PROIZVODNJA HRANE

Za uvođenje standarda kvaliteta i bezbjednosti hrane, bez kojih se ne može zamisliti ozbiljan nastup na tržištu, crnogorski proizvođači mogu dobiti bespovratnu podršku u iznosu do 50 odsto ulaganja, saopšteno je iz Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja. Objavljen javni poziv.

Kako navode iz tog vladinog resora, podršku ove vrste mogu ostvariti prijavljivanjem na Javni poziv za uvođenje, sertifikaciju i resertifikaciju sistema kvaliteta i bezbjednosti hrane u 2020. godini, koji je Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja objavilo danas i koji je jedan u nizu javnih poziva za bespovratnu podršku poljoprivrednim proizvođačima i prerađivačima kroz Agrobudžet za 2020. godinu.

“Namjena podrške je nadoknada dijela troškova za uvođenje, sertifikaciju i resertifikaciju sistema kvaliteta i bezbjednosti hrane: ISO 22000, GLOBALGAP, BRC, IFS, FSSC 22000, GOST-R, HALAL, KOSHER”, navodi se u saopštenju.

Pravo na ovu podršku, kako dodaju, imaju pravna lica i preduzetnici, kojima je pretežna djelatnost proizvodnja i promet poljoprivredno prehrambenih proizvoda i hrane za životinje, koji su upisani u registre Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja, zavisno od sektora proizvodnje i vrste proizvoda i/ili registre Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.

“Maksimalna podrška iz Agrobudžeta je do 50% ukupnih troškova uvođenja, sertifikacije, resertifikacije, a najviše do 4.000 eura”, navodi se u saopštenju.

Prihvatljive su investicije realizovane od 1. januara 2020. godine do datuma podnošenja prijave. Krajnji rok za podnošenje prijave je 15. novembar ove godine.

“Uvođenje standarda kvaliteta i bezbjednosti hrane u proizvodnji poljoprivredno – prehrambenih proizvoda je preduslov za podizanje kvaliteta i dalji rast konkurentnosti domaćih proizvođača, a sve u cilju poboljšanja plasmana na domaćem tržištu i izvoznih mogućnosti”, zaključuju iz Ministarstva.

OZON, WWF ADRIA I ASP TRAŽE

Ekološki pokret “Ozon”, WWF Adria i Akcija za socijalnu pravdu (ASP) smatraju neprihvatljivim izvještaj o strateškoj procjeni uticaja na životnu sredinu (SPU) za male hidroelektrane (mHE) koji je urađen za potrebe Nacrta lokalne studije lokacije “Štitarička rijeka”, koji je trenutno na javnoj raspravi. Kako navode u ovim NVO, tražili su i povlačenje pomenutog dokumenta zbog pravne neutemeljenosti.

Za potrebe izrade Izvještaja o SPU nijesu sprovođena terenska biodiverzitetska istraživanja koja su neophodna za adekvatnu procjenu, bez čega se suština procedure obesmišljava.

“Obrađivač se koristio podacima sa šireg predmetnog područja, a imajući u vidu značajne negativne uticaje mHE neophodna su detaljna istraživanja, kako bi se procijenili stvarni uticaji planiranih malih hidroelektrana”, ističu u saopštenju NVO.

Kako dodaju, u Izvještaju o SPU nema kvantitativnih podataka o količini vode koju koristi stanovništvo koje gravitira Štitaričkoj rijeci za vodosnabdijevanje, navodnjavanje, napajanje stoke, za potrebe ribnjaka i druge potrebe, a koje predstavljaju osnove uslove egzistencije stanovništva.

Nije procijenjeno, kako ističu, da li bi stanovništvo, ukoliko bi se izgradile mHE, ostalo bez dovoljnih količina vode za svoje osnovne životne potrebe, a posebno imajući u vidu da u Štitarici, naselju u kome se nalaze objekti najbliži planiranim mHE i postojećem pogonu privrednog društva “Crnagoraput”, prema popisu iz 2011. godine bilo je 233 stanovnika, 81 domaćinstvo i 120 stanova. Takođe, uz vodotok su registrovana dva ribnjaka, dok u naselju postoji jedan lokalni i više individualnih vodovoda.

“Snabdijevanje stanovništva vodom za piće, sanitarne potrebe i napajanje stoke ima prioritet nad korišćenjem voda za ostale namjene. Bez ove vrste istraživanja ne smije se pristupiti gradnji projekata mHE”, ističe se u saopštenju.

Obrađivač nigdje ne pominje plavne talase koji se moraju odrediti u skladu sa važećim Pravilnikom o ekološki prihvatljivom protoku (EPP) i zajedno sa EPP-om predstavljaju jednu od najznačajnih mjera mitigacije negativnih uticaja u toku eksploatacije malih hidroelektrana.

“Obrađivač Izvještaja o SPU neispravno konstatuje i ocjenjuje da je uticaj planiranih objekata na pejzaž neznatan. Kako se planiraju mHE tirolskog tipa, što predviđa pregrađivanje rijeke, postavljanje cijevi kroz koje teče većina vode iz rijeke, te mašinska zgrada nizvodno, tvrdnja da neće biti uticaja na pejzaž sama po sebi je kontradiktorna. Opšte poznata stvar i situacija kojoj svjedoče već izgrađene mHE na crnogorskim rijekama je da izgradnjom mHE dolazi do trajne devastacije rijeka, gubitka slobodnog toka i narušavanja pejzažnih i ambijentalnih vrijednosti predmetnog područja izgradnje. O tome svjedoči zabilježeno stanje na terenu već izgrađenih mHE”, ističu u NVO.

Dosadašanja istraživanja WWF Adrije, kako naglašavaju, su pokazala da je način na koji su projektni mHE do sada razvijani i raelizovani bio jedan veliki promašaj koji je nanio ogromne štete društvu. Dalji razvoj mHE na ovaj način mogao bi dovesti do još većih šteta.

“Ovakav Izvještaj nije u cilju pravilnog informisanja javnosti. Strateška procjena uticaja na životu sredinu je i mora biti instrument zaštite životne sredine, a ne pravno formalan proces za odobravanje projekata i mora se prvenstveno baviti procjenom uticaja na životnu sredinu. Zbog svega navedenog smatramo da planski dokument treba povući sa javne rasprave i obustaviti projekat izgradnje dvije mHE na Štitaričkoj rijeci u opštini Mojkovac”, ističu u ove tri NVO.

MILOJKO PANTIĆ

Crna Gora pobijediti mora, koji se u specijalnom ratu protiv te nezavisne i suverene države vodi i spolja i iznutra, poruka je dugogodišnjeg srpskog novinara Milojka Pantića.

Crna Gora, kako je rekao, pobijediti mora i zbog sporta na ovim prostorima.

U video poruci objavljenom na YouTube-u Pantić kaže da Srpska pravoslavna crkva (SPC) nedjeljama na litijama i molebanima, okuplja vjernike koji demonstriraju zbog Zakona o slobodi vjeroispovijesti.

“Zbog tih litija i molebana čak nije održana ni košarkaška utakmica, derbi regionalne ABA lige Budućnost-Crvena zvezda. I svaki put poslije takvih demostracija, u gradovima Crne Gore osvanu poruke koje nemaju veze sa hrišćanskom vjerom i pravoslavljem, a koje otkrivaju pozadinu crkvenih protesta. Grafiti na kojima piše ‘Ovo je Srbija’ ili ‘Smrt Crnogorcima’ samo potvrđuju ono što mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije Radović često ističe. Crnu Goru je po njemu stvorila SPC i to je srpska država, a Crnogorce kao naciju izmislio je komunistički vođa Broz”, navodi Pantić.

On je pitao i šta bi bila reakcija da se u Beogradu pojave grafiti “Smrt Srbima” ili “Srbe na vrbe”, kao što se ispisuje u Podgorici “Smrt Crnogorcima”.

“Jasno je kao dan da se u Crnoj Gori ne brane nikave svetinje, već se vodi specijalni rat da bi se ta nezavisna država zajedno sa Srbijom pretvorila u pravoslavnu džamahiriju. I zato u tom ratu i za dobro Srbije i za dobro sporta na ovim prostorima Crna Gora pobijediti mora”, poruka je Pantića.

URA

Državni dug Crne Gore, sa ustaljenom ekonomskom politikom Vlade i tendencijom dodatnih zaduživanja, vrlo lako i brzo može probiti granicu od 80 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP), upozorio je član Glavnog odbora Građanskog pokreta URA, Eldin Dobardžić.

On je, kako se navodi u saopštenju, reagovao na zvanične podatke i statistiku koji govore da je državni dug Crne Gore, na kraju prošle godine, iznosio 3,71 milijardu eura, odnosno 77,2 odsto BDP-a, od čega spoljni dug oko 3,14 milijardi eura, a unutrašnji oko 568,9 miliona eura.

Dobardžić je ocjenio da se takva negativna statistika u crnogorskoj ekonomiji stvorila zahvaljujući lošoj ekonomskoj politici vlada kontinuiteta Demokratske partije socijalista (DPS).

“Neugovaranje valutnih terminskih ugovora koji imaju za cilj neutralizaciju valutnih oscilacija, takozvano hedžovanje, po osnovu ugovorenog kredita za auto-put već sada poreske obaveznike po važećem kursu košta dodatnih 119 miliona eura“, rekao je Dobardžić.

Ako se tome, kako je saopštio, dodaju neplanirane radove u vrijednosti od oko 90 miliona eura, dolazi se do cifre od skoro 950 miliona eura, što je 200 miliona veći iznos u odnosu na tada ugovorenih 743 miliona eura kredita plus kamata.

“Uz 15 odsto troškova koje finansira država, a koji se opet najvećim dijelom finansiraju iz nekih drugih kredita, sve ukupno dionica auto-puta po sadašnjem kursu eurao/dolar premašuje iznos od milijardu eura“, dodao je Dobardžić.

On je ocijenio da trenutna dešavanja na globalnom tržištu svjetskih valuta Crnoj Gori nikako ne idu u prilog jer, kako je objasnio, američki dolar konstanto jača u odnosu na ostale svjetske valute i eurao.

“S obzirom da je Vlada ispustila priliku da još 2014. godine, pod tada znatno povoljnijim uslovima, ugovori valutnu zaštitu i da se sa novcem poreskih obveznika ne kocka, sada kada se period vraćanja kredita veoma približio, samo ugovoranje takvog posla je značajno skuplje u odnosu na 2014. godinu“, kazao je Dobardžić.

On je upozorio da grejs period ističe naredne godine što znači da se od jula naredne godine počinje sa otplatom glavnice kredita prema Exim banci uvećanog za iznos kamate.

Dobardžić je podsjetio i da je Međunarodni monetarni fond (MMF) u izvještaju početkom septembra prošle godine upozorio na rast troškova za auto-put, zbog kursnih razlika i nepreuzimanja mjera Vlade da to spriječi, u vidu osiguranja od valutnog rizika.

On je saopštio i da je u ovogodišnjem Zakonu o budžetu, koji je vrijedan 2,64 milijarde eura, skoro petina tog iznosa predviđena za otplatu duga.

“Pored toga Vlada je u Zakonom o budžetu predvidjela i nove kreditne aranžmane do iznosa od 257 miliona eura. Nedostajuća sredstva za finansiranje ovogodišnjeg budžeta iznose skoro 600 miliona eura“, zaključio je Dobardžić.