NOVI SNIMCI

Kompanija Bemax objavila je novi video na kojem se vide radovi duz cijele dionice na prioritetnoj dionici autoputa Bar-Boljare.

Sedmominutni snimak prikazuje djelove puta na kojima je u toku izgradnja asfaltnih traka, tunela, ali i pojedinih mostova.

Prioritetna dionica Smokovac-Uvac-Matesevo trebalo bi da bude zavrsena do septembra naredne godine.

Podsjecamo, na autoputu je planirana gradnja 42 tunela i 92 mosta i vijadukta. Impozantni objekti na trasi, poput mosta Moracica, tunela Vjeternik, bice primjer moderne saobracajne infrastrukture u regionu i sire. Dovoljno je pomenuti podatak da za 41 kilometara koliko je duga dionica, sa 63 metra nadmorske visine kod Smokovca autoput u Matesevu dolazi na preko 1.100 metara.

Projektovana brzina na ovoj dionici autoputa je 100 km/h , a vrijeme putovanja izmedu Podgorice i Kolasina skracuje se sa sadasnjih sat i 30 min na 25 minuta.

Kapitalni infrastrukturni projekt vrijedan je 809,6 miliona eura, od cega je kredit Exim banke oko 687 miliona eura. Kredit je odobren na dvadeset godina, uz grace period od sest godina i godisnju kamatnu stopu od dva posto.

MONSTAT SAOPSTIO

Vrijednost minimalne potrosacke korpe u oktobru je, prema podacima Monstata, iznosila 645,1 eura, sto je 0,4 odsto vise u odnosu na septembar.

“Od ukupne vrijednosti minimalne potrosacke korpe, izdaci za hranu i bezalkoholna pica su iznosili 269,2 eura, sto je 0,4 odsto manje nego u septembru”, navodi se u saopstenju.

Statisticari su kazali da su izdaci za neprehrambene proizvode i usluge iznosili 375,9 eura, sto je jedan odsto vise nego u septembru.

Minimalna potrosacka korpa se odnosi na potrosnju domacinstva koja ukljucuje hranu i neprehrambene proizvode i usluge, kojom se omogucava odrzavanje zivota i radne sposobnosti clanova domacinstva.

Minimalna potrosacka korpa je u skladu sa minimalnim preporukama Svjetske zdravstvene organizacije (WHO) i Prirucnika za ishranu Ministarstva poljoprivrede Sjedinjenih Americkih Drzava 2010. godine (USDA Food Guide 2010) o minimalnoj vrijednosti kalorijskog unosa hrane u iznosu od 2,21 hiljadu kalorija dnevno po osobi.

“Vrijednost minimalne potrosacke korpe je zasnovana na podacima ankete o potrosnji domacinstava i preporukama Svjetske banke (SB). Vrijednost minimalne potrosacke korpe za cetvoroclano domacinstvo cine minimalni mjesecni izdaci koji se odnose na hranu i bezalkoholna pica i neprehrambene proizvode i usluge”, kazali su iz Monstata.

Za izracunavanje minimalnih izdataka koji se odnose na hranu i bezalkoholna pica koriste se prosjecne cijene u tekucem mjesecu i mjesecne kolicine u kilogramima za cetvoroclano domacinstvo.

Za izracunavanje vrijednosti korpe neprehrambenih proizvoda i usluga koriste se indeksi potrosackih cijena (CPI).

CBCG

Obavezna rezerva banaka na kraju oktobra je, prema podacima Centralne banke (CBCG), iznosila 262,8 miliona eura.

Od ukupnog iznosa na racunima obavezne rezerve banaka u zemlji izdvojeno je 59,5 odsto, a na racunima CBCG u inostranstvu 40,5 odsto.

Prosjecno stanje ukupnih depozita banaka u septembru, koji cine osnovicu za obracun obavezne rezerve, bilo je 3,54 milijarde eura. Od ukupnog nivoa depozita na one po videnju odnosi se 70,9 odsto, a na orocene depozite 29,1 odsto.

Banke u Crnoj Gori izdvojile su obaveznu rezervu na osnovu odluke CBCG. Tom odlukom je uspostavljen sistem obracuna obavezne rezerve primjenom stope od 7,5 odsto na dio osnovice koju cine depoziti po videnju i depoziti ugovoreni sa rocnoscu do jedne godine i stope od 6,5 odsto na dio osnovice koju cine depoziti ugovoreni sa rocnoscu preko jedne godine.

Na depozite ugovorene sa rocnoscu preko jedne godine koji imaju klauzulu o mogucnosti razrocenja u roku kracem od jedne godine primjenjuje se stopa od 7,5 odsto.

Osnovicu za obracun obavezne rezerve od januara prosle godine cine oroceni i depoziti po videnju, osim onih centralnih banaka. Izvjestavanje u skladu sa tom odlukom banke su obavile 20. februara prosle godine.

Na 50 odsto izdvojene obavezne rezerve CBCG placa bankama mjesecno naknadu obracunatu po stopi od EONIA (Euro OverNight Index Average) umanjenoj za deset baznih poena na godisnjem nivou, s tim da ova stopa ne moze biti manja od nule

Banke mogu da koriste beskamatno do 50 odsto izdvojene obavezne rezerve za odrzavanje dnevne likvidnosti, ako korisceni iznos vrate istog dana.

PROSJECNE CIJENE

Kvadratni metar novih izgradenih stambenih jedinica u Crnoj Gori u periodu od pocetka jula do kraja septembra u prosjeku je kostao 1.122 eura, pokazuju preliminarni podaci Uprave za statistiku Monstat.

To je za 2,4 odsto manje u odnosu na isti period prosle godine i za sedam odsto manje od prosjecne cijene tokom perioda od pocetka aprila do kraja juna ove godine.

Prosjecna cijena kvadratnog metra stana u novogradnji u glavnom gradu iznosila je 1.082 eura, u primorskom regionu 1.365 eura, sredisnjem 660, dok je na sjeveru prosjecna cijena bila 676 eura.

Konkretnije, prosjecna trzisna cijena kvadrata novog stana u Crnoj Gori kod gradevinskih preduzeca iznosila je 1.226 eura, dok je solidarna stambena izgradnja kostala 663 eura po kvadratu.

Solidarna stambena izgradnja odnosi se na jedinice koje su gradene za potrebe zaposlenih u drzavnim institucijama i preduzecima, koje su gradene po povoljnijim uslovijma od trzisnih.

“Razlike tokom godina u prosjecnim cijenama kvadratnog metra stana u novogradnj i u znacajnoj mjeri zavise od ucesca stanova solidarne stambene izgradnje. Ukoliko je ono vece, prosjecna cijena ce biti znacajno niza, i obratno”, podsjecaju iz Monstata.

TRZISNA INSPEKCIJA

Trzisna inspekcija u nedjelju, prilikom nadzora u svim opstinama, nije utvrdila krsenje propisane obaveze zabrane rada nedjeljom.

Kako je saopsteno iz Uprave za inspekcije poslove, trzisni inspektori su u nedjelju sproveli nadzor nad primjenom zabrane rada trgovine nedeljom, sto je obaveza propisana clanom Zakona o unutrasnjoj trgovini.

“Nadzor je sproveden u svim opstinama, a trzisni inspektori nijesu utvrdili krsenje propisane obaveze zabrane rada nedjeljom”, navodi se u saopstenju.

Prva neradna nedjelja za zaposlene u sektoru trgovine bila je 20. oktobra.

Izmjene Zakona o unutrasnjoj trgovini, kojima se uvodi neradna nedjelja, usvojene su 20. juna.

NAGRADE 3.000 EURA

Drustveni biznisi Nova sansa iz Herceg Novog, Seljak.me i Happy paws iz Podgorice, dobitnici su tri odvojene nagrade za najodrziviji, najinovativniji i projekat sa najvise uticaja ovogodisnjeg Foruma Akademije za preduzetnistvo.

Sponzori nagradnog fonda od tri hiljade eura su Erste banka i Glavni grad Podgorica.

Nagrade su urucili direktor Direkcije za poslovanje s mikro klijentima u Erste banci, Albert Jacovic i sekretar Sekretarijata za preduzetnistvo Glavnog grada Kemal Grbovic.

Forum Akademije za preduzetnistvo odrzan je danas u u hotelu CentreVille u organizaciji Centra za ekonomski prosperitet i slobodu (CEPS).

,,Drustveni biznis Nova sansa iz Herceg Novog vec dugo godina ima odrzivu digiralnu stampariju u kojoj se radno integrisu osobe s invaliditetom, a registrovan je kao NVO. Od skoro se bave i reciklazom”, navodi se u saopstenju.

Seljak.me je platforma za umrezavanje i podrsku poljoprivrednim proizvodacima u Crnoj Gori, posluju kao preduzece i nevladina organizacija (NVO).

Happy paws je NVO koja ima i svoje preduzece i bavi se brigom i zastitom zivotinja, ima pansion za kucne ljubimce, u procesu je otvaranja velikog sklonista za bezdomne zivotinje, a otvorili su i salon za sisanje kucnih ljubimaca, dok je u testnoj fazi proizvodnja slatkisa za kucne ljubimce.

Uz nagradene ideje, na Forumu su se predstavili i drustveni biznisi Bona Fide, koji se bavi ekonomskim osnazivanjem zena zrtava nasilja iz Pljevalja, radionice za proizvodnju vunenih proizvoda, posluju kao kooperativa, kao i Zracak nade, koji je digitalna stamparija u Pljevljima za radnu integraciju osoba sa invaliditetom, posluju kao NVO.

Na Forumu su se predstavili NVO Centar za ravnopravnost, integraciju i imigraciju koji je ekonomsko osnazivanje romske populacije i bivsih zavisnika u Podgorici i Beranama, u procesu registracije DOO za bavljenje tregovinom i reciklazom, kao i preduzece Zvaka, odnosno stamparija LAPIS koja zaposljava osobe sa invaliditetom.

Program Razvoj socijalnih preduzeca razvili su CEPS i Akademija za preduzetnistvo Evropskog fonda za jugoistocnu Evropu (EFSE) u cilju podrske preduzetnicima da svoj biznis iz pocetne dovedu u fazu rasta i razvoja.

,,Program je kreiran kako bi procijenio postojece poslovne modele i osnazio preduzeca da u svojoj ranoj fazi implementiraju osnovne principe poslovnog planiranja i redovno procjenjuju kratkorocne operativne poslovne planove, zasnovane na kljucnim indikatorima poslovanja, kao i da unaprijede menadzerska znanja i vjestine kljucnog osoblja. Na taj nacin zele podrzati drustvene preduzetnike da ostvare uticaj i kreiraju znacajne promjene u zajednicama u kojima posluju”, navodi se u saopstenju.

Akademija za preduzetnistvo je inicijativa EFSE Development Facility, obuhvata niz programa za podrsku startup-ovima u cijelom EFSE ciljnom regionu.

“Radeci zajedno sa lokalnim organizacijama koje pokrecu projekte inkubacije i akceleracije, Akademija za preduzetnistvo pruza preduzetnicima i njihovim novim biznisima usmjeravanje, resurse, mentorstvo i mogucnosti umrezavanja, sto povecava sansu da dobiju finansijsku podrsku i druga sredstva neophodna za pretvaranje dobrih ideja u uspjesna preduzeca”, dodaje se u saopstenju.

Na taj nacin, Akademija za preduzetnistvo i njeni partneri pomazu u stvaranju okruzenja u kojem preduzetnici mogu uspjeti – podsticuci duh EFSE-a kao Fond za preduzetnistvo.

RAST OD 2,7 ODSTO

U Crnoj Gori ove sedmice je 37,24 hiljade nezaposlenih, 2,3 odsto vise nego prethodne, pokazuju podaci Zavoda za zaposljavanje (ZZZ).

Stopa nezaposlenosti, prema izvjestaju ZZZ, porasla je sa proslosedmicnih 15,69 odsto na 16,05 odsto.

Najveca stopa, 32,7 odsto, zabiljezena je u julu 2000, dok je najniza bila u avgustu 2009. godine, 10,1 odsto.

Zavod je od pocetka godine evidentirao 11,75 hiljada novozaposlenih.

Od pocetka godine oglaseno je 30,09 hiljada slobodnih radnih mjesta.

MARKOVIC

Valorizacija Aerodroma Crne Gore ce doprinijeti brzom rastu cijele crnogorske ekonomije, ocijenio je predsjednik Vlade Dusko Markovic.

Markovic je, na godisnjoj sjednici Savjeta stranih investitora, kazao da je zadovoljan interesovanjem strateskih investitora za Aerodrome.

“Za sve vase kompanije bice novog posla i novih prilika. I doprinijece otvaranju novih radnih mjesta”, istakao je premijer.

Podsjetio je da je u toku pretkvalifikacionom postupku za dodjelu koncesije za pravo koriscenja aerodroma Podgorica i Tivat.

“Imamo preko 22 interesovanja za koncesiju, nevideno interesovanje najjacih kompanija u ovom segmentu i vjerujem da ce nasa ocekivanja u perspektivi biti znacajno premasena”, istakao je Markovic.

Naglasio je da Crna Gora vec trecu godinu ostvaruje impresivne stope rasta.

“U 2017. i 2018. prosjecno 4,9%, a ovoj godini 3,1% u prvom i 3,2% u drugom kvartalu. Podaci koje sada imamo u posjedu govore da ce i trecem kvartalu imati jos vecu stopu rasta”, saopstio je Markovic.

Takode je istakao da clanstvo u NATO-u daje benefite, prvenstveno ekonomske i sigurnosne.

“Prema nekim procjenama rast investicija iz zemalja NATO-a je preko 60%. Ova pozicija nas snazno promovise kao bezbjednu investicionu destinaciju”, naveo je predsjednik Vlade.

Premijer je kazao da je Crna Gora danas kao investiciona destinacija interesantnija i od Kariba i od Jamajke i od Meksika i od mnogih zemalja u Evropi, posebno na Mediteranu.

“Investitori i agenti koji zastupaju investitore nemaju i objasnjenja za to”, naveo je Markovic.

Komentarisuci inicijativu “Mali Sengen” premijer je kazao da ce se nasa zemlja pazljivo odnijeti prema toj regionalnoj inicijativi.

“Svaka regionalna inicijativa je dobra ako nadomjesta i ubrzava evropski proces integracija u Evropsku uniju, a ne da predstavlja zamjenu za taj proces. Veoma cemo se pazljivo odnijeti prema ovoj inicijativi koja je dosla od dvojice predsjednika, nasih susjeda, ali cemo morati na sto staviti interese, a ne politicke interese”, porucio je Markovic.

Porucio je da ce Vlada snazno nastaviti reforme.

“Zelimo bez alternative biti dio EU kako god ona izgledala kada ispunimo uslove”, rekao je Markovic.

Osvrnuo se rezultate turisticke sezone.

“Vec danas imamo 160.000 turista i 400.000 nocenja vise nego cijele prosle godine. U ovom trenutku smo prebacili finansijske efekte od turizma – za 11 mjeseci u odnosu cijelu proslu godinu”, naveo je Markovic.

AMBASADORKA FRANCUSKE

Digitalni ekosistem u Francuskoj, kao i u Crnoj Gori, u velikom je usponu, istakla je ambasadorka Francuske u Crnoj Gori Kristin Toudik.

Na konfereniji “Francuska rjesenja i iskustva u oblasti digitalizacije” koji su organizovali Privredna komora Crne Gore (PKCG), Udruzenje francusko-crnogorskih preduzeca (UFCP) i Ambasada Francuske Tudik je kazala da potencijal za razvoj digitalne ekonomije vidi u Crnoj Gori koja se, prema njenim rijecima, na evropsku mapu pozicionirala osnivanjem Centra izvrsnosti i Naucno-tehnoloskog parka.

Istice da su lideri u digitalnom sektoru kompanije koje se bave razvojem vjestacke inteligencije, bezbjednoscu informacija i blockchain tehnologijama.

“Francuska je lider u primjeni digitalne tehnlogije u poljoprivredi”, kazala je Tudik.

Podsjetila je da Francuska u saradnji sa Glavnim gradom relizuje projekat Smart City, sa ciljem da se razviju njeni tehnoloski potencijali Podgorice.

Potpredsjednica PKCG Ljiljana Filipovic je istakla da Privredna komora podrzava i ucestvuje u radu Udruzenja francusko-crnogorskih preduzeca, sa zeljom da ojaca veze sa Francuskom kako bi se privrednici iz te zemlje zainteresovali za Crnu Goru i svoje poslovne interese realizovali u saradnji sa nasom biznis zajednicom.

Ukupne direktne investicije iz Francuske od 2010. do marta 2019. godine iznosile su 42 miliona eura. U prvoj polovini ove godine iz Francuske je investirano 3,8 miliona eura.

“Osim sektora turizma koji tokom posljednjih godina ostvaruje znacajnu tendenciju rasta i svjedoci o sve vecem interesovanju francuskih turista za nasu zemlju, ostale sfere poslovne saradnje ukazuju na cinjenicu da postoji znacajan prostor za njihovo unapredenje, te da je sinergijskim djelovanjem dvije drzave potrebno promovisati investicioni ambijent Crne Gore koji, sigurni smo, ima najpovoljnije uslove za poslovanje od svih zemalja regije”, rekla je Filipovic.

Prema njenim rijecima, digitalizacija otvara novo polje saradnje, posebno u sferi prenosa znanja i iskustava, stvaranja poslovnih veza i otvaranja kompanija iz sektora informaciono-komunikacionih tehnologija u kojima bi bili angazovani crnogorski strucnjaci.

“Informaciono komunikacione tehnologije predstavljaju izvor ekonomskog rasta i dinamike, viseg nivoa konkurentnosti, otvaranja novih radnih mjesta. Polaziste uspjesne digitalizacije je adekvatna telekomunikaciona infrastruktura, koja je u Crnoj Gori jako dobro razvijena”, rekla je potpredsjednica Komore.

Dodaje da jedan od nedostataka na crnogorskom IT trzistu predstavlja mali broj inovativnih start-up i spin-off kompanija za cije intenzivnije ucesce treba obezbijediti neophodne administrativne i trzisne uslove.

Navela je da Strategija razvoja informacionog drustva od 2016-2020. godine kao jedan od stubova razvoja identifikuje elektronsku upravu, ciji je cilj da poveca dostupnost javnih sluzbi gradanima i privredi. Sve relevantne EU direktive u ovoj oblasti transponovane su crnogorske propise. Aktivnosti iz Digitalne agende EU i drugih strateskih dokumenata prepoznate su u kljucnim strateskim planovima Crne Gore.

Govoreci o digitalizaciji agrara, kazala je da je njen cilj upravljanje zemljistem u poljoprivrednoj proizvodnji. Ovakav pristup podrazumjeva da se cijela teritorija, nakon potrebnih prethodnih testiranja i mapiranja, raspodijeli tako da se tacno zna u je kojem podrucju pogodna odredena kultura za uzgoj. Smisao ovakvog strukturiranja aktivnosti je da se odredena zemlja, uzimajuci u obzir klimatske uslove i kvalitet tla, prilagodava uzgoju odredene kulture.

Predstavnik Vlade, Dragoljub Jankovic istakao je da je Crna Gora usvojila Zakon o elektronskoj upravi i niz strateskih dokumenata koji ukljucuju digitalizaciju.

Naglasio je da je u Crnoj Gori nedavno uspostavljen jedinstven informacioni sistem u koji je ukljuceno pet institucija. To ce biti jako bitno u buducnosti, jer ce se mnogobrojni podaci u drzavnoj upravi razmjenjivati elektronski, cime ce privreda i gradani u dobroj mjeri izbjeci saltere da bi dobili drzavne usluge.

“Ono sto je najbitnije za iducu godinu je da ce se uspostaviti jedinstveni informacioni sistem i time digitalni identitiet”, rekao je Jankovic.

Ukazao je da razvoj IT sektora dobija na dinamici u mnogim zemljama, a to je velika sansa i za Crnu Goru. U Sloveniji je 3.000 firmi u ovoj oblasti, u Srbiji 2.000, ali im je zajednicki nedostatak kadrova. To je prema njegovim rijecima, prilika za obrazovni sistem nase zemlje da se brze i vise okrene edukaciji u ovoj oblasti.

U NIKSICU

Radnici niksickog Metalca obustavili su proizvodnju pocetkom mjeseca nezadovoljni sto im, kako isticu, konstantno kasne plate, a duguju im se i zarade za minula dva mjeseca.

Izvrsni dirketor Zivorad Krsmanovic nedavno je Mini biznis kazao da je racun firme do skoro bio u blokadi, ali da radnici vec do petka mogu ocekivati isplatu zarada, te da se poslovanje kompanije ne dovodi u pitanje, jer imaju obezbijedeno trziste za naredni period.

Zaposleni ipak porucuju da nece pokretati proizviodnju dok im se ne isplate zaostale plate. U Metalcu je zaposleno oko 100 radnika, a kupila ga je u avgustu 2016. ceska kompanija Termochem.