OBILJEZAVAJU 40. GODINA

Povodom 40 godina od osnivanja likovne grupe “Generacija 9”, u cetvrtak, 5. decembra, u 11 sati u KIC “Budo Tomovic” bice predstavljen rad na monografiji i izlozbi koja ce biti uprilicena u galeriji umjetnosti “Miodrag Dado Duric” na Cetinju.

U pripremi je stampa monografije, u izdanju NP “Nova Pobjeda i CEHRA iz Niksica, koja ce obuhvatiti umjetnicko stvaralastvo 13 likovnih umjetnika: Zarka Bjelice, Ilije – Branka Burica, Dusana Jeknica, Dragana Karadzica, Pera Nikcevica, Branka Papovica – Papa, Milovana – Mikija Radulovica, Nikice – Daca Raicevica, Branislava – Bana Sekulica, Rajka Todorovica – Todora, Zarka Vojicica, Dragomira – Cila Vusovica i Stanka Zecevica.

Kako su napomenuli organizatori, monografija ce biti posvecena trenutku pojavljivanja grupe talentovanih slikara, na pocetku osamdesetih, koji su tek zavrsili skolovanje na beogradskoj Akademiji likovnih umetnosti. Pod uticajem umjetnicke klime u zemlji, aktivno se ukljucuju u vec otvoreni proces osavremenjivanja likovne umjetnosti u Crnoj Gori.

Njihova prva zajednicka izlozba bila je u Beogradu, 1980. za koju je tekst napisao cuveni srpski slikar i akademik SANU profesor Radomir Reljic. Posljednja izlozba likovne grupe “Generacija 9”, odrzana je u Modernoj galeriji, u JU Muzeji i galerije Podgorice, 2005. godine.

Na promociji ce govoriti u ime izdavaca, direktor Nove Pobjede Drasko Duranovic, urednik monografije, knjizevni istoricar i publicista Dragan B. Perovic, autorka uvodnog teksta, istoricarka umjetnosti Petrica Duletic, kustos NMCG, istoricar umjetnosti Milos Marjanovic i clan “Generacije 9”, akademski slikar Branislav – Bane Sekulic.

Izbor i priprema: C. Durdic

Na danasnji dan 1257. sklopljen je ugovor izmedu Kotora i Dubrovnika o miru i prijateljstu izmedu tih gradova, te da trgovci iz jednog, mogu slobodno djelovati u drugom gradu, bez placanja carina i dazbina, izuzev onih, kakve inace placaju domaci trgovci.

1756 – U Predisu u Bjelicama, odigarala se bitka izmedu crnogorske i turske vojske. Po nalogu sultana Osmana III, novi bosanski vezir Ahmet-pasa trebalo je da potcini Crnu Goru sultanovoj vlasti, da naplati harac, i na Njegusima i u Katunskoj nahiji podigne utvrdenja. Vladika Vasilije napustio je Crnu Goru prije napada, s namjerom da u Becu, ili u Petrogradu izdejstvuje odlaganje turske ofanzive, ali u tome nije uspio. Turci su napali s tri strane: od Grahova, Niksica i Podgorice, i prodrli do Ceva. Crnogorci, bez praha i olova nijesu mogli pruziti znacaniji otpor, ali je zahvaljujuci vezama guvernadura Stanka Radonjica s Bokeljima, jedan Risnjanin prebacio nekoliko hiljada fiseka. Poslije tri sata borbe, turski poraz bio je potpun. U tom sukobu tesko je ranjen turski komandant Osman-pasa.

1800 – Roden je slovenacki pjesnik France Presern, najistaknutija licnost slovenacke knjizevnosti 19. vijeka. Rano se oslobodio uticaja crkve i postao radikalan, “slobodan duh”, kako se onda govorilo. Zavrsio je filozofiju prava, i u Becu je 1828. promovisan za doktora pravnih nauka. Poznavao je glavne evropske knjizevnosti, a pored klasicnih jezika znao je njemacki, francuski, italijanski, engleski i spanski. Mada je dio pjesama ispjevao na njemackom, France Presern je svojim talentom uveo slovenacku knjizevnost u evropsku literaturu, a slovenacku poeziju obogatio novim pjesnickim oblicima – balada, sonet, romansa … Bio je protivnik Ilirskog pokreta i zalagao se za uspostavljanje slovenackog jezika. Poznata djela: “Vodeni duh”, “Oprostaj s mladoscu” i “Sonetni vijenac”.

1883 – Roden je austrijski kompozitor Anton Vebern, jedan od najznacajnijih predstavnika Becke atonalne skole i ekspresionizma u muzici. Stvorio je jezgrovit muzicki jezik prefinjenih nijansi. Za vrijeme nacizma njegova djela su bila zabranjena, a pedesetih godina 20. vijeka postao je uzor generaciji kompozitora koji su u njegovoj muzici nalazili ishodiste za punktualizam i elektronsku muziku.

1905 – Na Cetinju je potpisan ugovor o izrucenju zlocinaca izmedu Knjazevine Crne Gore i Kraljevine Belgije. Dvije vlade su se obavezale da jedna drugoj izruce, uzajamno, osobe okrivljene, optuzene ili osudene za zlocin, ili prestup, ucinjen na zemljistu trazene strane.

1915 – Pod jakim udarom austrougarske vojske, 90 hiljada srpskih vojnika pocelo je odstupanje s Kosova preko Crne Gore u Albaniju i na Krf, kod saveznickih trupa. Komandant vrhovne komande crnogorske vojske srpski pukovnik Petar Pesic naredio je da se glavnina crnogorske vojske angazuje na tom frontu, na kojem se odigrala i Mojkovacka bitka, cime je oslabljena odbrana Lovcenskog fronta, a time i Crne Gore.

1919 – Umro je francuski slikar Pjer Ogist Renoar, jedan od najistaknutijih impresionista i najvecih evropskih slikara 19. vijeka. Iako je vremenski pripadao krugu impresionista, cijelog je zivota ostao po strani vladajucih likovnih teorija. S tim u vezi zabiljezene su njegove rijeci: “Govore da sam slikar-novator, nisam. Ja tek nastavljam ono sto su drugi prije mene mnogo bolje ucinili”. Mislio je prije svega na Vatoa i Vermera. Slikar zivotne topline i ciste likovne radosti, radio je portrete, aktove, kompozicije iz savremenog zivota, mrtvu prirodu i pejzaze, s istancanim osjecanjem za ljudska lica i prefinjen kolorit. U starosti je radio i skulpture, pretezno aktove. Poznata djela: “Mlin u Galeti”, “Zene na kupanju”, “Veslaci” i dr.

1923 – Rodena je grcka operska pjevacica Marija Kalas, jedan od najvecih soprana u istoriji opere. Veliki glasovni raspon i sugestivna gluma doprinijeli su njenoj svjetskoj slavi. Karijeru je zapocela 1947. i s velikim uspjehom je pjevala na najvecim svjetskim operskim scenama uloge dramskog, lirskog i koloraturnog karaktera.

1930 – Roden je francuski reziser Zan-Lik Godar, najznacajniji predstavnik francuskog “novog talasa” koji je filmovima “Do poslednjeg daha” (1959) i “Prezir” (1963) napravio revoluciju u filmskoj istoriji. Bavio se istrazivanjima novih formi revolucionarnog djelovanja putem medija i eksperimentisanja s elektronskom tehnologijom sto ga je 1980. ucinilo poznatim na svjetskoj sceni. Vise puta je nagradivan na festivalima u Berlinu i Veneciji.

1967 – Juznoafricki hirug dr Kristijan Barnard izvrsio je u bolnici “Grote Sur” u Kejptaunu, prvi put u istoriji medicine transplantaciju srca. Pacijent Luis Vaskanski potom je, sa srcem jedne 25-godisnje djevojke nastradale u saobracajnoj nesreci, zivio 18 dana.

2000 – U Cikagu je, u 82. godini, umrla americka pjesnikinja Gvendolin Bruks, koja je usla u istoriju kao prvi crni dobitnik Pulicerove nagrade. Nagradu je dobila 1949. za zbirku pjesama “Eni Alen”.

2004 – Poslije visednevnih masovnih demonstracija, ukrajinski Vrhovni sud proglasio je nevazecim predsjednicke izbore odrzane 21. novembra u toj bivsoj sovjetskoj drzavi izmedu premijera Viktora Janukovica – bliskog Kremlju, i proevropski orjentisanog, opozicionog lidera Viktora Juscenka, i zakazao nove za 26. decembar.

2005 – Francuski film “Skriveno”, austrijskog reditelja Mihaela Hanekea, proglasen je na dodjeli nagrada Akademije evropskog filma u Berlinu najboljim evropskim filmom 2005, dok je nagrada za najbolji neevropski film pripala americkom ostvarenju “Laku noc i srecno”, u reziji Dzordza Klunija.

2006 – Objavljen je testament haskog optuzenika, lidera Srpske radikalne stranke Vojislava Seselja. U politickom i licnom testamentu, Seselj je svim radikalima uputio zahtjev da nikad ne odustanu od cvrste nacionalne ideologije i koncepta “Velike Srbije”. Od svojih pristalica zatrazio je da pomazu srpske partije u Crnoj Gori, okupljene oko Srpske liste, kako bi uspjela da prevlada srpska opcija u Crnoj Gori, i Crna Gora se vrati srpstvu.

2007 – Ministar odbrane Crne Gore Boro Vucinic i americki ambasador u Crnoj Gori Roderik Mur potpisali su u Podgorici Tehnicki sporazum o uklanjanju viska naoruzanja i municije u Crnoj Gori. Sporazumom je predvideno da Vlada Sjedinjenih Americkih Drzava za unistenje oko 1.800 tona naoruzanja i municije u Crnoj Gori izdvoji dva miliona dolara.

2010 – U Podgorici je, u 67. godini, umro ugledni podgoricki advokat, clan Sudskog savjeta Crne Gore Ranko Vukotic. Pravni fakultet zavrsio je u Beogradu 1966, a po povratku u Titograd bio je sudija i predsjednik Opstinskog suda, regionalni pravobranilac samoupravljanja i sudija Vrhovnog suda Crne Gore. Burnih 90-ih angazovano se suprotstavljao populizmu, ratnim razaranjima na prostorima bivse SFRJ i ponistavanju crnogorske suverenisticke ideje. Ucestvovao je u osnivanju Reformskih snaga i Socijaldemokratske partije Crne Gore, kao i nezavisnog nedjeljnika “Monitor”. Bio je clan Upravnog odbora Fonda za humanitarno pravo u Beogradu, koji se zalagao za stvaranje nove humanisticke kulture na prostoru Srbije i Crne Gore.

2011 – Evropski Oskar, odnosno nagrada Evropske filmske akademije urucena je filmu danskog reditelja Larsa fon Trira “Melanholija”, koji je proglasen najboljim ostvarenjem u 2011. Fon Trir je nagradu Evropske filmske akademije osvojio i 1996. za film “Lomeci valove” i 2000. za “Ples u tami”, i postao drugi reditelj u istoriji koji je triput osvojio nagradu. Prvi je bio gotovo zaboravljeni Dani Amelio koji je nagrade Evropske akademije dobio 1990, 1992. i 1994.

Na danasnji dan dogodilo se i sljedece:

1908 – U Carigradu je potpisana konvencija izmedu Crne Gore i Turske o korekciji granica izmedu Vasojevica i Gusinja.

1910 – U Parizu je prvi put prikazana neonska lampa koju je pronasao francuski fizicar Zorz Klod.

2004 – Nakon devetogodisnje misije, medunarodne stabilizacione snage SFOR u Bosni i Hercegovini smijenile su snage Evropske unije EUFOR.

2005 – U Madridu su odrzane demonstracije protiv zahtjeva bogate spanske regije Katalonije za vecom autonomijom.

2009 – Francusko-poljski filmski reditelj Roman Polanski je, uz kauciju od tri miliona eura, pusten iz zatvora u Svajcarskoj i prebacen u kucni pritvor. Polanski je uhapsen po nalogu americkih vlasti zbog seksualnih odnosa s maloljetnicom 1977.

KIC “BUDO TOMOVIC”

Zajednicka izlozba Ane Susovic i Nine Radunovic bice otvorena u ponedjeljak, 2.decembra u izlozbenom holu KIC-a “Budo Tomovic”, u 19 sati.

Ana Susovic se bavi crtanjem od 2010. godine inspirisana jednim rok bendom koji je u to vrijeme voljela i slusala. Motiv su joj ljubav, divljenje i postovanje prema ljudima koji stvaraju muziku, glume i drugim javnim licnostima, ali i prema ljudima koji su joj bliski. Ana je uradila preko 130 portreta, od kojih ce izloziti 36, a tehnika je crtacka – grafitna olovka.

Nina Radunovic se bavi crtanjem od malih nogu, vremenom je crtanje postalo ozbiljnije i odlucila je da slikarstvo bude njen poziv u buducnosti, pa je samim tim upisala likovnu skolu na Cetinju gdje trenutno pohada drugi razred, a nakon srednje skole planira da upise i akademiju. Motiv su joj ljudi njoj bliski, koji je uvijek podrzavaju. U KIC-u ce Izloziti 10 svojih omiljenih radova, a tehnika je kombinovana – pastelne boje i grafitna olovka.
Izlozba ce moci da se pogleda do 9.decembra.

U KIC-U SJUTRA

Renomirani klavirski duo “Pianitanment” ce prirediti koncert za djecu na Velikoj sceni KIC “Budo Tomovic” sjutra, 3. decembra, u 12 sati.

Kako su saopstili iz KIC-a, susret sa umjetnicima organizovace se nakon koncerta u Velikoj sali KIC-a u 13:15.

U posljednjih nekoliko godina pijanisti su imali veliku zelju da zainteresuju djecu za muziku. Iz tog razloga su pripremili poseban program – “Pianotainment program”, namijenjen djeci uzrasta od 6 do 12 godina. Publika ce imati priliku da cuje kompozicije Mocarta, Betovena, Baha, ali i da sazna da li je moguce svirati klavir uz igru sa teniskim lopticama, sta je jazz i da li je ukusan. Cilj projekta je da kod djece probudi interes za muziku.

Klavirski duo “Pianotainment” je svjetski poznat po repertoarskoj raznovrsnosti i akrobatskom virtuozitetu njegovih harizmaticnih clanova i osnivaca, Stefana Veha (1976) i Marsela Dorna (1977), kao i po duhovitom programskom konceptu.

Vec dvadeset godina sviraju zajedno (duo je osnovan 1996. godine), a sa svojim performansom zvanim “Ludi koncert” obisli su cio svijet. Originalnim humorom i nesvakidasnjom virtuoznoscu duo stvara sjajnu koncertnu atmosferu i to je razlog sto je 2008. godine 25.000 nezavisnih predstavnika branse izglasalo da se ovaj duo nade na listi top deset njemackih zabavljackih grupa (CONGA Award).

Ovaj duo njeguje pop, dzez i klasicnu muziku, autenticne obrade i nepredvidive ideje koje se vrte sa i oko muzike, a njegovi nastupi su prozeti humorom, odrzavajuci skladnu ravnotezu izmedu muzicke prefinjenosti i zabave.

Muzicka kritika ih predstavlja kao najbolje kulturne ambasadore svoje zemlje koji izvode duhovit program ispunjen muzickim vjestinama i brilijantnim izvodenjem.

Gostovanje dua “Pianotainment” organizuje Ambasada SR Njemacke u saradnji sa KIC “Budo Tomovic” povodom obiljezavanja 30 godina od pada Berlinskog zida. Nastup renomiranog dua u KIC-u je uvrsten u manifestaciju “Decembarska umjetnicka scena 2019”.

Nakon koncerta u Podgorici, duo ce gostovati i u Kotoru, 5. decembra, u sali Kulturnog centra “Nikola Durkovic” u 19 sati.

PODGORICA FILM FESTIVAL

Povodom obiljezavanja 70 godina od nastanka crnogorske kinematografije, veceras ce u 19 sati u Crnogorskom narodnom pozoristu biti otvorena izlozba fotografija, materijala i filmskih aparata sacuvanih tokom sedam decenija.

Izlozba “70 godina crnogorske kinematografije” obuhvata sve segmente iz ove kulturoloske bastine: fotografije iz licnih arhiva nekadasnjih crnogorskih filmskih radnika, fotoaparate, kamere i kinoprojektore iz tog perioda, filmski materijal, plakate, festivalske nagrade, crnogorski kinoamaterizam, nekadasnje i sadasnje kino dvorane, kao i djelatnost organizovane crnogorske produkcije. Izlozba je postavljena na 24 panoa sa preko 250 fotografija i vitrinama sa ostalim eksponatima.

U susret Podgorica film festivalu, koji pocinje sjutra, izlozbu ce otvoriti Dragica Milic, generalna direktorica Direktorata za kulturno umjetnicko stvaralastvo Ministarstva kulture Crne Gore, a autor izlozbe je reditelj Momir Matovic.

U toku trajanja izlozbe od 2. do 15. decembra bice organizovani susreti osnovaca, srednjoskolaca, studenata i gradana Podgorice sa autorom izlozbe koji ce ih provesti kroz jedan svojevrsni filmski vremeplov. Izlozba ce trajati 15 dana.

Organizatori su Ministarstvo kulture Crne Gore, Sekretarijat za kulturu i sport glavnog grada Podgorice u okviru kulturne manifestacije DEUS 2019, Crnogorska kinoteka, Filmski centar Crne Gore i matFILM Montenegro.

Izbor i priprema: C. Durdic

Na danasnji dan 1451. Stefan Crnojevic zatrazio je, nakon sredivanja odnosa u svojoj zemlji, kao i sa Budvom oko granicnih posjeda, od Mletacke republike da ga prizna za jedinog gospodara Zete, sto je Venecija i prihvatila. Pored toga dobio je i obecanje da ce iz desetogodisnjeg zatocenistva Stefana Vukcica Kosace biti osloboden njegov sin Ivan, koje je i ispunjeno krajem 1452.

1805 – Napoleon je u bici kod Austerlica, poznatoj kao “bitka triju careva”, sa 75.000 vojnika pobijedio rusko-austrijsku vojsku, kojom je komandovao Mihail Kutuzov, i koja je od 95.000 ljudi izgubila 70.000. Bila je to jedna od najvecih Napoleonovih pobjeda, koju vojni teoreticari isticu kao “takticko remek-djelo”, nakon koje je Austrija bila primorana da sklopi primirje i 26. decembra mir u Bratislavi, a Rusi su se povukli u Poljsku.

1859 – Roden je francuski slikar Zorz Sera, osnivac skole neoimpresionista i novog slikarskog metoda poentilizma. Vise se oslanjao na nauku o svjetlosti i boji i opticke efekte, nego na neposredno opazanje. U Salonu nezavisnih umjetnika, koji je osnovao 1884. s grupom impresionista, upoznao je Pola Sinjaka s kojim je dijelio iste ideje o poentilizmu – tehnici u kojoj se boje na platno nanose u tackama, po principu komplementarnosti. Zorz Sera je najcesce slikao pejzaze, atmosferu na kupalistima i scene iz cirkusa. Poznatu sliku ,,Nedjeljno popodne na ostrvu Le Grand Zat” radio je dvije godine.

1910 – U Petrogradu je potpisana vojna konvencija izmedu Crne Gore i Rusije o strucnoj i materijalnoj pomoci, odnosno, pomoci u oruzju Crnoj Gori. Prema tom ugovoru, Crna Gora nije mogla stupiti u rat bez prethodne saglasnosti Rusije.

.

1982 – Hirurg Vilijam de Vris implementirao je na klinici Univerziteta Juta u americkom gradu Solt Lejk Sitiju prvo vjestacko srce od poliuretana. Pacijent, penzionisani zubar Barni Klark, zivio je s tim srcem 112 dana.

2006 – Crnogorski pemijer Zeljko Sturanovic otputovao je u Sjedinjene Americke Drzave na poziv predsjednika kompanije “Majkrosoft” Bila Gejtsa. Posjeta “Majkrosoftu” uslijedila je nakon ranije uspostavljene saradnje i obostranog interesa za uspostavljanje strateskog partnerstva.

2010 – Na sjednici Izvrsnog odbora Fife u Cirihu, predsjednik Svjetske fudbalske organizacije Sep Blater saopstio je odluke da ce se nakon Brazila 2014. Svjetsko prvenstvo u fudbalu 2018. odrzati u Rusiji, a 2022. u Kataru. Najprljavija kampanja u istoriji fudbala, kako su ocijenili mediji, obiljezena mitom, korupcijom i skandalima, zavrsena je vatrometom na Crvenom trgu u Moskvi i plesom na ulicama Dohe, ali i kolektivnom tugom i nezadovoljstvom u konkurentskim zemljama Engleskoj i Australiji.

2011 – Na Cetinju je svecano otvoren rekonstruisani gradski trg – Trg kralja Nikole, nekadasnji Titov trg. Trg su otvorili crnogorski premijer Igor Luksic i gradonacelnik Cetinja Aleksandar Bogdanovic.

2012 – Za predsjednika Slovenije izabran je bivsi premijer te zemlje Borut Pahor, koji je u drugom krugu predsjednickih izbora pobijedio aktuelnog predsjednika Danila Tirka.

Na danasnji dan dogodilo se i sljedece:

1804 – Papa Pije VII krunisao je u Parizu Napoleona Bonapartu za cara Francuske.

1901 – Americki pronalazac King Kemp Dzilet, patentirao je prvi nozic za brijanje s dvostrukom ostricom.

1942 – Na univerzitetu u Cikagu, gdje su nuklearni fizicari predvodeni Enrikom Fermijem radili na tajnom projektu izrade atomske bombe, prvi put je demonstrirana nuklearna lancana fisija.

1971 – Sovjetski vasionski brod bez ljudske posade “Mars 3” spustio se na Mars.

2004 – Vrhovni sud Svedske osudio je ubicu svedske ministarke spoljnih poslova Ane Lind, Mijaila Mijailovica na dozivotni zatvor.

2007 – Na parlamentarnim izborima u Rusiji pobijedila je stranka predsjednika Vladimira Putina Ujedinjena Rusija.

2007 – Brazilskom reprezentativcu i asu FK Milan Rikardu Kaki urucena je “Zlatna lopta”, najznacajnija pojedinacna nagrada u fudbalu, koju tradicionalno dodjeljuje magazin “Frans fudbal”.

2009 – NATO je saopstio da vise od dvadeset zemalja planira da posalje dodatne snage u Avganistan, nakon sto je americki predsjednik Barak Obama najavio vecu posvecenost tom ratu.

2009 – Predsjednik Evropske komisije Zoze Manuel Baroso pozvao je Makedoniju i Grcku da rijese spor oko imena te bivse jugoslovenske republike.

2010 – Naucnici americke svemirske agencije NASA na konferenciji “Astrobiologija” – potraga za zivotom, saopstili su u Vasingtonu da su na Zemlji otkriveni mikrobi koji se takoreci hrane arsenom umjesto kao sto je uobicajeno fosforom. Naucnici su ocijenili da bi to otkrice moglo biti dokaz da je moguc zivot i izvan planete Zemlje.

FESTIVAL GLUMCA

Medunarodni festival glumca u Niksicu treceg dana zvanicnog, takmicarskog programa bio je rezervisan za predstavu “I svaki put kao da je prvi”, uradenu po motivima djela “Tasana” i “Pokojnikova zena” Bore Stankovica, a u reziji Jovane Tomic i produkciji Krusevackog pozorista i Art teme iz Beograda.

Moderator okruglog stola Vanja Kovacevic naveo je da predstava govori o kompleksnim musko-zenskim odnosima, kroz univerzalnu pricu o ljubavi, boli, ispricanu koz intimne ispovijesti, o pokusaju zene u osvajanju slobode, ali i izgubljenoj bliskosti i toplini, roditeljstvu, snazi da se sve prevazide.

Glumica Jelena Matijasevic, koja sa koleginicom Jelenom Stajkovac potpisuje produkciju predstave, kazala je da su za nastanak price bile presudne nesrecne ljubavi i “lomovi” koje su obje dozivjele.

Matijasevic je ukazala na to da jedino na sta covjek ne moze da se navikne je bol od ljubavi kada vas neko ostavi, razocara i da je uvijek, kada se to ponovo desi, kao da je prvi put.

“Odlucile smo da ispricamo potresnu istinitu pricu, ali da ne bude klasican teatar, vec da vratimo gledaoce u predstavu, u gledanje predstave. Paznja nije na scenografiji i kostimima, vec je sve ogoljeno, kao i svaki glumac”, rekla je Matijasevic.

Prema njenim rijecima, namjera im je da “natjeraju” publiku da isprati pricu sa scene, da se nade u svakom liku, da svaka majka nade sebe i svaki muskarac vidi sebe u nekom od likova.

“Ovo nije samo prica o zenama, vec i prica o ljubavi, nerazumijevanju, lazi, pretvaranju i pokusajima majki da pomognu svojim kcerkama, Anici i Tasani. Mislim da je bitno da kada covjek ode sa ove predstave shvati da je bio u pozoristu i ono najvaznije, da je nesto naucio i saznao o sebi, da je bio na sceni, kroz neki od likova”, rekla je Matijasevic.

Stajkovac je navela da to nije prica o feminizmu, jer su muskarac i zena neodvojivi jedno od drugog, ali da to sto ste “vezani” ljubavlju, ne znaci da ste izgubile i svoju slobodu.

“Naprotiv, samo spoznaja ljubavi sa drugim bicem znaci osvajanje slobode. Napravivsi paralelu od Bore Stankovica i zene sa pocetka 20. vijeka i nas zena koje danas zivimo, shvatamo da se nije mnogo toga promijenilo, vec samo govorimo drugaciji jezik, rekla bih malo skrnaviji, a vjerovatno i lisen poetike i onog istinskog i sustinskog u svima nama”, rekla je Stajkovac.

Ona je dodala da je ta prica posvecena svima koji su voljeli, patili i ujedno osvojili slobodu.

Prema njenim rijecima, u danasnje vrijeme savremena tehnologija i komunikacije olaksale su ljudima zivot, ali i donijele sumnje, doprinijele urusavanju brakova, odnosa medu ljudima.

Glumac Dorde Markovic ukazao je na “rasparcanost” covjeka i krizu komunikacije, sto dovodi do sveopsteg udaljavanja i zastranjivanja i naveo da je i, kroz tri muska lika koje je igrao na sceni, ispricano o gubitku ljubavi, nestabilnosti i eroziji odnosa.

“Nikada se vise kao danas ne govori, ne pise i iznose stavovi o ljubavi, a sve manje znamo to da radimo, da opstanemo zajedno, ocuvamo porodicu”, rekao je Markovic.

Glumica Gordana Durdevic Dimic, koja igra majku u predstavi, rekla je da je najvaznije za zenu za koga ce se udati i koliko njen muz moze da nosi teret zivota i brine o svojoj porodici.

Za glumca Nikolu Rakica zanimljivo je sto je srpski romanticar i klasicar Bora Stankovic, toliko poznavao zenski rod i sto su i sada njegove drama “Tasana” i pripovijetka “Pokojnikova zena” toliko savremene.

Rakic je ukazao na ogoljenost svuda oko nas, na koju je akcenat stavila i rediteljka Tomic, kroz mrak na sceni, bez scenografije, ali kroz izrazen pokret i govor tijela.

Glumica Biljana Nikolic, koja igra majku u predstavi, rekla je da je ocigledno, kada se povuce paralela izmedu zena onda i sada, da se nista nije promijenilo.

Adaptaciju i dramatizaciju predstave potpisuje Dimitrije Kokanov, koreografiju Maja Kalafatic, kostimografiju Selena Orb uz asistenciju Lidije Andric, a kompoziciju Miso Cvijovic.

Na Medunarodnom festivalu glumca bice izvedeno sest predstava u zvanicnoj, takmicarskoj konkurenciji, a veceras na repertoaru je predstava “Smrt i djevojka”, Crnogorskog narodnog pozorista (CNP), koju je rezirao Goran Bulajic, u kojoj igraju Julija Milacic, Dragan Jovicic i Milos Pejovic, a glas iz offa je glumice Jadranke Mamic.

RENOMIRANI DUO

Renomirani klavirski duo Pianitanment priredice koncert za djecu na Velikoj sceni KIC-a ,,Budo Tomovic” u utorak, 3.decembra, u 12 sati. Ovaj posebni Pianotainment program je namijenjen djeci uzrasta od 6 do 12 godina.

“U posljednjih nekoliko godina pijanisti su imali veliku zelju: da zainteresuju djecu za muziku. Iz tog razloga su pripremili poseban program za djecu. Publika ce imati priliku da cuje kompozicije Mocarta, Betovena, Baha, ali i da sazna da li je moguce svirati klavir uz igru sa teniskim lopticama, sta je jazz i da li je ukusan. Cilj projekta je da kod djece probudi interes za muziku”, navodi se u saopstenju.

Klavirski duo “Pianotainment” je svjetski poznat po repertoarskoj raznovrsnosti i akrobatskom virtuozitetu njegovih harizmaticnih clanova i osnivaca, Stefana Veha (Stephan Weh, 1976) i Marsela Dorna (Marcel Dorn, 1977), kao i po duhovitom programskom konceptu.

“Vec dvadeset godina sviraju zajedno (duo je osnovan 1996. godine), a sa svojim performansom zvanim ,,Ludi koncert” obisli su cio svijet. Originalnim humorom i nesvakidasnjom virtuoznoscu duo “Pianotainment” stvara sjajnu koncertnu atmosferu i to je razlog sto je 2008. godine 25.000 nezavisnih predstavnika branse izglasalo da se ovaj duo nade na listi top deset njemackih zabavljackih grupa. (CONGA Award)”, navodi se u saopstenju KIC-a “Budo Tomovic”.

Ovaj duo njeguje pop, dzez i klasicnu muziku, autenticne obrade i nepredvidive ideje koje se vrte sa i oko muzike, a njegovi nastupi su prozeti humorom, odrzavajuci skladnu ravnotezu izmedu muzicke prefinjenosti i zabave. Koncerti ovog dua cesto su praceni video zapisima i efektima koji doprinose multimedijalnom dozivljaju njihovog izvodenja.

Muzicka kritika ih predstavlja kao najbolje kulturne ambasadore svoje zemlje koji izvode duhovit program ispunjen muzickim vjestinama i brilijantnim izvodenjem. Prestizni njemacki casopis FOCUS je izjavio: ,,Ludo je to sto obojica sve mogu da izvedu na klaviru.”

Gostovanje dua “Pianotainment” organizuje Ambasada SR Njemacke u saradnji sa KIC-om “Budo Tomovic” povodom obiljezavanja 30 godina od pada Berlinskog zida. Nastup renomiranog dua u KIC-u je uvrsten u manifestaciju “Decembarska umjetnicka scena 2019”.

Nakon koncerta u Podgorici, duo “Pianotainment” ce gostovati i u Kotoru, 5. decembra, u sali Kulturnog centra “Nikola Durkovic” u 19 sati.

GRADSKO POZORISTE

Predstava “Don Kihot”, u reziji jednog od najuglednijih reditelja regiona Andrasa Urbana, bice igrana veceras s pocekom od 20 sati, u Velikoj sali KIC-a “Budo Tomovic”.

Ovim izvodenjem Gradsko pozoriste zakoracice u posljednji mjesec 2019, koji ce obiljeziti niz dogadaja kojima ce, kako kazu, nastaviti da istinski slave teatarsku umjetnost.

“Osim redovnih repertoarskih aktivnosti, pred najmladu publiku 13. decembra izaci cemo sa premijerom lutkarskog spektakla ‘Na ivici neba’, u reziji Veselke Kunceve. Ova topla i zabavna prica o snazi maste, o prijateljstvu, ali i o zaboravljenim djecjim zeljama, bice igrana u okviru Decembarske umjetnicke scene – DEUS 2019”, saopsteno je iz Gradskog pozorista.

Tokom nastupajuceg mjeseca njihove predstave ucestvovace i na dvije internacionalne teatarske manifestacije, pa ce se “Don Kihot” vec 3. decembra predstaviti na prvom RUTA festivalu u Beogradu, a “Slasti slave” 17. ce biti igrane na cetvrtom izdanju festivala Dani Jurislava Korenica 2019. u Sarajevu.

“Po vec ustaljenoj praksi, jos jednu kalendarsku godinu zaokruzicemo 27. decembra obiljezavanjem Dana Gradskog pozorista”, navode iz Gradskog pozorista.

Podsjecaju da je “Don Kihot” koprodukcija Gradskog pozorista i Barskog ljetopisa, a po motivima Servantesovog romana dramaturgiju je uradila Vedrana Bozinovic.

U Urbanovom rediteljskom videnju Servantesovog remek djela, na neke ovdasnje “vjetrenjace” jurisa sedam zena – sedam glumica koje progovaraju o problemima i dilemama savremenog drustva i zena u takvom okruzenju. Predstava se, izmedu ostalog, tice i prepoznavanja donkihotovskog u sebi i u drustvu oko nas, jednako kao i obracuna sa samim sobom i odredenim drustvenim licemerjem i manipulacijama.

U predstavi igraju Branka Femic-Scekic, Vanja Jovicevic, Kristina Obradovic, Branka Stanic, Jelena Simic, Sanja Popovic i Andelija Rondovic.

Scenografiju predstave potpisuje Smiljka Separovic-Radonjic, muziku je uradila Irena Popovic, dok su kostimi djelo Line Lekovic.

Ulaznice se mogu rezervisati na biletarnici KIC-a “Budo Tomovic” ili pozivom na broj telefona: 020/ 664-237.

Izbor i priprema: C. Durdic

Na danasnji dan 1455. umro je italijanski vajar, zlatar i slikar Lorenco Giberti, koji je izradio cuvena vrata na krstionici katedrale u Firenci, kod kojih je rijesio problem prostora na nov nacin. Njegov spis “Commentarii” predstavlja vrijedan dokument za izucavanje italijanske arhitekture i slikarstva. Uradio je i nekoliko kipova za Firencu i Sijenu.

1761 – Rodena je Mari Tiso, koja se proslavila praveci vostane maske licnosti pogubljenih u Francuskoj revoluciji, a u Velikoj Britaniji je 1802. postavila stalnu izlozbu vostanih figura svojih savremenika (danas Muzej Madam Tiso).

1825 – Umro je ruski car Aleksandar I Romanov, koji je tokom vladavine 1801-25. prosirio teritoriju Rusije (Gruzija 1801, Finska 1809, Besarabija 1812, Azerbejdzan 1813.). Nakon poraza Napoleona u Rusiji 1812. imao je vodecu ulogu u antifrancuskoj koaliciji evropskih sila i jedan je od glavnih incijatora stvaranja Svete alijanse 1815. Uspjesno je ratovao protiv Otomanskog carstva od 1806. do 1812.

1905 – Crna Gora je dobila Zakon o stampi. U cl. 210 Ustava Knjazevine Crne Gore pisalo je da je stampa u Crnoj Gori slobodna, te da se ne moze ustanoviti ni cenzura ni kaucija, niti kakva preventivna mjera koja sprjecava izlazenje, prodaju i rasturanje spisa i novina, osim po zakonu o stampi.

1918 – Regent Aleksandar Karadordevic objavio je u Beogradu proklamaciju o ujedinjenju Srba, Hrvata i Slovenaca u istoimenu unitarnu kraljevinu, u kojoj je Crna Gora odlukama tzv. Velike Podgoricke skupstine izgubila nacionalni i drzavni identitet. Prva vlada zajednicke drzave odredila je svog povjerenika Ivana Pavicevica, bivseg srpskog ministra, da primi vlast od crnogorskog Izvrsnog odbora i da predstavlja vladu do, kako je receno, <>.

1918 – Nakon zavrsetka nelegalne Podgoricke skupstine, komandant srpske vrhovne vojne komande Zivojin Misic izdao je komandantu srpskih trupa u Crnoj Gori Dragutinu Milutinovicu naredbu sljedece sadrzine: “Nastavite najenergicnije i svim sredstvima, da se na teritoriji koju je nasa vojska okupirala ugusi svaka agitacija, ma od koga ona dolazila. Za to vam na raspolaganju stoje sva sredstva koja mozete koristiti bez ikakvog prezanja”.

1936 – Umro je italijanski pisac Luidi Pirandelo, dobitnik Nobelove nagrade za knjizevnost 1934, jedan od najznacajnijih dramskih pisaca 20. vijeka. U pocetku nije bio prihvacen, ali je ubrzo stekao opste priznanje i otvorio nove puteve moderne dramaturgije. U svom djelu izrazio je ideje o iluzornosti realnog zivota i realnosti subjektivnih iluzija. Od njegove 44 drame sabrane pod naslovom “Gole maske”, najpoznatije su “Dakomino”, “Henri IV”, “Sest lica traze pisca”.

1971 – U Karadordevu je na sjednici Predsjednistva Saveza komunista Jugoslavije smijenjen dio rukovodstva Saveza komunista Hrvatske – nosilaca politike tzv. masovnog pokreta. Uslijedile su “cistke” u politickim i privrednim vrhovima u Srbiji, Sloveniji i Makedoniji, cime je sprijecen pokusaj politickih i privrednih reformi u SFR Jugoslaviji.

1973 – Umro je izraelski drzavnik David Ben Gurion, voda borbe za stvaranje drzave Izrael i njen prvi premijer.

2005 – Nakon okoncanja visemjesecne privatizacione procedure, Kombinat aluminijuma u Podgorici preuzeo je novi vlasnik – kiparska kompanija “Salomon enterprajzis” ruskog Rusala. Crnogorska Vlada je u ime drzavnih fondova Rusalovoj kompaniji Salomon prodala 65,44 odsto akcija KAP-a za 48 i po miliona eura.

2006 – U Podgorici je pocela dvodnevna medunarodna konferencija o NATO-u i odnosima s javnoscu u organizaciji Centra za medunarodne odnose uz podrsku Ministrastva odbrane Velike Britanije i kraljevske norveske ambasade. Na konferenciji je saopsteno da prema istrazivanju javnog mnjenja ulazak Crne Gore u NATO podrzava svega 36,9 odsto gradana, jer se ta medunarodna vojna asocijacija dozivljava iskljucivo kao vojna, a ne i kao savez zemalja koje dijele iste politicke vrijednosti.

2008 – U organizaciji parlamentarne opozicije (PZP, SNS i SNP), predstavnika NVO sektora, dijela radnika Kombinata aluminijuma i medija, u Podgorici je odrzan okrugli sto o poslovanju i krizi u KAP-u. Zakljuceno je da ta kompanija nakon privatizacije proizvodi gubitke, te da davanje novih subvencija elektricne energije i drugih benefita znaci samo neprofitabilno odrzavanje i troskove na racun drzave, dok je poslovanjem ugrozena zivotna sredina i zdravlje ljudi.

2010 – Ruski premijer Vladimir Putin izjavio je za Televiziju CNN da ce Rusija rasporediti nuklearno oruzje i, kako je rekao, udarne snage ako bude iskljucena iz planova za raketni stit Zapada.

2011 – Evropski parlament odobrio je, velikom vecinom, hrvatsko-evropski ugovor. Nakon objavljivanja rezultata, evropski parlamentarci aplauzom su pozdravili delegaciju Hrvatske pred ulazak te zemlje u Evropsku uniju u junu 2013.

Na danasnji dan dogodilo se i sljedece:

1906 – U Parizu je otvoren bioskop “Omnija Pate”, prva dvorana u svijetu namjenski izgradena za prikazivanje filmova.

1918 – Odlukom danskog parlamenta Island je stekao nezavisnost.

1926 – Na Cetinju je izasao prvi broj lista za satiru, salu i zabavu <>. List je uredivao redakcioni odbor, a odgovorni urednik bio je Jovan Nikolic.

1981 – U najvecoj nesreci u istoriji jugoslovenskog vazduhoplovstva, avion “DC-9 super 80” ljubljanskog “Inex-adria avioprometa” udario je u planinu u blizini Ajacija na Korzici. Poginulo je svih 178 putnika i clanova posade.

1988 – Benazir Buto postala je premijer Pakistana, kao prva zena na celu jedne islamske zemlje.

1991 – Na referendumu u sovjetskoj republici Ukrajini nadmocna vecina biraca izjasnila se za nezavisnost od SSSR-a.

2009 – Zlatnu loptu “Frans fudbala”, najvece individualno priznanje u svijetu sporta, dobio je argentinski reprezemtativac, napadac “Barselone” Lionel Mesi. Mesi je prvi argentinski fudbaler u istoriji koji je dobio “Zlatnu loptu”.