom potvrde svoj i zahtjev grčke vlade o konačnom vraćanju tih mermernih skulptura”, rekla je grčka ministarka kulture Lina Mendoni.

Prema njenim riječima, Grčka neće nikad prihvatiti da je Britanski muzej vlasnik friza, koji je “opljačkan”.

Grčka traži povratak friza od 1983, kada je kampanju otpočela glumica, zatim ministarka kulture Melina Merkuri.

Partenon, hram zaštitnice grada Atine, nastao između 447. i 432. prije Nove ere, jedan je od najviših arhitektonskih simbola zapadne civilizacije i spomenik na koji su Grci veoma ponosni.

Iako su hrišćani svojevremeno demolirali dostupne skulpture na Akropolju, a drevni hramovi potom služili kao izvor građevinskog materijala, friz Partenona je bio gotovo netaknut do 1687. godine kada ga je, tokom opsade, pogodio mletački top.

BALETIĆ

Tokom 14 godiona od obnove nezavisnosti i dalje je identitet nešto na čemu se i dalje mora raditi, a majka svih identiteta je kultura, kaže za TVCG reditelj Branko Baletić. Direktor Crnogorskog narodnog pozorišta (CNP) Željko Sošić smatra da se, u postreferendusmkom periodu, nije dovoljno vodilo računa o poziciji crnogorske u evropskoj kulturi i da u narednom periodu to treba biti jedan od fokusa.

Anka Radović, TVCG

SJUTRA

Pobjeda sjutra uz svaki primjerak lista poklanja čitaocima i knjigu.

“Poklanjamo samo neka od izdanja: “Od Cetinja do Vindzora”, autora Roberta J. Kenedija,  “Promenada kroz narodnu leksiku”, “Tiha voda” i  “Iz narodnih govora” – koje su djela autora Milana Miša Brajevića; “Crnogorski dvoboj” autora  Svetislava Marinovića, kao i “Čuvare zdravlja” – dr Angela Trenevskog”, saopšteno je iz Pobjede.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 1691. u Progonovićima kod Podgorice vođena je bitka između Crnogoraca i turske vojske u kojoj su Crnogorci odnijeli pobjedu. U tom boju, opjevanom u “Gorskom vijencu”, učestvovao je i lješanski vojvoda Radun Radunović čija je kula izgorjela u borbi. Obnova tog znamenitog istorijskog spomenika, koju je finansirala podgorička Opština, završena je 13. jula 2001.

1707 – Rođen je švedski  prirodnjak Karl fon Line, osnivač i prvi predsjednik Švedske akademije nauka i Prirodnjačkog muzeja. Uveo je binarnu (dvojnu) nomenklaturu biljaka, po kojoj svaka biljka i životinja imaju naziv, rod i vrstu. Osnovao je sistematiku – biološku disciplinu. Sve je biljke i životinje svrstao u kategorije po sličnostima: vrsta – rod – porodica –red –klasa – kolo. Lineova „sistematika biljaka“ prema polnim organima važeća je i danas.

1797 – Sazvana je Druga skupština predstavnika bokeljskih opština na kojoj je odlučeno da se ne prihvati nova profrancuska patriotska vlada uspostavljena u Veneciji nakon pada mletačke aristokratske vlasti, te da se spriječi mogući dolazak Francuza u Boku i tim povodom u pomoć pozove crnogorski vladika Petar I.

1886 – Umro je njemački istoričar Leopold fon Ranke, profesor Berlinskog univerziteta i član Pruske akademije nauka. Bavio se uglavnom istorijom zapadne Evrope. Modernoj istoriografiji dao je tri načela: treba pisati „onako kao što se dogodilo“; osnova rada je u arhivskim istraživanjima; istoriografija nije samo nauka nego i umjetnost. Poznata djela: „Istorija Francuske“, „Istorija Engleske“, „Rimske pape“, „Njemačka istorija za vrijeme reformacije“, „Srpska revolucija“ (istorija I srpskog ustanka) napisana prema podacima dobijenim od Vuka Karadžića.

1906 – Umro je norveški dramski pisac Henrik Ibzen, čije drame predstavljaju izuzetan doprinos svjetskoj književnosti. Prvi uspjeh donijela mu je nacionalna drama „Pretendenti na prijesto“, a svjetsku slavu „Per Gint“ i „Nora“. Analizirao je moralne nedostatke modernog društva i pojedinca, a sumnja u pjesnički poziv i sukob stremljenja i stvarnosti u osnovi su motivi cjelokupnog njegovog stvaralaštva. Gotovo tri decenije proveo je van svoje domovine – u Italiji i Njemačkoj. U posljednjim dramama („Graditelj Sulnes“, „Mali Ejlof“, „Jon Gabrijel Borkman“, „Kad se mrtvi probudimo“) vratio se temi umjetničkog poziva preispitujući na razne načine da li je vrijedno žrtvovati stvarni život radi umjetnosti. Ibzenov dramski opus izuzetno je doprinio razvoju evropske i svjetske građanske klasicističke drame i taj se uticaj osjeća i danas. Njegova je poezija ostala manje zapažena, mada u njoj ima veoma uspjelih stihova.            

1908 – Rođen je američki fizičar Džon Bardin, dvostruki dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1956. i 1972. Prvu nagradu podijelio je s Vilijamom Šoklijem s kojim je izumio tranzistor, a drugu za teoriju o superprovodljivosti.

1914 – Na Cetinju je rođen poznati crnogorski istoričar i bibliograf doktor Niko Simov Martinović. Od 1947. bio je direktor Istorijskog instituta i Centralne biblioteke Crne Gore, dopisni član  Srpske akademije nauka i umjetnosti, redovni član Naučnog društva Crne Gore i član Akademije  nauka Bosne i Hercegovine. Objavio je više knjiga i studija iz oblasti bibliografije, prava, književne istorije i publicistike. U rukopisu mu je ostao “Ogled o Rovinskom”. Niko Simov Martinović umro je u Sarajevu l0. januara 1975.

2006 – Predsjednik Republičke referendumske komisije František Lipka proglasio je preliminarne rezultate referenduma u Crnoj Gori, održanog 21. maja, prema kojima je za obnovu crnogorske nezavisnosti glasalo 55,5 odsto građana. Istoga dana predsjednik Srbije Boris Tadić izjavio je da prihvata preliminarne zvanične rezultate referenduma, a srpski premijer Vojislav Koštunica da će priznati samo konačne rezultate. Čestitke povodom uspješno sprovedenog referenduma i izglasavanja nezavisnosti Crne Gore uputile su Evropska unija, Sjedinjene Američke Države i Rusija, uz napomenu da vlasti u Beogradu i Podgorici što prije pristupe direktnom i konstruktivnom  dijalogu o budućim odnosima dvije države.

2007 – Sudsko vijeće specijalnog suda u Beogradu osudilo je dvanaestoricu optuženih za ubistvo srpskog premijera Zorana Đinđića 12. marta 2003. na ukupno 378 godina zatvora. Na po 40 godina zatvora osuđeni su nekadašnji komandant za Specijalne operacije (JSO) Milorad Ulemek-Legija za organizovanje ubistva i nekadašnji pomoćnik komandanta Zvezdan Jovanović za ubistvo premijera.

2008 – U Pekingu su se sastali predsjednici Kine i Rusije Hu Đintao i Dmitrij Medvedev. Dva lidera su osudila planove SAD o uspostavljanju sistema za raketnu odbranu u istočnoj Evropi, ocjenjujući da to škodi jačanju povjerenja među zemljama. Dvodnevna posjeta predsjednika Rusije Kini prekinula je tradiciju prema kojoj su ruski predsjednici nakon imenovanja prvo putovali u neku evropsku zemlju. Istoga dana, dogovorom 12 južnoameričkih država osnovana je  u Braziliji (glavnom gradu Brazila) Južnoamerička unija (UNASUR). Cilj osnivanja unije, koja se smatra regionalnom verzijom Evropske unije, jeste da pomogne u rješavanju pitanja odbrane Južne Amerike i doprinese razvoju kontinenta.

2010 – Nakon dvomjesečnog izuzetno napornog pohoda na Himalaje, članovi nikšićkog Planinarsko-smučarskog kluba „Javorak“: alpinisti Đorđije Vujičić, Drago Vujović i Marko Blečić osvojili su Mont Everest (8.500 m) i na najviši svjetski vrh postavili crnogorsku zastavu. Bilo je to prvo osvajanje krova svijeta od strane nekog crnogorskog planinarskog kluba.

2013 – U Lajpcigu je formirana progresivna alijansa, u okviru proslave 150 godina postojanja socijaldemokratije u Njemačkoj. Novoformiranu međunarodnu organizaciju partija lijeve orijentacije predvodila je socijaldemokratska partija Njemačke i njen lider Zigmar Gabrijel koji se oštro sukobio s bivšim grčkim premijerom Jorgosom Papandreuom, liderom socijalističke Internacionale. Demokratska partija socijalista i Socijaldemokratska partija Crne Gore nijesu se priključile novoformiranoj Progresivnoj alijansi, koju su kao alternativu socijalističkoj Internacionali formirale najuticajnije lijevo orijentisane strane svijeta.

2013 – Arhijerejski sabor srpske pravoslavne crkve preinačio je odluku donijetu dan ranije i povukao iz procedure inicijativu za kanonizaciju crnogorskog vladike i pjesnika Petra II Petrovića Njegoša. Njegoševu kanonizaciju predložio je mitropolit Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori Amfilohije koji ga je na nivou Mitropolije crnogorsko-primorske proglasio svecem. Vjerski analitičar Mirko Đorđević Amfilohijevu inicijativu ocijenio je ishitrenom.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1430 – Zarobljena je Jovanka Orleanka i predata Englezima, koji su je potom izveli na crkveni sud i 1431. osudili na smrt i spalili na lomači.

1498 – Na lomači je spaljen italijanski dominikanski kaluđer Đirolamo Savonarola, politički i vjerski reformator.

1920 – Osnovana je Komunistička partija Indonezije, prva takva politička organiazcija u Aziji.

1923 – U Nikšiću je osnovan prvi šahovski klub u Crnoj Gori. Šahovski klub “Nikšić”član je prve lige, a njegovi članovi ostvarili su značajne uspjehe na domaćoj i međunarodnoj  šahovskoj sceni.

1945 – Njemački nacistički lider i šef Gestapoa Hajnirih Himler izvršio je samoubistvo, dan nakon što su ga Britanci zarobili. Uhapšen je i Hitlerov nasljednik admiral Karl Denic.

1949 – Osnovana je Savezna Republika Njemačka, a Bon je postao njen glavni grad.

1959 – U titogradskom Narodnom pozorištu premijerno je izvedena predstava prema romanu Oskara Daviča “Pesma”, u dramtizaciji Dimitrija Đurkovića, i režiji Mirka Simića. Uloge su tumačili  Miloš  Jeknić, Dobrica Stefanović, Vera Petrić, Ljubiša  Stojković, Boro Begović i drugi.

1960 – Izraelski agenti uhapsili su u Argentini ratnog zločinca Adolfa Ajhmana. Na suđenju u Jerusalimu Ajhman je osuđen na smrt vješanjem.

2007 – Fudbaleri Milana savladali su u finalu Lige šampiona ekipu Liverpula sa 2:1, i sedmi put osvojili titulu prvaka Evrope u fudbalu.

2009 – U finalu Evro lige, Primorac iz Kotora savladao je Pro Reko 8:7 i postao prvak Evrope, što je najveći klupski uspjeh u istoriji crnogorskog vaterpola.

2009 – Njemačka savezna skupština izabrala je Horsta Kelera za predsjednika te države.

2010 – Zlatna palma 63. kanskog festivala dodijeljena je mističnom tajlandskom filmu „Ujka Bunmi koji može da se sjeti prethodnih života“, u režiji Apičatponga Verasetakula.

2013 –Američki predsjednik Barak Obama najavio je plan ograničavanja upotrebe bespilotnih letjelica u napadima protiv ekstremista na teritorijama izvan SAD, kao i plan preuzimanja inicijative kako bi bili obnovljeni pregovori o zatvaranju vojnog zatvora u zalivu Gvantanamo.

MEĐU UMJETNICIMA SA MEDITERANA

Poezija crnogorske pjesnikinje Dragane Tripković našla se u antologiji “Circle Surface Sun – From Somewhere in the Mediterranean” (Kružna površina Sunca. Odnekud na Mediteranu), u izdanju prestižne austrijske izdavačke kuće “Schlebrügge.Editor” za umjetnost, arhitekturu, dizajn i teoriju.

Kako je saopštio Otvoreni kulturni forum, u knjizi su se našla 22 umjetnika iz Mediteranske regije, a izdanje su priredili Irena Eden i Stjin Lernout. Uvodni tekst za antologiju potpisuje Juan Canela, a među ostalim autorima su Salah Badis (Alžit), Efe Murad Balikҫioğlu (Turska), Najwa Binshatwan (Libija), Valérie Cachard (Liban), Antoine Cassar (Malta), Anat Einhar (Ozrael), Wagdy El-Komy (Egipat), Laura Ferrero (Španija), Anja Golob (Slovenija), Soukaina Habiballah (Maroko), Jazra Khaleed (Grčka), Arian Leka (Albanija), Mazen Maarouf (Palestinska teritorija), Senka Marić (Bosna i Hercegovina), Marwa Melhem (Sirija), Nora Nadjarian (Kipar), Kamel Riahi (Tunis), M.G. Sanchez (Gibraltar), Olja Savičević-Ivančić (Hrvatska), Igiaba Scego (Italija), Thomas Vinau (Francuska).

Autori su pisali formom autobiografskog eseja, komentara, pozije ili filozofskog razmišljanja – a tekstovi artikulišu jednu ili drugu stranu posebnog svjetla koje objedinjuje Mediteransko područje. Publikacija je dizajnirana kao knjiga umjetnika, a predstavlja tekstove na engleskom jeziku i na izvornim jezicima. Fotografska serija Irene Eden i Stijna Lernouta o temama mora i svjetlosti oblikuje atmosfersu teksta i dokumentuje instalativni i ilustrativni način na koji se ovi umjetnici bave tom tematikom.

Ova antologija, kako se navodi, postavlja početnu tačku u kritičkom promišljanju Alberta Kamija o Evropi u njegovo vrijeme i njegovoj mediteranskoj utopiji solidarnosti i jednostavnosti, u kojoj svjetlost i sunce igraju glavnu ulogu. U trenutnim ekonomskim, ekološkim i humanitarnim krizama čini se da je ideja o uključivoj mediteranskoj Evropi utemeljenoj na kulturnoj raznolikosti uništena u korist nacionalističkih interesa, ekonomske izolacije i populističke ideologije koja podstiče mržnju i strah. U ovom podneblju, mogućnost ponavljanja Kamiove “solarne misli” kao “umjetnosti življenja u katastrofalnim vremenima” stekla je novu bitnost hitnost. Tako autori istražuju današnjicu posmatrajući mediteranske obale kao mitološko porijeklo Evrope. “Circle Surface Sun” okuplja glasove iz različitih mjesta i bezbroj perspektiva u pokušaju otvaranja transnacionalnog dijaloga o prelasku granice između zemalja i kontinenata i stvaranja prostora za zajednicu i zajedničko razmišljanje.

Irena Eden, rođena 1974. u Hamburgu, i Stijn Lernout, rođen 1972. u Antverpenu, žive i rade u Beču. Studirali su vajarstvo i projektnu umjetnost na Univerzitetu likovnih umjetnosti i dizajna Muthesius u Kielu, Akademiji likovnih umjetnosti u Sarajevu (BiH) i Umjetničkoj akademiji Weißensee u Berlinu. Njihovi su radovi bili izloženi na samostalnim i kolektivnim izložbama u mnogim evropskim zemljama. U sklopu istraživanja mediteranskih kultura trenutno organizuju izložbu u Kunstverein Konstanz, u okviru koje će biti izvedeni audio snimci tekstova iz ove knjige koje su pročitali glumci Maria Lohn i Jesse Inman.

POPOVIĆ

Kakav nam je odnos prema kulturi, naciji, identitetu četrnaest godina nakon referenduma? Da li smo učinili dovoljno za stabilizaciju crnogorskog društva, crnogorsku naciju i identitet? Književnik Milorad Popović misli da smo nakon gotovo cjelovjekovnog državnog diskontinuiteta mogli imati bolji plan u zaokruživanju identiteta.

“To je, naime, trebalo da bude prvi i osnovni zadatak nakon 21. maja 2006. godine, kao osnovna pretpostavka za jednu trajnu stabilizaciju crnogorskog društva, s obzirom na to da postoje latentni, već stogodišnji pritisci i negiranja i Crne Gore i crnogorske nacije i crnogorske kulture”, kaže Popović.

U tom smislu nijesu određeni jasni prioriteti, bilo je puno lutanja, kaže Popović, u ideološkom smislu, od dukljanstva do ustavnog patriotizma.

“Kao evidentan odraz toga su i ove aktuelne situacije, napetosti, buđenje jednog agresivnog kleronacionalizma i negiranja, svakodnevnog, vrlo brutalnog, crnogorske nacije, kulture, države, što je jedan nesumnjivi kauzalitet jer bez dovršenja i stabilizovanja crnogorske nacije nema građanske Crne Gore, niti Crne Gore uopšte , pa ni smisla postojanja države Crne Gore”, ističe Popović.

Osvrnuo se i na zbunjujući odnos društva prema crnogorskom jeziku.

“Slična stvar je i sa CPC, dakle religija i jezik su dva ključna elementa svakog nacionalnog identiteta u evropskom smislu. Nešto je napravljano, ne smijemo biti nihilisti, nešto je napravljeno a neke stvari su krenule i u lošem smislu. Nadam se da će ova aktuelna događanja pred 14. godišnjicu od obnove nezavisnosti, da će političku i intelektualnu elitu malo trgnuti, da će se zapitati šta je dobro a šta nije dobro urađeno”, kaže Popović.

On napominje da treba da činimo više, generacije koje dolaze poslije nas kako ne bi živjele u stalnoj napetosti i dokazivnju elementarnih ljudskih prava. A to su, podsjeća Popović, prava na nacionalnost, jezik, kulturu.

Anka Radović, RTCG

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 2006. „Odlukom građana Crne Gore obnovljena je nezavisna Crna Gora“, rekao je u ranim jutarnjim satima lider bloka za nezavisnost, crnogorski premijer Milo Đukanović u slavljeničkoj atmosferi pred brojnim pristalicama u zgradi Vlade, nakon prebrojanih 99 odsto glasova na referendumu održanom dan ranije. „Imamo državu i nikada više nećemo dozvoliti da je izgubimo“, poručio je tom prilikom Đukanović. Đukanović je čestitao nezavisnost i državi Srbiji, s kojom je Crna Gora od 1992. do referenduma bila u državnoj zajednici, i izrazio uvjerenje da će i ona doprinijeti opštoj regionalnoj stabinosti i brzoj i kvalitetnoj evropskoj i evroatlantskoj integraciji čitavog Zapadnog Balkana. Istoga dana s izaslanikom visokog predstavnika EU Miroslavom Lajčakom sastala su se četiri lidera unionista Andrija Mandić, Predrag Bulatović, Predrag Popović i Ranko Kadić koji su, ne mireći se s neuspjehom, zatražili provjeru preliminarnih rezultata referenduma i ponovno brojanje glasačkih listića na svim izbornim mjestima. Prvu čestitku povodom izglasavanja nezavisnosti Crne Gore na referendumu, održanom 21. maja, predsjedniku Filipu  Vujanoviću uputio je predsjednik Republike Hrvatske Stjepan Mesić.

Ostali datumi: 1016. godine, tokom boravka u Prespi kod makedonskog cara Vladislava, ubijen je na prevaru dukljanski knez Vladimir. Vladao je Dukljom – Zetom do 998. kada ga je zarobio makedonski car Samuilo. Dok je tamnovao, u Vladimira se zagledala careva kćerka Kosara. Samuilo je uslišio želju svoje kćeri da se uda za dukljanskog kneza Vladimira i vratio mu upravu nad njegovom zemljom, kojom je vladao iz Ostrosa u Krajini. Poslije Vladimirove smrti 1016, Kosara je njegove posmrtne ostatke pohranila u  zadužbinu crkvu Bogorodice Krajinske, odakle ih je albanski velikaš Karlo Topija prenio u manastir Svetog Jovana Krstitelja, podignut 1380. kod Elbasana. Ljubav Vladimira i Kosare ovjekovječena je u poznatoj legendi, a na dan Vladimirove smrti pripadnici sve tri konfesije u Crnoj Gori iznosili su svake godine Vladimirov krst na vrh Rumije kod Bara, sve do 2005. kada je taj običaj prekinut zbog postavljanja metalne crkvice Srpske parvoslavne crkve u Crnoj Gori, na to mjesto.

1805 – Rođen je istaknuti italijanski bibliotekar, istoričar i bibliograf,  Đuzepe Valentineli, prvi koji je uradio bibliografski popis knjiga o Crnoj Gori, onda kad je ona za evropsku nauku i kulturu bila nepoznata zemlja. Tokom putovanja po Dalmaciji i Crnoj Gori 1839. Valentineli je napisao svoje najznačajnije djelo “Bibliografski ogled o Dalmaciji i Crnoj Gori”, koje je nekoliko puta dorađivano. Bibliografija  sadrži 168 naslova posvećenih Crnoj Gori. 

1813 – Rođen je njemački kompozitor Rihard Vagner, uz Verdija najznačajniji romantičarski operski kompozitor 19. vijeka, tvorac njemačke muzičke drame, reformator opere i orkestra. Stvarao je muzičke drame epskih razmjera, proširio Betovenov simfonizam u operskoj partituri i postigao prožimanje dramske radnje i muzike. Za muzičke drame pretežno iz njemačke mitologije, pored sopstvenih simboličkih i filozofskih gledišta, kao i uticaja  Šopenhauerove i Ničeove filozofije, sam je pisao tekst i muziku i tako stvorio „jedinstveno muzičko djelo“ u kome su sjedinjeni tekst, muzika, igra, slika i inscenacija. Poznata djela:” Ukleti Holanđanin”, “Tristan i Izolda”, “Prsten Nibelunga”, “Parsifal”.

1885 – Umro je francuski književnik Viktor Igo, uz Balzaka najznačajnija ličnost u francuskoj književnosti, priznati rodonačelnik francuskog romantizma i preteča svih francuskih pjesničkih škola 19. vijeka. Počeo je da piše u tradicionalnoj formi, kao ubijeđeni monarhist, ali je postepeno pristupao romantizmu, politički evoluirao prema ljevici i postao republikanac. Pod Lujem Filipom postao je per Francuske i član Francuske akademije, a 1848. bio je izabran za republikanskog poslanika u ustavotvornoj skupštini. Zalagao se za slobodu štampe, ukidanje smrtne kazne i za socijalne reforme. Nakon državnog udara Napoleona Bonaparte, odlazi u devetnaestogodišnje izgnanstvo. Pisao je pjesme, pozorišne komade, romane, eseje, pamflete i dr. Poznata djela: romani “Jadnici”  “Zvonar Bogorodične crkve”, pozorišni komadi „Ernani“, „Lukrecija Bordžija“, političko-satirična zbirka pjesama protiv Napoleona III „Kazne“, pamflet „Napoleon mali“.

1905 – Rođen je profesor Vukoman Džaković, istoričar književnosti. Još kao student počeo je da skuplja narodne pjesme, u prvom redu tužbalice, da bi 1954. objavio antologiju “Nove crnogorske tužbalice”. Priredio je i zbirku “Crnogorske narodne junačke pjesme”, antologiju lirskih pjesama kralja Nikole i raspravu “Kralj Nikola u svom dobu”. Vukoman Džaković umro je 1991. godine.

1993 – Osnovana je na Cetinju Matica Crnogorska, nezavisna organizacija koja se zalaže za integraciju demokratske  Crne Gore  u mediteranski i evropski kulturni prostor, te za uspostavljanje univerzalnih kriterijuma i standarda u svim oblastima. U izdanju Matice, objavljen je krajem devedesetih program “Crna Gora pred izazovima budućnosti “, koji sadrži suštinska pitanja za razvoj Crne Gore. Od 2000. u izdanju Matice izlazi istoimeni časopis za društvena pitanja, nauku i kulturu. Prvi predsjednik Matice Crnogorske bio je akademik Božina Ivanović, a potpredsjednik, akademik Svetlana-Kana Radević.

2011 – Bivši američki predsjednik Bil Klinton posjetio je Crnu Goru. U razgovoru s crnogorskim zvaničnicima Igorom Lukšićem, Milom Đukanovićem i Svetozarom Marovićem, Klinton je ocijenio da je Crna Gora na dobrom putu ostvarenja zacrtanih ciljeva i nazvao je zemljom velikih potencijala i prirodnih ljepota. Tokom boravka u Crnoj Gori, Klinton je održao predavanje na konferenciji „Balkanska inicijativa za jačanje društava Jugoistočne Evrope“ u Budvi, kao i predavanje na Fakultetu za turizam u Baru, gdje mu je predsjednik Atlas grupe Duško Knežević uručio titulu počasnog doktora nauka Univerziteta Mediteran. „Treba da nastavite s integracijama regiona, kako u Evropsku uniju, tako i u NATO, ali treba da radite i na internim integracijama“, kazao je Klinton obraćajući se balkanskim liderima na konferenciji u „Splendidu“, na kojoj su učestvovali i bivši predsjednici Slovenije i Hrvatske Milan Kučan i Stjepan Mesić. Boravak bivšeg američkog predsjednik Bila Klintona na Crnogorskom primorju bio je u bezbjednosnom smislu jedan od najbolje organizovanih događaja u Crnoj Gori.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

337 – Umro je rimski car Konstantin I Veliki, prvi rimski car  koji je prihvatio hrišćanstvo u Rimskom carstvu. Godine 325. sazvao je prvi hrišćanski koncil u Nikeji.

1859 – Rođen je engleski pisac Artur Konan Dojl, proslavljeni autor kriminalističkih romana u kojima su glavni junaci detektiv Šerlok Holms i njegov prijatelj doktor Votson.

1907 – Rođen je engleski pozorišni i filmski glumac, režiser i producent Lorens Olivije, jedan od  najboljih tumača Šekspirovih likova. Lorens Olivije dobitnik je Oskara za film “Hamlet”,  a 1970. dobio je i plemićku titulu.

1918 – Njemački avioni bombardovali su Pariz u Prvom svjetskom ratu.

1939 – Hitler i Musolini potpisali su “Čelični pakt”  o desetogodišnjem vojnom i političkom savezu Njemačke i Italije.

1943 – U Moskvi je saopšteno da je raspuštena Komunistička internacionala – Kominterna. Smatra se da je to bio Staljinov gest dobre volje prema zapadnim saveznicima u Drugom svjetskom ratu.

1970 – Umro je jugoslovenski reditelj i scenograf  Bojan Stupica. Od 1949. bio je reditelj i jedan od glavnih organizatora u Jugoslovenskom dramskom pozorištu u Beogradu, a od 1957. režirao je u beogradskom “Ateljeu 212” i u “Narodnom pozorištu”.

1972 – Predsjednik SAD Ričard Nikson susreo se u Moskvi s predsjednikom Vrhovnog Sovjeta Sovjetskog Saveza Leonidom Brežnjevom, kao prvi američki predsjednik koji je posjetio Sovjetski Savez.

1992 – Generalna Skupština Ujedinjenih  nacija primila je u punopravno članstvo tri bivše jugoslovenske republike Sloveniju, Hrvatsku i Bosnu i Hercegovinu.

2004 – Na 57. međunarodnom filmskom festivalu u Kanu “Zlatnu palmu” dobio je Majkl Mur za dokumentarni film “Farenhajt 9/11”, koji duhovito i žestoko kritikuje politiku američkog predsjednika Džordža Buša.

2004 – Na zvaničnoj ceremoniji u indijskoj predsjedničkoj palati, novi premijer Monmohan Sing položio je zakletvu. Sing je za premijera Indije imenovan nakon što je lider Kongresa Sonja Gandi ( nasljednik dinastije Nehru-Gandi) odustala od te funkcije poslije napada hindu nacionalista zbog njenog italijanskog porijekla.

2008 – U Bariju je otvoren Bijenale mladih umjetnika Evrope i Mediterana na kome su Crnu Goru predstavljali Milena Jovićević-Popović i Željko Reljić.

Izbor i priprema: Č. Đurđić

Na današnji dan 2006. godine održan je u  Crnoj Gori referendum o njenom državno-pravnom statusu. Na pitanje: „Želite li da Republika Crna Gora bude nezavisna država sa punim međunarodno-pravnim subjektivitetom“, imalo je pravo da odgovori, sa Da ili Ne,  484.718 građana, na 1.120 glasačkih mjesta, u dvadeset jednoj crnogorskoj opštini. Na referendumu je, od 8 do 21 sat,  glasalo 419.240 građana, odnosno 86,5 odsto ukupno upisanih birača. Od tog broja 230.661 građanin, ili 55,5 odsto od broja važećih glasova, odgovorilo je sa Da, a 185 hiljada i 2 građanina, odnosno 44,5 odsto, sa Ne. Tako je od Evropske unije nametnuti uslov – da 55 odsto od broja izašlih birača glasa za nezavisnost,  premašen pola procenta. Referendum o državno-pravnom statusu Crne Gore pratilo je oko 3.400 domaćih i stranih posmatrača, kao i 670 novinara iz Srbije, Crne Gore i inostranstva. Crna Gora je peta republika SFRJ u kojoj su se građani izjasnili o državnom statusu, čime joj je poslije 88 godina povraćena državna samostalnost i puni međunarodno-pravni subjektivitet.  

Ostali datumi: 1471. rođen je njemački slikar i graver Albreht Direr, jedan od najvećih renesansnih majstora. Po dubokom interesovanju za prirodu i čovjeka sličan je Leonardu da Vinčiju. Obdaren velikom maštom, realizam i misticizam idu kod njega, ponekad, uporedo. Izradio je portrete velike umjetničke i dokumentarne vrijednosti i izvanredne gravire u drvetu i bakru, koje odlikuje precizan crtež. Poznata Direrova djela: “Apokalipsa, “Velika muka”, “Bogorodičin život”.

1471– U londonskom zatvoru Tauer ubijen je engleski kralj Henri VI , posljednji monarh iz dinastije Lankaster, svrgnut u dinastičkim borbama “Rat dviju ruža”. Njegov je  lik inspirisao  Šekspira za dramu Henri VI. Nakon smrti Henrija VI prijesto je preuzeo Edvard IV.

1503 – Venecija je s Portom potpisala mirovni ugovor. Tim ugovorom sultanu su po pravu osvajanja pripale zemlje Đurđa Crnojevića.

1639 – Umro je italijanski filozof, dominikanac Tomazo Kampanela, zastupnik utopijske filozofije. Optužen da širi jeretičku nauku, osuđen je 1599. na doživotni zatvor. Oslobođen je nakon 27 godina na intervenciju pape Urbana VIII. Svoj ideal države Kampanela je opisao u djelu “Grad sunca”, koji je postao udžbenik utopijske filozofije. Djelo je napisano pod uticajem Platona i Tomasa Mora i izražava shvatanje o idealnom društvenom uređenju kao i nekoj vrsti platonističke komunističke republike.

1760 – Emisar ruske carice Jelisavete u Crnoj Gori Pučkov podnio je službeni izvještaj kolegiju inostranih djela o svom boravku u Crnoj Gori. U tom izvještaju Pučkov je pod uticajem protivnika vladike Vasilija opisao prilike u vladikatu, na način koji je bio daleko od stvarnog stanja stvari.

1806 – Vođene su borbe Crnogoraca i Francuza koje su predvodili Petar I i francuski general Loriston. U tim borbama Francuzi su bili potisnuti do samih zidina Dubrovnika. Uprkos prvim pobjedama, ruski car Aleksandar I naredio je kasnije da se Boka preda Austrijancima, koji su nakon pada Mletačke republike 1797. dobili pravo da njom upravljaju.

1844 – Rođen je francuski slikar-samouk Anri Ruso, zvani Carinik, prvi slikar naivac čije su slike ušle u Luvr. Odlikuje se naivnošću osjećanja i jednostavnošću slikarske fakture. Veoma je uticao na moderno slikarstvo i stvorio škole „naivnih slikara“ u zemljama Evrope i Amerike. Njegova pojava fascinirala je dvojicu najautentičnijih instinktivaca u modernom slikarstvu Morisa Vlamenka (jednog od osnivača fovizma) i Andrea Dinoajea de Segonzaka (ilustratora Vergilijevih „Georgika“ i Floberovog „Sentimentalnog vaspitanja“). U slučaju Rusoa –Carinika riječ je o nadmoći prirodnosti duha koji je nosio u svom umjetničkom karakteru. Poznata djela: „Svadba“, „Šetnja“, „San“, „Zavodnica zmije“.

1862 – Tokom drugog pohoda Omer-paše Latasa na Crnu Goru, od aprila do avgusta, turska vojska pod komandom Mahmut-Beja napala je Medun. Branioci tog utvrđenja pružili su snažan otpor i odbili udar turske vojske. Odredom Kuča komandovao je Marko Miljanov.

1900 –  Na Cetinju je položen kamen temeljac za zgradu Doma ruske carske misije u Crnoj Gori, budućeg ruskog poslanstva.

1921 – Rođen je ruski nuklearni fizičar Andrej Saharov, borac za političke slobode i ljudska prava, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1975. Zalagao se za zabranu eksperimenata nuklearnim oružjem i popuštanje međunarodne zategnutosti.  Kao nepomirljivi protivnik režima izgnan je iz Moskve u Gorki 1980, gdje je ostao do 1986. godine.

1992 – Američki Senat donio je zakon kojim je Saveznoj Republici  Jugoslaviji uskraćena svaka pomoć Sjedinjenih Američkih Država zbog umiješanosti u sukobe u bivšim jugoslovenskim republikama.

2008 – U čast obilježavanja 150-godišnjice čuvene bitke na Grahovcu otkriven je spomenik – obelisk od kamena, visok 10 metara, rad vajara Pavla Pejovića. Spomenik je otkrio ministar odbrane Crne Gore Boro Vučinić.

2011 – U Vladinom domu na Cetinju premijer Igor Lukšić priredio je povodom petogodišnjice obnavljanja državnosti Crne Gore prijem. Prijemu je, kako je zabilježeno, prisustvovao veliki broj zvanica, a premijer Lukšić je, pozdravljajući goste, rekao da su nakon pet godina od obnavljanja crnogorske države bez argumenta oni koji su 2006. sumnjali da će Crna Gora odgovoriti izazovu do tada najzahtjevnijih uslova za sprovođenje referenduma i istovremeno sačuvati temelje građanskog društva. Istoga dana u podgoričkom dnevnom listu „Vijesti“ objavljeni su podaci Agencije „Defacto“, koji su pokazali da je raspoloženje građana o nezavisnosti Crne Gore nakon pet godina isto kao i na dan referenduma 2006, odnosno  56 odsto za nezavisnu državu i 44 odsto protiv. Istaknuto je takođe da  među pristalicama nezavisnosti ima mnogo onih koji misle da vlast ne upravlja državom na pravi način.

2012 – U Podgorici je održana Konstitutivna sjednica političkog kluba Pravedna Crna Gora. Za predsjednika Izvršnog odbora novoformiranog političkog kluba izabran je Rade Bojović, a za kopredsjednike Branko Lukovac i Ilija Vujošević.

Na današnji dan dogodilo se i sljedeće:

1502 – Portugalci  su otkrili nenastanjeno ostrvo Sveta Jelena u južnom Atlantiku.

1860 – Rođen je holandski ljekar Viljem Ejnthoven, osnivač elektrokardiografije, dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1924. godine.

1904 – U Parizu je osnovana svjetska fudbalska federacija – FIFA.

1927 –  Američki pilot Čarls Linberg postao je prvi čovjek koji je preletio Atlantik. Let od Njujorka do Pariza trajao je 33 sata i 29 minuta.  Na isti dan 1932. i prva žena Amelija Erhart preletjela je Atlantski okean.

1935 – Umro je holandski botaničar Hugo de Fris, osnivač eksperimentalne genetike.

1997 – Poljska i Ukrajina potpisale su sporazum o pomirenju, te  i formalno okončale vjekovna neprijateljstva.

2005 – Zlatna Palma 58. filmskog festivala u Kanu dodijeljena je filmu francuskih autora, braće Žan Pjera i Luka Dardena, “Dijete”, sa oskarovcima Morganom Frimenom i Hilari Svonk u glavnim ulogama.